Przygotowanie produkcji Definicja produktu:
Transkrypt
Przygotowanie produkcji Definicja produktu:
Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Definicja produktu: Przygotowanie produkcji • Produkt jest to wyrób lub usługa będąca materialnym, energetycznym lub informacyjnym rezultatem funkcjonowania systemu produkcyjnego. Zagadnienia wstępne Przygotowanie produkcji wiąże się z: • Produktem – przygotowanie konstrukcyjne, • Procesami – przygotowanie technologiczne, • Przedsiębiorstwem – przygotowanie organizacyjne. L. Wicki Możliwości skrócenia czasu przygotowania produkcji • Skrócenie czasu przygotowania produkcji można uzyskać skracając czas trwania poszczególnych etapów. • Można to uzyskać zastępując tradycyjne projektowanie sekwencyjne (sequential engineering), projektowaniem współbieżnym - równoległym (concurrent engeneering) • współcześnie występuje także forma projektowania rozproszonego, które jest możliwe dzięki rozwojowi komunikacji elektronicznej 1 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki – nastawienie na bieżącą współpracę w przygotowaniu produktu (wewnątrz i na zewnątrz firmy) – równoległe wykonywanie niektórych procesów – likwidacja niezgodności na bieżąco – nastawienie na czas przygotowania – krótszy czas realizacji Koszt spowodowany i koszt poniesiony Marketing • Projektowanie współbieżne – podział na zadania funkcjonalne – rozpoczęcie kolejnego zadania następuje po zakończeniu poprzedniego – występują trudności we współpracy między komórkami – mogą być konieczne korekty planów ze względu na niemożliwość przygotowania produktu zgodnie z założeniami etapu poprzedniego – nastawienie na koszt przygotowania – dłuższy czas realizacji Proces wprowadzania produktu Klient Przygotowanie produkcji • Projektowane sekwencyjne Marketing Wytwarzanie Możliwości zastosowania współbieżnego procesu projektowania 2009-12-11 Rozpoznanie potrzeb Przygotowanie technologiczne do produkcji Przygotowanie konstrukcyjne wyrobu Wytwarzanie produktu Produkt Dystrybucja marketing Koncepcja Koszt spowodowany (wytworzenia) 80% Klient New Product Development Badania i rozwój Koszt Przygotowanie organizacyjne do produkcji Wybór rozwiązania Techniki Rapid prototyping I Virtual Reality (VR) Opracowanie projektu Prototyp Koszt poniesiony 15% Margines swobody zmian kosztów Przygotowanie produkcji L. Wicki Produkcja i eksploatacja Czas Badania statystyczne Próby prototypu Przygotowanie organizacyjne i technologiczne Wytwarzanie 2 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Strategie rynkowe produktu • wzrostu – rozwoju rynku – dywersyfikacja koncentryczna – dywersyfikacja horyzontalna • konsolidacji – ograniczanie – redukcja – pozbycie się 2009-12-11 ZP_zaocz Różnorodność a efektywność • różnorodność produktów • podział na grupy – metoda BCG – analiza Pareto (analiza ABC) • przyjęcie różnych strategii wobec poszczególnych grup produktów • uproszczenie struktury zarządzania i łatwiejsza ocena wyników • skupienie się na działalności podstawowej. Produkt Przygotowanie produkcji • Produkt jest efektem twórczego lub odtwórczego myślenia człowieka, a praca nad nim jest działaniem ciągłym. PRODUKT L. Wicki 3 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Przygotowanie konstrukcyjne produktu • • • • Opracowanie koncepcji produktu, Wybór rozwiązania, Opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej, Wytworzenie prototypu Funkcje produktu • Funkcje podstawowe, takie, które są niezbędne, aby produkt w ogóle wytwarzać (uzasadniają istnienie produktu) • Funkcje podrzędne, takie, które są spełniane przez produkt, ale nie są niezbędne do jego działania i wytwarzania • Funkcje zbędne, takie, które istnieją, ale których klient nie oczekuje L. Wicki 2009-12-11 Potrzeby i wymagania a funkcje produktu • Potrzeby związane są z klientem, a funkcje z produktem Funkcje produktu - żarówka • Podstawowa – oświetla pomieszczenie, • Podrzędna – pozwala na sygnalizację • Zbędna – wydziela ciepło 4 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Analiza wartości Analiza wartości • Spełnienie każdej funkcji kosztuje. Analiza wartości to narzędzie pozwalające na dokonanie oceny kosztów spełniania określonych funkcji produktu. FUNKCJA koszt Analiza wartości 1. Sprecyzowanie potrzeb i wymagań klienta co do produktu 2. Analiza funkcji produktu 3. Opracowanie rozwiązań – np. metodą burzy mózgów, skojarzeniową, odwracania problemu, 4. Wybór rozwiązania najkorzystniejszego – przy pomocy technik wartościowania 5. Opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej, ewentualnie wykonanie i badanie prototypu L. Wicki wartość Warunki ograniczające w procesie projektowania • Warunki ograniczające mogą dotyczyć: – wskaźników technicznych wyrobów (zużycie energii, rozmiary), – technologii wytwarzania. 5 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Niezawodność Niezawodność PROJEKTOWANIE A NIEZAWODNOŚĆ: • to zdolność do ciągłego wykonywania wyznaczonych funkcji NIEZAWODNOŚĆ typy uszkodzeń korzystaj ze sprawdzonych rozwiązań Uszkodzenie całkowite korzystaj z prostych rozwiązań Uszkodzenie częściowe korzystaj z komponentów o wysokiej niezawodności Uszkodzenie stopniowe korzystaj z części rezerwowych Uszkodzenie nagłe korzystaj z systemów odpornych na uszkodzenia korzystaj ze sprawdzonych metod wykonywania L. Wicki 6 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 FMECA • • • • • • • • • L. Wicki Macierz krytyczności Failure Mode, Effects, and Criticality Analysis (FMECA), zawiera rozkład prawdopodobieństwa uszkodzenia z uwzględnieniem ważności uszkodzenia i jego konsekwencji. Wyniki analizy pozwalają na określenie tych uszkodzeń, które charakteryzują się dużym prawdopodobieństwem i poważnymi konsekwencjami co pozwala intensyfikować działania zapobiegawcze tam gdzie będą one najefektywniejsze – zabezpieczą przed największymi stratami lub pozwolą na osiągania największych korzyści (przychodów) Podstawowym i typowym celem podczas wykorzystywania metody FMECA w projektowaniu jest eliminowanie możliwości wystąpienia uszkodzeń o dużej ważności i dużym prawdopodobieństwie wystąpienia i ograniczanie w jak największym stopniu uszkodzeń poważnych i wysoce prawdopodobnych. Gdy analiza punktów krytycznych jest wykonywana w każdym z etapów projektowania, opisane w macierzy usterki przesuwają się w lewo i w dół. Działania analityczne pozwalają na ustalenie rankingu ważności nazywanego Risk Priority Number (RPN). Wartość RPN to wynik mnożenia wykrywalności usterki przed wydaniem produktu (D) x krytyczności zdarzenia (S) x częstości występowania (O). Każdy z tych parametrów ocenia się w skali od 1 do 10. Najwyższy RPN wynosi więc RPN = 10x10x10 = 1000. Oznacza to, że dana usterka nie jest wykrywalna w czasie kontroli, ma poważne skutki (krytyczność) i jej wystąpienie jest prawie pewne. Jeżeli częstość występowania jest niska to wynosi ona 1 i RPN zmniejszy się do 100. Tak więc analiza krytyczności pozwala na skupienie uwagi na największych ryzykach. I. Zakres A. Zdarzenie częste – duże prawdopodobieństwo wystąpienia danego rodzaju uszkodzenia elementu (większe niż 0.2 łącznego prawdopodobieństwa uszkodzenia elementu w rozważanym przedziale czasu). II. Zakres B. Zdarzenie umiarkowanie prawdopodobne – średnie prawdopodobieństwo wystąpienia danego rodzaju uszkodzenia elementu (większe ni 0.1 ale mniejsze ni 0.2 łącznego prawdopodobieństwa uszkodzenia elementu w rozważanym przedziale czasu). III. Zakres C. Zdarzenie sporadyczne – małe prawdopodobieństwo wystąpienia danego rodzaju uszkodzenia elementu (większe ni 0.01 ale mniejsze niż 0.1 łącznego prawdopodobieństwa uszkodzenia elementu w rozważanym przedziale czasu). IV. Zakres D. Zdarzenie rzadkie – bardzo małe prawdopodobieństwo wystąpienia danego rodzaju uszkodzenia (większe ni 0.001 ale mniejsze niż 0.01 łącznego prawdopodobieństwa uszkodzenia elementu w rozważanym przedziale czasu). V. Zakres E. Zdarzenie bardzo rzadkie – wyjątkowo małe prawdopodobieństwo wystąpienia uszkodzenia elementu danego rodzaju (mniejsze ni 0.001 łącznego prawdopodobieństwa uszkodzenia elementu w rozważanym przedziale czasu). I. Katastroficzna – uszkodzenie, które może spowodować śmierć lub całkowita utratę obiektu. II. Krytyczna – uszkodzenie , które może spowodować ciężkie obrażenia lub znaczna utratę obiektu, co spowoduje niepowodzenie misji. III. Marginalna – uszkodzenie, które może spowodować mniejsze zranienia, mniejsza szkodę materialna lub mniejsze zniszczenie wyposażenia systemu, co spowoduje utratę gotowości lub niepowodzenie misji. IV. Mało znacząca – uszkodzenie nie powodujące obrażeń, utraty własności lub zniszczenia, ale mogące spowodować nieplanowana obsługę lub remont 7 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki NIEZAWODNOŚĆ Analiza symptomów, skutków oraz wagi skutków uszkodzeń FMECA TRZY ELEMENTY ANALIZY Wykrywalność uszkodzenia (D) Skutek uszkodzenia (S) Częstość występowania uszkodzeń (P) Niezawodność 2009-12-11 Niezawodność Produkty niskiej jakości są w większym stopniu narażone na uszkodzenia, których prawdopodobieństwo wystąpienia rośnie z biegiem czasu. • Miary niezawodności: – prawdopodobieństwo działania produktu w danym czasie – skumulowany rozkład uszkodzeń – gęstość prawdopodobieństwa uszkodzenia – prawdopodobieństwo uszkodzenia w chwili t – intensywność uszkodzeń – stosunek jednostek działających do uszkodzonych w chwili t Liczba uszkodzeń jako funkcja czasu (eksploatacji) obiektu Z pomocą w badaniu niezawodności przychodzi statystyka matematyczna • W pierwszej kolejności trzeba określić jaki rozkład i o jakich parametrach najlepiej opisuje strukturę powstawania uszkodzeń w czasie. Najczęściej stosowanymi rozkładami dla takiego opisu są: – rozkład wykładniczy – rozkład Weibulla – rozkład normalny L. Wicki 8 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Okresy eksploatacji 2009-12-11 Prawdopodobieństwo usterki • Wyróżnia się trzy różne okresy: • okres „chorób wieku dziecięcego” (okres dojrzewania do użytkowania) – przedział czasu, w którym ujawniają się wady procesu wytwarzania i montażu; okres ten odpowiada malejącej intensywności uszkodzeń; • okres normalnej eksploatacji – przedział czasu, w którym występowanie uszkodzeń wynika z losowego charakteru zmian obciążeń i obciążalności; okres ten odpowiada stałej intensywności uszkodzeń; • okres uszkodzeń starzeniowych (kumulacyjnych) – przedział czasu, w którym ujawniają się uszkodzenia naturalne, wynikające z rzeczywistego zużycia się elementów i destrukcyjnego oddziaływania czynników zewnętrznych i roboczych; okres ten odpowiada rosnącej intensywności uszkodzeń. Rozkład Weibulla c< 1 – efekt rozruchowy, c = 1 – okres normalnej eksploatacji, C = 5 – okres starzenia się i awaryjności L. Wicki Rozkłady rzeczywiste Na pierwszym wykresie widoczne jest bardzo szybkie zmniejszanie się funkcji niezawodności we wstępnym okresie eksploatacji. Parametr c rozkładu Weibulla został tu oszacowany na (k) c=0,5358 a więc wartość mniejszą od 1, co odpowiada efektowi rozruchowemu. Na drugim wykresie (k) c=1,2146 czyli jest mniej więcej równe 1, mamy więc tu przypadek awaryjności losowej, niezależnej od czasu. Na ostatnim wykresie (k) c=5,1220, to przypadek urządzenia zużywającego się. 9 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Projektowanie współcześnie zorientowane jest na Niezawodność produktu • Technologiczność konstrukcji, • Ochronę środowiska. Niezawodność strukturalna (podzielona na elementy składowe) szeregowa A równoległa B R1 R2 RAB=R1R2….RN A R1 B R2 RAB=1-(1-R1)(1-R2)…(1-RN) Technologiczność konstrukcji • To taki sposób konstruowania produktu, aby wytwarzanie poszczególnych części produktu, jak i jego montaż były w warunkach danego systemu produkcyjnego najprostsze i najtańsze L. Wicki Technologiczność konstrukcji • Dobór techniki wytwarzania materiałów wyjściowych • Dostosowanie konstrukcji produktu do wielkości produkcji • Uproszczenia technologii wytwarzania • Uproszczenie technologii montażu 10 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Ochrona środowiska • Wynika z stopniowego wyczerpywania się zasobów naturalnych: – Oszczędność surowców, – Odzysk surowców wtórnych, – Ograniczenia w emisji zanieczyszczeń – Zwiększający się zakres odpowiedzialności producenta (produkcja + eksploatacja + recykling) 2009-12-11 Bariery i zagrożenia związane z nadmierną produkcją Zasoby Ograniczenia Zagrożenia Przyrodnicze Materiały Energia Wrażliwość środowiska Brak zasobów materiałowych Brak źródeł Energii Niekorzystne zmiany w środowisku Chłonność rynku Transport Napięcia gospodarcze Zatory komunikacyjne Przyzwolenie na przejęcie funkcji człowieka przez urządzenia Uprzedmiotowienie człowieka Produkty nadużyteczne Społeczne Ludzkie Indywidualne Zakres odpowiedzialności wytwórcy za produkt zpiu zaocz. Organizacja wytwarzania Koszty wytwarzania Techniki wytwarzania Produkcja Serwis i obsługa Utylizacja Koszty eksploatacji Dalsze użytkowanie części i zespołów Niezawodność Spełnianie funkcji produktu Eksploatacja Procesy produkcyjne Ponowne użycie materiałów Recykling Zakres odpowiedzialności Zakres odpowiedzialności producenta producenta L. Wicki 11 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Proces produkcyjny Procesy produkcyjne i wytwórcze Proces produkcyjny • Proces to kolejna zmiana stanu w cyklu następujących po sobie działań • Proces produkcyjny – proces w wyniku którego powstają produkty i usługi zaspokajające potrzeby ludzkie Proces badań i rozwoju Proces wytwórczy Proces wytwórczy Proces wytwórczy Proces dystrybucji, obsługi klienta i recyklingu Podstawowe fazy procesu produkcyjnego • magazynowanie materiałów i półwyrobów zakupionych z zewnątrz, – przygotowanie materiałów i półwyrobów do obróbki, • obróbka części: mechaniczna, chemiczna, itd., Podstawowy Pomocniczy Obsługi wytwarzania – montaż podzespołów: mechanicznych, elektrycznych, elektronicznych, – montaż finalny, • badania i pomiary wyrobów, – pakowanie i konserwacja, • magazynowanie wyrobów gotowych. L. Wicki 12 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Procesy wytwórcze • Procesy technologiczne to część procesu wytwarzania bezpośrednio związana ze zmianą kształtu, wymiarów, jakości powierzchni, własności fizykochemicznych różnych części, lub związana z montażem części. • Proces technologiczny wykonywany jest na stanowiskach roboczych. Podział procesów wytwórczych • Według dominującej technologii (procesy obróbki): – Przygotowanie półwyrobu – Obróbka kształtująca – Obróbka wykańczająca – Obróbka cieplna – Obróbka fizykochemiczna 2009-12-11 Podział procesów wytwórczych • Według przebiegu w czasie: – Ciągłe – Dyskretne Podział procesów wytwórczych • Według charakteru podstawowego procesu technologicznego: – wydobywcze – przeróbkowe (przetwórcze) – obróbkowe – biotechnologiczne i naturalne – montażowe i demontażowe • Procesy montażu L. Wicki 13 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Podział procesów wytwórczych • Według zastosowanych środków pracy: Podział procesów wytwórczych • Według kryterium organizacji : – Ręczne – Maszynowo-ręczne – Maszynowe – Zautomatyzowane – aparaturowe – W ujęciu technologicznym – W ujęciu przedmiotowym – W ujęciu technologii grupowej (GT) Rola operatora - człowieka • Przy niskim poziomie automatyzacji: Procesy • kształtowania ubytkowego, – Obsługa urządzeń technologicznych, • Przy automatyzacji produkcji: – Nadzór nad pracą urządzeń L. Wicki – zgrubne, – wykańczające, • • • • obróbki plastycznej, obróbki cieplnej, odlewanie, łączenie. 14 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Wykonanie półwyrobu • Obróbka zgrubna: – – – – – Toczenie, Frezowanie, Struganie, Szlifowanie, Cięcie • Obróbka kształtująca i wykańczająca: – – – – – – – Toczenie, Frezowanie, Struganie, Szlifowanie, Cięcie Wiercenie erozja Obróbka plastyczna • Walcowanie • Kucie – Swobodne – Matrycowe • Tłoczenie 2009-12-11 Procesy obróbki plastycznej • Procesy obróbki plastycznej polegają na kształtowaniu metalu przez wywarcie siły umożliwiającej przekroczenie granic plastyczności materiału, lecz nie powodującej przekroczenia jego wytrzymałości doraźnej. Procesy odlewnicze • Odlewanie w formach piaskowych, • Inne metody odlewania: – Odlewanie w kokilach, – Odlewanie pod ciśnieniem, – Odlewanie odśrodkowe. – Wycinanie, cięcie, – Wytłaczanie. L. Wicki 15 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Procesy obróbki ubytkowej (mechanicznej) • Obróbka skrawaniem: – – – – – Toczenie, Frezowanie, Wiercenie, Struganie i dłutowanie Przecinanie. • Obróbka ścierna: Przetwórstwo tworzyw sztucznych • • • • Prasowanie na gorąco, Kształtowanie wtryskowe, Odlewanie po ciśnieniem, Tłoczenie płyt. – Szlifowanie ściernicami – Obróbka luźnym ścierniwem. • Obróbka erozyjna: – Elektroerozyjna, – Elektrochemiczna – Strumieniowo-erozyjna Procesy obróbki cieplnej • • • • Hartowanie, Odpuszczanie Ulepszanie cieplne Wyżarzanie: – Zupełne – od 920 do 750 stopni Celsjusza – chłodzenie z piecem, – Normalizujące (od 920 do 750 st. – chłodzenie na powietrzu), – Zmiękczające (ok. 720 stopni), – Rekrystalizujące (550-650 stopni C), – Odprężające (400-500 stopni C). L. Wicki Procesy łączenia • Łączenie nierozłączne – – – – – – Spawane, Zgrzewane, Lutowane, Klejone, Nitowe, Skurczowe. • Łączenie rozłączne: – Kształtowe • Klinowe, • Wpustowe – – – – Sworzniowe, Gwintowe, Sprężyste, Rurowe. 16 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Profilaktyka remontowa • Monitorowanie • Nadzorowanie, • Diagnozowanie 121 Operacje pozatechnologiczne • • • • • Kontrola, Procesy naturalne, Transportowe, Konserwacja, Magazynowanie. Cykl produkcyjny wyrobu Cykl produkcyjny L. Wicki • Cykl produkcyjny wyrobu – to czas od rozpoczęcia podstawowego procesu produkcyjnego (wytwórczego) do momentu jego zakończenia i przekazania gotowego wyrobu do dyspozycji odbiorcy. 17 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Składowe cyklu produkcyjnego • Cykl produkcyjny składa się z: • I. Czasu trwania operacji procesu produkcyjnego a w tym: – a) operacje technologiczne (procesy pracy i procesy naturalne) wraz z czasem czynności przygotowawczo-zakończeniowych – b) składowanie – c) transport – d) kontrole 2009-12-11 Zadanie produkcyjne • Wytworzenie wyrobu lub grupy jednorodnych wyrobów prostych lub złożonych (partii, serii). • II. Czasu przerw w procesie produkcyjnym w postaci: – – – – a) przerw organizacyjno-technicznych b) przerw międzyzmianowych c) czasu wolnego od pracy d) przerw nieplanowanych. Formy ruchu (przekazywania) wyrobów ze stanowiska na stanowisko Formy ruchu • Szeregowy (kolejny), • Szeregowo-równoległy (kombinowany), • Równoległy. L. Wicki 18 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Szeregowy układ przebiegu detali Szeregowo-równoległy przebieg wykonania partii detali • Szeregowy ruch partii od operacji do operacji polega na tym, że obrobione detale przekazywane są do następnej operacji po wykonaniu operacji poprzedniej na wszystkich sztukach partii. • Szeregowo-równoległy ruch partii detali od operacji do operacji polega na ty, że obrobione detale przekazywane są do następnej operacji wcześniej niż zakończona jest operacja na wszystkich sztukach partii. • Detale przekazywane są tak aby zapewnić maksymalną ciągłość obróbki na poszczególnych stanowiskach. Równoległy przebieg wykonania partii detali Skracanie okresu roboczego cyklu produkcyjnego • Poszczególne detale przechodzą na następną operację natychmiast po wykonaniu operacji poprzedniej, co stwarza sytuację, w której jedna partia jest w jednoczesnej, równoległej obróbce w kilku operacjach na różnych stanowiskach roboczych. L. Wicki 2009-12-11 • Koncentracja operacji technologicznych, • Stosowanie wielostrumieniowości, • Zwiększenie stopnia ciągłości przebiegu produkcji przez podwyższenie poziomu specjalizacji, • Obniżanie pracochłonności i automatyzacja czynności obsługowych i manipulacyjnych, 19 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Struktura produkcyjna Struktura produkcyjna Elementy struktury produkcyjnej • Najmniejsze ogniwo produkcyjne – stanowisko robocze – komórka produkcyjna stopnia zerowego. L. Wicki • Układ komórek produkcyjnych oraz zespół związków kooperacyjnych zachodzących między nimi, właściwy dla danego systemu produkcyjnego. Rodzaje struktury produkcyjnej • Grupy stanowisk jednorodnych (podobieństwo technologiczne), np. gniazda tokarek, szlifierek, • Grupy stanowisk różnorodnych – gniazda obróbki określonych podzespołów, np. wałków, (podobieństwo przedmiotowe) • Grupy stanowisk różnorodnych – linie montażu, itp. 20 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki Gniazdo produkcyjne • Grupa jednorodnych lub różnorodnych stanowisk roboczych, związane z wytwarzaniem różnego typu wyrobów. Kierunki zmian w procesach wytwórczych Linia produkcyjna Obrabiarka specjalna 2009-12-11 Linia produkcyjna • Grupa różnorodnych stanowisk roboczych związana z wytwarzaniem jednego lub kilku typów wyrobów. Liniowe ustawienie stanowisk zapewnić ma zgodność technologiczną obróbki, czy montażu. Typ organizacji produkcji • Typ organizacji produkcji związany jest z wielkością produkcji i stopniem specjalizacji stanowisk roboczych. Elastyczna linia produkcyjnaElastyczne moduły produkcyjne Centrum obróbkowe Obrabiarka NC Obrabiarka uniwersalna L. Wicki 21 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki 2009-12-11 Zakresy współczynników (k) liczby detalooperacji Mierniki określające typ produkcji • Współczynnik detalooperacji przypadających na stanowisko robocze, • Współczynnik obciążenia stanowiska roboczego określoną detalooperacją Porównanie podstawowych typów produkcji Cecha Wielkość partii Powtarzalność wykonania Specjalizacja stanowisk Wymagane kwalifikacje pracowników Rygory przygotowania dokumentacji konstrukcyjnej Rygory przygotowania dokumentacji technologicznej Wskaźnik oprzyrządowania specjalnego* Wyposażenie stanowisk Rozmieszczenie stanowisk i wydziałów Stopień wykorzystania materiałów Rozliczanie kosztów własnych L. Wicki Produkcja seryjna średnia lub duża występuje co pewien czas, np. co miesiąc, kwartał Średnia Duże Średnie Małe Małe Duże bardzo duże brak lub małe Duże bardzo duże masowa bardzo duża Pełna Duża 0,2– 1,00, średnio 0,6 1,25–2,00–4,00 >6 uniwersalne uniwersalne z pobieraniem narzędzi specjalnych z magazynu narzędzia specjalne przydzielone na stałe wg specjalizacji przedmiotowej 60–80% wg wyrobów Pośrednie 50–70% dla poszczególnych partii lub dla okresów np. miesięcznych przy wykonywaniu danej partii K = 1 – typ produkcji masowej, k = 2-10 – typ produkcji wielkoseryjnej, K = 11-20 – typ produkcji średnioseryjnej, K = 21-30 – typ produkcji małoseryjnej, K > 30 – typ produkcji jednostkowej. Formy organizacji produkcji jednostkowa jednostkowa rzadko występuje Brak wg specjalizacji technologicznej 20–50% • • • • • • Forma organizacji produkcji określa sposób przepływu materiału między poszczególnymi stanowiskami roboczymi wg okresów kalendarzowych 22 Materiały pomocnicze z przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami. Przygotował L. Wicki L. Wicki 2009-12-11 Formy organizacji produkcji Formy współpracy z klientem • Gniazdowa i liniowa (istota skoncentrowanie na rozmieszczeniu stanowisk) • Potokowa i niepotokowa (skoncentrowanie na przepływie materiału. • Stacjonarna prosta • Stacjonarna złożona • Produkcja na magazyn – MTS (make to Stock) • Montaż na zamówienie – ATO (assemble to order) • Produkcja na zamówienie – MTO (make to order) • Projektowanie na zamówienie – ETO (Engineering to order) 23