Moja Australia

Dział Edukacji
Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
www.nhef.pl
facebook.com/NoweHoryzontyEdukacjiFilmowej
CYKL | KINO WSPÓŁCZESNE
GRUPA WIEKOWA | SZKOŁA PODSTAWOWA 4–6
ANALIZA PSYCHOLOGICZNA
opracowanie: Joanna Giereło
FILM | „LODOWY SMOK”, reż. Martin Högdahl
Ojciec jedenastoletniego Mika jest uzależniony od alkoholu i zaniedbuje rodzicielskie obowiązki, dlatego
zostają mu ograniczone prawa rodzicielskie. Chłopiec przeprowadza się ze Sztokholmu do mieszkającej
na północy Szwecji cioci, z którą szybko nawiązuje nić porozumienia. Wchodzi w zupełnie inny świat –
w szkole jest tylko kilkanaścioro dzieci, panują tu inne zwyczaje – ale udaje mu się znaleźć przyjaciół.
Z czasem opieka społeczna decyduje jednak o przeniesieniu chłopca do rodziny zastępczej, ignorując
jego zdanie w tej sprawie.
Film wzbogacają liczne zabawne sceny, które równoważą trudny temat.
TEMATY DO OMÓWIENIA
Film stwarza okazję do omówienia z uczniami pięciu tematów:
→
→
→
→
→
alkoholizm;
zmiany w życiu;
poszukiwanie wsparcia;
przyjaźń;
błędy okazją do nauki.
Alkoholizm
Mik dowiaduje się, że alkoholizm jest chorobą, która powoduje, że ludzie piją bardzo dużo alkoholu i nie
potrafią przestać. Często zaniedbują najbliższych, ale też są wobec nich agresywni. Kiedy człowiek jest
uzależniony od napojów wyskokowych, trudno mu powstrzymać się od picia, a wyjście z choroby trwa
CC BY-NC-ND: uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 3.0 Polska
Licencja ta zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych oraz
pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (nie tworzenia utworów zależnych).
długo i wymaga wsparcia ze strony lekarzy oraz psychologów. Ciotka Mika przyznała się chłopcu, że też
kiedyś cierpiała na tę chorobę, ale już się z niej wyleczyła. Więc jest to możliwe!
Dlaczego ludzie wpadają w alkoholizm? Ciotka wyjaśniła Mikowi, że jego dziadek również nadużywał
alkoholu. Często jako dorośli powielamy zachowania rodziców, ponieważ nie mamy innych dobrych
przykładów i wzorów do naśladowania. Zdarza się, że ludzie zaczynają pić, gdyż z jakiegoś powodu są
bardzo nieszczęśliwi, nie potrafią rozwiązać codziennych problemów. Kiedy piją, na chwilę o tym
zapominają, jednak kłopoty nie znikają, co gorsza – jest ich coraz więcej. Dlatego nie przestają pić. Ojciec
Mika także miał problemy, których nie umiał rozwiązać (marzył o karierze muzycznej, zmarła jego żona).
Jak czuł się Mik żyjąc z rodzicem alkoholikiem? Chłopiec bardzo się wstydził, gdy nietrzeźwy ojciec
próbował wejść do autobusu szkolnego, w którym siedział Mik. Gdy ojciec rozpoznał syna i zawołał go po
imieniu, Mik udał, że go nie widzi. Mikowi trudno było zaufać komukolwiek. Chłopiec czuł się oszukiwany
przez ojca, ponieważ ten wciąż obiecywał mu, że „to ostatni raz”. Dzieci z rodzin alkoholowych często
myślą o sobie źle i też noszą w sobie dużo złości, co utrudnia im nawiązywanie przyjaźni.
Warto wyjaśnić uczniom, że w każdym kraju funkcjonuje instytucja opiekująca się rodzinami, którym jest
trudno – w Polsce jest to opieka społeczna. Jeśli problemy (np. natury finansowej, mieszkaniowej lub
wychowawczej) są tak duże, że stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia dziecka, to taka instytucja ma
prawo odebrać rodzicom dziecko tymczasowo lub na stałe. Rodzice muszą wprowadzić pewne zmiany
w swoim życiu, aby odzyskać dziecko. W Polsce rodziną zastępczą zostają często członkowie najbliższej
rodziny; w filmie Mik został przekazany ciotce, potem do rodziny zastępczej, ale ostatecznie chłopcem
zaopiekowała się ciotka.
Przed omówieniem tematu warto zapoznać się z rozdziałem „Dzieci alkoholików – jak udzielić im
pomocy i wsparcia” z książki Doris Brett „Bajki, które leczą. Cz. 2” (GWP 2012).
Zmiany w życiu
Czy zmiany muszą być trudne? Czy trudne zmiany mogą wyjść nam na dobre? Bardzo często zmiany
zachodzące wokół nas (nowe miejsca, ludzie) powodują, że czujemy niepokój, lęk i wyobrażamy sobie
najgorsze. Wolimy to, co znamy, mimo że nie jest to dla nas dobre. Mik nie chciał się wyprowadzać od
taty, chociaż miał dużo zbyt poważnych na jego wiek problemów. Towarzyszące zmianom nieprzyjemne
uczucia są bardzo naturalne. Warto uzmysłowić dzieciom, że kiedy doświadczają zmian w swoim życiu
(np. pójście do nowej szkoły, zmiana miejsca zamieszkania), mają prawo się denerwować, czuć stres,
złość. Jednak te uczucia mijają – Mik w końcu polubił miasteczko, które wydawało mu się końcem
świata, oraz mieszkających tam ludzi.
Poszukiwanie wsparcia
Kto może pomóc nam przetrwać trudne zmiany? W swoim otoczeniu możemy mieć wiele życzliwych
nam osób – dorosłych i rówieśników. Jak było w przypadku Mika? Ciotka otoczyła go czułą opieką, dzięki
czemu nie musiał grać dorosłego, jak w domu ojca. Dwaj starsi panowie (bracia, którzy nie odzywali się
do siebie od 30 lat), chętnie rozmawiali z Mikiem, uczyli go nowych umiejętności, np. łowienia ryb.
Rówieśnicy także okazali się bardzo pomocni – kiedy stanęli murem, broniąc chłopca przed opieką
społeczną. Również brat opiekował się nim mimo swoich problemów.
Przyjaźń
Czym jest przyjaźń? To wspólna pasja (np. budowanie pojazdu), wzajemne wspieranie się w ciężkich
chwilach, bycie ze sobą w trudnych sytuacjach i akceptowanie siebie nawzajem, ze wszystkimi wadami.
Czym Mik zaskarbił sobie sympatię rówieśników? Był zabawny, z fantazją opowiadał historie, znał sztuki
walki i miał dobre pomysły. Chłopiec znalazł przyjaciół mimo odstających uszu i taty alkoholika.
CC BY-NC-ND: uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 3.0 Polska
Licencja ta zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych oraz
pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (nie tworzenia utworów zależnych).
2
Błędy okazją do nauki
Mik ze swoją paczką zajął się niechlubnym „biznesem” porywania kotów i zwracania ich właścicielom za
pieniądze. Brat Mika napadł na stację benzynową i trafił do więzienia. Większe i mniejsze błędy są
częścią życia każdego z nas. Mimo że niosą ze sobą nieprzyjemne konsekwencje, mogą stać się ważnymi
i ostatecznie pozytywnymi doświadczeniami w naszym życiu, jeśli tylko wyciągniemy z nich wnioski i nie
popełnimy ich ponownie.
CC BY-NC-ND: uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 3.0 Polska
Licencja ta zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych oraz
pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (nie tworzenia utworów zależnych).
3