I/ PRAKTYKA ZAWODOWA 1. Od kiedy praktyka zawodowa może

I/
PRAKTYKA ZAWODOWA
1.
Od kiedy praktyka zawodowa może być dokumentowana w oświadczeniach?
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r.
w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, wprowadziło oświadczenie
w miejsc dotychczasowych książek praktyk. Rozporządzenie weszło w życie dnia
25 września 2014 r., wobec czego wpisy w zakresie praktyk powinny zostać dokonane
w oświadczeniu po dniu 25 września 2014 r.
Wzór oświadczenia stanowi załącznik nr 5a do Regulaminu postępowania
kwalifikacyjnego w sprawach nadawania uprawnień budowlanych w specjalności
architektonicznej,
który
jest
dostępny
na
stronie:
http://www.izbaarchitektow.pl/pokaz.php?id=209.
2.
Czy trzeba rejestrować oświadczenia,
obowiązujących książkach praktyk?
tak
jak
to
było
w
poprzednio
Na mocy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie z dnia 11 września 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1278)
dotychczas funkcjonujące książki praktyk, które dokumentowały przebieg odbytych
praktyk zawodowych, zostały zastąpione oświadczeniami potwierdzającymi odbycie
praktyki zawodowej. Nowe przepisy w/w Rozporządzenia nie zawierają w swojej treści
obowiązku rejestrowania oświadczeń potwierdzających odbycie praktyki zawodowej,
tym samym, brak jest podstaw prawnych do takiej rejestracji.
3.
Czy kandydat ubiegający się o uprawnienia budowlane w specjalności
architektonicznej ma możliwość zgłoszenia praktyki zawodowej odbytej na budowie
w Polsce w roku 2012 na załączonym oświadczeniu i zestawieniu? Książka praktyk
wydana około 10 lat temu zaginęła.
Na mocy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie z dnia 11 września 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1278)
dotychczas funkcjonujące książki praktyk, które dokumentowały przebieg odbytych
praktyk zawodowych, zostały zastąpione oświadczeniami potwierdzającymi odbycie
praktyki zawodowej. Praktyka zawodowa po wejściu w życie Ustawy o ułatwieniu
dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych Dz. U. z 10 czerwca 2014 r. poz.
768. (od 10.08.2014r.) jest dokumentowana w oświadczeniu, którego wzór określa
załącznik nr 1 do w/w rozporządzenia. Zgodnie z § 3 ust. 7 pkt 1 Rozporządzenia w
sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie z dnia 11 września 2014 r.,
dokumentem potwierdzającym odbycie: praktyki, o której mowa w art. 14 ust. 44b ustawy Prawo budowlane, jest oświadczenie potwierdzające odbycie praktyki
zawodowej, którego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
1
W związku z powyższym, w przypadku zaginięcia książki praktyki zawodowej,
dokumentującej przebieg odbytej w poprzednich latach praktyki, możliwe jest
udokumentowanie praktyki poprzez złożenie oświadczenia, którego wzór określa
załącznik nr 1 do w/w rozporządzenia wraz z „Załącznikiem do oświadczenia
potwierdzającego odbycie praktyki zawodowej” (tj. zbiorczym zestawieniem odbytej
praktyki zawodowej). Należy jednocześnie pamiętać, że warunkiem zaliczenia praktyki
zawodowej jest m.in. potwierdzenie jej odbycia przez osobę wpisaną na listę członków
izby, posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane – zgodnie z § 3 ust. 1
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie z dnia 11 września 2014 r. oraz, że zaświadczenie o
przynależności do właściwej izby, osoby kierującej praktyką, powinno być aktualne w
okresie odbywania praktyki.
4.
Czy jest narzucona forma zatrudnienia (umowa o dzieło, zlecenie, o pracę) do
udokumentowania praktyki niezbędnej do uzyskania uprawnień?
Każda forma świadczenia pracy (etat, część etatu, umowy zlecenia, umowy o dzieło, i
inne) jest podstawą do dokumentowania praktyki niezbędnej do uzyskania uprawnień,
w stosunku do każdego rodzaju nadawanych przez Izbę Architektów RP uprawnień.
Rozporządzenie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie ani żaden inny obowiązujący przepis
prawa nie ogranicza wymogów odnośnie formy wykonywania pracy. Natomiast
załącznik nr 1 do ww. Rozporządzenia pt. „Zbiorcze zestawienie odbytej praktyki
zawodowej” w rubryce „forma wykonywanej praktyki” wprost przewiduje, iż może to
być umowa zlecenia, umowa o dzieło lub część etatu. Stąd też, za dopuszczalną
podstawę dokumentowania praktyki należy uznać każdą formę świadczenia pracy w
rozumieniu umowy cywilno-prawnej.
5.
Czy okres pracy tj. rok na budowie i rok w biurze jest liczony tak samo bez
względu na rodzaj umowy?
W ramach praktyki zawodowej możliwe jest wykonywanie praktyki w zakresie
1 pełnego etatu pracy (8 h dziennie), przy czym bez znaczenia pozostaje forma
odbywania praktyki. W każdym przypadku jednakże niemożliwe jest odbycie praktyki
zawodowej w wymiarze przekraczającym 1 pełny etat czasu pracy.
Praktyka zawodowa przy projektowaniu powinna polegać na bezpośrednim i zgodnym
z regulacjami wewnętrznymi
Izby Architektów RP uczestnictwie w pracach
projektowych przy sporządzaniu projektów budowlanych oraz spełniać pozostałe
wymogi rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju. Różnorodność tematyczna,
stopień złożoności opracowań projektowych oraz zakres wykonywanych czynności
decydują o uznaniu praktyki za odpowiednią.
Natomiast, praktyka zawodowa na budowie powinna polegać na pełnieniu funkcji
technicznej przy wykonywaniu robót budowlanych o różnorodnym charakterze,
pozwalających na zapoznanie się z możliwie pełnym cyklem realizacji inwestycji oraz
2
warunkami bezpieczeństwa i higieny pracy w budownictwie, w szczególności przy
wznoszeniu budynku lub jego części oraz powinna spełniać pozostałe wymogi
rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju. Do praktyki zawodowej na budowie
zalicza się:
1) wykonywanie czynności inspekcyjno-kontrolnych w organach nadzoru
budowlanego;
2) pracę w organach administracji rządowej albo jednostek samorządu
terytorialnego, realizujących zadania zarządcy drogi publicznej, polegającą na
wykonywaniu czynności na terenie budowy i obejmującą konieczność fachowej
oceny zjawisk lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień architektonicznych
oraz techniczno-organizacyjnych;
3) pracę u zarządcy infrastruktury kolejowej lub w podmiocie odpowiedzialnym za
utrzymanie infrastruktury kolejowej we właściwym stanie technicznym
działającym na zlecenie zarządcy infrastruktury kolejowej, polegającą na
wykonywaniu czynności na terenie budowy lub czynności inspekcyjnokontrolnych i obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk, stanu technicznego
budowli i urządzeń budowlanych lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień
architektonicznych oraz techniczno-organizacyjnych.
Dwa lata pracy przy wykonywaniu czynności, o których mowa w pkt 1-3 powyżej,
uznaje się za rok praktyki zawodowej na budowie.
6.
Jakie uprawnienia powinny posiadać osoby nadzorujące praktykę zawodową –
projektową i na budowie – do każdego rodzaju uprawnień w specjalności
architektonicznej nadawanych przez Izbę?
Zgodnie z przepisem art. 14 ust 4 ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. (tj. Dz.
U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.): Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest praca polegająca
na bezpośrednim uczestnictwie w pracach projektowych albo na pełnieniu funkcji technicznej na
budowie pod kierownictwem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane, a w
przypadku odbywania praktyki za granicą pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia
odpowiednie w danym kraju.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie z dnia 11 września 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1278) w
przepisie § 3 ust. 1 i ust. 2 wskazuje:
1) Praktyka zawodowa, o której mowa w art. 14 ust. 4 ustawy, odbywana jest po
uzyskaniu dyplomu ukończenia wyższej uczelni lub po uzyskaniu tytułu
zawodowego technika lub mistrza albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika oraz jest potwierdzona
przez osobę wpisaną na listę członków izby, posiadającą odpowiednie uprawnienia
budowlane.
2) Zakres praktyki zawodowej powinien być zgodny z zakresem specjalności
uprawnień budowlanych, o które ubiega się wnioskodawca.
3
Z powyższego wynika, iż ustawodawca nie wymaga od każdego opiekuna praktyk
posiadania uprawnień w nieograniczonym zakresie, ale tylko i wyłącznie wówczas, gdy
osoba odbywająca praktykę ubiega się o nadanie uprawnień budowlanych w
nieograniczonym zakresie. Z kolei, stosownie do § 5 ust. 7 Regulaminu postępowania
kwalifikacyjnego w sprawach nadawania uprawnień budowlanych w specjalności
architektonicznej (Załącznik do uchwały nr O-38-IV-2014 Krajowej Rady Izby
Architektów RP z dnia 16 października 2014 r. – tekst jednolity, ze zm. O-42-IV-2014):
Praktyka zawodowa, o której mowa w ust. 3, 4 i 5 wymaga potwierdzenia przez osobę posiadającą
odpowiednie uprawnienia budowlane i wpisaną na listę członków samorządu zawodowego
architektów lub inżynierów budownictwa.
Biorąc pod uwagę powyższe regulacje prawne, wskazać należy, iż rodzaj i zakres
uprawnień budowlanych opiekuna lub patrona praktyk zawodowych będzie
zdeterminowany rodzajem i zakresem uprawnień, o których nadanie ubiega się osoba
przystępująca do praktyki zawodowej.
7.
Czy po uzyskaniu uprawnień w ograniczonym zakresie, będzie konieczne
ponowne odbywanie trzech lat praktyk przed przystąpieniem do egzaminu na
uprawnienia bez ograniczeń, czy też można będzie przystąpić do tego egzaminu
niezwłocznie po ukończeniu studiów II stopnia?
Zgodnie z art. 14 ust. 5 Prawa budowlanego z dnia 7 lipca 1994 r. (tj. z dnia 2 października
2013 r., z późn. zm.): do osób ubiegających się o uprawnienia budowlane bez
ograniczeń, posiadających uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie w tej
specjalności, nie stosuje się przepisów ust. 3 pkt 1 lit. b i c, pkt 3 lit. b lub pkt 5 lit. b i c.
W związku z powyższym, brak jest obowiązku odbycia ponownej praktyki przez
osoby ubiegające się o nadanie uprawnień budowlanych bez ograniczeń,
posiadających uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie w tej specjalności
pod warunkiem, że osoba nadzorująca pierwotną praktykę posiada uprawnienia do
projektowania bez ograniczeń.
8.
Czy odbywając praktykę za granicą, będę musiał wypełnić oświadczenie
potwierdzające odbycie praktyki zawodowej?
Zgodnie z § 4 rozporządzenia z dnia 11 września 2014r. w sprawie samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie (Dz.U. 2014r., poz. 1278) odbycie praktyki zawodowej za
granicą potwierdza się dokumentem wydanym przez kierownika jednostki, w której
odbywała się praktyka zawodowa, potwierdzonym przez osobę, pod kierunkiem której
była odbywana praktyka, posiadającą uprawnienia odpowiadające swoim zakresem
uprawnieniom, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy prawo budowlane.
Dokument ten powinien zawierać:
1) wskazanie robót budowlanych i obiektów budowlanych, przy których
projektowaniu bezpośrednio uczestniczyła lub pełniła funkcję techniczną na
budowie osoba odbywająca praktykę zawodową, z określeniem charakteru
wykonywanych czynności oraz z określeniem: rodzaju, przeznaczenia
i konstrukcji danego obiektu oraz, odpowiednio do wnioskowanej specjalności
4
uprawnień budowlanych, inne charakterystyczne parametry techniczne lub
użytkowe danego obiektu, a także lokalizację inwestycji i nazwę inwestora;
2) potwierdzenie okresu odbywania praktyki zawodowej z podaniem terminów
rozpoczęcia i ukończenia praktyki;
3) ogólną ocenę teoretycznej i praktycznej wiedzy z zakresu wnioskowanej
specjalności, dokonaną przez osobę, pod nadzorem której odbywana była
praktyka.
Tak więc, nie musi Pan/Pani uzupełniać książki wydanej w Polsce, wystarczające jest
potwierdzenie na piśmie odbytej praktyki. Załączone dokumenty powinny być
przetłumaczone na język polski.
II/ STUDIA
1. Czy mogę ubiegać się o nadanie uprawnień budowlanych w specjalności
architektonicznej do projektowania bez ograniczeń kończąc studia I stopnia
(inżynierskie) na kierunku budownictwo i uzyskując tytuł inżynier budownictwa
oraz studia II stopnia (magisterskie) na kierunku architektura i uzyskując tytuł
magister inżynier architekt?
Przy ubieganiu się o uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej do
projektowania bez ograniczeń oraz do kierowania robotami budowlanymi bez
ograniczeń wymagane jest uzyskanie tytułu zawodowego magister inżynier
architekt.
Kontynuacja przez daną osobę studiów architektonicznych w formie studiów II
stopnia i uzyskanie tytułu magistra będzie uprawniało do przystąpienia do
postępowania kwalifikacyjnego o nadanie uprawnień architektonicznych, z tym
zastrzeżeniem, że studia I stopnia ukończyła dana osoba również na kierunku
architektury i urbanistyki lub uzupełniła, na etapie studiów II stopnia, różnice
wynikające z programu nauczania.
III/
EGZAMIN
NA
ARCHITEKTONICZNEJ
UPRAWNIENIA
BUDOWLANE
W
SPECJALNOŚCI
1. Czy jeżeli mam zdany egzamin pisemny na uprawnienia bez ograniczeń i pozostał
mi do zdania egzamin ustny, to mój wniosek o nadanie uprawnień będzie jeszcze
raz weryfikowany (wykształcenie, praktyka, dodatkowe dokumenty) ?
Zgodnie z art. 12 ust. 4i Ustawy Prawo Budowlane: „Pozytywny wynik części
pisemnej egzaminu jest ważny przez okres 3 lat od dnia jego uzyskania”, a więc od
dnia egzaminu.
W związku z tym, jeżeli ma Pan/Pani ważny egzamin pisemny, wówczas nie
będzie Pan/Pani musiał-a przechodzić ponownej weryfikacji dokumentów, tylko
5
powinien Pan/Pani zdać egzamin ustny. Jeżeli natomiast upłynęły 3 lata od
pozytywnego wyniku egzaminu pisemnego, egzamin ten nie jest ważny i podlega
Pan ponownej procedurze kwalifikacyjnej.
IV/ ZAKRES UPRAWNIEŃ
1. Jestem uprawnionym architektem, jednak nie jestem wpisany do Izby
Architektów, czy w takim przypadku mogę wykonywać i podpisywać świadectwa
energetyczne?
Zgodnie z art. 5 ust. 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. 2013r., poz.
1409 z późn. zm.) świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu
mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość technicznoużytkową może sporządzać osoba, która:
1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
2) ukończyła, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, co najmniej:
a) studia magisterskie albo
b) studia inżynierskie na kierunkach: architektura, budownictwo,
inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych;
3) nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności
dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami
wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
4) posiada uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej,
konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyła z
wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw
budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego
oraz mieszkalnictwa.
Zgodnie z powyższym, sam fakt posiadania uprawnień (w specjalności
architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej) jest wystarczający
– oczywiście przy spełnieniu innych powyższych przesłanek tj. pełna zdolność do
czynności prawnych, niekaralność etc. – by legitymować się prawem do
sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej.
2. Posiadam uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w
specjalności architektonicznej. Jak mogę poszerzyć swoje uprawnienia o
uprawnienia wykonawcze?
W celu rozszerzenia posiadanych uprawnień w specjalności architektonicznej do
projektowania bez ograniczeń na uprawnienia do projektowania i kierowania
robotami budowlanymi bez ograniczeń, należy złożyć we właściwej Okręgowej
Izby Architektów RP wniosek o przeprowadzenie postępowania kwalifikacyjnego
w danym zakresie.
6
Wniosek, będący załącznikiem nr 4 do Regulaminu postępowania kwalifikacyjnego w
sprawach nadawania uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej jest dostępny
na stronie: http://www.izbaarchitektow.pl/pokaz.php?id=209
3. Posiadam tytuł inżyniera architekta. Jak mogę uzyskać uprawnienia do kierowania
robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie?
Zgodnie z art. 14. ust. 3.pkt 4) Ustawy Prawo budowlane, może Pan ubiegać się o
uprawnienia w specjalności architektonicznej do kierowania robotami budowlanymi
w ograniczonym zakresie pod warunkiem ukończenia studiów pierwszego stopnia
na kierunku architektura lub architektura i urbanistyka oraz odbycia praktyki na
budowie w wymiarze 1,5 roku.
W przypadku spełnienia tych warunków, należy złożyć we właściwej Okręgowej
Izby Architektów RP wniosek o przeprowadzenie postępowania kwalifikacyjnego
w danym zakresie.
Wniosek, będący załącznikiem nr 4 do Regulaminu postępowania kwalifikacyjnego
w sprawach nadawania uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej
jest dostępny na stronie: http://www.izbaarchitektow.pl/pokaz.php?id=209.
V/ POSTĘPOWANIE KWALIFIKACYJNE
1. Czy dobrze rozumiem, że od 2014 roku pełne uprawnienia architektoniczne można
zdobyć
kończąc
studia
magisterskie
na
kierunku
Architektura
i Urbanistyka i odbycia 2 letnich praktyk?
W celu uzyskania uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej do
projektowania bez ograniczeń konieczne jest oprócz ukończenia studiów drugiego
stopnia na kierunku architektura lub architektura i urbanistyka, odbycie rocznej
praktyki przy sporządzaniu projektów i rocznej praktyki na budowie.
2. Jakie warunki dodatkowe musi spełnić absolwent studiów magisterskich na
wydziale architektury i urbanistyki posiadający tytuł mgr inż. arch., aby mógł
przystąpić do egzaminu uprawniającego go do samodzielnego wykonywania
projektów. Kto aktualnie organizuje takie egzaminy i jaki jest zakres tematyczny
do egzaminu?
W celu uzyskania uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej do
projektowania bez ograniczeń konieczne jest oprócz ukończenia studiów drugiego
7
stopnia na kierunku architektura lub architektura i urbanistyka, odbycie rocznej
praktyki przy sporządzaniu projektów i rocznej praktyki na budowie.
Wówczas należy przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego prowadzonego przez
właściwą miejscowo okręgową komisję kwalifikacyjną, które składa się z dwóch
etapów:
1) Kwalifikowania wykształcenia i praktyki zawodowej jako odpowiednie lub
pokrewne dla specjalności architektonicznej,
2) Egzaminu ze znajomości procesu budowlanego i praktycznego zastosowania
wiedzy technicznej.
Egzaminy odbywają się w okręgowych izbach architektów. Terminy egzaminów w
2015 r. są następujące:
• sesja letnia – 12 czerwca 2015 r. o godz. 10:00
• sesja zimowa – 11 grudnia 2015 r. o godz. 10:00
Odnośnie wykazu aktów prawnych, zostanie ona opublikowana na stronie Izby
Architektów RP (www.izbaarchitektow.pl) najpóźniej na dwa miesiące przed
terminem egzaminu. Uprzejmie proszę o śledzenie informacji na przedmiotowej
stronie.
W razie dalszych pytań lub wątpliwości, uprzejmie proszę o kontakt z okręgową
izbą architektów, właściwą ze względu na miejsce zamieszkania. Dane kontaktowe
izb znajdują się na stronie: http://www.izbaarchitektow.pl/pokaz.php?id=10.
8