opisy przedmiotów - Instytut Polityki Społecznej UW

Studium Nauk o Pracy i Polityce Społecznej – studia zaoczne I stopnia (licencjat)
Opisy przedmiotów
Ekonomia
Ekonomia jako nauka o procesach gospodarowania; szkoły i kierunki w ekonomii;
makroekonomia, mikroekonomia, pojęcia i zakresy; teoria równowagi ogólnej; rola
rynku i konkurencji; pieniądz i kredyt; równowaga i inflacja; kursy walutowe; terms of
trade; czynniki wzrostu gospodarczego i jego mierniki; budżet państwa a system
podatkowy i polityka finansowa; rachunek kosztów i korzyści w działalności
przedsiębiorstwa; państwo a rynek; własność prywatna a dobra publiczne; regulacje
działalności gospodarczej; regulacja a deregulacja rynku.
Polityka społeczna
Pojęcie polityki społecznej; polityka społeczna jako dyscyplina nauk stosowanych i
działalność praktyczna; metody badawcze polityki społecznej; kategorie polityki
społecznej (postęp, potrzeby, ryzyka losowe, jakość życia i kwestia społeczna);
świadczenia socjalne w polityce społecznej; polityka społeczna a polityka gospodarcza;
geneza i rozwój polityki społecznej – opis i wyjaśnienia; wartości, cele i zasady polityki
społecznej; instrumenty i skale polityki społecznej; sektory, instytucje i podmioty
polityki społecznej, dziedziny polityki społecznej (m.in. ubezpieczenie społeczne,
pomoc społeczna, rynek pracy, polityka rodzinna).
Prawo administracyjne
Administracja publiczna a państwo, polityka, biurokracja i samorząd; administrowanie a
zarządzanie i organizowanie; podmioty, organy i instytucje; modele; współczesny ustrój
administracji publicznej w układzie poziomym i pionowym; administracja centralna i
terytorialna; procesy i procedury decyzyjne; prawo, etyka i kadry w administracji
publicznej; administracja publiczna a sektory: publiczny, obywatelski i prywatny; nowe
nurty myślenia o administracji; reformy administracji publicznej.
Socjologia
Zarys pola zainteresowania socjologii, jej historia, podstawowe pojęcia i główne dylematy;
kultura, zmiana społeczna, interakcje społeczne, socjalizacja, kontrola społeczna, grupa
społeczna, organizacja formalna, społeczność lokalna, naród, zróżnicowanie społeczne,
rodzina, instytucje sfery gospodarki i polityki; główne teorie socjologiczne oferujące
odmienne interpretacje mechanizmów kierujących funkcjonowaniem społeczeństwa;
podstawowe spory toczące się w obrębie współczesnych nauk społecznych.
Encyklopedia prawa
Istota i charakterystyka prawa; prawo w społeczeństwie; prawo a prawa człowieka;
praworządność; norma prawna i stosunek prawny; źródła prawa i wykładnia prawa;
stanowienie prawa, proces legislacyjny i warunki obowiązywania prawa; system prawa
i egzekwowanie prawa; podstawowe informacje o prawie cywilnym, karnym i
administracyjnym.
Prawo pracy
Przedmiot i zakres prawa pracy; właściwości, funkcje i zasady prawa pracy; źródła
prawa pracy; indywidualne prawo pracy – pojęcie i charakter stosunku pracy, podmioty
stosunku pracy, nawiązanie, zmiana i rozwiązanie stosunku pracy, treść stosunku pracy,
odpowiedzialność stron stosunku pracy za naruszenie przepisów prawa pracy,
rozpatrywanie sporów ze stosunku pracy; zbiorowe prawo pracy – związki zawodowe,
organizacje pracodawców, rozwiązywanie sporów zbiorowych pracy.
Statystyka
Przedmiot i zadania statystyki; opracowanie materiału statystycznego; wprowadzenie do
analizy struktury zbiorowości; ocena przeciętnego poziomu cechy; ocena dyspersji
rozkładu; analiza dynamiki zjawisk; wyrobienie umiejętności zastosowania metod
statystycznych w badaniach i opisie zjawisk społecznych.
Socjologia pracy
Przedmiot socjologii pracy, system społeczny zakładu pracy, motywacje pracowników,
małe grupy w systemie społecznym; zbiorowe stosunki, teoretyczne modele i badania;
społeczne czynniki wydajności i efektywności; konflikty społeczne w gospodarce;
władza i kierowanie zespołami pracowniczymi; zmiany społeczne w zakładach w
procesie transformacji; kultura organizacji produkcyjnych i usługowych; dynamika
stratyfikacji zawodowej; wartość pracy w społeczeństwie postindustrialnym.
Podstawy psychologii społecznej
Przedmiot psychologii społecznej i metody badań; cechy i funkcje poznania
społecznego, właściwości spostrzegania interdyscyplinarnego; komunikowanie
interpersonalne; reguły wpływu społecznego; teoria dysonansu poznawczego; postawy,
stereotypy i uprzedzenia – zachowania agresywne, zachowania prospołeczne;
psychologia dużych zbiorowości; teoria małych grup społecznych; konformizm;
stosowana psychologia społeczna; psychologiczne przesłanki zachowań politycznych;
psychologiczne konsekwencje bezrobocia.
System polityczny RP
Podstawowe pojęcia. Periodyzacja dziejów systemu politycznego Polski XX-XXI
wieku. Transformacja polityczno-ustrojowa w Polsce. Budowanie państwa prawa i
pluralistycznej demokracji parlamentarnej. Konstytucyjne podstawy statusu jednostki.
Konstytucyjno-polityczny mechanizm władzy w Polsce: normy i zasady, instytucje,
mechanizmy i procedury. System kreacji władz państwa. Rola ustrojowa naczelnych
władz państwa. Założenia systemu rządów a praktyka ustrojowa. Polityczny i
konstytucyjny mechanizm równowagi. Funkcje organów władzy, zasady ich organizacji
i funkcjonowania. Kontrola i odpowiedzialność władz publicznych. Proces stanowienia
prawa w Polsce. Instytucje ochrony prawnej. Władza sądownicza i zasady wymiaru
sprawiedliwości. Ochrona konstytucjonalności i legalności. Gwarancje poszanowania
praw i wolności jednostek. Instytucje kontroli przestrzegania prawa. Organizacje
obywatelskie w II RP, ich rozwój i bariery realizacji funkcji; rola NGO w
rozwiązywaniu problemów i kwestii społecznych.
Publiczne służby zatrudnienia
Sytuacja na rynku pracy we współczesnej Polsce – główne wyzwania; społeczne skutki
sytuacji na rynku pracy; formy przeciwdziałania i ograniczania bezrobocia, regulacje
prawne, programy celowe; podmioty polityki rynku pracy; funkcjonowanie urzędów
pracy, próba oceny efektywności publicznych służb zatrudnienia w Polsce na tle innych
krajów UE.
Metody i techniki badań społecznych
Metodologiczne problemy badań społecznych; przedmiot i cel badań społecznych;
definicje, twierdzenia i hipotezy; problem badawczy a problem społeczny; etapy
procesu badawczego; wskaźniki zjawisk społecznych; typy badań; badania przekrojowe
i dynamiczne; badania całościowe i reprezentacyjne; wielkość i metody doboru próby
reprezentacyjnej; pojęcie metody badań i typologia metod; obserwacja; wywiad;
badania ankietowe; badania oparte na dokumentach; techniki socjometryczne; zasady
opracowania zebranych materiałów badawczych; wyjaśnianie zjawisk społecznych;
typy wyjaśnień faktów społecznych.
Zasoby ludzkie w rozwoju gospodarczym
Instytucje europejskie
Prawo europejskie, prawo UE, prawo wspólnotowe; źródła prawa wspólnotowego;
prawo pierwotne i prawo wtórne; prawo stanowione i zwyczajowe; zasady prawa
wspólnotowego; stanowienie prawa wspólnotowego; prawo UE a prawo krajowe;
kontrola przestrzegania prawa wspólnotowego; UE z perspektywy Traktatu
Konstytucyjnego; instytucje Rady Europy i Unii Europejskiej.
Administracja publiczna i samorządowa
Administracja publiczna a państwo; polityka, biurokracja i samorząd; administrowanie a
zarządzanie i organizowanie; podmioty, organy i instytucje; modele; współczesny ustrój
administracji publicznej w układzie pionowym i poziomym; administracja publiczna a
sektory: publiczny, obywatelski i prywatny, nowe nurty myślenia o administracji, rola
samorządu terytorialnego w rozwiązywaniu problemów społecznych, reformy
administracji publicznej i samorządu terytorialnego.
Migracje zarobkowe
Teorie migracji, typy migracji; korzyści i koszty emigracji i imigracji; współczesne
tendencje migracyjne; migracje Polaków do USA, migracje Polaków do krajów UE;
problemy integracji społecznej i zawodowej; potencjał migracyjny; modele szacowania
skali migracji w UE; próba określenia prawdopodobnych cech migrantów i kierunków
migracji; skutki swobodnego przepływu pracowników w UE.
Zarządzanie strategiczne i analiza operacyjna
Pojęcie zarządzania strategicznego; proces zarządzania strategicznego; misja
przedsiębiorstwa; wizja przyszłości, polityka strategii przedsiębiorstwa; analiza
otoczenia organizacji; analiza wnętrza organizacji; cele organizacji; metody planowania
strategicznego; strategie przedsiębiorstwa; zagadnienia programowania liniowego;
wykorzystanie teorii gier do podejmowania decyzji.
Podejmowanie decyzji
Etapy procesu podejmowania decyzji i jego cykliczność; etap gromadzenia i
analizowania informacji, kryteria oceny informacji, metody analizy i selekcji; etap
budowy wariantów; etap ustalania wariantów decyzji, decyzje programowalne i
nieprogramowalne; etap ustalania kryteriów wyboru wariantów; decyzje ryzykowne,
decyzje konfliktowe, pułapki decyzji konfliktowych.
Europejska polityka społeczna
Zasada subsydiarności jako zasada ustrojowa Unii Europejskiej; polityka społeczna w
Traktatach; koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego; Wspólnotowa Karta
Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników i jej implementacja; metoda Otwartej
Koordynacji i jej zastosowania: Europejska Strategia Zatrudnienia, Europejski Proces
Integracji Społecznej, polityka równouprawnienia płci, aktualne podstawy programowe
w Unii Europejskiej i ich implementacja; perspektywy rozwoju polityki społecznej Unii
Europejskiej; europejski model socjalny.
Zarządzanie personelem
Rola kadr w systemie zarządzania organizacją; rola i zadania kierownika; analiza pracy i
planowanie personalne; pozyskiwanie i rozwój personelu; motywacja do pracy;
motywacyjna funkcja wynagrodzeń; kierowanie w okresie zmian; grupy pracownicze;
planowanie zatrudnienia; rekrutacja i selekcja pracowników; konflikt w organizacji
Podstawy marketingu
Geneza i pojęcie marketingu; zachowania konsumenckie; analiza i segmentacja rynku;
zarządzanie marketingowe; społeczne funkcje marketingu; marketing instytucji nonprofit; marketing terytorialny.
Ergonomia
Pojęcie ergonomii; ergonomia jako nauka stosowana; wybrane aspekty i klasyfikacje
współczesnej ergonomii; systemowe podejście do środowiska pracy; metodologia badań
ergonomicznych; psychofizyczne właściwości i możliwości człowieka jako
uwarunkowania środowiska pracy; wybrane elementy środowiska pracy.
Polityka gospodarcza
Gospodarka rynkowa – istota i podstawowe zasady funkcjonowania; rola państwa i
rynku w różnych modelach polityki gospodarczej; cele, metody i instrumenty polityki
gospodarczej w systemach rynkowych, formy regulacji rynku; transformacja systemu
gospodarczego Polski; współczesny interwencjonizm w polskiej gospodarce; polityka
pieniężno-kredytowa; system bankowy w Polsce; papiery wartościowe; prywatyzacja
polskiej gospodarki – ścieżki, zasady, dylematy, efekty, doświadczenia zagraniczne;
procesy integracji gospodarczej w Europie; zasady, warunki i formy prowadzenia
działalności gospodarczej.
Lokalne rynki pracy
Sytuacja na rynku pracy, główne problemy, cechy charakterystyczne; prawne,
instytucjonalne, ekonomiczne i społeczne zmiany na polskim rynku pracy po 1998 roku;
ekonomiczne aspekty zróżnicowania regionalnego rynku pracy w Polsce, wymiana
handlowa, inwestycje krajowe i zagraniczne, restrukturyzacja przemysłu, migracje
wewnętrzne i zagraniczne; segmentacja rynku pracy w Polsce; pasywne i aktywne
formy przeciwdziałania bezrobociu; wpływ członkostwa w UE na lokalne rynki pracy.