Otoczenie konkurencyjne

Transkrypt

Otoczenie konkurencyjne
Otoczenie organizacji
Rodzaje otoczenia przedsiębiorstwa:
•makrootoczenie
•mezootoczenie
•otoczenie konkurencyjne
Makrootoczenie jest to zespół warunków funkcjonowania
przedsiębiorstwa wynikający z tego, że działa ono w
określonym kraju i regionie.
Czynniki te nie mają swej specyfiki w odniesieniu do
konkretnego przedsiębiorstwa, ale odnoszą się one do
wszystkich podmiotów gospodarczych działających na
danym rynku.
Tworzą w pewien sposób ogólne ramy działalności, na tle
których zachodzą pochodne zjawiska ważne dla
funkcjonowania i rozwoju przed­siębiorstwa
Obszary analizy makrootoczenia
•otoczenie demograficzne: wielkość i struktura ludności, tempo jej
przyrostu
•otoczenie polityczno-prawne: polityka i porządek prawny kształtowany
przez pań­stwo (prawo gospodarcze, prawo pracy, prawo cywilne), partie
polityczne, związki zawodowe i inne grupy nacisku, stabilizacja polityczna
•otoczenie ekonomiczne: polityka gospodarcza państwa (polityka
monetarna, fiskalna i celna, kursy walut), koniunktura ekonomiczna,
poziom i tempo rozwoju społeczno-gospodarczego, organizacja rynku
•otoczenie społeczno-kulturowe: świadomość, zwyczaje konsumpcyjne
społeczeństwa, zróżnicowania kulturowe, normy etyczne i moralne,
wartości, religia, tradycja i związki między nimi;
•otoczenie przyrodnicze (naturalne): stan środowiska naturalnego, klimat,
ukształtowanie terenu, zasoby naturalne
•otoczenie technologiczne: postęp techniczny, rozwój nowych technologii,
wydatki na badania, dostęp do technologii i koszt jej pozyskania, stopień
opanowania przez podmioty gospodarcze nowych rozwiązań
technologicznych i ich wpływ na środowisko naturalne
•otoczenie międzynarodowe: organizacje międzynarodowe (udział i
znaczenie w strukturach), konkurencja lub kooperacja w wymiarze
międzynarodowym, położenie geopolityczne.
Mezootoczenie jest to pośrednia warstwa pomiędzy makro- i
mikrootoczeniem (otoczeniem konkurencyjnym), w której
występuje przenoszenie się wpływów makrootoczenia na
mikrootoczenie przedsiębiorstwa
Ujęcie podmiotowe mezootoczenia
• terenowe oddziały sądów, urzędów podatkowych, jednostki
władzy administracji rządowej i terenowej oraz różnego typu
podmioty usługowe i instytucje wspomagające prowadzenie
działalności gospodarczej.
Ujęcie przedmiotowe mezootoczenia
• lokalne aspekty makrootoczenia np.: lokalny rynek pracy,
lokalne podatki oraz dochody ludności zamieszkującej dany
region. Wpływ mezootoczenia jest bardzo ważny zwłaszcza
dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw, gdyż zasięg
ich działania jest najczęściej lokalny lub regionalny.
Otoczenie
konkurencyjne
określa
warunki
funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa w danym
sektorze czy segmencie rynku.
Na otoczenie konkurencyjne składają się wszystkie
podmioty gospodarcze, które z przedsiębiorstwem
bezpośrednio współpracują lub konkurują w procesie
zaspokajania potrzeb konsumentów.
Podmioty otoczenia konkurencyjnego przedsiębiorstwa
Rodzaje powiązań między podmiotami w otoczeniu
konkurencyjnym
•stosunki przetargowe - powstają między podmiotami
gospodarczymi a podmiotami, które współuczestniczą z
nim w tworzeniu struktury instrumentów i działań
marketingowych
•stosunki
konkurencyjne
występują
między
przedsiębiorstwem a działającymi obok niego na rynku
innymi przedsiębiorstwami
Czynniki wpływające na możliwość pojawienia się
potencjalnych (nowych) konkurentów
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
atrakcyjność sektora
wiek sektora
bariery wejścia:
ekonomika skali
duże zróżnicowanie produktów
istnienie efektów krzywej doświadczenia i uczenia się
wysoki poziom technologiczny
wymogi kapitałowe
silne marki i lojalności odbiorców
skłonności istniejących firm do ataku na nowych
konkurentów
• dostęp do zaopatrzenia i kanałów dystrybucji
• polityka państwa i regulacje prawne
Czynniki wpływające na siłę oddziaływania
dostawców/odbiorców
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
stopnia koncentracji sektora dostawcy/odbiorcy
walki konkurencyjnej w sektorze dostawców/klientów
możliwości integracji wstecznej lub do przodu
uzależnienia jakości produktu finalnego od jakości wyrobu
dostawcy,
znaczenie danego wyrobu dla procesu technologicznego
(kluczowy, czy uzupełniający)
niepowtarzalności wyrobu dostawcy/ produktu - pytanie o
stopień
standaryzacji produktów
łatwości i kosztu zmiany dostawcy
znaczenia dostaw/sprzedaży w kosztach
znaczenia dostaw/sprzedaży w zyskach
koszty zmiany dostawcy/odbiorcy
Czynniki określające siłę oddziaływania substytutów
•Znaczenie substytutów
• ich istnienie tworzy ograniczenia cenowe, a więc
przekłada się na poziom zysków
• ich istnienie tworzy naturalną skłonność do porównań
(który lepiej zaspokaja potrzeby)
•Groźby pojawienia się substytutów zależą od:
• wysokości barier wejścia i wyjścia
• kosztów produktów i usług substytucyjnych,
• kosztów przestawienia się nabywców na substytuty
• atrakcyjności i wieku sektora
• szybkości zmian technologii
Intensywność rywalizacji z bezpośrednią konkurencją
zależy od:
• liczby konkurentów, ich zasobności i doświadczenia na rynku
• struktury udziałów w rynku
• wielkości rynku i tempa jego wzrostu
• typowych strategii rynkowych
• kosztów zamiany ponoszonych przez odbiorców przy
przechodzeniu od jednego konkurenta do drugiego
• ryzykowne gambity mogą przynieść wysokie wypłaty
• kosztów wyjścia z branży
Modele zachowań przedsiębiorstwa względem otoczenia
• model stabilny - polegający na stosowaniu takich rozwiązań, które
zapewniły suk­ces w przeszłości, nakierowany na utrzymanie
dotychczasowych produktów ryn­ków i technologii itp.,
• model reaktywny – pozwala na możliwość odejścia firmy od
dotychczasowych rozwiązań, ale tylko wtedy, gdy odejście tylko w
niewielkim stopniu różni się od doświadczeń z przeszłości,
• model antycypacyjny – koncentruje się przede wszystkim na aktywnym
przewidywaniu zagrożeń i możliwości, przy założeniu, że są one
logicznym przedłużeniem dotychczasowego doświadczenia,
• model eksploracyjny – polega na poszukiwaniu nowych kombinacji na
podstawie zdobytych wcześniej doświadczeń, przy jednoczesnym
wykorzystaniu nowych teorii, wyobrażeń i rozwiązań,
• kreatywny – polega na poszukiwaniu zupełnie nowych pomysłów i
rozwiązań, nowych rynków, potrzeb ludzkich i technologii.
Działania adaptacyjne ze względu na kierunki i źródła zmian
• kooperacja – nazywana także współdziałaniem polega na redukowaniu
wieloznaczności otoczenia poprzez współpracę z innymi przedsiębiorstwami,
dostawcami, odbiorcami i konkurentami,
• dywersyfikacja – polega na rozszerzaniu sfery działalności firmy na inne rynki i
produkty poza dotychczas obsługiwanym sektorem, poprzez wprowadzanie
nowych produktów, metod, nowych dostawców i odbiorców,
• integracja – polega na włączeniu do danej fazy procesu gospodarczego fazy
po­przedzającej bądź następującej, lub obu faz jednocześnie,
• modularyzacja – jest to zmiana organizacyjna przedsiębiorstwa polegająca na
tworzeniu małych jednostek (modułów) uwzględniających specyfikę
rozwiązywania powstających problemów

Podobne dokumenty