Klinika weterynaryjna

12
KLINIKA WETERYNARYJNA
JeÊli chcemy dobrze wychowaç psa, kiedy
nale˝y rozpoczàç z nim szkolenie behawioralne?
Nauk´ behawioralnà psa nale˝y rozpoczàç
z chwilà, gdy trafia do naszego domu. Im
jest m∏odszy, tym ∏atwiej go nauczyç prawid∏owych reakcji i oduczyç negatywnych zachowaƒ. OczywiÊcie pewne rasy uczà si´ jednych
czynnoÊci szybciej, inne wolniej. Jednak
du˝o zale˝y te˝ od aktywnoÊci w∏aÊciciela.
Lekarz weterynarii Remigiusz Cichoƒ
– jeden z pierwszych specjalistów chorób psów i kotów w Polsce, bieg∏y sàdowy, behawiorysta z Przychodni Weterynaryjnej „Dog” w Skar˝ysku Kamiennej (www.dog.com.pl) – odpowiada
na pytania zwiàzane z zachowaniami
zwierzàt.
Dlaczego zajà∏ si´ Pan behawioryzmem?
Tà dziedzinà weterynarii zafascynowa∏em si´
dziesi´ç lat temu. Przez kolejne lata ca∏kowicie poch∏on´∏a mnie nauka i obserwacja zachowaƒ zwierzàt. Wydawa∏o mi si´ zdumiewajàce, ˝e ludzie ˝yjà obok tak wspania∏ych
istot, których najcz´Êciej nie rozumiejà.
˚eby je poznaç, potrzebna jest odpowiednia
wiedza. Obejmuje ona sposoby interpretacji
otaczajàcego Êwiata przez zwierz´ta oraz
znajomoÊç ró˝nych sposobów ich reakcji na
zjawiska zachodzàce w Êrodowisku.
Z jakimi problemami behawioralnymi
u zwierzàt spotyka si´ Pan najcz´Êciej? Czy
dotyczà one g∏ównie psów czy kotów?
Problemy behawioralne cz´Êciej wyst´pujà
u psów. Najwa˝niejszym momentem kszta∏tujàcym osobowoÊç zarówno psów jak i kotów
jest okres m∏odzieƒczy. Nieodpowiednio
wychowany w tym czasie pies, któremu np.
pozwala si´ chwytaç z´bami i przytrzymywaç
∏apami cz∏owieka, w doros∏ym ˝yciu nie wie,
˝e to coÊ z∏ego. Potrafi dotkliwie ugryêç cz∏owieka, poniewa˝ nie ocenia swojego zachowania jako niew∏aÊciwe. Najcz´stsze problemy
wyst´pujàce u kotów dotyczà za∏atwiania si´
w miejscach do tego nieprzeznaczonych.
JeÊli takie zachowanie nie wynika z choroby
somatycznej, jego przyczyny sà psychiczne.
Zwykle chodzi o tzw. konflikt socjalny, który
wywo∏uje silne oddzia∏ywanie awersyjne na
kota. Mogà go wywo∏aç: remont, zmiana
mebli, brak intymnoÊci kota w czasie posi∏ków czy pobytu w kuwecie. Spryskujàc np.
poÊciel i buty jednego z domowników
oznajmiajà, ˝e majà z nim konflikt.
-Jak wyglàda praca behawiorysty z psami
trudnymi, które sà dominujàce, l´kliwe lub
nerwowe
Najpierw nale˝y przeprowadziç wnikliwy
wywiad dotyczàcy problemu, a potem u∏o˝yç
konstruktywny program zaradczy. Powinien
on byç dostosowany do indywidualnego
przypadku. Im m∏odszy pies i im krócej by∏
pod dzia∏aniem bodêców, które wywo∏a∏y
niepo˝àdane zachowanie, tym realizacja
programu b´dzie szybsza. Co ciekawe, cz´sto
to sami w∏aÊciciele utrwalajà u psa negatywne zachowanie i go „uwra˝liwiajà”.
Przyk∏adem mo˝e byç sytuacja podczas burzy.
Opiekunowie przytulajà pupila i mówià mu
„nie bój si´”. W ten sposób informujà psa,
˝e sami si´ bojà. Zaczyna on wi´c odczuwaç
l´k lub chce uciekaç. Taki problem mo˝na
naprawiç stosujàc tzw. „odwra˝liwianie”.
Czy lekarze weterynarii powinni uczestniczyç
w szkoleniach behawioralnych?
Udzia∏ w szkoleniach etologicznych jest dla
lekarzy weterynarii konieczny. Powinni oni
mieç wiedz´ na temat prawid∏owych i patologicznych zachowaƒ zwierzàt, a tak˝e
umiej´tnoÊci zaradzenia problemom swoich
pacjentów oraz edukowania w∏aÊcicieli.
OsobiÊcie przeprowadzam szkolenia behawioralne dla lekarzy weterynarii i studentów
medycyny weterynaryjnej polskich uczelni.
Jakà wiedz´ behawioralnà powinni mieç
opiekunowie zwierzàt?
W∏aÊciciele psów i kotów powinni mieç
przynajmniej wiedz´ podstawowà na temat
psychiki, sposobów pojmowania Êwiata
i komunikacji zwierzàt. Czworonogi inaczej
patrzà na zjawiska, jakie zachodzà w ich
otoczeniu. Trzeba staraç si´ je zrozumieç
i szanowaç, bo bez nich nasze ˝ycie by∏oby
ubo˝sze! Opiekunowie powinni zrozumieç,
˝e majà wielki wp∏yw na zachowania swoich
pupili. Wychowujàc je, cz´sto pope∏niajà
b∏´dy. Brak odpowiedniej wiedzy mo˝e spowodowaç wystàpienie u zwierz´cia negatywnych zachowaƒ, które mogà doprowadziç
do jego uÊpienia! Niestety niepo˝àdane
zachowania nadal sà przyczynà usypiania
zdrowych zwierzàt. Dlatego w razie problemów nie zwlekajmy z wizytà u lekarza
behawiorysty. Bardzo istotne jest wykrycie
zaburzeƒ behawioralnych jak najwczeÊniej,
tj. w poczàtkowych stadiach. Warto wczeÊnie
zapobiegaç problemom u podopiecznego
i nie dopuÊciç, by rozwin´∏y si´ one do stadium nieodwracalnego.
Rozmawia∏a Natalia Gierymska