Uzasadnienie projektu ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej

Uzasadnienie
projektu zarządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie organizacji Krajowej
Informacji Skarbowej, izby administracji skarbowej, urzędu skarbowego, urzędu celnoskarbowego i Krajowej Szkoły Skarbowości oraz nadania im statutów
I.
WPROWADZENIE
W obecnym stanie prawnym administracja podatkowa, celna i skarbowa zajmujące się
gromadzeniem dochodów budżetowych w ramach administracji rządowej posiadają strukturę
terenową rozproszoną, skupioną w trzech niezależnie funkcjonujących pionach:

administracja podatkowa (16 izb skarbowych oraz 400 urzędów skarbowych),

Służba Celna (16 izb celnych, 45 urzędów celnych wraz ze 141 oddziałami celnymi),

kontrola skarbowa (16 urzędów kontroli skarbowej).
Rozproszenie i powielanie niektórych zadań związanych z procesem poboru należności
podatkowych i celnych w ramach poszczególnych służb (np. kontrola prawidłowości realizacji
obowiązków podatkowych i celnych, postępowanie egzekucyjne) powoduje, iż nie jest możliwe
ich realizowanie w sposób spójny i jednolity, a zarazem z optymalnym wykorzystaniem
dostępnej kadry oraz zasobów organizacyjnych i finansowych.
Utrzymywanie aktualnego stanu, w którym administracja podatkowa, celna i skarbowa nie
działa według jednolitych procedur, wywiera niewątpliwie negatywny wpływ na stopień
ściągalności należnych zobowiązań podatkowych i ukształtowanie budżetu państwa, a zatem na
możliwości wykonywania funkcji państwowych przez jednostki administracji rządowej, a także
na poziom dobrowolności w wypełnianiu zobowiązań o charakterze powszechnym.
W dzisiejszej administracji tworzonej przez ww. konsolidowane organy występują problemy
związane ze strukturą, infrastrukturą oraz sprawami pracowniczymi. Wpływa to negatywnie na
skuteczność działań podejmowanych przez administrację państwową oraz koszty poboru danin.
Taka ocena obecnej sytuacji administracji podatkowej, kontroli skarbowej i Służby Celnej
wskazuje na konieczność reformy aparatu administracyjnego.
Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej zakłada powołanie
Krajowej Administracji Skarbowej, zwanej dalej „KAS”, w miejsce obecnie funkcjonujących:
administracji podatkowej, kontroli skarbowej i Służby Celnej, czyli powołanie administracji
skonsolidowanej. KAS będzie podporządkowana ministrowi właściwemu do spraw finansów
publicznych. Konsolidacja przeprowadzona zostanie w dwóch obszarach:
1) konsolidacja przedmiotowa departamentów na poziomie centralnym w Ministerstwie
Finansów,
2) konsolidacja podmiotowa na poziomie regionalnym oraz lokalnym izb i urzędów
skarbowych, urzędów kontroli skarbowych, izb i urzędów celnych – w izby administracji
skarbowej oraz w urzędy skarbowe i urzędy celno-skarbowe.
W skonsolidowanej administracji skarbowej będą funkcjonowały następujące organy KAS.
1) minister właściwy do spraw finansów publicznych.
2) Szef Krajowej Administracji Skarbowej.
3) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
4) dyrektor izby administracji skarbowej.
5) naczelnik urzędu skarbowego.
1
6) naczelnik urzędu celno-skarbowego.
Organy Krajowej Administracji Skarbowej będą realizowały swoje zadania przy pomocy
następujących jednostek organizacyjnych, które będą podlegały Szefowi KAS:
1) komórki organizacyjne urzędu obsługującego ministra;
2) Krajowa Informacja Skarbowa;
3) izby administracji skarbowej;
4) urzędy skarbowe;
5) urzędy celno-skarbowe;
6) Krajowa Szkoła Skarbowości;
7) Centrum Informatyki KAS.
Krajowa Szkoła Skarbowości będzie realizowała zadania w zakresie kształcenia i doskonalenia
zawodowego kadr KAS oraz kadr innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi
właściwemu do spraw finansów publicznych lub przez niego nadzorowanych, w tym
Ministerstwa Finansów. Zapotrzebowanie na powstanie Krajowej Szkoły Skarbowości
występuje już od początku transformacji polskiej administracji podatkowej i celnej i wynika z
potrzeby specjalistycznego przygotowywania do zawodu oraz ciągłego doszkalania.
II. AKTUALNA ORGANIZACJA JEDNOSTEK ADMINISTRACJI PODATKOWEJ,
SŁUŻBY CELNEJ I KONTROLI SKARBOWEJ
1. Jednostki administracji podatkowej
Organizację izb i urzędów skarbowych oraz szczegółowe zakresy zadań realizowanych przez
komórki organizacyjne tych jednostek określa zarządzenie Nr 15 Ministra Finansów z 5 marca
2015 r. w sprawie organizacji urzędów i izb skarbowych oraz nadania im statutów (Dz. Urz.
Min. Fin. poz. 15, z późn. zm.), wydane na podstawie art. 5 ust. 10 ustawy o urzędach i izbach
skarbowych.
Od momentu wdrożenia z dniem 1 kwietnia 2015 r. konsolidacji procesów pomocniczych
realizowanych w izbach i urzędach skarbowych, izba skarbowa wraz z podległymi urzędami
skarbowymi w sprawach organizacyjno-finansowych, w tym z zakresu prawa pracy stanowi
jednostkę organizacyjną, której kierownikiem jest dyrektor izby skarbowej.
Wewnętrzną strukturę organizacyjną izb skarbowych statut izby skarbowej, stanowiący
załącznik nr 1 do zarządzenia nr 15, który przewiduje, że struktura organizacyjna izb
skarbowych dzieli się na piony organizacyjne obejmujące komórki organizacyjne realizujące
zbliżone procesy podstawowe i pomocnicze.
Statut urzędu skarbowego stanowiący załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 15. określa strukturę oraz
zadania komórek organizacyjnych.
W skład wyznaczonych izb i urzędów skarbowych wchodzą komórki organizacyjne realizujące
zadania o charakterze centralnym na rzecz izb skarbowych i urzędów skarbowych. Zakres i
sposób realizacji ich zadań określają koncepcje funkcjonowania poszczególnych centrów.
2. Jednostki Służby Celnej
Organizację izb i urzędów celnych oraz szczegółowe zakresy zadań realizowanych przez
komórki organizacyjne tych jednostek określa zarządzenie Nr 61 Ministra Finansów z dnia 18
września 2015 r. w sprawie nadania statutów izbom celnym i urzędom celnym (Dz. Urz. Min.
Fin. poz. 61 z późn. zm.), wydane na podstawie art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
2
o Służbie Celnej (Dz. U. z 2015 r. poz. 990, z późn. zm.).
Zgodnie ze statutem izby celnej, stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 61, w skład izby
celnej wchodzą komórki organizacyjne pogrupowane w piony merytoryczne. Statut określa
dopuszczalny zakres modyfikacji modelowej struktury organizacyjnej izby celnej oraz zakresy
zadań komórek organizacyjnych, w tym również wykonywane przez 15 Izb Celnych zadania o
charakterze centralnym na rzecz i w imieniu całej Służby Celnej.
Statut urzędu celnego, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia nr 61 przewiduje, że w skład
urzędu celnego wchodzą wewnętrzne komórki organizacyjne pogrupowane w piony
merytoryczne oraz zewnętrzne komórki organizacyjne - oddziały celne nad którymi nadzór
wykonuje naczelnik urzędu lub wyznaczony przez niego zastępca naczelnika urzędu.
3. Kontrola skarbowa
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 4 stycznia 2011 r. w sprawie siedzib
i organizacji urzędów kontroli skarbowej aktualnie funkcjonuje 16 urzędów kontroli skarbowej,
których siedziby są zlokalizowane w miastach wojewódzkich. W urzędach kontroli skarbowej
mogą być tworzone ośrodki zamiejscowe.
III. PROJEKTOWANA ORGANIZACJA KRAJOWEJ INFORMACJI SKARBOWEJ,
IZBY ADMINISTRACJI SKARBOWEJ, URZĘDU SKARBOWEGO, URZĘDU
CELNO-SKARBOWEGO I KRAJOWEJ SZKOŁY SKARBOWOŚCI
1. Wstęp
Projekt zarządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie organizacji Krajowej Informacji
Skarbowej, izby administracji skarbowej, urzędu skarbowego, urzędu celno-skarbowego i
Krajowej Szkoły Skarbowości oraz nadania im statutów został opracowany na podstawie
delegacji ustawowej zawartej w art. 39 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej
Administracji Skarbowej (Dz. U. poz. 1947, z późn. zm.).
Projekt ma na celu określenie organizacji i statutów jednostek organizacyjnych KAS, które
rozpoczną funkcjonowanie z dniem 1 marca 2017 r., tj. Krajowej Informacji Skarbowej (KIS),
izby administracji skarbowej (IAS), urzędu skarbowego (US), urzędu celno-skarbowego (UCS)
i Krajowej Szkoły Skarbowości (Szkoły). W związku z tym, że przepis art. 163 pkt 3 ustawy
z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej
(Dz. U. poz. 1948, z późn. zm.), który tworzy Centrum Informatyki Krajowej Administracji
Skarbowej, wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2018 r., projekt nie obejmuje organizacji
i statutów Centrum. Aktualnie trwają prace nad koncepcją funkcjonowania Centrum, która
pozwoli na określenie organizacji i statutów Centrum w nowelizacji przedmiotowego
zarządzenia, która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.
2.
Postanowienia szczegółowe
W rozdziałach 1 - 5 zarządzenia określona została organizacja Krajowej Informacji Skarbowej,
izby administracji skarbowej, urzędu skarbowego, urzędu celno-skarbowego i Krajowej Szkoły
Skarbowości. W przepisach odnoszących się do poszczególnych jednostek wskazano, iż
wykonują one zadania określone w ustawie o KAS, oraz w przepisach odrębnych, działając
zgodnie z przepisami prawa, wytycznymi, decyzjami i poleceniami ministra właściwego do
spraw finansów publicznych, Szefa KAS i kierujących ww. jednostkami. Określono rolę,
odpowiednio dyrektorów KIS, izb administracji skarbowej, Szkoły oraz naczelników urzędów
skarbowych i celno-skarbowych, jako podmiotów kierujących pracami danej jednostki przy
pomocy zastępców i kierowników komórek organizacyjnych.
3
Zarządzenie określa maksymalną liczbę zastępców dyrektora/naczelnika, co ma zapobiec
tworzeniu nadmiernej liczby stanowisk kierowniczych. Jednocześnie, dla umożliwienia
dostosowania struktury zarzadzania do zakresu i rozmiaru realizowanych zadań, projekt
przewiduje możliwość utworzenia, w szczególnie uzasadnionych przypadkach i za zgodą
odpowiednio Szefa KAS lub dyrektora IAS, dodatkowych stanowisk zastępcy
dyrektora/naczelnika.
W rozdziałach 1-5 określono także rodzaj komórek organizacyjnych, jakie mogą być tworzone
w poszczególnych jednostkach oraz minimalną liczbę osób wchodzących w skład danej
komórki. Określono także stanowiska kierujące poszczególnymi komórkami organizacyjnymi.
W rozdziałach dotyczących IAS, US i UCS przewiduje się możliwość funkcjonowania
w strukturach ww. jednostek wyznaczonych przez Szefa KAS, komórek organizacyjnych
stanowiących centra kompetencyjne KAS lub realizujących zadania o charakterze centralnym na
rzecz KAS. Zakres i sposób realizacji tych zadań określa Szef KAS w odrębnych przepisach.
W załączniku do zarządzenia określa się wykaz jednostek organizacyjnych KAS, w których
funkcjonują komórki organizacyjne realizujące zadania centra kompetencyjnego KAS lub
komórki realizujące zadania o charakterze centralnym na rzecz KAS.
Dla umożliwienia płynnego przekazania urzędom skarbowym zadań realizowanych obecnie
przez Centrum rozliczeń należności pobieranych przez Służbę Celną, funkcjonujące obecnie
w strukturach Izby Celnej w Krakowie, wspomaganą w tym zakresie przez izby celne w Gdyni
i w Katowicach, do rozdziału 3 określającego organizację urzędu skarbowego, wprowadza się
możliwość tworzenia komórek zewnętrznych, które będą mogły funkcjonować poza siedzibą
urzędu skarbowego. Projekt przewiduje również dalsze funkcjonowanie w urzędach skarbowych
centrów obsługi.
W załącznikach do zarządzenia określa się także strukturę organizacyjną KIS, izb administracji
skarbowej, urzędów skarbowych, urzędów celno-skarbowych oraz szkoły wraz z ich
delegaturami i kodami identyfikacyjnymi, a także zadania centralne realizowane przez wskazane
jednostki organizacyjne na rzecz całej KAS.
Zestawienie załączników do projektowanego zarządzenia przedstawia się następująco:

załącznik Nr 1 - Statut Krajowej Informacji Skarbowej,

załącznik Nr 2 - Organizacja Krajowej Informacji Skarbowej,

załącznik Nr 3 - Statut izby Administracji Skarbowej,

załącznik Nr 4 - Organizacja izb administracji skarbowej, urzędów skarbowych oraz
urzędów celno-skarbowych wraz z delegaturami i oddziałami celnymi,

załącznik Nr 5 - Wykaz siedzib stałych punktów obsługi podatników urzędów skarbowych.

załącznik Nr 6 - Statut Urzędu Skarbowego,

załącznik Nr 7 - Wykaz urzędów skarbowych, w których funkcjonują centra obsługi,

załącznik Nr 8 - Statut urzędu celno-skarbowego,

załącznik Nr 9 - Organizacja Krajowej Szkoły Skarbowości,

załącznik Nr 10 - Statut Krajowej Szkoły Skarbowości.
Krajowa Informacja Skarbowa (KIS)
Budowanie nowoczesnej i przyjaznej administracji skarbowej obejmuje nie tylko działania
w obszarze związanym z bezpośrednią realizacją dochodów publicznych (poborem podatków,
4
kontrolą, egzekucją oraz aktywnym zwalczaniem negatywnych zjawisk mających wpływ na
uszczuplenie tych dochodów), ale także działania wspierające podatników w prawidłowym,
dobrowolnym i samodzielnym wykonywaniu obowiązków podatkowych oraz wspierające
pracowników administracji skarbowej. Do takich działań należy m.in. zapewnienie
powszechnego dostępu do jednolitej informacji skarbowej oraz edukacja w obszarze praw
i obowiązków związanych z daninami publicznymi.
Aktualnie zadania z zakresu udzielania informacji podatkowej i celnej, w tym wydawanie
interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego, wykonywane są przez Krajową
Informację Podatkową, Centrum Informacji Służby Celnej, jednostki terenowe administracji
podatkowej, celnej i skarbowej (izby skarbowe, izby celne, urzędy kontroli skarbowej) oraz
Ministerstwo Finansów. Centralizacja systemu informacji skarbowej pozwoli na ujednolicenie
wydawanych w obecnym stanie prawnym interpretacji, a tym samym przyczyni się do
zwiększenia ich jakości. Jedocześnie konsolidacja wybranych jednostek podatkowych i celnych
realizujących zadania z zakresu udzielania informacji skarbowej wpłynie na spójność i
jednolitość działań, a zarazem na optymalne wykorzystanie kadry oraz zasobów organizacyjnych
i finansowych.
Ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej ustanawia nowy wyspecjalizowany organ Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, wykonujący zadania z zakresu udzielania jednolitej i
powszechnie dostępnej informacji podatkowej i celnej, prowadzenia spraw dotyczących
interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego oraz działalności informacyjnej
i edukacyjnej w zakresie przepisów prawa podatkowego i celnego, a także identyfikowania
obszarów zagrożeń mogących mieć wpływ na prawidłowość wykonywania obowiązków
podatkowych i celnych. Ustawa o KAS wyodrębnia jednocześnie nową jednostkę
administracyjną – Krajową Informację Skarbową (KIS), jako jednostkę organizacyjną przy
pomocy której dyrektor KIS wykonuje swoje zadania.
W skład KIS wejdą następujące komórki organizacyjne funkcjonujące w ramach pionów
organizacyjnych.
Projekt pozwala na wprowadzenie do modelu statutowego szeregu odstępstw pozwalających na
dostosowanie organizacji KIS do zmieniających się potrzeb i możliwości. W ich ramach
Dyrektor KIS będzie mógł::
 łączyć i dzielić piony organizacyjne,
 łączyć komórki organizacyjne,
 utworzyć komórkę organizacyjną niewymienioną w statucie określając jej zadania - za
zgodą Szefa KAS,
 utworzyć niezbędna liczbę ((powielić liczbę)) komórek organizacyjnych różnicując zakres
ich zadań, oznaczając je odpowiednimi symbolami, dodając do symbolu literowego
kolejna cyfrę poprzedzoną łącznikiem.
Zgodnie z ustawą o Krajowej Administracji Skarbowej, do zadań Dyrektora KIS należeć będzie:
1) zapewnienie jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej i celnej, w tym jej
przetwarzanie i udostępnianie;
2) prowadzenie spraw
podatkowego;
dotyczących
interpretacji
indywidualnych
przepisów
prawa
3) prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przepisów prawa
podatkowego i celnego;
5
4) realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w KIS;
5) identyfikowanie obszarów zagrożeń mogących
wykonywania obowiązków podatkowych i celnych.
mieć
wpływ
na
prawidłowość
Ogólna informacja podatkowa i celna udzielana będzie różnymi kanałami komunikacji,
w szczególności przez telefon oraz w formie elektronicznej. Stąd niezbędne jest wyodrębnienie
struktur, które w najbardziej optymalny sposób zapewnią realizację tej usługi, w szczególności
umożliwią w czasie rzeczywistym zarządzanie zasobami ludzkimi niezbędnymi do obsługi
poszczególnych kanałów komunikacji. Z uwagi na różnice w charakterze wykonywanych zadań
w stosunku do czynności podejmowanych w ramach rozpatrywania wniosków
o wydanie interpretacji, w szczególności konieczność obsługi klienta w czasie rzeczywistym
oraz kompetencje, jakie powinni posiadać pracownicy świadczący ten rodzaj usług (przede
wszystkim w obszarze komunikacji), uzasadnione jest wyodrębnienie komórek udzielających
ogólnej informacji skarbowej od innych komórek wykonujących zadania merytoryczne
(komórki obsługi klienta).
Udzielaniem informacji skarbowej będą zajmować się pracownicy wykonujący swoje zadania w
różnych placówkach Krajowej Informacji Skarbowej. Zapewnienie dostępu do tak szerokiej
gamy usług (zarówno w obszarze obsługiwanych zagadnień tematycznych, jak i kanałów
komunikacji), w szczególności sprawna koordynacja działań wszystkich pracowników
rozproszonych w różnych regionach kraju, wymaga wdrożenia skutecznego, centralnego
systemu zarządzania na poziomie roboczym tą gałęzią działalności Krajowej Informacji
Skarbowej. W związku z tym, uzasadnione jest powołanie komórek korodujących bieżącą pracę
komórek obsługi klienta oraz zarządzających usługą wsparcia pracowników wykonujących
zadania w urzędach skarbowych oraz celno-skarbowych (komórki centralnego zarządzania
usługami dla klienta).
Charakter zadań wykonywanych przez pracowników komórek obsługi klienta, tj. bezpośrednia
obsługa klienta, uzasadnia wyodrębnienie komórek, których zadaniem będzie nie tylko analiza i
ocena poprawności merytorycznej udzielanych odpowiedzi, lecz także sposobu ich
przekazywania, tj. precyzji wypowiedzi, sposobu komunikacji czy też poprawności językowej
(formułowanie krótkich odpowiedzi e-mail) – komórki nadzoru nad jakością obsługi klienta.
Realizacja zadania w zakresie prowadzenia spraw dotyczących wydawania interpretacji
indywidualnych przepisów prawa podatkowego będzie prowadzona przez komórki w siedzibie
dyrektora KIS (punkt przyjmowania wniosków) oraz przez delegatury KIS, w których
niezbędnym jest wyodrębnienie struktur zapewniających sprawną i terminową obsługę
wniosków, w szczególności w kontekście skutków niewydania interpretacji w terminie
(interpretacja milcząca) oraz planowanego skrócenia czasu wydawania interpretacji. Charakter
procedury rozpatrywania ww. wniosków oraz zadań z tym związanych, całkowicie odrębnych
od zasad i zadań dotyczących udzielania ogólnej informacji skarbowej, powoduje konieczność
powołania komórek wyspecjalizowanych w obsłudze tego typu spraw (komórek wydawania
interpretacji indywidualnych).
Zauważyć także należy, że zasadność rozdzielenia komórek odpowiedzialnych za udzielanie
ogólnej informacji skarbowej od komórek rozpatrujących wnioski o wydanie interpretacji
potwierdzają dotychczasowe doświadczenia w funkcjonowaniu biur Krajowej Informacji
Podatkowej. Oba te obszary działalności, oprócz wiedzy na temat przepisów prawa
podatkowego, wymagają bowiem od pracowników różnych umiejętności i zdolności.
Skuteczna realizacja zadań związanych z wydawaniem interpretacji indywidualnych przepisów
prawa podatkowego przez struktury terenowe (oddziały) wymaga centralnego zarządzania
interpretacjami indywidualnymi obejmującego przydzielanie wniosków do poszczególnych
6
komórek odpowiedzialnych za ich rozpatrywanie i nadzór nad terminowością wykonywania
zadań przez te komórki (komórki centralnego zarządzania interpretacjami indywidualnymi).
Natomiast czuwanie nad jednolitością stanowisk obejmować będzie weryfikację wszystkich
rodzajów informacji udzielanych przez Krajową Informację Skarbową i udostępnianych
klientom, tj. wydawanych interpretacji indywidualnych, udzielanych informacji ogólnych,
przygotowywanych broszur czy materiałów edukacyjnych. Zapewnienie jednolitości informacji
skarbowej wymaga stworzenia sprawnego systemu uzgadniania stanowisk, weryfikacji
informacji i wyjaśniania powstałych rozbieżności. Z uwagi na rozmiar i specyfikę działań
niezbędnych do realizacji tego zadania niezbędnym jest wyodrębnienie struktur
odpowiedzialnych za nadzór nad jednolitością informacji (komórki nadzoru nad jednolitością
informacji skarbowej).
Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, do zadań Krajowej Informacji Podatkowej
(dyrektorów Izb Skarbowych, w strukturach których funkcjonują biura KIP) należy także
wstępne rozpatrywanie wniosków o wydanie interpretacji ogólnych. Upoważnienie do działania
w tym zakresie udzielane jest w drodze rozporządzenia Ministra Finansów, wydawanego na
podstawie art. 14a par. 10 Ordynacji podatkowej. Wyodrębnienie Krajowej Informacji
Skarbowej ze struktur Izb Skarbowych i uczynienie z niej ogólnopolskiego ośrodka
informacyjnego w obszarze podatków uzasadnia powierzenie dyrektorowi Krajowej Informacji
Skarbowej także zadań związanych ze wstępnym
rozpatrywaniem wniosków
o wydanie interpretacji ogólnej i wydawaniem – jako organ pierwszej instancji – postanowień o
pozostawieniu bez rozpatrzenia tych wniosków. Charakter procedury rozpatrywania ww.
wniosków uzasadnia powierzenie zadań z tym związanych wyodrębnionym komórkom
(komórki nadzoru nad jednolitością informacji skarbowej).
Ponadto powierzenie dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej zadania wydawania
interpretacji indywidualnych skutkować będzie także koniecznością zaangażowania tego organu
w proces spontanicznej i automatycznej wymiany informacji o interpretacjach transgranicznych,
wynikających z Dyrektywy Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy
administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylającej dyrektywę 77/799/EWG oraz z
Dyrektywy Rady (UE) 2015/2376 z dnia 8 grudnia 2015 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE
w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania oraz
wymiany informacji o interpretacjach transgranicznych wynikającego z prac OECD
prowadzonych w celu przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysków.
Ww. proces realizować będą w KIS wyodrębnione komórki (komórki zarządzania ryzykiem
zewnętrznym i wymiany informacji).
Ustawa o KAS nakłada także na dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zadanie
identyfikowania obszarów zagrożeń mogących mieć wpływ na prawidłowość wykonywania
obowiązków podatkowych i celnych. Na podstawie informacji pozyskiwanych w toku
wykonywania codziennych zadań – w szczególności rozpatrywania wniosków o interpretacje
oraz udzielania informacji podatkowej i celnej – Krajowa Informacja Skarbowa będzie
identyfikować obszary mogące mieć wpływ na omijanie przepisów prawa podatkowego
i celnego lub nieprawidłowe wykonywanie obowiązków podatkowych i celnych.
Zdiagnozowane nieprawidłowości Krajowa Informacja Skarbowa będzie przekazywać do
funkcjonujących w ramach Krajowej Administracji Skarbowej jednostek odpowiedzialnych za
analizę ryzyka, dokonywaną na podstawie informacji pozyskanych ze wszystkich jednostek
organizacyjnych tej administracji. Realizacja tego zadania powinna odbywać się
w wyodrębnionej komórce KIS (komórki zarządzania ryzykiem zewnętrznym i wymiany
informacji).
7
Kolejnym zadaniem nałożonym na dyrektora KIS jest prowadzenie działalności informacyjnej i
edukacyjnej w zakresie przepisów prawa podatkowego i celnego. Charakter tego rodzaju
działalności jest całkowicie odmienny od innych zadań realizowanych przez KIS – udzielania
ogólnej informacji podatkowej i celnej oraz wydawania interpretacji indywidualnych. Nie
odbywa się bowiem w czasie rzeczywistym (relacja pytanie-odpowiedź), nie odbywa się także
w ramach uregulowanej w przepisach procedury, obwarowanej ustawowym terminem.
Jednocześnie pracownicy realizujący te zadania muszą odznaczać się – oprócz wiedzy
merytorycznej – dodatkowymi kompetencjami, takimi jak umiejętność pracy z grupą, łatwość
wyrażania myśli i przekazywania posiadanej wiedzy. Ponadto zachodzi konieczność
udostępniania informacji podatkowej za pośrednictwem stron internetowych. Stąd też, sprawna
realizacja ww. zadań nałożonych na dyrektora KIS powinna odbywać się w ramach
wyspecjalizowanych do tego struktur (komórki komunikacji i promocji).
Kolejnym zadaniem nałożonym na dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jest realizacja
polityki kadrowej i szkoleniowej w Krajowej Informacji Skarbowej. Nowa jednostka
organizacyjna prowadzić będzie gospodarkę finansową na zasadach określonych dla
państwowych jednostek budżetowych w przepisach o finansach publicznych i stanie się
pracodawcą pracowników świadczących pracę w Krajowej Informacji Skarbowej, w tym w jej
oddziałach. Przewidziane w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, zadania
dyrektora generalnego urzędu, w stosunku do członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych
w tej jednostce, wykonywać będzie dyrektor KIS, który będzie także kierownikiem urzędu
w rozumieniu ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych,
podejmującym czynności z zakresu zatrudnienia wobec osób nie będących członkami korpusu
służby cywilnej.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej będzie nadzorował wszystkie procesy pomocnicze
w KIS, w tym także politykę szkoleniową (ocena potrzeb szkoleniowych, opracowanie
programów szkoleń i ich realizacja, w tym współpraca z innymi jednostkami KAS oraz ocena
efektywności szkoleń). Wyodrębnienie w strukturze KIS komórek wspomagających dyrektora
Krajowej Informacji Skarbowej w zakresie realizacji polityki kadrowej i szkoleniowej jest
niezbędne z uwagi na specyfikę i zakres zadań (komórki kadr), podobnie jak wydzielenie innych
komórek realizujących wyspecjalizowane procesy pomocnicze (komórki: wsparcia zarządzania,
obsługi prawnej, audytu i kontroli wewnętrznej, bezpieczeństwa i higieny pracy, logistyki,
kancelaryjnej, ochrony, informatyki, rachunkowości i płac).
Izba Administracji Skarbowej (IAS)
W skład izby wchodzą następujące komórki organizacyjne funkcjonujące w ramach pionów
organizacyjnych:
1) pion wsparcia (IDWS):
a) obsługi prawnej (IWP),
b) audytu wewnętrznego (IWA),
c) obsługi klienta i komunikacji zewnętrznej (IWO),
d) ochrony informacji prawnie chronionych (IWO),
e) kontroli wewnętrznej (IWW),
f)
wydział terenowy Biura Inspekcji Wewnętrznej KAS ((IWI),
g) bezpieczeństwa i higieny pracy (IWH);
2) pion zarządzania (IZZA):
8
a) zarządzania (IZZ),
b) kadr (IZK),
c) szkoleń (IZS),
d) kancelaryjna (IZD);
3) pion orzecznictwa (IZPO):
a) podatków dochodowych (IOD),
b) podatku od towarów i usług (IOV),
c) podatków majątkowych i sektorowych (IOM),
d) podatku akcyzowego i od gier (IOA),
e) postępowania celnego (IOC),
f)
identyfikacji i rejestracji podatkowej (IOR),
g) nadzoru nad orzecznictwem (ION);
4) pion poboru i egzekucji (IZPE):
a) spraw wierzycielskich (IEW),
b) egzekucji administracyjnej (IEE),
c) rachunkowości podatkowej (IER);
5) pion kontroli, cła i audytu (IZKC):
a) kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej (IKK),
b) zarządzania ryzykiem (IKR),
c) współpracy międzynarodowej (IKM),
d) audytu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej (MFE),
e) audytu środków publicznych (ICA),
f)
obsługi przedsiębiorców w zakresie cła, pozwoleń i czynności audytowych (IKC),
g) spraw karnych skarbowych (IEK);
6) pion finansowo-księgowy (IGKF):
a) rachunkowości budżetowej (IFR),
b) płac (IFP),
c) planowania i kontroli finansowej (IFK);
7) pion logistyki i usług (IZUL):
a) logistyki (ILL),
b) zarządzania i administrowania nieruchomościami (ILN),
c) zamówień publicznych (ILZ),
d) archiwum (ILA);
8) pion informatyki (IZCI):
a) bezpieczeństwa i licencji (IIB),
9
b) systemów lokalnych i Bazy Wiedzy (IIL),
c) helpdesk (IIH),
d) wsparcia informatycznego (IIW),
e) systemów centralnych (IIC),
f)
infrastruktury sieciowej i serwerowej (IIS).
W izbach administracji skarbowej, które będą nadzorowały urzędy celno-skarbowe na granicy
wschodniej oraz granicy morskiej będzie funkcjonował pion celno-graniczny. Główną ideą
powstania pionu celno-granicznego w Izbie Administracji Skarbowej jest zapewnienie realizacji
zadania określonego w art. 25 ust. 1 pkt 1) ustawy o KAS w części dotyczącej nadzoru nad
naczelnikiem UCS działającego jako organ celny w obszarach granicznych. Podobnie ważne jest
wspieranie naczelnika UCS w realizacji zadań granicznych, wymagających szczególnego
współdziałania szeregu elementów tworzonych organów KAS takich jak. wsparcie
organizacyjne, infrastrukturalne, merytoryczne, w zakresie wymiany informacji. Należy przy
tym zwrócić uwagę w szczególności na:
Projekt pozwala na wprowadzenie do modelu statutowego szeregu odstępstw pozwalających na
dostosowanie organizacji IAS do zmieniających się potrzeb, lokalnych zasobów i możliwości.
W ich ramach Dyrektor IAS będzie mógł::

łączyć, a za zgodą Szefa KAS, również dzielić piony organizacyjne,

łączyć komórki organizacyjne,

utworzyć, za zgodą Szefa KAS, komórkę organizacyjną niewymienioną w statucie
określając jej zadania,

utworzyć niezbędną liczbę (powielić liczbę) komórek organizacyjnych) różnicując
zakres zadań tych komórek, oznaczając je odpowiednimi symbolami, dodając do
symbolu literowego kolejna cyfrę poprzedzoną łącznikiem;
W skład pionu organizacyjnego nadzorowanego bezpośrednio przez dyrektora izby albo pionu,
w skład którego wchodzą komórki organizacyjne o zakresach zadań związanych merytorycznie
kogą funkcjonować komórki organizacyjne realizujące w wyznaczonych przez Szefa KAS
izbach zadania centrum kompetencyjnego KAS lub zadania o charakterze centralnym na rzecz
KAS (ICK).
Urząd Skarbowy (US)
W skład urzędu skarbowego wejdą następujące komórki organizacyjne, pogrupowane w piony
merytoryczne.
Projekt pozwala na wprowadzenie do modelu statutowego szeregu odstępstw pozwalających na
dostosowanie organizacji US do zmieniających się potrzeb, lokalnych zasobów i możliwości.
W ich ramach naczelnik US będzie mógł::

łączyć piony organizacyjne,

utworzyć komórkę przepadku i likwidacji towarów (SEL) w ramach pionu poboru i
egzekucji,

utworzyć niezbędną liczbę (powielić liczbę) komórek organizacyjnych oznaczając je
odpowiednimi symbolami, dodając do symbolu literowego kolejna cyfrę poprzedzoną
łącznikiem,
W urzędach właściwych w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób
10
fizycznych lub podatkiem dochodowym od osób prawnych od dochodów uzyskiwanych przez
podatników mających miejsce zamieszkania lub siedzibę za granicą, może być utworzona
komórka organizacyjna do rozliczania tej kategorii podatników (SPZ).
Dyrektor izby, w porozumieniu z naczelnikiem wybranego urzędu i za zgodą Szefa KAS, może
utworzyć w urzędzie komórkę organizacyjną niewymienioną w statucie, która realizować będzie
zadania centrum kompetencyjnego KAS albo zadania o charakterze centralnym na rzecz KAS,
których zakres i sposób realizacji określa Szef KAS (SCK).
Urząd Celno-Skarbowy (UCS)
W skład urzędu celno-skarbowego oraz jego delegatury wejdą następujące wewnętrzne komórki
organizacyjne pogrupowane w piony merytoryczne:
1) pion wsparcia - podległy bezpośrednio naczelnikowi urzędu (CNUW):
a) ogólna (CWO),
b) analiz, prognoz i sprawozdawczości (CWS);
2) pion orzecznictwa - podległy bezpośrednio zastępcy naczelnika urzędu (CZNO):
a) postepowania celnego (COC),
b) postepowania w drugiej instancji (COP);
3) pion kontroli - podległy bezpośrednio zastępcy naczelnika urzędu (CZNK):
a) kontroli rynku (CKR),
b) kontroli celno-skarbowej (CKK),
c) analizy ryzyka (CKA),
d) wymiany informacji międzynarodowej (CKW);
4) pion zwalczania przestępczości ekonomicznej - podległy bezpośrednio zastępcy naczelnika
urzędu (CZNZ):
a) dochodzeniowo-śledcza (CZD),
b) techniki i obserwacji (CZT),
c) operacyjno-rozpoznawcza (CZO),
d) realizacji (CZR),
e) służby dyżurnej (CZD);
5) pion obsługi zgłoszeń celnych - podległy bezpośrednio zastępcy naczelnika urzędu
(CZNC): oddziały celne (CCO), w skład których wchodzi komórka organizacyjna obsługi
zgłoszeń celnych (CCZ).
Projekt pozwala na wprowadzenie do modelu statutowego szeregu odstępstw pozwalających na
dostosowanie organizacji IAS do zmieniających się potrzeb, lokalnych zasobów i możliwości.
W ich ramach naczelnik UCS będzie mógł::
 łączyć piony organizacyjne, a za zgodą dyrektora izby również je dzielić,
 łączyć komórki organizacyjne,
 utworzyć komórkę organizacyjną niewymienioną w statucie określając jej zadania,
 utworzy niezbędną liczbę komórek organizacyjnych (powielić liczbę) różnicując zakres
zadań tych komórek, oznaczając je odpowiednimi symbolami, dodając do symbolu
11
literowego kolejna cyfrę poprzedzoną łącznikiem,
 wyodrębnić, w ramach komórki kontroli rynku lub oddziałów celnych, wieloosobowe bądź
jednoosobowe stanowiska stałych kontroli wyrobów akcyzowych na terenie podmiotów
podlegających kontroli,
 utworzyć, w porozumieniu dyrektorem izby i za zgodą Szefa KAS, komórkę organizacyjną
niewymienioną w statucie, która realizować będzie zadania centrum kompetencyjnego
KAS lub zadania o charakterze centralnym na rzecz KAS, których zakres i sposób
realizacji określa Szef KAS (CCK).
 wyodrębnić komórkę ogólną (CCO) w ramach oddziału celnego,
 utworzyć komórki organizacyjne analizy ryzyka (CCR) w oddziałach celnych
obsługujących przejścia graniczne, w których wielkość obrotu towarowego lub osobowego
to uzasadnia,
 wyodrębnić w ramach oddziałów celnych komórki organizacyjne do obsługi miejsc
wyznaczonych (OCM) - w przypadku występowania szczególnych potrzeb, wynikających
ze specyfiki obszaru działania,
 wyodrębnić w oddziałach celnych komórki kontroli rynku (z wyłączeniem oddziałów
obsługujących przejścia graniczne drogowe oraz oddziałów obsługujących wyłącznie obrót
pocztowy). W takim przypadku w urzędzie nie musi być powoływana komórka kontroli
rynku,
 przesunąć niektóre zadania w zakresie czynności materialno-technicznych realizowane
przez wewnętrzne komórki organizacyjne do oddziałów;
Krajowa Szkoła Skarbowości
Przedmiotem działalności statutowej Krajowej Szkoły Skarbowości będzie kształcenie i
doskonalenie zawodowe kadr KAS oraz kadr innych jednostek organizacyjnych podległych
ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych lub przez niego nadzorowanych, w tym
urzędu obsługującego tego ministra.
Do zadań Szkoły należeć będzie w szczególności:
-
realizacja polityki szkoleniowej Szefa Krajowej Administracji Skarbowej,
-
koordynowanie działalności szkoleniowej w KAS,
-
tworzenie i rozwój systemu szkoleń.
Objęcie przez Krajową Szkołę Skarbowości zadań merytorycznych i realizacyjnych w zakresie
szkolenia i rozwoju umożliwi centralizację zasobów i kształtowanie jednolitej polityki
szkoleniowej oraz inicjowanie nowych i innowacyjnych rozwiązań w Krajowej Administracji
Skarbowej. Spowoduje to również wzrost rangi kształcenia i doskonalenia kadr KAS oraz kadr
podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych. Szkoła rozwinie partnerską
współpracę i wymianę doświadczeń z krajowymi i zagranicznymi organizacjami i instytucjami,
szkołami i placówkami badawczymi oraz z organizacjami zrzeszającymi pracodawców.
Organami Szkoły będą Dyrektor i Rada Programowa. Dyrektor Szkoły powołany przez Szefa
Krajowej Administracji Skarbowej, będzie kierował Szkołą przy pomocy zastępców dyrektora,
Głównego Księgowego i kierowników filii.
Rada Programowa zostanie powołana przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na
wniosek Dyrektora Szkoły. W jej skład wejdą wysokiej klasy specjaliści z zakresu m.in.
ekonomii, finansów, prawa i andragogiki. Tak umiejscowiona Rada Programowa będzie dla
12
Szefa KAS wsparciem w kształtowaniu polityki szkoleniowej oraz będzie pełnić rolę
opiniodawczo - doradczą Dyrektora Szkoły, w zakresie kierunków działalności edukacyjnej
Szkoły, planów szkolenia oraz programów i merytorycznej zawartości materiałów
dydaktycznych.
Struktura i organizacja KSS zostanie dostosowana do realizowanych przez nią zadań. W ramach
struktury organizacyjnej Szkoły, oprócz jej siedziby będą działać również filie w Białobrzegach,
Jastrzębiej Górze, Krakowie, Otwocku, Muszynie i Przemyślu.
W pionach Dyrektora KSS, Zastępcy Dyrektora ds. Kształcenia, Głównego Księgowego oraz
Zastępcy Dyrektora ds. Logistycznych, funkcjonujących w siedzibie Szkoły, realizowane będą
zadania merytoryczne, zarządcze, planistyczne i sprawozdawcze. Natomiast w filiach Szkoły
będą wykonywane głównie czynności realizacyjne dotyczące obsługi szkoleń, konferencji,
warsztatów i seminariów.
Krajowa Szkoła Skarbowości zostanie utworzona na bazie mienia zniesionego Centrum Edukacji
Zawodowej Resortu Finansów wraz z ośrodkami zamiejscowymi w Białobrzegach, Jastrzębiej
Górze, Krakowie, Otwocku i Muszynie i nowej lokalizacji w Przemyślu.
13