KLIK - Centrum Polsko-Francuskie w Olsztynie

ODRA
Nr 10(649) październik, rok MMXVI/2016
Mała antologia poezji francuskiej. W przekładzie Kazimierza Brakonieckiego. Centrum
Polsko-Francuskie Côtes d’Armor – Warmia i Mazury, Olsztyn 2016, s. 172.
Wielokrotnie omawialiśmy na łamach „Odry”
tomy francuskich poetów i wybory tamtejszej
poezji w przekładzie znanego poety, tłumacza,
eseisty olsztyńskiego Kazimierza Brakonieckiego,
jednego z inicjatorów kulturalnej współpracy
regionu warmińsko-mazurskiego i departamentu
Côtes d’Armor w Bretanii. Współpraca ta
owocowała udanymi przedsięwzięciami literackimi. Brakoniecki przybliżył polskim czytelnikom
twórczość wielu świetnych, cenionych wysoko nad
Sekwaną poetów mieszkających w Bretanii lub z
niej się wywodzących. W jego najnowszej antologii
znalazło się miejsce m. in. dla już prezentowanej w
polskich tłumaczeniach poezji najwybitniejszego
dziś pisarza i dramaturga pochodzenia bretońskiego Paola Keinega, który debiutował w roku
1967 głośnym, jak się mówiło antykolonialnym
poematem Le Poème du Pays qui a Faim, a później
opuścił na długie lata Francję i pracował na uniwersytetach amerykańskich, choć ostatnio powrócił do swej ojczyzny. Dwukrotnie podróżował po
Polsce, co skłoniło go na jakiś czas do zarzucenia
białego wina: Niegdyś ograniczałem się do sprzeczności, / dzisiaj pijąc polską wódkę, //
rozpływam się w nocy, / nie zamykając oczu. Podobną podróż do Polski odbyła także
związana z Bretanią, zmarła przed trzema laty seniorka tamtejszej poezji Heather Dohollau,
której prezentowane w antologii piękne ekfrazy są wynikiem innej jej podróży, mianowicie
do Holandii, gdzie zauroczył ją Po prostu Vermeer. Inny senior francuskiej literatury to
zupełnie nietłumaczony dotychczas w Polsce André Weckmann (1924-2012), z kolei miłośnik
języka i obrońca tożsamości alzackiej – tu poznajemy jego Kalendarz alzacki. Do już znanych
w Polsce postaci literatury francuskiej należy pochodzący z Martyniki i reprezentujący ją do
roku 1993 we francuskim Zgromadzeniu Narodowym pisarz i polityk Aimé Césaire, którego
wiersze – łączące poetykę modnego nadrealizmu z ekstatyczną pochwałą wielkości czarnego
człowieka – odkrył w przywiózł do Francji w 1941 roku André Breton, a których mały wybór z
poematem pt. Kronika powrotu do kraju rodzinnego zawarł w swojej antologii Brakoniecki.
Ale z pewnością największe zainteresowanie polskich amatorów francuskiej liryki wzbudzi
otwierający książkę zestaw przypomnianych, mniej spopularyzowanych a doskonałych
utworów poetów z „głównego kanonu”, w tym. m.in. prezentacja kilkunastu nowatorskich
małych poematów prozą Charles’a Beudelaire’a z opublikowanego po śmierci autora
Paryskiego spleenu czy też chyba jeszcze niepublikowany w Polsce zbiór Dziewiętnastu
wierszy elastycznych z patetycznym hymnem poświęconym Wieży – czyli penisowi – Blaise’a
Cendrarsa.
Mieczysław Orski