Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie

Problemy ZarzÈdzania, vol. 13, nr 2 (52), t. 1: 150 – 161
ISSN 1644-9584, © Wydziaï ZarzÈdzania UW
DOI 10.7172/1644-9584.52.12
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie
– badanie pilotaĝowe ĂwiadomoĂci organizacji
polskiego sektora M¥P
Nadesïany 30.09.14 | Zaakceptowany do druku 22.11.14
Marek Zborowski*, Katarzyna Zarañska**
W artykule przedstawiono gïówne aspekty rozwoju rynku urzÈdzeñ oraz rozwiÈzañ mobilnych przeznaczonych do korzystania z Internetu. Obszernie zaprezentowano przeprowadzone badanie pilotaĝowe dotyczÈce
ĂwiadomoĂci wykorzystania technologii mobilnych w aspekcie mobilnych stron WWW. Badanie objÚïo
cztery gïówne kategorie przedsiÚbiorstw, tj. posiadajÈce mobilne strony internetowe, realizujÈce projekt
wdroĝenia tego typu rozwiÈzania, planujÈce rozpoczÈÊ takie przedsiÚwziÚcie oraz niezakïadajÈce podjÚcia
tego typu dziaïañ. NastÚpnie przestawiono otrzymane wyniki badañ pilotaĝowych oraz dokonano ich
analizy. Artykuï wieñczÈ wnioski dotyczÈce poziomu ĂwiadomoĂci wykorzystania mobilnych technologii
WWW w biznesie w polskim sektorze M¥P.
Sïowa kluczowe: urzÈdzenia mobilne, RWD, e-commerce, mobilne strony WWW, M¥P.
The Use of Mobile Technology in Business – a Pilot Study
of Consciousness of Polish SME Sector Organizations
Submited 30.09.14 | Accepted 22.11.14
The article presents the main aspects of the development of the market of mobile devices and solutions
for using the Internet. In the following part, the authors present a pilot study on the use of mobile
technology in terms of mobile web pages. The survey contains four main categories of companies,
i.e.: having mobile websites, carrying out a project to implement this type of solution, planning to start
such a project, and not planning to take this type of action. Next, the authors present and analyze the
results of pilot studies. The article is crowned with conclusions regarding the level of awareness of the
use of mobile web technologies in business in the Polish SME sector.
Keywords: mobile devices, RWD, e-commerce, mobile websites, SMEs.
JEL: M15
*
**
Marek Zborowski – dr, Uniwersytet Warszawski, Wydziaï ZarzÈdzania.
Katarzyna Zarañska – mgr, Uniwersytet Warszawski, Wydziaï ZarzÈdzania.
Adres do korespondencji: Uniwersytet Warszawski, Wydziaï ZarzÈdzania, ul. Szturmowa 1/3, 02-678
Warszawa; e-mail: [email protected]; [email protected].
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie – badanie pilotaĝowe ĂwiadomoĂci...
1. Wprowadzenie
Dynamiczny rozwój rynku mobilnych urzÈdzeñ z dostÚpem do Internetu stawia przed organizacjami nowe wyzwania do wykorzystania tego
medium w dziaïalnoĂci. Wyraěna obecnoĂÊ przedsiÚbiorstw w rzeczywistoĂci
wirtualnej nie podlega kwestionowaniu. Zauwaĝalna zmiana przyzwyczajeñ uĝytkowników do korzystania z zasobów Internetu na rzecz urzÈdzeñ
mobilnych (Yee-Loong Chong, 2013) nakazuje organizacjom poĂwiÚcenie
wiele uwagi temu medium oddziaïywania na klienta, zarówno jako kanaïu
sprzedaĝy, jak i dostarczania informacji czy kreacji wizerunku. UrzÈdzenia
mobilne przeznaczone do wyĂwietlania stron WWW, majÈ swojÈ, wynikajÈcÈ z ich budowy specyfikÚ, której gïówne elementy to: charakter budowy
(maïe wyĂwietlacze), sposób komunikowania siÚ z urzÈdzeniem (brak myszki)
ib prÚdkoĂÊ bezprzewodowego transferu danych.
Ze wzglÚdu na stosunkowo widoczne, ale nie peïne nasycenie rynku tego
typu urzÈdzeniami omawiany kanaï komunikacji z klientem moĝe byÊ istotny
nie tyle dla duĝych, ile dla maïych organizacji, które pragnÈ dynamicznie siÚ
rozwijaÊ. Próba zapeïnienia tego kanaïu stronami WWW przygotowanymi
do wyĂwietlania na komputerach stacjonarnych czy laptopach (klasyczne
strony internetowe), których przekÈtne monitorów sÈ duĝe, moĝe koñczyÊ
siÚ efektem odwrotnym od zamierzonego, czyli zniechÚceniem klientów.
Wb ostatecznoĂci moĝe doprowadziÊ do odejĂcia uĝytkowników do stron
WWW konkurencji, które majÈ przygotowane witryny internetowe przeznaczone na urzÈdzenia o maïych przekÈtnych wyĂwietlaczy. Wykorzystanie
tego kanaïu komunikacji wiÈĝe siÚ z przygotowaniem specjalnie do tego
przystosowanych strona internetowych, tzw. responsywnych.
Wykorzystanie w biznesie nowych rozwiÈzañ jest uzaleĝnione m.in. od
gotowoĂci organizacji do korzystania z nich. Dlatego teĝ przedmiotem
niniejszego artykuïu jest próba zbadania ĂwiadomoĂci maïych i Ărednich
przedsiÚbiorstw w kwestii wykorzystania tego typu kanaïu komunikacji
zb dotychczasowym i potencjalnym klientem.
2. Rozwój i zastosowania technologii mobilnych
Historia urzÈdzeñ mobilnych siÚga roku 1993, kiedy to firma IBM po
raz pierwszy wypuĂciïa na rynek urzÈdzenie Simon Personal Communicator
(Sager, 2012), chociaĝ nie nazwane wówczas smartfonem (pojÚcie to wprowadzono cztery lata póěniej). Jego rozbudowane funkcjonalnoĂci, takie jak
moĝliwoĂÊ wysyïania e-maili czy faksów oraz obsïuga szeregu dodatkowych
aplikacji (kalendarze, organizery, notatniki, kalkulatory itp.) (IBM, 1994)
obok tradycyjnych moĝliwoĂci telefonu komórkowego sprawiïy, iĝ obecnie
uznawany jest za pierwszy smartfon na Ăwiecie.
Mimo tak dïugiej historii, zjawisko mobilnoĂci w Polsce dopiero zaczyna
rozwijaÊ siÚ na tyle dynamicznie, iĝ coraz czÚĂciej jest zauwaĝane przez
Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015
151
Marek Zborowski, Katarzyna Zarañska
Ărodowiska zarówno biznesowe, jak i naukowe. Na podstawie analiz wypowiedzi ekspertów z dziedziny marketingu i nowych technologii ze Ărodowiska
biznesowego moĝna uznaÊ, iĝ implementacja mobilnoĂci w odniesieniu do
kolejnych obszarów aktywnoĂci biznesowej bÚdzie stanowiÊ gïówny trend rozwoju e-biznesu w roku 2014 i póěniejszych latach (Wirtualnemedia.pl, 2014).
U
SA
yt
an
ia
ja
W
ie
lk
a
Br
Tu
rc
a
Ko
re
a
Po
łu
dn
io
w
Ro
sj
a
ch
y
ło
e
W
In
di
ny
hi
C
Br
st
Au
az
yl
ia
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
ra
lia
%
100
Rys. 1. Udziaï smartfonów w ogólnej liczbie uĝytkowanych telefonów komórkowych
wbwybranych krajach. ½ródïo: Nielsen. (2013). Mobile consumer a global snapshot. Pozyskano
z: http://www.nielsen.com/content/dam/corporate/us/en/reports-downloads/2013%20
Reports/Mobile-Consumer-Report-2013.pdf (26.01.2014).
Prognozy te nie sÈ bezpodstawne. Jak przedstawiono na rysunku 1, zgodnie z badaniami firmy Nielsen, w krajach takich jak Stany Zjednoczone,
Chiny czy Wielka Brytania juĝ znacznie ponad poïowa wszystkich telefonów
komórkowych to zaawansowane technologicznie smartfony (Yu-Lung, Yu-Hui, Ching-Pu, Sheng-Yuan i Chi-Yuan, 2014; Nielsen, 2013). W Polsce
udziaï ten wynosi okoïo 25% (Mikowska, 2013), co w porównaniu z gospodarkami wysoko rozwiniÚtymi Ăwiadczy o duĝym potencjale wzrostowym.
Smartfony nie tylko zastÚpujÈ tradycyjne telefony komórkowe, zakres
ich wykorzystania jest znacznie szerszy i obejmuje aktywnoĂci do tej pory
zarezerwowane dla innych urzÈdzeñ, takich jak komputery (odczytywanie
wiadomoĂci e-mail, przeglÈdanie treĂci w Internecie, udziaï w mediach spoïecznoĂciowych, zdalne zakupy), telewizory (oglÈdanie filmów i programów
telewizyjnych, w tym telewizja na ĝÈdanie VOD – z ang. video on demand),
odtwarzacze mp3, nawigacja satelitarna GPS, kamery i aparaty czy nawet
karty pïatnicze.
UrzÈdzenia mobilne zmieniïy sposób konsumpcji mediów. Uĝytkownik
ma moĝliwoĂÊ dostÚpu do szerokich zasobów multimedialnych przy jedno-
152
DOI 10.7172/1644-9584.52.12
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie – badanie pilotaĝowe ĂwiadomoĂci...
czesnej moĝliwoĂci personalizowania i wybierania interesujÈcych go treĂci.
Na przykïad aplikacje do strumieniowego odtwarzania muzyki typu Deezer
czy Spotify oferujÈ w ramach niewielkiej opïaty abonamentowej dostÚp do
okoïo 20 milionów utworów muzycznych do pobrania dostÚpnych w chmurze.
DziÚki urzÈdzeniom mobilnym uĝytkownik, niezaleĝnie do tego, gdzie siÚ
znajduje, bez koniecznoĂci wczeĂniejszego zgrywania plików mp3 na dysk
twardy urzÈdzenia, ma moĝliwoĂÊ korzystania z bogatych zasobów multimedialnych oferowanych przez aplikacjÚ. Co wiÚcej, aplikacje te umoĝliwiajÈ pobieranie wybranych plików muzycznych do trybu offline, tworzenie
wïasnych list utworów oraz szereg funkcji spoïecznoĂciowych, takich jak
udostÚpnianie playlist czy polecanie i ocenianie utworów.
Innym przykïadem ewolucji konsumpcji przy wykorzystaniu urzÈdzeñ
mobilnych moĝe byÊ fotografia. Smartfony posiadajÈ obecnie bardzo wysokiej rozdzielczoĂci matryce, które pozwalajÈ na robienie fotografii o jakoĂci
Ăredniej klasy aparatu cyfrowego. Dodatkowo umoĝliwiajÈ proste retuszowanie zdjÚÊ oraz nakïadanie filtrów i natychmiastowe publikowanie ich
wbmediach spoïecznoĂciowych, bez koniecznoĂci przegrywania ich na komputer osobisty z odpowiednim oprogramowaniem graficznym.
Technologie mobilne nie sÈ jednak domenÈ jedynie konsumentów i uĝytkowników indywidualnych. ZnajdujÈ one takĝe szerokie zastosowanie wbdziaïalnoĂci przedsiÚbiorstw. Do najpopularniejszych nurtów mnoĝna zaliczyÊ
m.in. m-CRM, czyli technologie mobilne w zarzÈdzaniu relacjami z klientem
(PorÚbska-MiÈc, 2008), m-commerce, czyli mobilny handel elektroniczny
(’ysik, 2007) oraz mobilny marketing (’ysik, 2004). Równie popularnymi
kierunkami rozwoju jest mobile learning, czyli odmiana e-learningu oparta
na wykorzystaniu urzÈdzeñ przenoĂnych (Lubina, 2007) czy mobile banking – bankowoĂÊ elektroniczna z wykorzystaniem technologii mobilnych
(Chmielarz, 2009). Obszary te stanowiÈ jednak na tyle odrÚbne zagadnienia,
iĝ nie bÚdÈ szerzej omawiane w niniejszej publikacji.
Powyĝej zarysowane kierunki specjalistycznego wykorzystania technologii
mobilnych sÈ zwiÈzane z charakterystykÈ danego przedsiÚbiorstwa, jego wielkoĂciÈ, branĝÈ, w jakiej dziaïa, przyjÚtÈ strategiÈ czy sposobem organizacji.
Co wiÚcej, w tych zakresach potencjaï technologii mobilnych wykorzystywany jest gïównie przez duĝe przedsiÚbiorstwa i korporacje. Sektor mikro,
maïych i Ărednich przedsiÚbiorstw bardzo czÚsto nie posiada Ărodków, by
wdraĝaÊ zïoĝone systemy mobilne na potrzeby wewnÚtrzne (np. m-CRM)
czy inwestowaÊ w rozwój innowacyjnych aplikacji w celu uzyskania przewagi
konkurencyjnej. Powstaje wiÚc pytanie, czy sektor M¥P w jakimkolwiek
stopniu dostrzega szanse rozwoju w wykorzystaniu technologii mobilnych
oraz jakie sÈ gïówne bariery ich zastosowania. Analiza tych zagadnieñ stanowiïa gïówny problem przeprowadzonego badania.
Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015
153
Marek Zborowski, Katarzyna Zarañska
3. Projekt badania ĂwiadomoĂci rozwiÈzañ mobilnych
przedsiÚbiorstw sektora M¥P
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie moĝe przejawiaÊ siÚ
w róĝnych obszarach aktywnoĂci przedsiÚbiorstwa – w aktywnoĂci zarówno
wewnÚtrznej, jak i skierowanej na odbiorcÚ zewnÚtrznego. W niniejszym
badaniu skoncentrowano siÚ gïównie na najbardziej podstawowym przejawie uczestniczenia w sferze mobilnej Internetu przez przedsiÚbiorstwo,
jakim jest posiadanie witryny internetowej uwzglÚdniajÈcej uĝytkowników
mobilnych. Dostosowanie istniejÈcej witryny lub stworzenie wersji mobilnej strony WWW stanowi pierwszy krok w celu zaistnienia w mobilnej
rzeczywistoĂci. Jest to teĝ inwestycja relatywnie nieduĝa (w stosunku do
np. stworzenia dedykowanej aplikacji lub wdroĝenia mobilnego systemu),
tym samym wb kontekĂcie sektora maïych i Ărednich przedsiÚbiorstw moĝe
zostaÊ uznana za wskaěnik ĂwiadomoĂci danego przedsiÚbiorstwa potrzeby
uczestnictwa w tym obszarze biznesu elektronicznego.
Pierwszym etapem dziaïañ naukowych byïo podzielenie badanej próby
przedsiÚbiorstw sektora polskich M¥P na dwie czÚĂci: przedsiÚbiorstwa
posiadajÈce wersje mobilne swojej strony internetowej oraz te, które nie
udostÚpniïy takiego rozwiÈzania. Podziaï ten okazaï siÚ jednak niewystarczajÈcy ze wzglÚdu na skupianie siÚ jedynie na fakcie obecnym, bez
uwzglÚdnienia podjÚtych prób stworzenia takiej witryny w przeszïoĂci (co
Ăwiadczy o ĂwiadomoĂci potrzeby i jednoczesnym wystÈpieniu obiektywnych
przeszkód w realizacji zaïoĝonego przedsiÚwziÚcia). Podziaï taki wykluczaï
takĝe przedsiÚbiorstwa, które sÈ w trakcie realizacji mobilnej witryny WWW.
Tym samym ostatecznie wyróĝniono piÚÊ grup respondenckich, dla których
okreĂlono róĝne zestawy dalszych pytañ:
– przedsiÚbiorstwa posiadajÈce aktywnie dziaïajÈcÈ witrynÚ mobilnÈ,
– przedsiÚbiorstwa w trakcie realizacji witryny mobilnej,
– przedsiÚbiorstwa, które podjÚïy próbÚ realizacji witryny mobilnej, ale
zakoñczyïa siÚ ona niepowodzeniem,
– przedsiÚbiorstwa, które jeszcze nie posiadajÈ witryny mobilnej,
– przedsiÚbiorstwa, które nie majÈ i nie chcÈ posiadaÊ witryny mobilnej.
Dodatkowo na etapie wstÚpnych pytañ badani przedstawiciele przedsiÚbiorstw byli proszeni o wybranie ich zdaniem najbardziej trafnej definicji witryny mobilnej. Pytanie to miaïo na celu zbadanie, jak powszechnie
rozumiane jest to pojÚcie. W praktyce istniejÈ dwa gïówne podejĂcia do
tematyki witryn mobilnych: projektowanie alternatywnych wersji mobilnych
oraz tworzenie stron w technologii RWD (z ang. Responsive Web Design),
czyli tzw. stron responsywnych. Z punktu widzenia uĝytkownika róĝnice
wb obu podejĂciach sÈ niewielkie.
Alternatywne strony mobilne sÈ to zasadniczo miniaturowe aplikacje
dostÚpne online z poziomu przeglÈdarki internetowej urzÈdzenia mobilnego,
nawiÈzujÈce grafikÈ do macierzystej strony WWW, posiadajÈce jednak inny
154
DOI 10.7172/1644-9584.52.12
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie – badanie pilotaĝowe ĂwiadomoĂci...
system nawigacji, ograniczonÈ zawartoĂÊ, dostosowane w peïni do urzÈdzeñ
dotykowych. StanowiÈ odrÚbne strony, na które uĝytkownik przekierowany jest
automatycznie po wykryciu urzÈdzenia, z jakiego przeglÈda witrynÚ. PodejĂcie
to jest starsze i znajduje zastosowanie gïównie w przypadku witryn bardzo
rozbudowanych i bogatych w treĂci, które trudno byïoby dostosowaÊ do maïych
wyĂwietlaczy smartfonów czy mniejszych tabletów lub których technologia
wykonania nie pozwala na przebudowanie w formie responsywnej (np. Flash).
Strony responsywne sÈ witrynami, które dynamicznie zmieniajÈ ukïad
wb zaleĝnoĂci od tego, na jakim urzÈdzeniu sÈ wyĂwietlane. W odróĝnieniu
od wersji mobilnych nie stanowiÈ oddzielnych aplikacji. Strona macierzysta zostaje wyposaĝona w alternatywne reguïy kaskadowych arkuszy stylów
(CSS) dla konkretnych urzÈdzeñ, dziÚki którym kolejne jej elementy sÈ
ukrywane lub wyĂwietlane w innej kolejnoĂci, by dostosowaÊ siÚ do ekranu
danego urzÈdzenia. Strony takie nie wykorzystujÈ technologii nieobsïugiwanych przez urzÈdzenia mobilne (np. Flash), a system poruszania siÚ po
stronnie uwzglÚdnia specyfikÚ ekranów dotykowych.
Z punktu widzenia inwestycyjnego przeprojektowanie strony juĝ istniejÈcej na responsywnÈ jest droĝsze niĝ rozbudowanie istniejÈcej witryny objej
wersjÚ na urzÈdzenia mobilne, jednoczeĂnie – zdaniem ekspertów – wbprzypadku projektowania nowych witryn WWW opïacalne jest wykonanie jej
wb omawianej technologii.
W zaleĝnoĂci od grupy respondenckiej, w ramach badania analizowane byïy
nastÚpujÈce aspekty wdroĝenia mobilnych technologii w przedsiÚbiorstwach:
1. W grupie przedsiÚbiorstw posiadajÈcych witrynÚ mobilnÈ:
a. Jakie znacznie ma posiadanie witryny mobilnej?
b. Jakie cele planuje osiÈgnÈÊ organizacja dziÚki mobilnej stronie internetowej?
c. Jakie byïy czynniki wpïywajÈce na decyzjÚ o uruchomieniu strony
mobilnej?
d. Jakie byïy najwiÚksze problemy z uruchomieniem witryny mobilnej?
2. W grupie przedsiÚbiorstw bÚdÈcych w trakcie realizacji projektu wdroĝenia witryny mobilnej:
a. Jakie sÈ najwiÚksze ryzyka niepowodzenia projektu w zaleĝnoĂci od
etapu, na którym znajduje siÚ przedsiÚbiorstwo?
3. W grupie przedsiÚbiorstw, które podejmowaïy próby wdroĝenia witryny
mobilnej, ale projekt nie zostaï sfinalizowany:
a. Jaki byïy przyczyny niepowodzenia projektu?
b. Czy bÚdÈ podejmowane kolejne próby wdroĝenia mobilnej witryny
internetowej?
4. W grupie przedsiÚbiorstw, które jeszcze nie posiadajÈ witryny mobilnej:
a. Jakie warunki muszÈ zostaÊ speïnione, by rozpoczÈÊ prace nad projektem wdroĝenia mobilnej strony WWW?
b. Jak w odniesieniu do witryny macierzystej bÚdzie skonstruowana
wizualnie witryna mobilna?
Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015
155
Marek Zborowski, Katarzyna Zarañska
5. W grupie przedsiÚbiorstw, które nie majÈ i nie bÚdÈ wdraĝaÊ mobilnej
witryny internetowej:
a. Jakie czynniki wpïywajÈ na decyzjÚ o niepodejmowaniu próby wdroĝenia strony mobilnej?
Wszystkie pytania miaïy charakter zamkniÚtej ankiety, w której prezentowano moĝliwe odpowiedzi, pozostawiajÈc jednoczeĂnie respondentom
moĝliwoĂÊ wpisania wïasnej. Wszystkie przedsiÚbiorstwa naleĝaïy do sektora mikro, maïych i Ărednich przedsiÚbiorstw definiowanych na podstawie
zaleceñ Komisji Europejskiej 2003/361/EC, które przedstawiono w tabeli 1.
Lp.
Kategoria
przedsiÚbiorstwa
Liczba pracowników
Roczny obrót
1.
¥rednie
< 250
) 50 mln euro
2.
Maïe
< 50
) 10 mln euro
3.
Mikro
< 10
) 2 mln euro
Tab. 1. Klasyfikacja przedsiÚbiorstw mikro, maïych i Ărednich na podstawie zaleceñ Komisji
Europejskiej. ½ródïo: Zalecenie Komisji Europejskiej 2003/361/EC.
4. Wyniki badania
Badana próba objÚïa 30 przedsiÚbiorstw sektora M¥P dziaïajÈcych na
terenie województwa mazowieckiego, w branĝach: media i reklama, IT
ibnowe technologie, handel, finanse oraz edukacja i szkolenia. 70% badanych
okreĂliïo swoje firmy jako innowacyjne. Wszystkie badane przedsiÚbiorstwa
posiadaïy zgodne z obecnÈ stylistykÈ wizualnÈ witryny internetowe.
W wiÚkszoĂci byïy to przedsiÚbiorstwa o ugruntowanej pozycji rynkowej,
dziaïajÈce od dwóch do piÚciu lat (30%), piÚÊ do dziesiÚciu lat (10%) lub
ponad 10 lat (23%). PrzedsiÚbiorstwa o okresie dziaïalnoĂci poniĝej dwóch
lat stanowiïy 30% respondentów. Pozostali respondenci (7%) nie okreĂlili
dïugoĂci okresu dziaïania swoich firm.
Poziom wiedzy na temat rozwiÈzañ mobilnych wĂród badanych przedstawicieli organizacji moĝna okreĂliÊ na wysoki. Prawie wszyscy (96%) potrafili
poprawnie zdefiniowaÊ stronÚ mobilnÈ, z czego 62% wskazywaïo na definicjÚ odrÚbnej strony mobilnej, zaĂ 38% okreĂlaïo strony mobilne, jako
zasadniczo strony responsywne, czyli „witryny dostosowujÈce swój wyglÈd
do urzÈdzenia, na jakim sÈ wyĂwietlane”.
W badaniu najczÚĂciej respondentami byli wïaĂciciele firm (43%) lub
zarzÈd (20%), a takĝe menedĝerowie (10%) oraz specjaliĂci z dziaïów odpowiedzialnych za stronÚ internetowÈ przedsiÚbiorstwa (17%). Tym samym
moĝna uznaÊ, iĝ osoby te byïy w duĝej mierze odpowiedzialne za decyzjÚ
dotyczÈcÈ wdroĝenia strony mobilnej i miaïy rzetelnÈ wiedzÚ na temat przeprowadzanego projektu.
Jak juĝ wspomniano, badane przedsiÚbiorstwa byïy podzielone na piÚÊ
grup respondenckich. W zwiÈzku z faktem, iĝ kaĝda grupa otrzymywaïa
156
DOI 10.7172/1644-9584.52.12
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie – badanie pilotaĝowe ĂwiadomoĂci...
inny zestaw pytañ (poza pytaniami wstÚpnymi i metryczkÈ), analiza wyników
takĝe zostaïa przeprowadzona w podziale na grupy.
4.1. PrzedsiÚbiorstwa posiadajÈce mobilnÈ stronÚ internetowÈ
W grupie przedsiÚbiorstw posiadajÈcych wersjÚ mobilnÈ swojej strony
WWW gïównym celem badania byïo okreĂlenie postrzeganych korzyĂci
pïynÈcych z jej udostÚpnienia. NajczÚĂciej wskazywanymi korzyĂciami byïy:
pozytywny wpïyw na wizerunek organizacji (71%) oraz potrzeba dorównania wspóïczesnym trendom (57%). Innymi wymienianymi korzyĂciami
byïo wspieranie strategii organizacji i budowanie przewagi konkurencyjnej przedsiÚbiorstwa (42%), tworzenie nowych moĝliwoĂci rozwoju (28%)
oraz uïatwienie pracy pracownikom (14%). ¿adna z badanych firm nie
postrzega mobilnej witryny internetowej jako narzÚdzia sïuĝÈcego jedynie
czystej promocji.
Uzupeïnieniem prezentowanych wyników sÈ odpowiedzi dotyczÈce celów
stawianych przed mobilnÈ witrynÈ organizacji. Zdecydowanie najczÚĂciej
wskazywanÈ odpowiedziÈ byïa kreacja jak najwiÚkszej liczby kanaïów komunikacji z klientem (86%) oraz podniesienie konkurencyjnoĂci przedsiÚbiorstwa (57%). WĂród dalszych celów wymieniane byïo takĝe stworzenie podstaw dalszego rozwoju (28%) oraz zwiÚkszenie efektywnoĂci (14%).
Drugim wymiarem analizy byïo okreĂlenie czynników wpïywajÈcych na
decyzjÚ o wdroĝeniu witryny mobilnej. Tu najczÚĂciej wymienianÈ motywacjÈ byïa chÚÊ dorównania konkurencji (57%). Jest to istotna obserwacja
wb kontekĂcie odpowiedzi dotyczÈcych oczekiwañ, w których jako gïówne
podawane byïo pragnienie budowy przewagi konkurencyjnej. Stanowi to
swoiste zaprzeczenie – z jednej strony przedsiÚbiorstwa podÈĝajÈ za konkurencjÈ poprzez wdraĝanie rozwiÈzañ mobilnych strony WWW, z drugiej
dostrzegajÈ w nich ěródïo swojej potencjalnej przewagi. Jako kolejne wymieniano jednak samodzielnie dostrzeĝenie szansy rynkowej (42%) czy sugestie
otoczenia zawodowego (14%).
Ostatnia czÚĂÊ badania przedsiÚbiorstw posiadajÈcych witryny mobilne
dotyczyïa trudnoĂci, jakie napotkaïy podczas wdraĝania tego rozwiÈzania.
WiÚkszoĂÊ respondentów zadeklarowaïa brak jakichkolwiek trudnoĂci (57%),
a jedynym wskazanym w ankiecie problemem okazaïo siÚ pozyskanie Ărodków finansowych. ¿adne z badanych przedsiÚbiorstw nie wskazaïo na takie
bariery, jak: brak przekonania wspóïpracowników do koniecznoĂci wdroĝenia
mobilnej witryny, trudnoĂci z wyborem wykonawczy czy problemy techniczne.
Badane przedsiÚbiorstwa, które z sukcesem wdroĝyïy wersje mobilne
swoich stron WWW, postrzegajÈ to rozwiÈzanie jako ěródïo przewagi konkurencyjnej i sposób dotarcia do nowych odbiorców. Gïównym motywatorem do podjÚcia inwestycji jest zarówno chÚÊ dorównania konkurencji,
jak i dostrzeganie w nowych technologiach szansy na rozwój. NajwiÚkszÈ
ibjedynÈ barierÈ, jaka siÚ pojawia podczas tego typu wdroĝenia, jest problem
z pozyskaniem Ărodków finansowych.
Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015
157
Marek Zborowski, Katarzyna Zarañska
4.2. PrzedsiÚbiorstwa nieposiadajÈce mobilnej witryny internetowej
WĂród przedsiÚbiorstw, które nie posiadajÈ mobilnej witryny internetowej
oraz które nigdy wczeĂniej nie podejmowaïy prób jej stworzenia, aĝ 71% rozwaĝa rozpoczÚcie projektu udostÚpnia tego typu rozwiÈzania wbprzyszïoĂci,
choÊ nie zostaïy podjÚte jeszcze ĝadne kroki w tym kierunku. Po 14% uznaje,
iĝ na pewno podejmie próbÚ wdroĝenia mobilnej witryny internetowej oraz
iĝ nie rozwaĝa wcale takiego projektu. Zdecydowanie jednak wb tej grupie
respondentów moĝna zauwaĝyÊ tendencjÚ wskazujÈcÈ na wysokÈ ĂwiadomoĂÊ
potrzeby kreacji mobilnej witryny w przyszïoĂci.
Do najwaĝniejszych czynników wymaganych do rozpoczÚcia projektu kreacji mobilnej witryny internetowej zaliczane byïo przede wszystkim wykazanie przydatnoĂci takiego rozwiÈzania (86%), a dopiero na dalszych miejscach
kwestie pozyskania Ărodków finansowych (57%) czy wiedza o rynku firm
zajmujÈcych siÚ wdroĝeniami aplikacji i witryn mobilnych (50%). Najmniej
istotne okazaïy siÚ czynniki takie jak doradztwo w obszarze IT (14%) czy
posiadanie wiedzy na temat zarzÈdzania projektami (7%).
Ostatnim obszarem analizowanym w tej grupie przedsiÚbiorstw byïy oczekiwania wzglÚdem warstwy wizualnej mobilnej witryny internetowej. Ponad
57% badanych uznaïo, iĝ witryna mobilna powinna nawiÈzywaÊ stylistycznie
do witryny macierzystej, nie musi jednak byÊ identyczna. 14% badanych
przedsiÚbiorstw uznaïo, iĝ witryna mobilna powinna wyglÈdaÊ zdecydowanie
inaczej, by byÊ odpowiednio dostosowanÈ do urzÈdzeñ mobilnych, podczas
gdy dokïadnie tyle samo respondentów uznaïo, iĝ witryna mobilna powinna
wyglÈdaÊ identycznie jak strona przeznaczona na komputery stacjonarne
ib laptopy. W pozostaïych przypadkach kwestia wizualizacji strony mobilnej
nie zostaïa jeszcze okreĂlona.
W analizowanej grupie moĝna zauwaĝyÊ, iĝ przedsiÚbiorstwa, które jeszcze nie posiadajÈ mobilnej witryny internetowej, majÈ ĂwiadomoĂÊ potrzeby
wdroĝenia tego rozwiÈzania w przyszïoĂci. NajwiÚkszÈ trudnoĂciÈ dla przedsiÚbiorców jest uzasadnienie potrzeby posiadania mobilnej wersji strony WWW,
a co za tym idzie pozyskanie Ărodków finansowych na inwestycjÚ. W mniejszym stopniu na brak mobilnych rozwiÈzañ w firmach sektora M¥P wpïywajÈ
ograniczenia zwiÈzane z nieznajomoĂciÈ rynku wykonawców czy brak wiedzy
z zakresu zarzÈdzania projektami oraz technologii informacyjnych. Zdaniem
respondentów nieposiadajÈcych mobilnych stron WWW powinny one wizualnie i strukturalnie nawiÈzywaÊ do macierzystej witryny internetowej, nie muszÈ
byÊ jednak identyczne i powinny odpowiadaÊ wymogom urzÈdzeñ mobilnych.
4.3. PrzedsiÚbiorstwa bÚdÈce w trakcie realizacji projektu
mobilnej witryny internetowej
Gïównym celem badania w grupie przedsiÚbiorstw bÚdÈcych w trakcie
realizacji projektu mobilnej witryny internetowej byïo okreĂlenie, jakich
rodzajów ryzyka projektowego obawiajÈ siÚ przedsiÚbiorcy w kolejnych eta158
DOI 10.7172/1644-9584.52.12
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie – badanie pilotaĝowe ĂwiadomoĂci...
pach projektu. Poniewaĝ przedsiÚbiorstwa z tej grupy stanowiïy niewielki
odsetek (13%), badanie to miaïo charakter gïównie eksploracyjny, jego
wyniki zaĂ zaprezentowano w tabeli 2, w której przedstawiono typy ryzyka
projektowego uznane przez respondentów za najgroěniejsze w zaleĝnoĂci
od etapu projektu, na którym znajdowaïo siÚ dane przedsiÚbiorstwo.
Lp.
Etap projektu
Ryzyka projektowe
1.
1. Ryzyko zwiÈzane z planowaniem i kontrolÈ (problemy
Rozpoznanie
z kierowaniem projektem, bïÚdne oszacowanie budĝetu,
ib analiza potrzeb
bïÚdne oszacowanie harmonogramu)
klientów
2.
1. Ryzyko wynikajÈce z definicji wymagañ/celów projektu
(zmiany w celach projektu, koniecznoĂÊ wykonywania
dodatkowych prac ze wzglÚdu na niedoprecyzowanie
wymagañ)
Tworzenie
2. Ryzyko otoczenia projektu w organizacji (brak wsparcia
projektu witryny
kierownictwa, zmiany wewnÈtrz organizacji, zmiany
mobilnej
wb polityce i standardach organizacji)
3. Ryzyko zwiÈzane z duĝÈ zïoĝonoĂciÈ projektu (problemy
z integracjÈ projektu z innymi systemami, koniecznoĂÊ
dodatkowych prac/kosztów)
3.
1. Ryzyko zwiÈzane z zespoïem projektowym (fluktuacja
wb zespole, brak komunikacji pomiÚdzy czïonkami zespoïu,
brak odpowiedniej wiedzy)
2. Ryzyko wynikajÈce z definicji wymagañ/celów projektu
Tworzenie
(zmiany w celach projektu, koniecznoĂÊ wykonywania
oprogramowania
dodatkowych prac ze wzglÚdu na niedoprecyzowanie
(kodu witryny
wymagañ)
mobilnej)
3. Ryzyko zwiÈzane z planowaniem i kontrolÈ (problemy
z kierowaniem projektem, bïÚdne oszacowanie budĝetu,
bïÚdne oszacowanie harmonogramu)
Tab. 2. Wskazywane najwaĝniejsze ryzyka projektowe w poszczególnych etapach projektów.
½ródïo: opracowanie wïasne.
Na podstawie analizy wyników moĝna stwierdziÊ, iĝ ryzykiem, którego najbardziej obawiajÈ siÚ przedsiÚbiorcy z sektora M¥P niezaleĝnie od poziomu
zaawansowania projektu, jest ryzyko wynikajÈce z definicji wymagañ i celów
oraz ewentualne póěniejsze zmiany, które bÚdÈ generowaÊ dodatkowy czas
i koszty wdroĝenia, oraz ryzyko zwiÈzane z planowaniem i kontrolÈ, bïÚdy
w kierowaniu projektem, oszacowaniach kosztów czy harmonogramów.
4.4. Pozostaïe przedsiÚbiorstwa
W grupie przedsiÚbiorstw, które nie posiadajÈ i nie planujÈ wdraĝaÊ
mobilnej witryny internetowej, badane byïy przyczyny Ăwiadomej rezygnacji
z tego rozwiÈzania. NajczÚĂciej wskazywana byïa odpowiedě, iĝ model biznesowy przedsiÚbiorstwa nie wymaga posiadania mobilnej witryny internetowej (60%), dalej wymieniane byïy zbyt wysokie koszty wdroĝenia (30%).
¿adne przedsiÚbiorstwo nie wskazaïo na kwestie braku zainteresowania
Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015
159
Marek Zborowski, Katarzyna Zarañska
ze strony klientów czy zbyt duĝy nakïad czasu potrzebny do wdroĝenia
mobilnej witryny.
OstatniÈ grupÈ byïy przedsiÚbiorstwa, które podjÚïy projekt, jednak
wb pewnym momencie go porzuciïy. W grupie tej znalazïo siÚ tylko jedno
przedsiÚbiorstwo, które nie doprowadziïo projektu do koñca ze wzglÚdu na
zïy kontakt z wykonawcÈ i zbyt duĝe nakïady finansowe.
5. Podsumowanie i wnioski
W nawiÈzaniu do otrzymanych wyników z przeprowadzonych badañ
moĝna stwierdziÊ, iĝ wiÚkszoĂÊ z przebadanych organizacji uwaĝa siÚ za
innowacyjne. WiÚkszoĂÊ firm (96%) potrafi poprawnie zdefiniowaÊ, czym
jest strona mobilna.
W przypadku organizacji, które majÈ juĝ mobilnÈ stronÚ WWW, 71%
respondentów zwróciïo uwagÚ, iĝ do najwaĝniejszych korzyĂci z posiadania
tego typu rozwiÈzania naleĝy wpïyw na pozytywny wizerunek organizacji,
abpostawiony cel to kreacja jak najwiÚkszej liczby kanaïów dystrybucji (86%).
Jako powód wdroĝenia tego typu rozwiÈzania wyraĝana byïa chÚÊ dorównania konkurencji (57%). Jako problem, który wystÈpiï przy wdroĝeniu
serwisu mobilnego WWW, wskazano aspekt finansowy.
W odwoïaniu do grupy przedsiÚbiorstw, które nie posiadajÈ mobilnej
strony WWW, znaczna czÚĂÊ respondentów (71%) wskazaïa na chÚci pracy
nad tego typu rozwiÈzaniem. Jako powód uruchomienia rozpoczÚcia prac
wskazano (86%), iĝ jest to przydatne rozwiÈzanie. 57% badanych wskazaïo,
iĝ strona mobilna powinna w swoim wyglÈdzie nawiÈzywaÊ do stylistyki strony
przeznaczonej na komputery o duĝej przekÈtne monitorów ekranowych.
JeĂli chodzi o grupÚ przedsiÚbiorstw, które sÈ w trakcie realizacji projektu strony mobilnej, warto nadmieniÊ, iĝ ryzykiem, niezaleĝnie od poziomu
zaawansowania projektu, jest ryzyko wynikajÈce z definicji wymagañ i celów
oraz ewentualne póěniejsze zmiany, które generowaÊ bÚdÈ dodatkowy czas
i koszty wdroĝenia oraz ryzyko zwiÈzane z planowaniem i kontrolÈ, bïÚdy
w kierowaniu projektem, oszacowaniach kosztów czy harmonogramów.
PrzedsiÚbiorstwa niewyraĝajÈce chÚci posiadania mobilnej strony WWW
jako powód podaïy (60%), iĝ model biznesowy nie wymaga posiadania tego
typu strony.
ReasumujÈc, moĝna stwierdziÊ, iĝ wiÚkszoĂÊ z przebadanych organizacji
z grupy M¥P ma wysokÈ ĂwiadomoĂÊ potrzeby posiadania strony mobilnej
i rozumie jej istotnoĂÊ dla realizacji celów organizacji. 78% organizacji
posiada, pracuje nad projektem bÈdě jest zainteresowanych uruchomieniem
tego typu rozwiÈzania. W nawiÈzaniu do przeprowadzonych rozwaĝañ moĝna
stwierdziÊ, iĝ omawiane przedsiÚbiorstwa widzÈ potrzebÚ zastosowania tego
typu rozwiÈzania w swojej dziaïalnoĂci. Aspekt ten moĝe byÊ szansÈ rozwoju
dla organizacji z sektora M¥P.
160
DOI 10.7172/1644-9584.52.12
Wykorzystanie technologii mobilnych w biznesie – badanie pilotaĝowe ĂwiadomoĂci...
Bibliografia
Chmielarz, W. (2009). Ocena wybranych pïatnoĂci mobilnych w Polsce. Zeszyty Naukowe.
Studia Informatica/Uniwersytet Szczeciñski, (24), 85–102.
IBM (1994). Simon Says „Here’s How!” – Users Manual. Pozyskano z: http://research.
microsoft.com/en-us/um/people/bibuxton/buxtoncollection/a/pdf/Simon%20User%20
Manuals.pdf (26.01.2014).
Lubina, E. (2007). M-learning w strukturze metodycznej e-learningu. e-mentor, 5 (22).
Pozyskano z: http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/22/id/485 (15.11.2014).
’ysik, ’. (2004). Sms jako narzÚdzie marketingu mobilnego. W: Systemy wspomagania
organizacji SWO’2004 (s. 551–558). Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej
w Katowicach.
’ysik, ’. (2007). Charakterystyka usïug dostÚpnych w handlu mobilnym (m-commerce).
Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocïawiu. Informatyka Ekonomiczna,
10 (1150), 138–148.
Mikowska, M. (2013). Smartfonizacja Polaków – infografika i odrobina gorzkiej prawdy.
Jestem.mobi. Pozyskano z: http://jestem.mobi/2013/02/smartfonizacja-polakowinfografika-i-odrobina-gorzkiej-prawdy/ (1.03.2014).
Nielsen. (2013). Mobile Consumer A Global Snapshot. Pozyskano z: http://www.nielsen.
com/content/dam/corporate/us/en/reports-downloads/2013%20Reports/Mobile-Consumer-Report-2013.pdf (26.01.2014).
PorÚbska-MiÈc, T. (2008). Wykorzystanie technologii mobilnych w zarzÈdzaniu relacjami
z klientem. W: Systemy wspomagania organizacji SWO’2008 (s. 337–345). Katowice:
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
Rogers E.M. (1983). Diffusion of Innovations. New York: The Free Press.
Sager, I. (2012). Before IPhone and Android Came Simon, the First Smartphone. Bloomberg Businessweek. Pozyskano z: http://www.businessweek.com/articles/2012-06-29/
before-iphone-and-android-came-simon-the-first-smartphone?utm_medium=twitter
(26.01.2014).
Wirtualnemedia.pl. (2014). Polska branĝa interaktywna: jaki byï 2013 rok, co w 2014?
Pozyskano z: http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/polska-branza-interaktywna-jaki-byl-2013-rok-co-w-2014/page:1# (26.01.2014).
Yee-Loong Chong, A. (2013). Mobile Commerce Usage Activities: The Roles of Demographic and Motivation Variables. Technological Forecasting & Social Change, 80.
Yu-Lung, W., Yu-Hui, T., Ching-Pu, L., Sheng-Yuan, W. i Chi-Yuan, C. (2014). User-switching Behavior in Social Network Sites: A Model Perspective with Drill-down
Analyses. Computers in Human Behavior, 33.
Problemy ZarzÈdzania vol. 13, nr 2 (52), t. 1, 2015
161