w jeden dzień

W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
E
AUTORKA Beata Kunc
SCENARIUSZ DLA KLAS 4-6
CZAS REALIZACJI PROJEKTU 20 godz. (ok. 5 tygodni)
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
W JEDEN DZIEÑ DOOKO£A ŒWIATA
CEL OGÓLNY PROJEKTU
l
Planowanie podró¿y z wykorzystaniem ró¿nych œrodków transportu.
CELE SZCZEGÓ£OWE
l
l
l
l
l
Wyznaczanie trasy podró¿y;
Okreœlanie czasu potrzebnego do przebycia okreœlonej trasy;
Umiejêtnoœæ dobierania œrodka transportu zale¿nie od rodzaju podró¿y;
Umiejêtnoœæ planowania dzia³añ szczegó³owych projektu;
Umiejêtnoœæ korzystania z programów i narzêdzi internetowych w planowaniu podró¿y.
KLUCZOWE KOMPETENCJE ROZWIJANE PODCZAS REALIZACJI PROJEKTU
l
l
l
Umiejêtnoœæ rozumowania w sposób matematyczny oraz stosowania g³ównych zasad i procesów
matematycznych (mierzenie, skala) w sytuacjach codziennych;
Umiejêtnoœæ pos³ugiwania siê danymi naukowymi (oraz narzêdziami i urz¹dzeniami technicznymi)
do osi¹gniêcia celu b¹dŸ podjêcia decyzji; umiejêtnoœæ wyci¹gania wniosków na podstawie dowodów;
Wra¿liwoœæ na skutki, jakie podejmowane dzia³ania mog¹ przynosiæ poszczególnym ludziom, ich
spo³ecznoœciom, a tak¿e ca³ej Ziemi.
CELE EDUKACYJNE
Zgodne z podstaw¹ programow¹ kszta³cenia ogólnego w zakresie edukacji przyrodniczej, matematycznej i zajêæ technicznych.
PRODUKT KOÑCOWY PROJEKTU
Zaplanowanie i zorganizowanie rajdu rowerowego dla mieszkañców miejscowoœci.
UZASADNIENIE REALIZACJI PROJEKTU
Transport towarzyszy cz³owiekowi od najdawniejszych lat. Obecnie œwiat nie móg³by funkcjonowaæ
bez transportu, który z jednej strony, jak nigdy dot¹d, umo¿liwia podró¿owanie w najodleglejsze
zak¹tki œwiata, z drugiej zaœ, wspó³czesne œrodki transportu s¹ jednym z najwiêkszych Ÿróde³ zanieczyszczenia powietrza (w du¿ych miastach nawet 70-90%) oraz ha³asu, który ma negatywny wp³yw na
s³uch oraz uk³ad nerwowy cz³owieka. Co wiêcej, emisja zanieczyszczeñ ze œrodków transportu stanowi
ok. 20-30% œwiatowej emisji dwutlenku wêgla. Miêdzy innymi ze wzglêdu na te czynniki od kilku lat
odbywa siê Europejski Tydzieñ Zrównowa¿onego Transportu (16-22 wrzeœnia) i Europejski Dzieñ bez
Samochodu (22 wrzeœnia). Promuj¹ one odpowiedzialne korzystanie ze œrodków transportu na co
dzieñ, tak, aby ka¿dy umia³ podj¹æ dobr¹ decyzjê przy zakupie samochodu czy wyborze œrodka transportu adekwatnego do pokonywanej odleg³oœci.
Podró¿owanie nieod³¹cznie wi¹¿e siê z transportem, dlatego celem projektu jest zdobycie przez dzieci
umiejêtnoœci planowania podró¿y, z uwzglêdnieniem czynników takich jak: odleg³oœæ i czas potrzebny do jej pokonania, œrodki transportu, koszty podró¿y, oddzia³ywanie na œrodowisko czy nawet
1
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
harmonogram dzia³añ
ETAP PROJEKTU
DZIA£ANIA/OPIS
CZAS
TERMINY
UWAGI
[DZIEÑ I MIESI¥C]
à [E1] STARTER. Dzieci wybieraj¹
wymarzone miejsca na œwiecie, które
chcia³yby odwiedziæ i planuj¹ trasê
wspólnej podró¿y dooko³a œwiata.
3 godz.
PLANOWANIE
DZIA£AÑ
à [E2] Planowanie rajdu rowerowego
Uczniowie wybieraj¹ po jednym
miejscu z ka¿dego kontynentu
i planuj¹ swoj¹ trasê dooko³a œwiata.
W grupach projektuj¹ kolejne dzia³ania
niezbêdne do zorganizowania rajdu.
2 godz.
à [E3] Poznanie etapów podró¿y.
Uczniowie zbieraj¹ informacje na
temat wybranych miejsc na œwiecie
i prezentuj¹ je podczas „konferencji
prasowej”. Opracowuj¹ bilet podró¿y
i przygotowuj¹ zadania dla uczestników rajdu.
3 godz.
à [E4] Organizacja rajdu.
à [E5] Opracowanie propozycji trasy
7 godz.
DZIA£ANIA
UCZNIÓW
PLANOWANIE
DZIA£AÑ |
DZIA£ANIA
UCZNIÓW
od
.
do
.
od
.
do
.
od
.
do
.
od
.
do
.
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
SFORMU£OWANIE
PROBLEMU
I CELÓW
PROJEKTU
rajdu.
à [E6] Poszukiwaniu trasy rajdu.
à [E7] Odprawa.
Dzieci opracowuj¹ zasady i szczegó³owy przebieg rajdu, a tak¿e planuj¹
trasê w terenie. Sprawdzaj¹ stan
realizacji harmonogramu i gotowoϾ
uczestników do przeprowadzenia
rajdu rowerowego.
PREZENTACJA
à [E8] „W jeden dzieñ dooko³a
œwiata”. Uczniowie przeprowadzaj¹
rajd z mieszkañcami miejscowoœci.
Na kolejnych stacjach prezentuj¹ inne
miejsce œwiata i wyznaczaj¹ zadania,
dziêki którym uczestnicy otrzymuj¹
bilety do dalszej podró¿y.
1 dzieñ
.
REFLEKSJA
à [E9] Podsumowanie i ocena projektu. Dzieci oceniaj¹ atrakcyjnoœæ,
1 godz.
.
stopieñ trudnoœci i przydatnoœæ
projektu oraz swoje zaanga¿owanie.
Najlepiej by projekt by³ realizowany na prze³omie wrzeœnia i paŸdziernika lub od kwietnia do czerwca.
Linki przydatne do realizacji projektu
l program Google Earth do pobrania – http://www.google.com/intl/pl/earth/download/ge/agree.html;
l jak korzystaæ z Google Earth – filmik: http://komputery.spryciarze.pl/zobacz/jak-korzystac-z-google-earth-wirtualna-podroz-po-swiecie;
l polskie po³¹czenia kolejowe – http://rozklad-pkp.pl/;
l wyszukiwarka po³¹czeñ lotniczych – http://www.fru.pl/;
l http://www.aeris.eko.org.pl/kalkulator/kalkulator.html.
2
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
zapoznanie siê z kultur¹ miejsca podró¿y. Realizacja projektu ma ³¹czyæ zdobywanie umiejêtnoœci
planowania podró¿y z promocj¹ zrównowa¿onego transportu i zdrowego stylu ¿ycia.
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
3 GODZ.
CEL Okreœlenie
kluczowego pytania
projektu.
POMOCE Mapa
œwiata, komputer
z dostêpem do internetu i darmowym
programem Google
Earth, rzutnik multimedialny, znaczniki
do mapy (np. pionki,
magnesy, mini-flagi na
wyka³aczce z plastelinowym koñcem),
samochód zabawka,
[ZA£¥CZNIK NR 1] ,
plakaty z nazwami
kontynentów.
E1
STARTER
ZORGANIZUJ SPOTKANIE Z UCZNIAMI W PRACOWNI KOMPUTEROWEJ. Rozpocznij zajêcia w krêgu, poœrodku roz³ó¿ mapê œwiata. Powiedz uczniom,
¿e ka¿dy z nich bêdzie wymyœla³ swoj¹ podró¿ marzeñ – zadaj pytanie:
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
SFORMU£OWANIE PROBLEMU I CELÓW PROJEKTU
Dok¹d udalibyœcie siê w najpiêkniejsz¹ wyprawê?
Poproœ uczniów, ¿eby zastanowili siê: l W jakim miejscu chcieliby spêdziæ
najbli¿sze wakacje?; l O jakiej podró¿y marz¹?; l Co chcieliby tam zobaczy, co
robiæ? Podpowiedz, ¿e mo¿e przydaæ im siê mapa œwiata. Zapytaj jakie
znaj¹ kontynenty i poproœ, aby wskazali wszystkie na mapie.
KIEDY JU¯ WSZYSCY WYBIOR¥ CEL PODRÓ¯Y MARZEÑ, ZAPYTAJ: l Dlaczego
akurat tam, chcia³abyœ/chcia³byœ siê wybraæ? Aby zachêciæ uczniów, mo¿esz
zacz¹æ wypowiedŸ od siebie. Nastêpnie, siedz¹c w krêgu, popchnij samochodzik w kierunku osoby, która opowie o swojej podró¿y. l Co chcia³byœ
tam zobaczyæ?; l Jak chcia³byœ spêdzaæ czas?; l Kogo chcia³byœ spotkaæ? Potem
wypowiedz¹ siê kolejne osoby. Kontroluj czas wypowiedzi.
TERAZ KA¯DY PRZYGL¥DA SIÊ MAPIE I SZUKA CELU SWOJEJ PODRÓ¯Y. W tym czasie wywieœ piêæ plakatów z nazwami kontynentów. Poproœ, aby uczniowie ustawili siê przy nich, zale¿nie od tego, czy ich
wymarzone miejsce znajduje siê w: [1] Afryce, [2] Ameryce, [3] Australii, [4] Azji, [5] Europie.
Rozdaj uczniom znaczniki i poleæ, aby ka¿dy zaznaczy³ na mapie miejsce swoich wymarzonych
wakacji. W ten sposób powstanie mapa miejsc do zwiedzenia. Zapytaj: l Jakim œrodkiem transportu
mo¿na siê tam dostaæ?; l Czy po drodze bêdziecie musieli przekraczaæ morza, ocean albo wysokie pasma
górskie? Zrób „rundkê bez przymusu” – tak, aby uczniowie odpowiedzieli na postawione pytanie.
„WYPRAWA ¯YCIA”
1 Po³¹cz uczniów w pary – najlepiej wed³ug kryterium bliskoœci wybranych miejsc podró¿y. To bardzo
im u³atwi wype³nienie KART „WYPRAWA ¯YCIA” [à ZA£¥CZNIK NR 1, s. 14]. Niech samodzielnie uzupe³ni¹
wszystkie znane informacje;
2 Nastêpnie dzieci sprawdzaj¹, ile kilometrów w przybli¿eniu musz¹ pokonaæ, aby dotrzeæ do celu
podró¿y. Zapoznaj uczniów z programem Google Earth. Zademonstruj, w jaki sposób mog¹ zaznaczyæ
przebieg trasy i otrzymaæ przybli¿on¹ odleg³oœæ. Poleæ, aby za punkt pocz¹tkowy obrali adres
zamieszkania, a za koñcowy miejsce, do którego chc¹ dotrzeæ;
3 Poproœ pary, aby korzystaj¹c z internetu, uzupe³nili braki w
i
KARTACH „WYPRAWA ¯YCIA”.
4 Poleæ, aby ka¿da para zaprezentowa³a wybrane miejsca i ich charakterystyczne cechy. Po prezentacji
ka¿dy z uczniów wpisuje nazwê wybranego miejsca pod nazw¹ w³aœciwego kontynentu. Kontroluj
czas wypowiedzi tak, aby wszyscy mogli siê zaprezentowaæ.
3
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
Ziemia w pewnym sensie skurczy³a siê po prostu dlatego, ¿e dziœ mo¿na j¹ przemierzyæ dziesiêæ
razy szybciej ni¿ sto lat temu. […] Stuart nie da³ siê przekonaæ:
– Musi pan przyznaæ, ¿e tylko dla ¿artu mo¿na utrzymywaæ, ¿e ziemia uleg³a jakiemuœ skurczeniu…
Niby dlaczego? ¯e ktoœ tam objecha³ j¹ w trzy miesi¹ce?
– W osiemdziesi¹t dni – poprawi³ Fileas Fogg. […] Trzymam zak³ad o dwadzieœcia tysiêcy funtów
z ka¿dym, kto w¹tpi, ¿e odbêdê podró¿ dooko³a œwiata najwy¿ej w osiemdziesi¹t dni, to znaczy w tysi¹c dziewiêæset dwadzieœcia godzin albo sto piêtnaœcie tysiêcy dwieœcie minut.
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
Porozmawiajcie na temat pytañ:
l Co mia³ na myœli Fileas Fogg mówi¹c, ¿e ziemia siê „skurczy³a”?;
l Juliusz Verne napisa³ swoj¹ ksi¹¿kê w 1872 roku, czy od tego czasu ziemia ponownie siê „skurczy³a” i podró¿
dooko³a œwiata mo¿na odbyæ w krótszym czasie?
POWIEDZ UCZNIOM, ¯E TRASA WASZEJ PODRÓ¯Y TAK¯E ZAK£ADAÆ ODWIEDZENIE MIEJSC Z CA£EGO
ŒWIATA I SPRÓBUJECIE J¥ ODBYÆ W JEDEN DZIEÑ. Czy to mo¿liwe? Mo¿na to zrobiæ na niby – np. urz¹-
dzaj¹c rajd rowerowy do „wymarzonych miejsc”.
Okreœlcie cel projektu i zapiszcie go w jêzyku ucznia na arkuszu papieru: „Przygotowanie rajdu rowerowego po naszej miejscowoœci „W jeden dzieñ dooko³a œwiata”. Zawieœ arkusz w widocznym miejscu.
Podsumuj krótko dzia³ania uczniów i poproœ, aby opowiedzieli domownikom o swoim wymarzonym
miejscu podró¿y.
PLANOWANIE DZIA£AÑ
2 GODZ.
CEL Zaplanowanie
szczegó³ów realizacji
rajdu rowerowego.
POMOCE Mapa
œwiata, plakaty
z nazwami kontynentów, [ZA£¥CZNIK NR
2] , [ZA£¥CZNIK NR 3],
[ZA£¥CZNIKM NR 4],
5 kartek A4 , 5
arkuszy papieru,
flamastry, kartki A5
w 5 kolorach.
l
E2
Planowanie
rajdu rowerowego
SPOTKANIE ROZPOCZNIJ PRZY MAPIE – ODWO£AJ SIÊ DO CELU PROJEKTU.
Aby wasza podró¿ objê³a ca³y œwiat, spoœród wymarzonych miejsc uczniów, wybierzecie po jednym z ka¿dego kontynentu. W tym celu przeprowadŸ g³osowanie.
[ ZASADY G£OSOWANIA ]
Decyzjê o wyborze miejsca podejmuj¹ wczeœniej skompletowane pary;
Pary oddaj¹ g³os poprzez postawienie znaku „+” w odpowiednim miejscu
na plakacie kontynentu;
l Ka¿da para oddaje jeden g³os na miejsce z innego kontynentu, ni¿ miejsca
przez ni¹ prezentowane;
Ka¿da para oddaje dodatkowy g³os na prezentowane przez siebie miejsce.
l
l
POPROŒ WSZYSTKIE PARY O ODDANIE G£OSÓW NA KONKRETNE MIEJSCA. Jeœli pomiêdzy dwoma lub
trzema miejscami na jednym kontynencie bêdzie remis, powtórzcie g³osowanie na te miejsca – a¿ do
wy³onienia piêciu miejsc z ró¿nych kontynentów.
4
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
PRZECZYTAJ UCZNIOM FRAGMENT KSI¥¯KI JULIUSZA VERNE’A „W 80 DNI DOOKO£A ŒWIATA”:
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
Rozdaj piêciu uczniom kartki z nazwami wybranych w g³osowaniu miejsc – niech stan¹ w dowolnej
kolejnoœci. Od tej chwili zmianê miejsca mo¿e im to poleciæ ktoœ z pozosta³ych uczniów – po uzasadnieniu
i akceptacji ca³ego zespo³u. Ustawiajcie uczniów tak d³ugo, a¿ osi¹gniecie pe³n¹ zgodê co do kolejnoœci
podró¿y.
PODRÓ¯ DOOKO£A ŒWIATA W JEDEN DZIEÑ
Waszym zadaniem bêdzie zabranie mieszkañców w niezwyk³¹ podró¿ dooko³a œwiata: l Jak mo¿ecie to
zrobiæ?; l Czy mo¿na dzisiaj odbyæ podró¿ dooko³a œwiata w jeden dzieñ?
Zaprezentuj przyk³ad krakowskiego Parku Edukacji Rozwojowej [à ZA£¥CZNIK NR 2, s. 15-16] jako miejsca,
w którym „ca³y œwiat” znajduje siê w jednym miejscu.
Rozpocznij z uczniami krótk¹ dyskusjê o przedstawionym parku. Zadaj pytania:
l czy podoba wam siê pomys³ takiego parku?;
l jakie wed³ug was mo¿e on pe³niæ funkcje?;
l czy ciekawiej jest uczyæ siê tylko z ksi¹¿ek czy te¿ odwiedzaj¹c taki park, poznaj¹c ró¿ne kultury i ¿ycie ludzi
na poszczególnych kontynentach?;
l czy mog¹ uczyæ siê w nim tylko dzieci, czy te¿ osoby doros³e?;
l czy uwa¿acie, ¿e sami moglibyœcie w podobny sposób w swojej miejscowoœci zaprezentowaæ wybrane
miejsca na œwiecie?
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
POWIEDZ UCZNIOM, ¯E ROZPOCZYNAJ¥C PRZYGOTOWANIE PODRÓ¯Y MUSICIE USTALIÆ KOLEJNOŒÆ
MIEJSC, KTÓRE ODWIEDZICIE W TRAKCIE RAJDU, np. Pary¿ à Nairobi à Pekin à Sydney à Rio de Janeiro.
Powiedz, ¿e razem równie¿ spróbujecie stworzyæ swoj¹ mapê œwiata i wspólnie z innymi uczniami
i mieszkañcami waszej miejscowoœci odbêdziecie podró¿ dooko³a œwiata – na rowerach.
[ ÆWICZENIE ]
„Z jakiego kontynentu?”
Rozdaj uczniom po jednej kartce z has³em charakterystycznym dla Afryki, Ameryki, Australii, Azji
i Europy, m.in. wynalazków, szczytów, miast, bogactw naturalnych [à ZA£¥CZNIK NR 3, s. 17]. Poproœ,
aby ka¿dy samodzielnie przyporz¹dkowa³ swoje has³o do odpowiedniego kontynentu. Je¿eli bêd¹
mieli w¹tpliwoœci, niech wybior¹ najbardziej prawdopodobny. Nastêpnie poleæ, aby kolejno odczytali
swoje propozycje, w przypadkach w¹tpliwych – zapytaj pozosta³ych uczniów o zdanie. W wyniku
rozwi¹zania zagadek uczniowie utworz¹ piêæ grup.
ZADANIA DLA GRUP
Powiedz wszystkim, ¿e, aby uda³o siê przygotowaæ rajd rowerowy nale¿y dobrze zaplanowaæ pracê.
Jest to jeden z najwa¿niejszych etapów projektu i od niego w du¿ej mierze zale¿y powodzenie i kszta³t
ca³ego przedsiêwziêcia.
1 Podaj ka¿dej grupie du¿y arkusz papieru z zapisem jednego z piêciu zadañ:
[1] Przygotowanie szlaku trasy rowerowej;
[2] Przygotowanie zadañ dla poszczególnych stacji;
[3] Przygotowanie przedsiêwziêcia fina³owego;
[4] Techniczna organizacja rajdu;
[5] Promocja rajdu.
2 Rozdaj grupom kartki w piêciu kolorach i flamastry. Porozmawiajcie o przyk³adowych dzia³aniach
uczniów w ramach powy¿szych zadañ. Tak kieruj rozmow¹, aby ka¿da z grup otrzyma³a gotowy
zapis jednego dzia³ania w ramach swojego zadania – niech je zapisze na swojej kolorowej kartce.
p
[ PRZYK£ADOWE ZADANIA ]
l
Przygotowanie szlaku trasy rowerowej: wyznaczenie miejsca startu i mety (pikniku fina³owego);
wyznaczenie piêciu miejsc na stacje zadaniowe w terenie; pomiary odleg³oœci miêdzy etapami;
5
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
l
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
Przygotowanie zadañ dla poszczególnych stacji: forma biletów (np. z rebusem lub krzy¿ówk¹),
jedno zadanie ruchowe;
l
l
Przygotowanie pikniku fina³owego: ka¿dy mo¿e przywieŸæ prowiant; zaproszenie policjanta,
który opowie o zasadach bezpiecznego poruszania siê na rowerze; zorganizowanie konkursu
zwi¹zanego z transportem;
Techniczna organizacja rajdu: ustalenie zasad obowi¹zuj¹cych podczas rajdu, zaanga¿owanie
doros³ych opiekunów; przygotowanie ulotek z mapk¹ trasy;
Promocja rajdu: przygotowanie plakatów; umieszczenie informacji o rajdzie na stronach internetowych, w lokalnej prasie; og³oszenie przez szkolny radiowêze³, w koœciele.
w
p
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
3 Teraz grupy uzupe³niaj¹ tê listê zadañ w grupach. Kiedy wyczerpi¹ swoj¹ pomys³owoœæ – poproœ,
aby uporz¹dkowali dzia³ania chronologicznie.
POPROŒ LIDERÓW GRUP O ZAPREZENTOWANIE I OMÓWIENIE PLANSZ Z ZADANIAMI. Powieœcie je
w ró¿nych miejscach sali. Liderzy grup zostaj¹ przy swoich planszach, a grupy kolejno przemieszczaj¹
siê do innych plansz. Liderzy przedstawiaj¹ zapisy umieszczone na planszy, a kolejne grupy po krótkiej
dyskusji dopisuj¹ po jednej propozycji. Nastêpnie przechodz¹ do kolejnej planszy. Ka¿da grupa koñczy
rundkê przy swoim liderze, ma jeszcze czas na uzupe³nienie swojej planszy.
Wspólnie przeanalizujcie zapisy na planszach – wybierzcie te dzia³ania, które odpowiadaj¹ ca³ej grupie.
Po podjêciu decyzji grupy wpisuj¹ je chronologicznie do harmonogramu [à ZA£¥CZNIK NR 4, s. 18]:
l krótki opis dzia³ania;
l czy zadanie bêdzie wykonywane w grupie czy przez jedn¹ osobê?; do kiedy uda siê zrealizowaæ
zadanie?;
l okreœlenie, które z zadañ s¹ przewidziane do wykonania na zajêciach w szkole, a na które mo¿na
wykonaæ w ramach zadania domowego (czas pracy w domu ka¿dego ucznia nie powinien
przekroczyæ dodatkowych dwóch godzin).
Dopilnuj, aby zadania zosta³y rozdzielone równomiernie miêdzy wszystkich uczniów. Wspólnie uzupe³nijcie kolumnê tabeli: „Osoba odpowiedzialna” Gotowe harmonogramy powieœcie na tablicy projektowej.
● z a d a n i e d o m o w e Podziel uczniów na piêæ grup, zgodnie z miejscami, które wybrali w Europie,
Azji, Australii, Afryce czy Ameryce. Poproœ, aby przed kolejnym spotkaniem poszukali informacji
i materia³ów zwi¹zanych z wybranymi miejscami podró¿y.
6
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
l
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
E3
3 GODZ.
CEL Zebranie informacji o miejscach
podró¿y, opracowanie
zadañ tematycznych
dla poszczególnych
stacji rajdu.
Poznanie
etapów podró¿y
SPOTKAJ SIÊ Z CA£YM ZESPO£EM PROJEKTOWYM W BIBLIOTECE LUB PRACOWNI KOMPUTEROWEJ Z DOSTÊPEM DO INTERNETU i powiedz uczniom,
¿e zajmiecie siê przygotowaniem stacji na trasie rajdu – miejsc na œwiecie,
które wybraliœcie.
Przygotuj stanowiska dla piêciu grup skompletowanych na poprzednim
spotkaniu. Poproœ dzieci, aby przez 15-20 minut przegl¹dnê³y materia³y zebrane w ramach zadania domowego i przygotowa³y plakat – kola¿ z najwa¿niejszymi informacjami o ich miejscu.
POMOCE Czasopisma podró¿nicze,
ksi¹¿ki (biblioteka),
komputery z dostêpem do internetu,
[ZA£¥CZNIK NR 5],
5 arkuszy papieru,
3 kó³ka (zielone, ¿ó³te
i czerwone).
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
DZIA£ANIA UCZNIÓW
w
NASTÊPNIE GRUPY WYMYŒLAJ¥ PO CZTERY PYTANIA NA TEMAT PODRÓ¯Y,
KTÓRE CHCIELIBY ZADAÆ KOLEGOM. Poproœ, aby kolejno wymieniali po
jednym pytaniu. Zapisuj je na arkuszu papieru, eliminuj powtarzaj¹ce siê
pytania. Pamiêtaj, ¿e ty tak¿e mo¿esz zg³aszaæ pytania do zestawu tak, aby nie zabrak³o wœród nich
informacji o œrodkach transportu: jakie to œrodki, jaka jest cena biletu, odleg³oœæ do celu, czas, itp.
[ PRZYK£ADOWE PYTANIA ]
[1] Jaka waluta obowi¹zuje w danym miejscu? (podajcie przelicznik na z³otówki);
[2] W jakim czasie pokonacie trasê z naszej miejscowoœci? (przy wybranym œrodku transportu), o której
wyruszycie, o której godzinie bêdziecie na miejscu? (uwzglêdnijcie czas lokalny i czas w Polsce);
[3] Jakim jêzykiem mówi siê w tym miejscu? (podajcie kilka typowych s³ów);
[4] Jakie s¹ miejscowe tradycje?;
[5] Jakie stroje regionalne siê tam nosi?;
[6] Jakie s¹ charakterystyczne potrawy okolicy?
Ka¿da grupa szuka odpowiedzi na pytania (jeœli nie zdoby³a ich wczeœniej), mo¿e korzystaæ z internetu,
bibliografii itp.
[ ÆWICZENIE ]
„Konferencja prasowa”
Prezentacje stacji zorganizuj w formie „konferencji prasowej”. Za sto³em zasiada wybrana grupa.
Pozostali uczniowie s¹ dziennikarzami, którzy bêd¹ zadawaæ pytania. Moderuj konferencjê. Wyznaczaj osoby zg³aszaj¹ce siê do odpowiedzi na poszczególne pytania, pamiêtaj aby wszyscy mieli
mo¿liwoœæ zabrania g³osu. Mo¿na zadawaæ tylko pytania z listy. Nie ma potrzeby, aby ka¿da grupa
odpowiada³a na wszystkie pytania. Eksperci mog¹ posi³kowaæ siê wczeœniej stworzonym plakatem.
BILETY
1 Przypomnij uczniom, ¿e na trasie rajdu bêdzie piêæ stacji. Przygotuj dla ka¿dej grupy edytowalny
bilet [à ZA£¥CZNIK NR 5, s. 19] i poleæ, aby uzupe³ni³y dane swojej trasy na biletach. Mog¹ je ozdobiæ
elementami charakterystycznymi dla danego miejsca. Powstanie wzór biletu (najlepiej jednokolorowy), który mo¿na w ³atwy sposób powieliæ (wydrukowaæ i skserowaæ) dla ka¿dego uczestnika
rajdu. Po 20 minutach obejrzyjcie prace poszczególnych grup;
2 Teraz przygotujcie zadania, których rozwi¹zanie bêdzie uprawnia³o do zdobycia biletu w dalsz¹
podró¿. Na uczestników rajdu przy ka¿dej stacji bêd¹ czeka³y zadania, pytania b¹dŸ zagadki dotycz¹ca
„odwiedzanego” miejsca. Za ich wykonanie/rozwi¹zanie uczestnicy otrzymaj¹ bilety. Poproœ uczniów,
7
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
aby w grupach opracowali odpowiednie zadania. Przedstaw kryteria dobrego zestawu zadañ, powieœ
je na tablicy, omów ka¿de z nich.
[ KRYTERIA, JAKIE POWINIEN SPE£NIAÆ ZESTAW ZADAÑ ]
4 lub 5 ró¿norodnych zadañ – np. zadanie ruchowe, rysunkowe, rebus, wiersz do u³o¿enia, zadania
matematyczne do obliczenia d³ugoœci lotu samolotem;
l
Tematyka ³¹czy siê ze stacj¹ – mo¿e rozpoczynaæ siê od krótkiej anegdoty o danym miejscu (np.
stacja znajduje siê ko³o piêknego, lecz zaœmieconego lasku).
l
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
[ PROPOZYCJA ZADANIA ]
Rio de Janeiro – to niesamowite miasto, ³¹cz¹ce w sobie wiele sprzecznoœci. Z jednej strony jest przepe³nione ¿yciem, radoœci¹
i tañcem, czego najlepszym dowodem s¹ tamtejsze pla¿e oraz najs³ynniejszy karnawa³ na œwiecie, z drugiej strony, to miejsce
pe³ne ubóstwa, zaniedbania i niebezpieczeñstw jakie kryj¹ siê w dzielnicach nêdzy i bezprawia, tzw. favelach. Rz¹d Brazylii
podj¹³ dzia³ania, które maj¹ zmieniæ na lepsze ¿ycie mieszkañców faveli, nie bêdzie to jednak mo¿liwe bez pomocy samych
zainteresowanych. Dzisiaj, tak¿e Wy, turyœci odwiedzaj¹cy brazylijsk¹ favelê, mo¿ecie przyczyniæ siê do zmiany tych miejsc
na lepsze, bior¹c udzia³ we wspólnym sprz¹taniu faveli. Zadanie zostanie wykonane, jeœli uda siê wam wspólnie zebraæ
worek œmieci z okolicznego lasku.
Wymaga wspó³pracy od grupy uczestników rajdu – np. wspólne utworzenie samolotu w kole
(ka¿dy siada na kolanach osoby, która stoi za ni¹, wa¿ne ¿eby stopy osób w kole styka³y siê, jeœli
uda siê wszystkim usi¹œæ i utrzymaæ równowagê, wszyscy wyci¹gaj¹ rêce poziomo i samolot
zaczyna „lecieæ” – skrêca w prawo, w lewo itd.);
l
l
Proste do wykonania i oceny – np. w przypadku zadania z samolotem – utrzymanie „samolotu”
przez min. 10 sekund (mo¿na tak¿e uznaæ, ¿e „licz¹ siê chêci i starania” uczestników);
Ma element nietypowy – szyfry, rebusy, zagadki itp.
[ Uwaga! ] Jeœli zadanie tego wymaga uczniowie powinni okreœliæ niezbêdne do jego wykonania pomoce, np.
worek na œmieci, rêkawiczki (w zadaniu ze sprz¹taniem lasu).
s
PRZEDYSKUTUJ Z UCZNIAMI KRYTERIA, ZILUSTRUJ JE PRZYK£ADAMI. Poproœ ochotników o przedstawienie swoich pomys³ów – nie komentujcie ich. Po dyskusji wróæcie do opracowywania zadañ. Daj
grupom na to okreœlony czas (ok. 30 minut). Nastêpnie ponownie sprawdŸcie zgodnoœæ zadañ z kryteriami – wykorzystaj metodê œwiate³ (zaznacz, ¿e ca³y zespó³ wspólnie ustala i przyznaje koñcow¹
ocenê zadania):
l œwiat³o zielone – wykonane zgodnie z kryteriami, dobry pomys³, nie wymaga poprawek;
l œwiat³o ¿ó³te – wykonane zgodnie z kryteriami, jednak wymaga jeszcze dopracowania;
l œwiat³o czerwone – dobry pomys³, choæ nie spe³nia czterech pierwszych kryteriów.
Zasugeruj uczniom, ¿e, w niektórych przypadkach, w dobrej ocenie zadania mo¿e im pomóc próba jego
wykonania lub rozwi¹zania.
POWINFORMUJ UCZNIÓW, ¯E W NAJBLI¯SZYM TYGODNIU GRUPY BÊD¥ MOG£Y DOPRACOWAÆ SWOJE
ZADANIA. Wyznacz termin konsultacji, kiedy bêdziesz dostêpny dla uczniów.
8
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
l
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
2 GODZ.
CEL Ustalenie zasad
obowi¹zuj¹cych
podczas rajdu.
POMOCE Kartki
formatu A4, 2
arkusze papieru.
E4
Organizacja
rajdu
PODAJ CEL SPOTKANIA. Porozmawiajcie o znaczeniu s³owa: „zasady”. Powieœ arkusz z napisem: „Zasady rajdu rowerowego”. Przyst¹pcie do generowania pomys³ów, wykorzystuj¹c metodê kuli œnie¿nej i dyskusjê ca³ego
zespo³u projektowego.
p
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
PLANOWANIE DZIA£AÑ | DZIA£ANIA UCZNIÓW
[ Uwaga! ] Metoda kuli œnie¿nej à najpierw uczeñ pracuje sam: wymyœla dwie zasady, które wed³ug niego bêd¹ istotne w trakcie trwania rajdu; à praca w parze: ka¿da para porównuje swoje odpowiedzi, uzgadnia wspólne i dodaje
nowe; à dyskusja w czwórkach i uzgadnianie wspólnych odpowiedzi; à ta sama praca – ósemkami; à a¿ do po³¹czenia siê ca³ego zespo³u.
SPISZCIE ZASADY NA ARKUSZU PAPIERU. Nastêpnie w dyskusji podejmij kolejno tematy:
1 Nad jakimi zasadami warto siê zastanowiæ? (jeœli nie zosta³y wczeœniej poruszone):
l Czy uczestnicy rajdu bêd¹ siê zg³aszaæ, zapisywaæ?;
l Jak podzieliæ uczestników na grupy? Ilu powinno byæ doros³ych opiekunów?;
l Jakie œrodki bezpieczeñstwa nale¿y zachowaæ w trakcie rajdu?;
l Zasada wspó³pracy ponad zasad¹ rywalizacji.
Dopisz wszystkie nowe ustalenia do wczeœniej stworzonych zasad.
2 Ustalenie planu dzia³ania w sytuacjach kryzysowych – np. co zrobimy, jeœli w dzieñ rajdu zacznie
padaæ deszcz albo zabraknie doros³ych opiekunów (dopisz ustalone przez grupê rozwi¹zania alternatywne);
3 Ustalenie przebiegu rajdu – co siê bêdzie dzia³o, gdzie rajd siê zaczyna, czy wyje¿d¿acie wszyscy
razem, czy w grupach, w jakich odstêpach czasowych.
Na oddzielnym arkuszu papieru spisz po kolei, jak uczniowie wyobra¿aj¹ sobie przebieg rajdu –
poproœ, aby postarali siê nazwaæ kolejne etapy. Dla dobrego przebiegu rajdu zespó³ powinien zrealizowaæ wszystkie ustalone zadania – przygotuj opracowan¹ na poprzednich zajêciach chronologiczn¹ tabelê zadañ i osób odpowiedzialnych za ich wykonanie [à ZA£¥CZNIK NR 4, s. 18] – wspólnie
sprawdŸcie i zaznaczcie, które zadania s¹ ju¿ zrealizowane, a które jeszcze nie. Zapytaj, czy mo¿liwe
s¹ trudnoœci w realizacji któregoœ z zadañ, spróbujcie je rozwi¹zaæ;
Zawieœ oba arkusze – z zasadami oraz z przebiegiem rajdu – na tablicy projektowej. Poinformuj uczniów, ¿e na nastêpnych zajêciach bêdziecie ustalaæ przebieg trasy rajdu. Wyznacz taki termin spotkania, aby uczniowie mieli czas na wykonanie przydzielonych im zadañ (indywidualnie/w ma³ych
grupach i w ramach pracy domowej).
● z a d a n i e d o m o w e Poproœ uczniów, aby na nastêpne zajêcia przygotowali pomys³y ciekawych
miejsc w okolicy, które mo¿na umieœciæ na trasie rajdu i wykorzystaæ jako stacje podró¿y. Zaproponuj,
aby poprosili o pomoc rodziców, którzy doradz¹ np. czy dojazd do danego miejsca jest bezpieczny
i ³atwo dostêpny. Zaznacz, aby wziêli pod uwagê, ¿e trasa powinna rozpoczynaæ siê, a mo¿e tak¿e koñczyæ na terenie szko³y.
9
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
1 GODZ.*
CEL Wytyczenie
alternatywnych
tras rowerowych.
*spotkanie 1-2 dni przed
zajêciami w terenie
i
PRZEDSTAW SCHEMATYCZN¥ MAPÊ OKOLICY. PODAJ CEL SPOTKANIA. Zapytaj
uczniów, czy rozmawiali o rajdzie z rodzicami. Poproœ, aby przedstawili
swoje propozycje miejsc/punktów, wzd³u¿ których mo¿e przebiegaæ trasa
rajdu. W tym celu przeprowadŸ tzw. burzê mózgów – wypisz na tablicy
wszystkie propozycje miejsc lub ca³ych tras, jakie zg³aszaj¹ uczniowie.
Wspólnie spróbujcie zaznaczyæ te miejsca na mapie miejscowoœci.
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
POMOCE Schemat
najbli¿szej okolicy,
arkusz papieru lub
tablica.
E5
Opracowanie propozycji
trasy rajdu
OMÓW Z UCZNIAMI KOLEJNE PROPOZYCJE. Wybierzcie spoœród nich te, do których dojazd jest prosty,
bezpieczny i umo¿liwiaj¹ przeprowadzenie trasy wzd³u¿ kilku punktów:
l Czy mo¿na przeprowadziæ bezpieczn¹, ogólnie dostêpn¹ trasê wzd³u¿ wybranych przez was punktów?, Czy
bêdzie mog³a ona zacz¹æ siê lub/i skoñczyæ w szkole?;
l Wzd³u¿ których punktów trasa by³aby najbardziej atrakcyjna i zarazem przystêpna dla rowerzystów?;
l Które z wybranych punktów trasy s¹ dla was najwa¿niejsze, a które najbardziej korzystne do przeprowadzenia
rajdu?
Wybierzcie te miejsca, które ³¹cz¹ wymienione cechy. Spoœród propozycji wytypujcie 2-3 alternatywne
trasy. Nastêpnego dnia spotkajcie siê (najlepiej na rowerach), aby przetestowaæ trasy i ostatecznie
wybraæ najlepsz¹.
PLANOWANIE DZIA£AÑ | DZIA£ANIA UCZNIÓW
3 GODZ.
CEL Ustalenie ostatecznej trasy rajdu.
POMOCE Schemat
miejscowoœci z propozycjami tras, rowery,
stoper (np. w zegarku,
telefonie), aparat fotograficzny, [ZA£¥CZNIK
NR 6] dla ka¿dej grupy.
s
E6
Poszukiwanie
trasy rajdu
ZBIERZCIE SIÊ W MIEJSCU, GDZIE ZACZYNA SIÊ JEDNA Z TRAS (jeœli zespó³
projektowy jest liczny, mo¿ecie podzieliæ siê na podzespo³y i ka¿dy „zbada”
inn¹ trasê). Rozdaj ka¿dej z piêciu grup zadaniowych ARKUSZ PYTAÑ [à ZA£¥CZNIK NR 6, s. 20].
KIEDY POSZCZEGÓLNE GRUPY DOKONAJ¥ JU¯ OCENY WYZNACZONEGO ODCINKA TRASY, spotkajcie siê w okreœlonym wczeœniej miejscu, gdzie
bêdziecie mogli usi¹œæ. Poinformuj uczniów, ¿e to czas na ostateczny wybór trasy. Poproœ liderów grup,
aby przedstawili oceny swoich odcinków (uzupe³niony [à ZA£¥CZNIK NR 6, s. 20]).
Po prezentacji ocen, poleæ uczniom, aby znaleŸli obok siebie jakiœ przedmiot (np. kamyk, patyczek),
którym bêd¹ oddawaæ g³os. Nastêpnie ka¿dy (ty równie¿) k³adzie swój „g³os” obok kartki z nazw¹
10
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
PLANOWANIE DZIA£AÑ | DZIA£ANIA UCZNIÓW
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
POPROŒ UCZNIÓW, ABY NA NASTÊPNE ZAJÊCIA PRZYNIEŒLI WSZYSTKO, CO PRZYGOTOWALI W CELU
ORGANIZACJI RAJDU (bilety podró¿y, plakaty, listê z zadaniami do ka¿dej stacji).
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
odpowiedniej trasy. Policzcie wspólnie g³osy, og³oœ, która trasa zwyciê¿y³a w g³osowaniu. Podziêkujcie
sobie za dobrze wykonan¹ pracê.
PLANOWANIE DZIA£AÑ | DZIA£ANIA UCZNIÓW
1 GODZ.
CEL Sprawdzenie
stanu realizacji
harmonogramu.
POMOCE
Uzupe³niony [ZA£¥CZNIK NR 4], efekty
pracy uczniów, plakat
z przebiegiem rajdu.
E7
Odprawa
UMIEŒÆ W CENTRALNYM MIEJSCU HARMONOGRAM [à ZA£¥CZNIK NR 4, s. 18]
ORAZ PLAKAT Z PRZEBIEGIEM RAJDU. Przygotuj w klasie piêæ miejsc, które
pos³u¿¹ jako stacje rajdu, ustal te¿, gdzie bêdzie miejsce startowe i fina³owe.
Powiedz uczniom, ¿e przeprowadzicie symulacjê rajdu. Poproœ wszystkie
grupy, aby ustawi³y siê na miejscu swoich stacji, liderzy grup bêd¹ poruszali
siê na tej miniaturowej trasie.
SKIERUJ DO LIDERÓW PYTANIA/ZADANIA (zmodyfikuj je tak, aby sprawdza³y wykonanie zadañ w har-
monogramie; uszereguj je chronologicznie).
[1] Czego dowiedzieliœcie siê o rajdzie „W jeden dzieñ dooko³a œwiata”? Sk¹d? à PrzejdŸcie w miejsce,
w którym rajd siê rozpoczyna;
[2] Co otrzymacie na starcie? Jak zaczniecie rajd?;
[3] Dok¹d teraz siê udacie, w jakich grupach?;
[4] Dotarliœcie do pierwszej stacji à Co robi grupa odpowiedzialna za stacjê?;
[5] Jakie zadania musicie wykonaæ, co za nie otrzymacie?;
[6] Dok¹d dalej siê udajecie?;
[7] Kolejne stacje – podobnie;
[8] Docieracie na miejsce fina³owe rajdu à Jak wygl¹da podsumowanie rajdu? Kto je prezentuje? Co
oprócz podsumowania bêdzie siê dzia³o?
Podczas symulacji pokazuj uczniom na plakacie, na jakim etapie rajdu w³aœnie siê znajduj¹ i oznaczaj
na harmonogramie wszystkie zadania, które wykonali.
KIEDY ZAKOÑCZYCIE SYMULACJÊ, SPÓJRZCIE NA HARMONOGRAM. Czy wszystkie zadania zosta³y zreali-
zowane? Jeœli tak – jesteœcie gotowi do przeprowadzenia rajdu dla szko³y i mieszkañców!
11
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
1 DZIEÑ
CEL Przeprowadzenie
z mieszkañcami
rowerowej podró¿y
dooko³a œwiata.
[ PRZYK£ADOWY SCHEMAT RAJDU ROWEROWEGO ]
1 Po oficjalnym rozpoczêciu rajdu uczestnicy otrzymuj¹ pierwsze bilety,
ruszaj¹ w drogê z miejsca startowego i wed³ug mapy doje¿d¿aj¹ do
kolejnych stacji;
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
w
POMOCE Bilety
podró¿y dla uczestników rajdu, zadania
do wykonania na poszczególnych stacjach, podsumowanie
trasy „dooko³a œwiata”, plakaty z informacjami o ka¿dej
stacji; dodatkowo:
scenografia, stroje,
rekwizyty, aparat
fotograficzny, kamera, koce, sadzonka
drzewa, ³opata,
prowiant.
E8
„W jeden dzieñ
dooko³a œwiata”
2 Na stacjach kolejne grupy przedstawiaj¹ miejsca, w jakich znaleŸli siê
uczestnicy i zapoznaj¹ ich z zadaniami, jakie musz¹ wykonaæ, aby otrzymaæ bilety na dalsz¹ podró¿y;
3 Po rozwi¹zaniu zadania i otrzymaniu biletów, uczestnicy jad¹ dalej, a¿
do mety rajdu, gdzie odbêdzie siê fina³owy piknik.
[ Uwaga! ] Szczegó³owy przebieg rajdu uczniowie ustalaj¹ wczeœniej.
ZADBAJCIE O UROCZYSTE ROZPOCZÊCIE RAJDU, przypomnijcie zasady i prze-
bieg ca³ego wydarzenia. Zastanówcie siê, jak wrêczycie pierwsze bilety
podró¿y (np. mog¹ za nie pos³u¿yæ zaproszenia/ulotki z mapk¹ trasy rajdu).
Zale¿nie od liczby uczestników, zadbajcie wczeœniej o to, aby ka¿da grupa dzieci znajdowa³a siê pod
opiek¹ osoby doros³ej. PrzeprowadŸcie rajd rowerowy wed³ug zaplanowanych zasad. Pamiêtajcie
o dokumentacji rajdu.
FINA£ RAJDU, CZYLI PODSUMOWANIE PODRÓ¯Y
1 Przypomnij uczniom, aby znaleŸli czas na podziêkowanie uczestnikom za udzia³ w rajdzie oraz
odpowiednio zadbali o miejsce fina³owego pikniku, tak, aby wszystkim by³o wygodnie (np. przygotowali koce);
2 W trakcie fina³u musicie podsumowaæ przebieg ca³ej trasy:
l ile kilometrów ³¹cznie mia³a trasa „dooko³a œwiata”;
l jaka by³a ³¹czna cena biletów;
l jakimi œrodkami „podró¿owaliœcie”;
l ile dwutlenku wêgla wyemitowalibyœcie w tej podró¿y, gdybyœcie faktycznie podró¿owali tymi
œrodkami transportu (przeliczcie ile drzew nale¿a³oby posadziæ w ci¹gu roku, aby zniwelowaæ tê
emisjê przy za³o¿eniu, ¿e 1 drzewo poch³ania 15 kg dwutlenku wêgla rocznie);
3 Na koniec, wspólnie z uczestnikami rajdu zasadŸcie drzewko na pami¹tkê tego wydarzenia.
12
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
PREZENTACJA
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
1 GODZ.
CEL Ocena realizacji
projektu.
POMOCE Kolorowe
kartki formatu A4,
arkusz papieru,
ZA£¥CZNIK NR 7,
kolorowe pinezki lub
plastelina.
E9
[ ÆWICZENIE ]
Podsumowanie
i ocena projektu
„Strza³ do tarczy”
Przygotuj TARCZÊ [à ZA£¥CZNIK NR 7, s. 21] na du¿ym arkuszu papieru.
Wyjaœnij dzieciom, ¿e teraz ocenicie realizacjê projektu. Rozdaj uczniom
kolorowe pinezki (lub kawa³ki plasteliny) i poproœ, aby ocenili cztery
aspekty projektu (moje zaanga¿owanie, ³atwoœæ projektu, atrakcyjnoœæ
projektu, przydatnoœæ projektu) – wed³ug zasady: im bli¿ej œrodka tarczy,
tym lepsza ocena. Przedyskutujcie ostateczne wyniki oceny wszystkich uczniów.
s
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
REFLEKSJA
ROZDAJ UCZNIOM KOLOROWE KARTKI POWIEDZ, ¯E TERAZ PODZIÊKUJ¥ SOBIE ZA ZREALIZOWANY PROJEKT. Ka¿dy uczeñ podpisuje siê na kartce, któr¹ nastêpnie przyklajasz uczniom na plecach. Uczniowie
kr¹¿¹ po sali i wpisuj¹c sobie wzajemnie pozytywne komentarze – co najbardziej podoba³o im siê
w pracy danego ucznia – dziêkuj¹ sobie za wspóln¹ pracê.
13
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
[ZA£¥CZNIK NR 1]
KARTA „WYPRAWA ¯YCIA” [à S. 3]
[ SKOPIUJ I WYTNIJ ]
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
„wyprawa ¿ycia”
Cel podró¿y
Dlaczego chcê tam
pojechaæ
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
Jakie atrakcje znajduj¹
siê w tym miejscu?
[przyroda, unikatowa
architektura,
tradycyjne zwyczaje,
lokalne specja³y,
muzyka, dostêpne
sporty, itp.]
Dogodny œrodek
transportu
Odleg³oœæ od miejsca
zamieszkania [w km]
„wyprawa ¿ycia”
Cel podró¿y
Dlaczego chcê tam
pojechaæ
Jakie atrakcje znajduj¹
siê w tym miejscu?
[przyroda, unikatowa
architektura,
tradycyjne zwyczaje,
lokalne specja³y,
muzyka, dostêpne
sporty, itp.]
Dogodny œrodek
transportu
Odleg³oœæ od miejsca
zamieszkania [w km]
14
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
[ZA£¥CZNIK NR 2]
E
PARK EDUKACJI ROZWOJOWEJ [à S. 5]
W Parku Edukacji Rozwojowej w Krakowie, w jednym miejscu znajduj¹ siê wioski reprezentuj¹ce
poszczególne regiony œwiata. Ka¿da z chat wyposa¿ona jest w eksponaty, zdjêcia i multimedialne materia³y, dziêki którym poszerzysz swoj¹ wiedzê na temat
ró¿norodnoœci kulturowej i spo³ecznej danych krajów.
W centrum Parku zosta³a wyznaczona mapa œwiata
z precyzyjnie rozrysowanymi granicami pañstw. Wokó³
mapy biegnie œcie¿ka edukacyjna; tu tak¿e prowadzone s¹ warsztaty oraz zabawy z zakresu edukacji miêdzykulturowej i globalnej.
Zobacz, dotknij, poczuj siedem zak¹tków œwiata!
Odwiedzaj¹c Park mo¿ecie siê dowiedzieæ, jak ¿yj¹
rówieœnicy na innych szerokoœciach geograficznych:
w peruwiañskich Andach, na Wielkiej Równinie, w Mongolii, w afrykañskiej wiosce. Przenieœ siê do dalekich
krajów, odkryj ciekawe zwyczaje ich mieszkañców
i poznaj trudnoœci, z którymi na co dzieñ siê zmagaj¹.
[ LEGENDA ]
[A] kontynent Ameryka Po³udniowa;
[B] kontynent Ameryka Pó³nocna;
[C] Grenlandia;
[D] kontynent Europa;
[E] kontynent Azja;
[F] kontynent Afryka;
[G] kontynent Australia;
[1] plac startowy;
[2] góra pó³kuli zachodniej, palenisko;
[3] chata po³udniowoamerykañska,
domek na palach;
[4] domki górali peruwiañskich, 3 domki,
palenisko;
[5] miejsce dla arsztatówedukacyjnych,
drewniane siedziska;
[8] indiañska wioska, 3 tipt, palenisko,
totem;
[9] europejska stodo³a;
[10] mongolska jurta, palenisko;
[11] miejsce dla warsztatów
edukacyjnych, drewniane siedziska;
[12] góra pó³kuli wschodniej, 2 mosty,
palenisko;
[13] osada papuaska, domek, palenisko;
[14] miejsce dla warsztatów
edukacyjnych, drewniane siedziska;
[15] wioska afrykañska, 4 domki,
palenisko i scena muzyczna;
[16] plac koñcowy.
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
Park Edukacji Rozwojowej
wiêcej informacji: www.parkedukacji.swm.pl
15
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
PARK EDUKACJI ROZWOJOWEJ [à S. 5]
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
[ZA£¥CZNIK NR 2]
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
E
16
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
[ZA£¥CZNIK NR 3]
HAS£A DO ÆWICZENIA
„Z JAKIEGO KONTYNENTU?” [à S. 5]
AZJA
EUROPA
AMERYKA
AFRYKA
Hebrajczycy
Wikingowie
Inkowie
Pierwszy cz³owiek Aborygeni
S³oñ indyjski
¯ubr
Bizon
¯yrafa
Koala
Cyfry arabskie
– 1, 2, 3…
Cyfry rzymskie
– I, II, III…
Pojêcie „zero”
Zegar
Bumerang
Ry¿ i herbata
Ziemniaki
i pszenica
Kakao i bataty
Diamenty i ropa
Serial „H2O”
Mount Everest
Mount Blanc
Aconcagua
Kilimand¿aro
Góra Koœciuszki
Papier
Druk
¯arówka
Pismo
alfabetyczne
Czarna skrzynka
Rower
Piroga
Wielb³¹d
Deska surfingowa
Kopenhaga
Ottawa
Nairobi
Canberra
Riksza
Seul
AUSTRALIA
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
z jakiego kontynentu?
17
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
18
TERMIN REALIZACJI
WYKONANIE:
ZAJÊCIA/DOM
II TYDZ.
III TYDZ.
IV TYDZ.
V TYDZ.
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
HARMONOGRAM DZIA£AÑ [à S. 6, à S. 11]
PRZEZ
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
I TYDZ.
DODATKOWE
UWAGI, OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
KTO WYKONUJE
ZADANIE?
E
FINANSOWANY
DZIA£ANIE
[ZA£¥CZNIK NR 4]
PROJEKT
harmonogram dzia³añ
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
[ZA£¥CZNIK NR 5]
E
PROJEKT BILETU [à S. 7]
[ SKOPIUJ I WYTNIJ ]
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
bilet
Trasa [sk¹d – dok¹d]
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
Liczba kilometrów
do przebycia
Œrodek transportu
Czas podró¿y
Cena biletu
[waluta miejscowa i PLN]
bilet
Trasa [sk¹d – dok¹d]
Liczba kilometrów
do przebycia
Œrodek transportu
Czas podró¿y
Cena biletu
[waluta miejscowa i PLN]
19
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
E
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
[ZA£¥CZNIK NR 6] ARKUSZ PYTAÑ
DO WYBORU TRASY RAJDU [à S. 10]
trasa
PYTANIE
TAK
W jakim czasie uda³o siê wam pokonaæ trasê? [wliczaj¹c przerwy
i odliczaj¹c czas przerw]
2
Czy proponowana trasa by³a atrakcyjna krajobrazowo?
3
Czy trasa jest dostêpna dla ka¿dego – czy przejedzie j¹ zarówno
dziecko, jaki i rodzic?
4
Czy trasa jest bezpieczna – czy trasa znajduje siê z dala od
ruchliwych szlaków komunikacyjnych?
5
Czy trasa jest bezpieczna – czy jezdnia jest stosunkowo równa?
6
Czy mo¿liwe jest rozpoczêcie i/lub zakoñczenie trasy na terenie
szko³y?
7
Czy wzd³u¿ trasy znajduje siê kilka miejsc, które mog¹ pos³u¿yæ
jako poszczególne stacje rajdu?
8
Czy pomiêdzy poszczególnymi stacjami jest podobny dystans
œrednio do pokonania?
stacja
LP.
W
yd
an
ie
pil
ot
a¿
ow
e
1
NIE
PYTANIE: CZY W WYBRANE MIEJSCE JEST...
TAK
1
Dostêpne – istnieje mo¿liwoœæ bezpiecznego i zorganizowania
postoju grupy.
2
Przestrzenne – jest miejsce na kilku- kilkunastoosobow¹ grupê,
ustawienia stoiska i przeprowadzenie zadania dla uczestników rajdu.
3
Dobrze po³o¿one – znajduje siê w dogodnej odleg³oœci pomiêdzy
poprzedni¹ i kolejn¹ stacj¹.
4
Atrakcyjne – ukazuje walory miejscowoœci.
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
LP.
NIE
podsumowanie
Najwa¿niejsze zalety
Najwa¿niejsze wady
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
ostateczna ocena
[1-10]
20
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO
W JEDEN DZIEÑ
DOOKO£A ŒWIATA
E
[ZA£¥CZNIK NR 7] TARCZA [à S. 13]
£ATWOŒÆ
PROJEKTU
e
ow
a¿
ot
pil
ie
an
yd
W
z ma³ej szko³y w wielki œwiat
MOJE ZAANGA¯OWANIE
ATRAKCYJNOή PROJEKTU
PRZYDATNOή
PROJEKTU
21
PROJEKT
FINANSOWANY
PRZEZ
UNIÊ
EUROPEJSK¥
ZE
ŒRODKÓW
EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU
SPO£ECZNEGO