FRANCJA Przewodnik po studiach

Państwo francuskie inwestuje rocznie w nauczanie i badania naukowe
ogromne sumy. Edukacja jest pierwszą pozycją w wydatkach i reprezentuje
ponad 20% budżetu (wydatki na szkolnictwo wyższe stanowią około 5,6 %
PKB Francji). Niezależnie od narodowości, stanowi to średnio nakład
w wysokości 11 tyś. euro rocznie na jednego studenta.
Na uczelniach publicznych państwo pokrywa znaczną część kosztów
nauki każdego studenta, utrzymując tym samym koszty zapisania się na
uczelnię na jednym z najniższych poziomów na świecie.
Francuski system szkolnictwa wyższego jest jednym z najbardziej
urozmaiconych na świecie. Obok dużych uniwersytetów o światowej
renomie, jak na przykład Sorbona, ENA, ENS Paris, we Francji istnieją nowoczesne kampusy szkół handlowych oraz technicznych.
Sieć Campus France to już 200 przedstawicieli w 120 krajach na całym
świecie ! Koordynatorzy doradzają w wyborze odpowiedniego kierunku
oraz uczelni, informują o stypendiach, możliwości ubiegania się o miejsce
w akademiku, a w razie trudności – pomagają w zapisaniu się na francuską uczelnię.
Na stronie www.polska.campusfrance.org odnaleźć można
wyszukiwarkę uczelni francuskich oraz programów stypendialnych,
jak też wiele cennych informacji dotyczących studiowania we Francji
(broszury, przewodniki...). Oferta zawarta w wyszukiwarce kierunków
dotyczy różnych typów uczelni (uniwersytetów, grandes écoles, uczelni
specjalistycznych...), wielu dziedzin nauki oraz wszystkich poziomów
studiów.
Campus France udziela informacji bezpłatnie.
Organizacja francuskiego szkolnictwa wyższego opiera się na tzw.
systemie bolońskim, wprowadzającym podział okresu studiów na trzy
etapy:
■ Studia licencjackie = 6 semestrów = 180 ECTS (L)
■ Studia magisterskie = 10 semestrów = 300 ECTS (L+M)
■ Studia doktoranckie = 16 semestrów = 480 ECTS (L+M+D)
Matura (fr. baccalauréat/bac) jest pierwszym dyplomem we francuskim
systemie szkolnictwa wyższego uprawniającym do ubiegania się
o przyjęcie na studia wyższe.
Dzięki podpisanej w 2008 roku umowie między Rządem Rzeczypospolitej
Polskiej a Rządem Republiki Francuskiej o wzajemnym uznawaniu dokumentów uprawniających do wstępu na studia wyższe (okresów studiów,
dyplomów, tytułów i stopni), uczelnie we Francji akceptują polskie dyplomy. Umowa weszła w życie ­26 stycznia 2009 roku.
Teskt porozumienia dostępny jest na stronie M inisterst wa
Nauki i Szkolnictwa Wyższego www.nauka.gov.pl oraz na stronie
www.polska.campusfrance.org (zakładka Dossier).
Kolejną szczególną cechą jest to, że we Francji studenci zagraniczni
i francuscy są traktowani na równi: wymagania dotyczące przyjęć, dyplomy oraz koszty wpisowego na uczelnię są takie same. W ciągu dziesięciu
lat liczba zagranicznych studentów we Francji wzrosła o 85%!
4
Jakie typy uczelni
istnieją we Francji?
5
Jak i gdzie zapisać się na
francuską uczelnię?
Uniwersytety
Maturzyści
Blisko 90 uniwersytetów publicznych funkcjonujących w całej Francji
oferuje kształcenie we wszystkich dyscyplinach: nauki ścisłe,
technologie, literatura, języki, sztuka, nauki społeczne, prawo, ekonomia,
zarządzanie, medycyna, sport. Studia odbywają się na wszystkich poziomach i pozwalają na uzyskanie państwowych dyplomów: licencjackiego
(3 lata), magisterskiego (5 lat), doktoratu (8 lat).
Zapisy i rejestracja kandydatów na pierwszy rok studiów odbywają
się za pośrednictwem portalu Admission Post-Bac. Szczegółowe
­informacje oraz przewodnik dla kandydata dostępne są na stronie
www.admission-postbac.fr
Niektóre uczelnie prowadzą osobną rekrutację.
Grandes Écoles
Uczelnie te istnieją tylko we Francji. Kształcą wysoko wykwalifikowanych
profesjonalistów. Są to w większości uczelnie techniczne (grandes
écoles d’ingénieurs) oraz ekonomiczne (grandes écoles de commerce
et de gestion). Aby zostać przyjętym do grande école trzeba przejść
surową selekcję. Grandes écoles są uprawnione do wydawania
dyplomów państwowych.
Uczelnie specjalistyczne
Uzupełniają ofertę francuskiego szkolnictwa wyższego w dziedzinach
takich jak: sztuka, design, moda, turystyka itp.
Uczelnie artystyczne
Wyróżnia się trzy typy szkół: państwowe artystyczne uczelnie typu grande
école, które wydają dyplomy państwowe po czterech lub pięciu
latach studiów, szkoły sztuki użytkowej podlegające Ministerstwu Edukacji
Narodowej oraz akademie sztuk pięknych podlegające Ministerstwu Kultury.­
Te ostatnie przygotowują do otrzymania dyplomu w ciągu trzech lub
pięciu lat. Aby dostać się na jedną z tych uczelni trzeba przejść selekcję.
Więcej na ten temat na www.campusart.org
Szkoły architektury
Pozostali kandydaci
Zgłoszenie się na francuską uczelnię jest proste. Rejestracja na studia
odbywa się bezpośrednio na wybranej uczelni, która przesyła formularze
zgłoszeniowe wraz z informacją jakie dokumenty należy załączyć.
Podania są też coraz częściej dostępne na stronach internetowych szkół
wyższych, a niektóre z nich prowadzą zapisy przez internet. Można wysłać
zgłoszenia do dowolnej liczby szkół.
Wyszukiwarka kierunków znajduje się na stronie
www.polska.campusfrance.org (rubryka Katalog uczelni).
Zapisy odbywają się w 3 etapach:
1 . Otrzymanie potwierdzenia przyjęcia na studia (attestation
d’admission) przez wybraną uczelnię
2 . Zapis administracyjny potwierdzający przyjęcie na wybrany
­kierunek - odbywa się bezpośrednio na uczelni po przyjeździe do Francji.
Warunkiem jest uiszczenie wpisowego. Wydane zaświadczenie o podjęciu
studiów oraz legitymacja studencka są potwierdzeniem ­zapisania się na
uczelnię
3. Zapis pedagogiczny finalizujący proces przyjęcia na wybrany
kierunek poprzez ustalenie planu zajęć, wyboru przedmiotów nieobowiązkowych oraz warunków zdawania egzaminów itp.
We Francji funkcjonuje ok. 20. szkół architektury (Écoles d’Architecture)
podlegających Ministerstwu Kultury. Po trzech latach student uzyskuje
dyplom licencjacki, po pięciu latach- magisterski, a po szóstym roku
studiów absolwent uzyskuje tytuł HMONP (Habilitation à la Maîtrise
d’Oeuvre en Nom Propre) uprawniający do wykonywania zawodu
architekta.
FRANCJA
Przewodnik
po studiach
Więcej na ten temat na www.campusart.org
Wys z u k i wa r k a u c ze l n i f ra n c u s k i c h z n a j d u j e s i ę n a s t ro n i e
www.polska.campusfrance.org (rubryka Katalog uczelni).
6
Gdzie szukać
mieszkania?
7
Gdzie ubiegać się
o stypendium?
Akademiki
Aby ubiegać się o miejsce w akademiku należy założyć Dossier Social
Etudiant (DSE). Wniosek o miejsce w akademiku należy złożyć przed
uzyskaniem wyników egzaminów sesji letniej albo przed ogłoszeniem
wyników przyjęcia na uczelnię. Nie należy więc czekać na wyniki matury
lub naboru na studia! Średni czynsz wynosi ok. 200 euro miesięcznie.
Miejsca w akademikach są w pierwszej kolejności przyznawane stypendystom rządu francuskiego.
Od 1 września 2012 r. wszystkimi programami stypendialnymi
przyznawanymi obywatelom polskim przez Rząd Republiki
Francuskiej zarządza agencja Campus France Paris.
Więcej informacji na www.campusfrance.org (rubryka Trouver un
logement) oraz www.etudiant.gouv.fr
1. Ambasada Francji w Polsce
Każdego roku Ambasada oferuje szereg stypendiów obejmujących
wszystkie kierunki studiów i dziedziny badań naukowych m.in.:
■ Stypendium Master 2-gi rok
■ Stypendia dla doktorantów typu „co-tutelle”
■ Stypendium na pobyt badawczy
■ Stypendia programu Copernic
■ S typendia programów międzynarodowych (np.: szkoły
i przedsiębiorstwa francuskie)
Grandes écoles oraz uczelnie prywatne często dysponują własnymi
akademikami położonymi w pobliżu kampusu. Czynsz wynosi ok. 250350 euro miesięcznie.
Prywatne domy studenckie
Znajdują się w dużych miastach. Czynsz wynosi tu od 600 do 700 euro
miesięcznie w Paryżu i od 400 do 700 euro miesięcznie poza stolicą.
Pr z y d a t n e a d r e s y : w w w. a d e l e. o rg, w w w. e s t u d i n e s. co m ,
www.nexity-studea.com, www.lokaviz.fr
Mieszkanie prywatne
Wynajem mieszkania prywatnego jest w większości przypadków
uzależniony od przedstawienia zabezpieczenia gwarantującego uiszczanie
czynszu. W większości francuskich miast uniwersyteckich znajdują się
biura informacyjne, które pomagają zagranicznym studentom w znalezieniu mieszkania i załatwieniu związanych z tym formalności.
Warto wiedzieć: Dodatek mieszkaniowy
Studenci mogą ubiegać się o częściowy zwrot kosztów zamieszkania.
Informacji na ten temat można uzyskać w odpowiedniej dla miejsca
zamieszkania Kasie Zasiłków Rodzinnych (Caisse d'Allocations Familiales
- CAF).
Szczegółowe informacje na temat stypendiów przyznawanych przez
Ambasadę Francji można znaleźć na stronie www.institutfrancais.pl
(rubryka Współpraca uniwersytecka/Stypendia)
2. Pozostałe programy i stypendia
■S
typendium Eiffel – skierowane jest do najzdolniejszych studentów
zagranicznych, którzy chcą odbyć studia we Francji na poziomie
Master, w trzech dziedzinach: nauki techniczne, ekonomia i zarządzanie
oraz prawo i nauki polityczne.
Więcej na www.campusfrance.org/fr/eiffel
■S
typendium Major - uzupełnia program stypendialny AEFE (Agence
pour l'Enseignement Français à l'Etranger) i jest skierowane do
dawnych uczniów liceów francuskich za granicą. Więcej informacji na
www.aefe.fr (rubryka AEFE/Dispositif Excellence-Major)
■E
rasmus+ (oraz Erasmus Mundus) programy wspierające
międzynarodową współpracę szkół wyższych, umożliwiające m.in.
wyjazdy studentów za granicę.
Więcej informacji www.ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus
8
Jakie są koszty
studiów we Francji?
Na uczelniach publicznych państwo pokrywa znaczną część kosztów
nauki każdego studenta, utrzymując tym samym koszty zapisania się na
uczelnię na jednym z najniższych poziomów na świecie.
Wysokość kosztów kształcenia jest różna w zależności od typu uczelni
(publiczna lub prywatna) oraz kierunku studiów.
Na uniwersytetach roczna opłata wpisowa jest stała i wynosi:
■ 184 euro na studiach licencjackich
■ 256 euro na studiach magisterskich
■ 391 euro na studiach doktoranckich
■ 610 euro na studiach inżynierskich
Koszty w szkołach prywatnych oraz Grandes Écoles są wyższe (od kilku
do kilkunastu tysięcy euro rocznie).
9
Czy mogę pracować podczas
studiów lub po ich ukończeniu?
Od 1 lipca 2008 r. polscy studenci mają swobodny dostęp do
francuskiego rynku pracy i mogą wykonywać dowolny zawód podczas
swoich studiów we Francji.
Nie mają oni obowiązku posiadania karty stałego pobytu, wizy ani
pozwolenia na pracę. Pracodawca powinien zgłosić studenta
w odpowiednim urzędzie.
Więcej informacji na www.social-sante.gouv.fr
10
Ubezpieczenie
Francuski system opieki medycznej świadczonej przez sécurité sociale jest
na wysokim poziomie i pozwala na zwrot części poniesionych kosztów.
Składka na ubezpieczenie studenckie wynosi ok. 200 euro rocznie.
Jest ona obowiązkowa dla studentów spoza Europy.
■S
typendia prz yznawane przez Agence Universitaire de la
Francophonie: www.auf.org
Studenci z państw należących do Unii Europejskiej są wyłączeni z tego
obowiązku. Jedynym warunkiem jest posiadanie ważnej przez cały rok
Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego.
Ponadto na stronie www.polska.campusfrance.org (rubryka Stypendia/
CampusBourses) znajduje się katalog innych programów stypendialnych.
Szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej
Narodowego Funduszu Zdrowia www.ekuz.nfz.gov.pl lub prywatnej
polisy pokrywającej koszty leczenia.
Więcej informacji na www.caf.fr
11
Czy mogę studiować
w Polsce po francusku?
Fransa’da
Przyjmując blisko 298 tyś. studentów zagranicznych (co stanowi 12%
ogółu studentów), Francja jest pierwszym krajem nieanglofońskim
i trzecim wśród państw zagranicznych wybieranym przez studentów.
Campus France to państwowa agencja na rzecz promocji francuskiego
szkolnictwa wyższego za granicą oraz mobilności międzynarodowej.
Założona w 1998 roku udziela informacji na temat stypendiów
przyznawanych przez rząd francuski oraz ma na celu pomóc studentom
z zagranicy w zorganizowaniu pobytu we Francji.
3
Jakie dyplomy można
uzyskać we Francji?
eg i t i m
Francja słynąca z bogatej kultury i sztuki jest najchętniej odwiedzanym
przez turystów krajem na świecie.
2
Cele i misje Agencji
Campus France?
留 学 法 国
1
Dlaczego warto
wybrać Francję?
12
Przydatne adresy
FRANCJA
Przewodnik
po studiach
Fransa’da
Myślicie o rozpoczęciu studiów w języku francuskim? Możecie oczywiście
wyjechać do Francji, ale istnieje również możliwość odbycia takich
studiów w Polsce! Dotyczy to przede wszystkim studiów na kierunku
romanistyka. Można jednak studiować w Polsce po francusku na
innych kierunkach takich jak: zarządzanie, prawo, nauki techniczne,
fizyka i in.
Agencja Campus France
www.polska.campusfrance.org (wersja polska i francuska)
www.campusfrance.org (wersja francuska i angielska)
Niektóre polskie uczelnie proponują studia, gdzie znaczna część zajęć
prowadzona jest w języku francuskim i/lub we Francji. Blisko 70 programów
nauczania jest wynikiem współpracy polskich i francuskich uczelni.
Na zakończenie cyklu studiów absolwenci otrzymują podwójny dyplom
francusko-polski.
Ambasada Francji w Polsce
www.ambafrance-pl.org
Mocne strony:
■ S tudia kształcą w konkretnej dziedzinie, a studenci doskonalą
jednocześnie znajomość języka i kultury francuskiej
■ Podwójny dyplom dwóch prestiżowych uczelni jest kluczem do
udanej kariery zawodowej
■ Najlepsi studenci mają możliwość uzyskania stypendium Ambasady
Francji na odbycie stażu lub części studiów we Francji
Ministerstwo Edukacji Narodowej Francji
www.education.gouv.fr
Wykaz studiów znajduje się na stronie www.institutfrancais.pl (rubryka
Współpraca uniwersytecka/Katalog podwójnych dyplomów francusko-polskich)
Interaktywna mapa podwójnych dyplomów francusko-polskich
www.institutfrancais.pl (rubryka Współpraca uniwersytecka/Interaktywna mapa podwójnych dyplomów francusko-polskich)
Instytut Francuski w Polsce
www.institutfrancais.pl
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Francji
www.diplomatie.gouv.fr
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Francji
www.enseignementsup-recherche.gouv.fr
eg i t i m
3 KROKI DO STUDIÓW WE FRANCJI.
SPRAWDŹ JAKIE TO PROSTE!
1
ODWIEDŹ CAMPUS FRANCE LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI, ABY
UZYSKAĆ INFORMACJE O STUDIACH I WYMAGANIACH.
2
SKONTAKTUJ SIĘ Z UCZELNIĄ
I ZŁÓŻ PODANIE W WYZNACZONYM TERMINIE.
3
Certyfikaty z języka francuskiego
www.ciep.fr
Francuska Izba Przemysłowo-Handlowa w Polsce
www.ccifp.pl
PRZYGOTUJ WSZYSTKIE DOKUMENTY
I DOPEŁNIJ FORMALNOŚCI NA UCZELNI.
France Alumni Pologne, klub absolwentów francuskich uczelni
www.polska.francealumni.fr
Facebook Campus France Polska
www.facebook.com/CampusFrancePolska
Campus France Warszawa
Instytut Francuski w Polsce
ul. Widok 12 , 00-023 Warszawa
Campus France Kraków
Instytut Francuski w Polsce
ul. Stolarska 15, 31-043 Kraków
tel.: (22) 505 98 11
e-mail : [email protected]
tel.: (12) 424 53 52
e-mail: [email protected]
www.polska.campusfrance.org
Rennes
Angers
Nantes
Pau
Le Havre
Rouen
NOR M ANDIE
Le Mans
Reims
Metz
Besançon
Nancy
grand-est
Dijon
Lyon
au v e r g n e rhône-alpes
Mulhouse
Nice
Chambéry
Toulon
Aix-En-Provence
Marseille
Provence
A l p e s - Côt e d ’A z u r
Avignon
Grenoble
Saint-Etienne
Nîmes
Strasbourg
www.polska.campusfrance.org
Troyes
Valenciennes
Lille
PRZEWODNIK PO STUDIACH
h au t s de-france
Arras
Amiens
Paris
Montpellier
Clermont
Ferrand
B O U R G O G NE F RAN C HE - CO M T É
ILE - DE - F RAN C E
Orléans
C ENTRE -
o cc i ta n i e
Limoges
Tours va l - d e - lo i r e
Bordeaux
Toulouse
nouvelleAQ U ITAINE
La Rochelle
Poitiers
PAYS - DE - LA - LOIRE
Caen
FRANCJA
Brest
B RETAG NE
G ua d e lo u p e
G u ya n e
M a r t i n i qu e
La rÉunion
nouvelle-calÉdonie
ta h i t i
Co r s e
Corte