Małgorzata Chudzińska - Zespół Szkół nr 21 Bydgoszcz

Opracowanie: Małgorzata Chudzińska
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy
Propozycja metodyczna dla klasy IV
szkoły podstawowej na podstawie wiersza
Aleksandra Fredry pt. „Paweł i Gaweł”.
Temat:
„Jak ty komu, tak on tobie” Zapamiętaj to sobie !
Blok tematyczny: W domu
Cele:
- poznaje treść wiersza Aleksandra Fredry pt. „Paweł i Gaweł”,
- wyszukuje w tekście cechy bohaterów oraz czynności
wykonywane przez nich (rozpoznaje przymiotniki iczasowniki),
- określa miejsce wydarzeń,
- przedstawia wydarzenia na linii czasu,
- ocenia postępowanie bohaterów,
- układa dialog do trudnej sytuacji, która mogłaby mieć
miejsce i rozstrzyga go w sposób rzeczowy i kulturalny
Metody:słoneczko skojarzeniowe, praca z tekstem, linia czasu, metoda kół
Formy: praca w grupach, praca indywidualna
Środki: podręcznik, ksero schematu domu, ksero schematu kół,
linia czasu na folii, rzutnik
Materiał literacki: Aleksander Fredro „Paweł i Gaweł”
1
Wstęp
1. Słoneczko skojarzeniowe do wyrazu „dom”.
mama
budynek
miłość
chałupa
DOM
mieszkanie
chata
blok
radość
Uczniowie zapisują wszelkie skojarzenia, następnie podkreślają tylko
wyrazy bliskoznaczne do wyrazu „dom”.
Rozwinięcie
2. Odczytanie wiersza Aleksandra Fredry pt. „Paweł i Gaweł” przez
nauczyciela oraz przez uczniów (z podziałem na role). Wyjaśnienie
znaczeń wyrazów archaicznych.
3. Ustalenie miejsca, w którym toczy się akcja. (Uczniowie wiedzą, że
jest
nim dom, w którym górne piętro zajmuje Paweł, dolne zaś Gaweł).
Zwrócenie uwagi na to, że góra i dół to miejsca kontrastowe.
4. Przedstawienie sporu Pawła i Gawła na linii czasu. (Uczniowie
układają
zapisane przez nauczyciela wydarzenia w porządku
chronologicznym,
po ustnym wykonaniu zadania przepisują schemat z folii.)
Swawole Gawła.
Wspólne
mieszkanie
Pawła z Gawłem
Pokorna prośba Pawła
o spokój.
Odmowa Gawła.
Połów ryb
w mieszkaniu
na górze.
5. Tworzenie sylwetek głównych bohaterów na schemacie domu na
podstawie treści wiersza oraz jego zrozumienia.
2
Uczniowie samodzielnie wyszukują cechy bohaterów i wykonywane przez
nich czynności. (Utrwalamy umiejętność rozpoznawania przymiotnika i
czasownika).
DOM
Paweł – jaki?
 spokojny
 pokorny
 cierpliwy
 sprytny
Co robił?
znosił, schodził, prosił,
wrócił, nacisnął
Gaweł – jaki?
 ruchliwy
 swawolny
 pewny siebie
 niegrzeczny
Co robił?
gonił, uciekał, wywracał
koziołki, strzelał, trąbił,
krzyczał
6. Wyszukiwanie w tekście jednakowego fragmentu wypowiadanego
przez Pawła i Gawła, umieszczenie go w schemacie kół.
Paweł
„Wolnoć Tomku
w swoim
domku”
Gaweł
7. Ocena postępowania Pawła i Gawła.
Uczniowie powinni dojść do wniosku, że Gaweł był niegrzeczny i źle
postępował, a Paweł, mimo że zachowywał się lepiej, odwdzięczył
się sąsiadowi w ten sam sposób, w myśl zasady: „Jak ty komu, tak
on tobie”.
3
8. Zapis tematu i propozycje jego dokończenia, np. „Jak ty komu, tak
on tobie.” Zapamiętaj to sobie.
9. Wypowiedzi uczniów na temat powyższego morału (oczekujemy
odpowiedzi, np. Moim zdaniem należy postępować ostrożnie, dobrze,
sprawiedliwie, aby ktoś nie wyrządził nam krzywdy. Gaweł
postępował źle, więc nie powinien się dziwić, że Paweł go ukarał.)
10.
Wyszukiwanie innych przysłów lub powiedzeń, które mogą
zastąpić powyższy morał, np. Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie.; Oko
za oko, ząb za ząb.; Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe.
Podsumowanie
11.
Układanie w parach krótkiego dialogu pomiędzy sąsiadem
mającym kłopoty ze słuchem a innym mieszkańcem bloku.
Rozmowa ma się zakończyć kompromisem.
12.
Odczytywanie wybranych dialogów.
Zadanie domowe
1. Wpiszę dialog do zeszytu.
2. Przygotuję się do głośnego czytania wiersza według wskazówek z
zad. 7 na stronie 107 podręcznika „Między nami” do klasy IV.
4