VI P 459/12 - Sąd Rejonowy w Białymstoku

WYROK SĄDU REJONOWEGO W BIAŁYMSTOKU VI
WYDZIAŁ PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
z dnia 31 października 2012r. w sprawie VIP 459/12
Przewodniczący
SSR Karolina Szerel
Maria Zawistowska
Ławnicy
Walentyna Siemieniuk
po rozpoznaniu w dniu 31 października 2012 r. w Białymstoku na rozprawie
sprawy z powództwa X przeciwko Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej w Y
o odszkodowanie
I.
Zasądza od pozwanego Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej w Y
na rzecz powódki X kwotę 19.800 zł (dziewiętnaście tysięcy osiemset
złotych) brutto z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym w
wysokości 13 % od dnia 21 lipca 2012 r. do dnia zapłaty z
uwzględnieniem zmian w wysokości ustawowych odsetek.
II.
Zasądza od pozwanego Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej w Y
na rzecz powódki X kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego.
III.
Nakazuje
pobrać
od
pozwanego
Spółdzielni
Budowlano-
Mieszkaniowej w Y na rzecz Skarbu Państwa kwotę 990 zł tytułem
opłaty od pozwu, której powódka nie miała obowiązku uiścić.
IV.
Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności
do kwoty 6.600 zł.
VI P 459/12
Uzasadnienie
Powódka X w pozwie skierowanym przeciwko Spółdzielni BudowlanoMieszkaniowej w Y domagała się zasądzenia na jej rzecz odszkodowania w
wysokości 19.800 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do
dnia zapłaty z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę.
Ponadto powódka domagała się zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów
zastępstwa procesowego. Kwota żądanego przez powódkę odszkodowania
stanowi
równowartość
trzymiesięcznego
wynagrodzenia
za
okres
wypowiedzenia.
Powódka
od
28
lutego
2008
r.
była
Członkiem
Zarządu
ds.
Ekonomicznych- Główną Księgową w pozwanej Spółdzielni. W dniu 14
czerwca 2012 r. na mocy uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni powódka
została odwołana z pełnienia funkcji członka Zarządu. W uzasadnieniu pozwu
powódka wskazała, że wypowiedzenie umowy o pracę otrzymała w dniu
10.07.2010 r. ze skutkiem na dzień 31 października 2012 r. W wypowiedzeniu
jako przyczynę wypowiedzenia wskazano nie udzielenie przez Walne
Zgromadzenie absolutorium Członkom Zarządu i odwołanie powódki z funkcji
Członka Zarządu ds. Ekonomicznych. Wypowiedzenie zostało podpisane przez
pełniącego obowiązki przewodniczącego Rady Nadzorczej J. R. i sekretarza
Rady Nadzorczej L. Ś. Powódka podniosła dokonanie wypowiedzenia z
naruszeniem przepisów prawa, a konkretnie, iż wypowiedzenie umowy o pracę
zostało dokonane przez nieuprawniony do tego organ Spółdzielni. Zdaniem
powódki organem właściwym do dokonania wypowiedzenia, z uwagi na fakt, iż
w dniu wręczenia wypowiedzenia, powódka nie pełniła już funkcji Członka
Zarządu był Zarząd Spółdzielni, a nie Rada Nadzorcza.
Sąd Rejonowy w Białymstoku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych dnia 18 lipca 2012 r. w postępowaniu upominawczym wydał nakaz
zapłaty, zasądzając na rzecz powódki kwotę żądaną pozwem (Sygn. akt: VI Np.
104/12).
Pozwana Spółdzielnia Budowlano - Mieszkaniowa w Y wniosła sprzeciw
od w/w nakazu zapłaty. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wniosła o
oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz
kosztów procesu. Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała, że
wypowiedzenie umowy o pracę, dokonane powódce, nie nastąpiło w sposób
niezgodny z prawem. Zdaniem strony pozwanej w związku z tym, iż dnia 20
lipca 2012 r. Zarząd Spółdzielni dokonał potwierdzenia rozwiązania stosunku
pracy z powódką, prawidłowo wypowiadając jej umowę o pracę, nastąpiła
konwalidacja czynności prawnej, a co za tym idzie czynność tę należy uznać za
dokonaną przez organ do tego uprawniony.
Sąd Rejonowy Sąd Pracy ustalił i zważył, co następuje:
Bezspornym w sprawie jest fakt, iż powódka X była zatrudniona w
pozwanej Spółdzielni Budowlano - Mieszkaniowej w Y początkowo na okres
próbny od 03 lutego 2003 r. do 30 kwietnia 2003 r., a następnie na czas
określony od 01 maja 2003 r. do 18 marca 2004 r. Od dnia 18 marca 2004 r.
powódka pracowała w pozwanej Spółdzielni na podstawie umowy o pracę na
czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy (k. 73-81).
Bezsporny jest również fakt, iż mocą Uchwały Nr 4/2008 Rady Nadzorczej
Spółdzielni Budowlano- Mieszkaniowej w Y z dnia 28 lutego 2008 r. powódka
została wybrana na Członka Zarządu ds. Ekonomicznych- Głównego
Księgowego (k.82). Dnia 14 czerwca 2012 r. Walne Zgromadzenie Spółdzielni
podjęło Uchwałę nr 10/2012 w sprawie odwołania X z funkcji Członka Zarządu
z powodu nieudzielania absolutorium za 2011 r. (k-89). Powyższe skutkowało
tym, że Rada Nadzorcza uchwałą nr 26/2012 z dnia 09 lipca 2012 r. postanowiło
wypowiedzieć powódce umowę o pracę (k. 90). Powódka otrzymała
wypowiedzenie umowy o pracę w dniu 10 lipca 2012 r. (k.8 ). Jako przyczynę
wypowiedzenia wskazano nieudzielenie powódce absolutorium przez Walne
Zgromadzenie w dniu 14 czerwca 2012 r. i odwołanie z funkcji Członka
Zarządu ds. Ekonomicznych- Głównego Księgowego. Wypowiedzenie zostało
dokonane przez Radę Nadzorczą (Przewodniczącego i Sekretarza)(k. 8).
Zgodnie z art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o
pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o
wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy- stosownie do żądania pracownikajeżeli umowa uległa już rozwiązaniu, orzeka o przywróceniu pracownika do
pracy na poprzednich warunkach, albo o odszkodowaniu. Odszkodowanie
przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy,
nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia (art. 47¹ k.p.).
W sprawie należało zatem ustalić, czy pozwana dokonała powódce
wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów prawa, a co za tym
idzie, czy zasadne jest przyznanie powódce odszkodowania na podstawie 45 § 1
k.p. w zw. z art. 47¹ k.p. Kwestią sporną w sprawie pozostawała również
skuteczność prawna oświadczenia woli złożonego przez pozwanego w
wypowiedzeniu powódce umowy o pracę doręczonego powódce dnia 20 lipca
2012 r.
Do spółdzielni mieszkaniowych stosuje się przepisy ustawy z dnia 16
września 1982 r. Prawo Spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z
późn. zm.).
Zgodnie z art. 52 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo Spółdzielcze
odwołanie członka zarządu lub zawieszenie go w czynnościach nie narusza jego
uprawnień wynikających ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego,
którego przedmiotem jest świadczenie pracy. W sprawie odpowiednie
zastosowanie będą więc miały przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.Kodeksu Pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.).
W art. 52 § 1 ustawy -
Prawo Spółdzielcze przewidziano dla rady
nadzorczej Spółdzielni kompetencje do nawiązywania z członkami zarządu
stosunku pracy, na podstawie umowy o pracę albo powołania. Co prawda
zgodnie z art. 46 § 1 pkt. 8 Prawa Spółdzielczego do kompetencji rady
nadzorczej należy podejmowanie uchwał w sprawach czynności prawnych
dokonywanych między spółdzielnią a członkiem zarządu lub dokonywanych
przez spółdzielnię w interesie członka zarządu oraz reprezentowanie spółdzielni
przy tych czynnościach, to uprawnienie to z pewnością nie rozciąga się na
możliwość dokonania przez radę nadzorczą wypowiedzenia umowy o pracę z
odwołanym wcześniej z pełnienia funkcji członkiem zarządu. Kompetencje w
tym przedmiocie należą do zarządu Spółdzielni. Skoro powódka została
odwołana z funkcji członka zarządu, to jedynym organem właściwym do
podejmowania decyzji co do bytu umowy o pracę łączącej ją z pozwaną
Spółdzielnią był zarząd Spółdzielni. Radzie nadzorczej nie przysługiwały w tym
względzie żadne kompetencje, a więc jej oświadczenie, co do wypowiedzenia
umowy o pracę było wadliwe. Zgodnie z art. 48 § 2 w zw. z art. 54§ 1 ustawyPrawo spółdzielcze, podejmowanie decyzji nie zastrzeżonych w ustawie lub
statucie innym organom należy do zarządu. Oświadczenia woli za spółdzielnię
składają dwaj członkowie zarządu lub jeden członek zarządu i pełnomocnik.
Powyższe stanowisko było wielokrotnie potwierdzane w doktrynie i w
orzecznictwie Sądu Najwyższego.
Zgodnie z Wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2000 r. (I PKN
102/00) „Rada spółdzielni jako organ właściwy do zawarcia umowy o pracę z
członkiem zarządu spółdzielni może również tę umowę wypowiedzieć, jeżeli w
chwili wypowiadania umowy o pracę zatrudniony na jej podstawie członek
zarządu pełni jeszcze tę funkcję. Przepis art. 49 § 2 ustawy z dnia 16 września
1982
r.
Prawo
spółdzielcze
dotyczy
stosunku
organizacyjnego
(cywilnoprawnego) między spółdzielnią i członkiem zarządu, związanego z
pełnieniem funkcji ustawowego organu spółdzielni, a nie stosunku pracy członka
zarządu zatrudnionego przez spółdzielnię.” Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6
maja 2009 r. (II PK 285/08) podkreślił, iż „Rada nadzorcza z chwilą odwołania
ze stanowiska członka zarządu traci kompetencję do dokonania wypowiedzenia
umowy o pracę i wobec tego, zgodnie z regułą domniemania kompetencji
zarządu spółdzielni (art. 48 § 2 ustawy z 1982 r. - Prawo spółdzielcze),
uprawnienie do dokonania tej czynności prawnej przechodzi na zarząd. Jeżeli
po odwołaniu członka zarządu uchwała ta jest komunikowana odwołanemu to z
tą chwilą staje się on byłym członkiem zarządu. W tej sytuacji rozwiązanie z
nim umowy o pracę nie leży już w gestii rady nadzorczej, ale w kompetencjach
zarządu.
Podsumowując Sąd uznał, iż dokonane powódce w dniu 10 lipca 2012 r.
wypowiedzenie umowy o pracę dokonane zostało z naruszeniem przepisów o
wypowiadaniu umów o pracę.
Niezgodność z prawem rozwiązania umowy o pracę wynikająca z
niewłaściwej reprezentacji pracodawcy przy jej wypowiadaniu nie powoduje
nieważności wypowiedzenia. Powyższe potwierdził Sąd Najwyższy m.in. w
wyrokach; z dnia 16 czerwca 1999 r. (I PKN 117/99), oraz z dnia 11 maja 1999
r. (I PKN 662/98). Oświadczenie woli pracodawcy pozostaje w tym przypadku
skuteczne względem pracownika. Sąd na żądanie pracownika, stosownie do art.
45 § 1 k.p. może uznać wypowiedzenie za bezskuteczne, a jeżeli umowa uległa
już rozwiązaniu orzec o przywróceniu pracownika do pracy, albo o
odszkodowaniu.
W dalszej kolejności Sąd badał zasadność zarzutu wniesionego przez
pozwaną w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Pozwana podniosła, iż z uwagi na to,
że Zarząd Spółdzielni dnia 20 lipca 2012 r. wręczył powódce wypowiedzenie
umowy o pracę, doszło do konwalidacji czynności prawnej poprzez złożenie
oświadczenia woli przez organ do tego uprawniony. Sąd nie podzielił
stanowiska pozwanej, jakoby istniała możliwość konwalidacji wadliwego
wypowiedzenia w sytuacji braku na to zgody pracownika .
Zgodnie z art. 61 § 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej
osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła
zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne,
jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej. Kolejne
oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę, dokonane już przez
Zarząd, zostało doręczone powódce w dniu 20 lipca 2012 r., a więc 10 dni po
otrzymaniu przez X wypowiedzenia podpisanego przez członków Rady
Nadzorczej Spółdzielni. Pozwany zgodnie z art. art. 61 § 1 w zw. z art. 300 k.p.
mógł skutecznie odwołać oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę
doręczone powódce dnia 10 lipca 2012 r. ale jedynie za zgodą powódki . Z
uwagi na to, że takiej zgody nie było , to wypowiedzenie z dnia 10 lipca 2012r
stało się skuteczne, pomimo swojej wadliwości. Powódka nie wyraziła zgody
na cofnięcie pierwszego wypowiedzenia. Powyższe potwierdzili na rozprawie,
w swych zeznaniach świadkowie; H. J. M., M. B. oraz J. Ż. (k. 192-197) oraz
wprost przyznała to powódka.
W
kontekście
powyższego
należy
stwierdzić,
że
wadliwe
oświadczenie woli z dnia 10 lipca 2012 r. nie zostało skutecznie odwołane.
Oświadczenie pozwanego doręczone powódce dnia 20 lipca 2012r nie
może w tej sytuacji odnieść żadnego skutku prawnego, jest dokumentem bez
żadnego znaczenia pod względem prawnym i faktycznym.
Z uwagi na powyższe Sąd orzekł jak w sentencji.
Wysokość odszkodowania, o zasądzenie którego wniosła powódka (k.
2), reguluje art. 47 ¹ k.p., w myśl którego odszkodowanie, o którym mowa w art.
45 k.p przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3
miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Wobec
powyższego, mając na uwadze, że wynagrodzenie powódki wynosiło 6.600 zł
(k.87). Sąd zasądził odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres
wypowiedzenia, a zatem w wysokości 19.800 zł.
O kosztach zastępstwa procesowego należnych od pozwanego orzeczono w
oparciu o § 11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28
września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2002 r. Nr
163 poz. 1348 ze zm.). Zgodnie bowiem z treścią wyroku Sądu Najwyższego z
dnia 9 czerwca 2010 r. II PZ 20/10 „stawka minimalna opłat za czynności
adwokata lub radcy prawnego powinna być taka sama zarówno w sprawie o
uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne (o przywrócenie do pracy), jak i w
sprawie o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem
wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę albo z tytułu niezgodnego z
prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia. W
każdej z tych spraw rodzaj i stopień zawiłości sprawy oraz wymagany i
niezbędny nakład pracy pełnomocnika jest taki sam, niezależnie od wybranego
przez pracownika lub uwzględnionego przez sąd pracy z urzędu alternatywnego
roszczenia”. Sąd, orzekając o kosztach postępowania w sprawie niniejszej, miał
na uwadze powyższe rozstrzygnięcie, w związku z czym zasądzona została
stawka minimalna w kwocie 60 złotych, nie zaś stawka wynikająca z obliczenia
wartości przedmiotu sporu.
O opłacie sądowej orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 w zw. z art. 13 w
zw. z art. 21 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz.1398 ze zm.) Wysokość opłaty ustalono w
oparciu o wartość przedmiotu sporu (19.800 zł x 5%= 990 zł)
Rygor natychmiastowej wykonalności ( pkt IV wyroku ) nadany został na
podstawie art. 4772 § 1 k.p.c., do wysokości pełnego jednomiesięcznego
wynagrodzenia powódki.
WYROK SĄDU OKRĘGOWEGO W BIAŁYMSTOKU V
WYDZIAŁ PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
z dnia 18 marca 2013r. sygn. akt V Pa 16/13
Przewodniczący:
Sędziowie:
SSO Helena Mironiuk (spr.)
SSO Marzanna Rogowska
SSA w SO Stanisław Stankiewicz
Sąd Okręgowy w Białymstoku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po
rozpoznaniu w dniu 18 marca 2013 roku w Białymstoku sprawy z powództwa X
przeciwko
Spółdzielni
Budowlano
Mieszkaniowej
w Y o odszkodowanie na skutek apelacji pozwanej Spółdzielni Budowlano Mieszkaniowej w Y od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 31
października 2012 roku sygn. akt VI P 459/12
I.
II.
oddala apelację
zasądza od pozwanej Spółdzielni Budowlano - Mieszkaniowej w Y na
rzecz X kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego za II instancję