WSPÓŁCZESNA FRANCJA

FRANCJA
I JEJ MIESZKAŃCY
10. seminarium
11 marca 2009 r.
koordynator: Joanna Różycka-Thiriet
[email protected]
Temat: Edukacja narodowa we Francji
Zaproszeni goście:
- Jean-Jack Cegarra, attaché ds. współpracy uniwersyteckiej w
Ambasadzie Francji w Polsce
- Maria Koralewska, CampusFrance
SŁOWNICZEK PRZETRWANIA
Le fonctionnaire [le fąkcjoner] – urzędnik. Kategoria niezwykle we Francji szeroka. W kraju tym
funkcjonariuszami są urzędnicy w polskim znaczeniu tego słowa, a także pielęgniarki, policjanci i
wiele innych grup zawodowych zatrudnianych przez państwo, w tym nauczyciele. Zasadniczo
posady te dostępne są za pośrednictwem konkursów. Osoby będące częścią korpusu urzędniczego
mają praktycznie pewność zatrudnienia. Nie do końca jednak mają wpływ na to, gdzie zostaną
skierowane do pracy. Np. nauczyciel przypisany jest do obszaru tzw. académie i może zostać
wyznaczony do pracy w miejscowości położonej wiele kilometrów od miejsca swojego zamieszkania.
Ciało nauczycielskie jest wewnętrznie zróżnicowane. Np. pensje i tygodniowa ilość zajęć różni się
w zależności od zdanego egzaminu. I tak nauczyciel (zaliczający się do urzędników najwyższej kasy
A), który zdał agrégation uczy mniej godzin tygodniowo (14), a jednocześnie dostaje za to wyższą
pensję niż osoba, która zdała CAPES.
Le bac [le bak] – od baccalauréat, matura. Poświadcza zakończenie edukacji na średnim szczeblu,
a jednocześnie jest biletem wstępu na uniwersytet. Istnieją różne typy matury, które różnią się
zdawanymi przedmiotami np. naukowa, humanistyczna. Francuski zdaje się rok wcześniej niż
pozostałe przedmioty.
LMD [elemde] – Licence-Master-Doctorat (licencjat-magisterka-doctorat). Reforma francuskiego
szkolnictwa wyższego przeprowadzona w ramach tzw. procesu bolońskiego, rozpoczęta w 1993
roku. Do tego czasu studia we Francji trwały 4 lata. Ocenie, podobnie jak u nas, na magistra trzeba
pracować 5 lat.
Les grandes écoles [le grąd ekol] – tzw. wielkie szkoły. We Francji istnieją dwa równoległe
systemy szkolnictwa wyższego – uniwersytety i grandes écoles i to te ostatnie grają w pierwszej
lidze. Na francuskie uniwersytety dostać się może każdy, kto ma maturę, co ujemnie wpływa na
poziom nauczania. Aby znaleźć się w wielkiej szkole należy pomyślnie przejść przez konkurs
(egzaminów nie wystarczy po prostu zdać, trzeba zająć odpowiednio wysokie miejsce, bo pula
przyjętych jest z góry określona). W związku z selekcją na wejściu, poziom jest dużo wyższy. Do
grona grandes écoles zaliczanych jest wiele szkół inżynierskich (np. Politechnika), handlowych,
1
Instytuty Nauk Politycznych (IEP, z których najbardziej znany to IEP w Paryżu), a także uważana
potocznie za trampolinę do politycznej kariery Krajowa Szkoła Administracji (ENA).
L'absenteisme [labsąteizm] – zachowanie polegające na dużej liczbie nieobecności w pracy czy
w miejscu nauki. Pojęcie związane z czasownikiem sécher –wagarować. Może prowadzić do échec
scolaire, porażki szkolnej. Zjawisko to polega na tym, że uczniowie opuszczają szkołę bez dyplomu
czy bez kwalifikacji.
DOBRZE POWIEDZIANE – FRAZA DNIA
Il faut dégraisser le mammouth (Trzeba odtłuścić mamuta) - miał powiedzieć 24 czerwca
1997 roku o podległym mu resorcie ówczesny minister edukacji narodowej, badań i technologii
w rządzie Lionela Jospin socjalista Claude Allègre. On sam twierdzi, że nigdy słowa „mamut” nie
użył. I ponoć nie chodziło mu o zmniejszenie liczby nauczycieli, a o aparat edukacji narodowej. Czy
Allègre tego chce czy nie, mamut do niego przylgnął, a fraza nawet przyjęła się w codziennym
języku. Z powodu konfliktu z nauczycielami Allègre opuszcił swoją posadę w 2000 roku.
Zobacz:
http://www.dailymotion.com/video/x35a52_claude-allegre_politics
PORTRETY MNIEJ ZNANYCH MĘŻCZYZN I KOBIET
Minister szkolnictwa wyższego i badań Valérie Pécresse jest absolwentką dwóch
wielkich szkół - Ecole des hautes études commerciales (HEC) i Ecole nationale
d’administration (ENA). Była rzeczniczka UMP podobno bywa nazywana
„prawicową Ségolène”. Niegdyś związana z Jacques’em Chiracem, ministrem
została dopiero w rządzie François Fillon. Jej nazwisko nosi uchwalona w sierpniu
2007 roku ustawa o wolnościach i obowiązkach uniwersytetu (la loi Percresse),
nazywana też ustawą a autonomii uniwersytetów. Reforma spotyka się z ogromnym
oporem środowiska uniwersyteckiego (łącznie z blokowanie uniwersytetów przez strajkujących).
Ustawa nie przewiduje selekcji podczas naboru na studia, zmierza natomiast do zbliżenia świata
przedsiębiorstw do placówek szkolnictwa wyższego. Uczelnie będą mogły przyciągać kapitał z firm
lub od osób fizycznych. Niektórzy twierdzą, że wprowadzi to nierówność pomiędzy instytucjami
i doprowadzi do zamknięcia niektórych kierunków studiów. Jedną z odsłon sporu wokół kształtu
szkolnictwa wyższego jest debata (i strajki) związane z reformą statusu wykładowców-badaczy.
Minister przygotowała projekt dekretu, który musiała z powodu protestów naukowców i studentów
wycofać.
Więcej:
http://www.enseignementsup-recherche.gouv.fr/
http://www.assemblee-nationale.fr/13/ta/ta0023.asp
http://www.nouvelleuniversite.gouv.fr/
INTERNET – CO W TRAWIE PISZCZY
Ciekawe strony strony internetowe o stypendiach:
• Campus France - http://www.campusfrance.org/
• Fundacja Roberta Schumana w Paryżu - http://robert•
•
schuman.eu/fr_frs_bourse_robert_schuman.php
Ambasada Francji w Polsce - http://www.ambafrance-pl.org/rubrique.php3?id_rubrique=211
Biuro Współpracy z Zagranicą Uniwersytetu Warszawskiego - http://www.bwz.uw.edu.pl/
Seminaria odbywają się pod patronatem
Ambasadora Francji w Polsce
2