elearningpapers Nº 1 - Octubre 2006
Transkrypt
elearningpapers Nº 1 - Octubre 2006
Nr 19 ▪ kwiecień 2010 eLearning Papers Od redakcji: Kształcenie wspomagane przez technologie w walce z wykluczeniem społecznym Fred Dervin & Christine Develotte Wspieranie mniejszości językowych poprzez technologie: jaką wybrać drogę? Dr. Melinda Dooly Od oszukiwania do nauczania: droga do transformacji nielegalnych maszyn do gier hazardowych Juarez Bento da Silva, Gustavo Ribeiro Alves, João Bosco da Mota Alves Technologie cyfrowe i szkolnictwo integracyjne Ana Isabel Ruiz López Jak nowe technologie mogą pomóc w przypadku „niewidocznych upośledzeń” Giovanni Torrisii & Sonia Piangerelli Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych i muzyki elektronicznej dla zmniejszenia odsiewu szkolnego w Europie Franco Alvaro eLearning Papers eLearning Papers jest publikacją portalu Komisji Europejskiej elearningeuropa.info, promującego wykorzystanie technologii komunikacyjno-informacyjnych w ustawicznym kształceniu. Redakcja: P.A.U. Education, S.L. Email: [email protected] ISSN: 1887-1542 Teksty publikowane w eLearning Papers, o ile nie wskazano inaczej, podlegają licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5. Mogą one być kopiowane, rozpowszechniane, odtwarzane i wykonywane pod warunkiem, że wskazany zostanie autor i czasopismo elektroniczne publikujące je, czyli eLearning Papers. Wykorzystanie komercyjne i prace zależne są niedozwolone. Pełny tekst licencji jest dostępny na stronie http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/deed.pl Od redakcji: Kształcenie wspomagane przez technologie w walce z wykluczeniem społecznym Coraz częściej przechodzimy do cyberprzestrzeni. Technologie Informacyjno-komunikacyjne (ang. ICT) stały się częścią naszego codziennego życia i przenikają wiele aspektów naszej działalności, takich jak środowiska pracy, codzienne komunikacje i relacje, załatwianie spraw administracyjnych, itd. Stały się głównym priorytetem i siłą napędową polityki, gospodarki oraz, co jest wyjątkowo ważne dla tego numeru, edukacji. Jednak musimy wspierać dalszy rozwój cyfrowej równości, aby zapewnić integrację społeczną w ramach lub poprzez ten proces przechodzenia do cyberprzestrzeni. Wiele osób zgadza się obecnie, że większość koncepcji cyfrowej nierówności szans lub tak zwanego wykluczenia cyfrowego musi być ponownie rozważona, ponieważ samo dostarczenie sprzętu komputerowego, oprogramowania i dostępu do Internetu nie jest gwarancją e-integracji i wspierania integracji społecznej. W rzeczywistości, musimy upewnić się, że są one w sposób skuteczny wdrażane we wspólnotach, instytucjach i społeczeństwach i wykorzystywane przez jednostki w celu aktywnego udziału w realnych praktykach społecznych (Warschauer, 20031). Rok 2010 został ogłoszony „Europejskim rokiem walki z biedą i wykluczeniem społecznym”. Poprzez ten numer eLearning Papers chcemy przyłączyć się do debaty, przedstawiając pewne korzyści i szanse, które kształcenie wspierane technologicznie może zaoferować na rzecz integracji społecznej. Autorzy artykułów wyjaśniają, w jaki sposób można tworzyć bardziej integracyjne technologie informacyjno-komunikacyjne poprzez innowacyjne koncepcje. W artykułach tego numeru, przeanalizowano pięć różnych populacji, zagrożonych wykluczeniem społecznym: mniejszościowe grupy językowe, dzieci upośledzone, dyslektyków, osoby z upośledzeniem wzrokowym oraz osoby z tak zwanego odsiewu szkolnego. W pierwszym artykule, Melinda Dooly wskazuje, w jaki sposób kształcenie wspomagane przez technologie może pomóc we wspieraniu językowych grup mniejszościowych, szczególnie w ujęciu holistycznym. To jest to, co w pewnym sensie, osiągnęli w swojej pracy Da Silva et al. Opisują oni, jak w Brazylii 200 automatów do gry w pokera zostało zamienionych w narzędzia edukacyjne i wykorzystanych do redukowania ryzyka związanego z biedą oraz wspierania integracji społecznej dzieci ze szkół podstawowych. Dwa kolejne artykuły traktują temat upośledzeń fizycznych i integracji. Ana Isabel Ruiz López przedstawia powstałą w Hiszpanii Grupę na rzecz dostępności edukacyjnej organizacji ONCE, która ma na celu prowadzenie badań naukowych, szkoleń i doradztwa w dziedzinie dostępności dla osób z upośledzeniem wzrokowym, natomiast Torrisi i Piangerelli przedstawiają międzynarodowy projekt ICTBell wspierający integrację osób z dysleksją w oparciu o technologie informacyjnokomunikacyjne. Tematem ostatniego artykułu w tym numerze, autorstwa Franco Alvaro, jest zjawisko odsiewu szkolnego wśród młodych uczniów. Projekt europejski e-Motion wykorzystuje innowacyjne techniki, aby zmodyfikować sposób, w jaki kształcenie dociera do tej grupy, konkretnie poprzez wykorzystanie muzyki elektronicznej. Z pewnością przedstawione tu inicjatywy staną się ważnym głosem w debacie toczonej i wspieranej w ramach Europejskiego roku na rzecz walki z biedą i wykluczeniem społecznym. Fred Dervin, University of Turku & University of Joensuu Christine Develotte, INRP - Institut national de recherche pédagogique 1 Warschauer, M. (2003). Technology and social inclusion: Rethinking the digital divide. Cambridge, MA: MIT Press. eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542 Nr 19 • kwiecień 2010 • PL 2 Dr Melinda Dooly Faculty of Education, Universitat Autònoma de Barcelona Nasz artykuł na wstępie przedstawia krótko, w jaki sposób idea spójności społecznej funkcjonuje w politykach społecznych i edukacyjnych, skupiając się szczególnie na dwóch głównych pojawiających się punktach: równość szans społecznych oraz edukacja jako ogniwo spójności społecznej. Podstawowe pojęcia spójność społeczna, dostępność, wielojęzykowość, mniejszości językowe, kształcenie wspierane przez technologie, praktyki nauczycielskie Pełny tekst http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media22221. pdf Wspieranie mniejszości językowych poprzez technologie: jaką wybrać drogę? Termin „Era informacyjna”, jest stosowany do epoki, w której aktualnie żyjemy w oparciu o fakt, że technologie i Internet stale zmieniają nasz sposób pracy, uczenia się, spędzania wolnego czasu i interakcji z innymi. Ale jednocześnie dostęp do tych mediów nie jest zawsze równy dla wszystkich – z powodu braku doświadczenia, wiedzy lub środków ekonomicznych. Tempo tych zmian i poczucie niepewności ich konsekwencji mogą doprowadzić do swego rodzaju niekontrolowanych szybkich zmian społecznych i ewentualnej fragmentacji społeczeństwa. W obliczu tego niebezpieczeństwa, edukacyjne grupy interesów powinny poważnie zastanowić się nad tym, w jaki sposób szkolnictwo może stawić czoło tym zmianom. Nasz artykuł na wstępie przedstawia krótko, w jaki sposób idea spójności społecznej funkcjonuje w politykach społecznych i edukacyjnych, skupiając się szczególnie na dwóch głównych pojawiających się punktach: równość szans społecznych oraz edukacja jako ogniwo spójności społecznej. Następnie przedstawia rozważania na temat, jak edukacja może podjąć wyzwanie eliminowania nierówności społecznej i wspierania spójności społecznej, a następnie analizuje przykład jednej z grup o potencjalnie mniejszych szansach: osób posługujących się językami mniejszościowymi. Omawiamy percepcję mniejszości językowych w Unii Europejskiej i przedstawiamy ogólny zarys potencjalnych trudności edukacyjnych i wykluczenia społecznego, z jakimi mogą się spotkać. W dalszej części opisujemy, w jaki sposób kształcenie wspierane przez technologie może być wykorzystywane, aby zmniejszyć te ewentualne ryzyka. Ta część zawiera rozważania na temat „rozłamu cyfrowego” i co on może oznaczać dla mniejszości językowych oraz znaczenia wykorzystywania technologii w celu zwrócenia uwagi głównej części społeczeństwa na problemy związane z edukacją mniejszościowych grup językowych (włącznie z promocją licznych korzyści, jakie praktyki wielojęzykowe niosą dla społeczeństwa). Przedstawiamy kilka przykładów praktyk z zakresu kształcenia wspieranego przez technologie, które zostały podjęte w celu poprawy równości szans edukacyjnych mniejszościowych grup językowych. Na koniec artykuł rozważa rolę kształcenia wspieranego przez technologie w praktykach nauczycielskich, edukacji dla nauczycieli i tworzenia stałych zasobów dla rozwoju zawodowego nauczycieli. eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542 Nr 19 • kwiecień 2010 • PL 3 Juarez Bento da Silva Southern University of Santa Catarina, Araranguá, SC, Brazil Gustavo Ribeiro Alves Polytechnic Institute of Porto – School of Engineering, Porto, Portugal João Bosco da Mota Alves Remote Experimentation Lab of Federal University of Santa Catarina Florianópolis, SC, Brazil Niniejszy artykuł opisuje projekt opracowany przez Uniwersytet Południowy Stanu Santa Catarina w Brazylii, odpowiedzialny za proces transformacji maszyn do gier hazardowych i związane z tą transformacją szanse integracji społecznej. Podstawowe pojęcia integracja społeczna, innowacja, pedagogika, komputerowe narzędzia edukacyjne, maszyny do gier hazardowych, recykling, otwarte oprogramowanie Pełny tekst http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media22372. pdf Od oszukiwania do nauczania: droga do transformacji nielegalnych maszyn do gier hazardowych Maszyny do gry w wideo pokera, dawniej symbol oszustwa i hazardu w Brazylii, zostały teraz przekształcone w komputerowe narzędzia edukacyjne dla brazylijskich szkół podstawowych, a także dla instytucji rządowych i pozarządowych zajmujących się grupami dotkniętymi biedą i wykluczeniem społecznym, aby w ten sposób walczyć z biedą (zmniejszyć ilość pieniędzy wydawanych na hazard) i wspierać integrację społeczną (poprawa dostępu i motywacji do nauki). Co roku tysiące nielegalnych maszyn do gry są przechwytywane przez brazylijskie władze federalne i przeważnie niszczone po zakończeniu postępowania sądowego. Niniejszy artykuł opisuje projekt opracowany przez Uniwersytet Południowy Stanu Santa Catarina w Brazylii, odpowiedzialny za proces transformacji maszyn do gier hazardowych i związane z tą transformacją szanse integracji społecznej. Wszyscy członkowie projektu pracowali jako wolontariusze, mając na celu wspieranie integracji społecznej młodych chłopców i dziewcząt brazylijskich, konkretnie poprzez integrację cyfrową. Do tej pory w ramach projektu zdołano przekształcić ponad 200 maszyn do gry i zainstalować je w ponad 40 publicznych szkołach podstawowych, dzięki czemu w sposób bezpośredni będzie mogło z nich korzystać ponad 12.000 uczniów. Chociaż wstępnie projekt ten był oparty na motywacji technologicznej, to nowe pojawiające się w trakcie procesu transformacji maszyn możliwości stały się także motywacją dla całkiem nowego i wyjątkowego doświadczenia, jakim jest umożliwienie uczniom szkół i innym młodym ludziom ze specjalnymi potrzebami (edukacyjnymi) dostępu do komputerowych aplikacji pedagogicznych. Dostępność tych przekształconych maszyn pomaga także w umieszczeniu technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) w codziennym środowisku edukacyjnym dzieci i młodzieży, co służy ich integracji społecznej i kulturowej, poprzez nawiązanie dialogu ze społeczeństwem i jego oczekiwaniami technologicznymi, a także bezpośrednio wspomaga ich alfabetyzację cyfrową. eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542 Nr 19 • kwiecień 2010 • PL 4 Ana Isabel Ruiz López ONCE (The Spanish National Organisation of the Blind) Wykorzystanie zaadaptowanych technologii cyfrowych przez młodych ludzi umożliwia im lepszy dostęp do informacji i do zasobów edukacyjnych; jest także potężnym narzędziem socjalizacji, pozwalającym na to, aby dzieci z upośledzeniami poczuły się włączone do swojego środowiska. Podstawowe pojęcia dostępność, uczniowie z upośledzeniem wzrokowym, technologie cyfrowe, cyfrowe sale lekcyjne, szkolenie, szkoły integracyjne Technologie cyfrowe i szkolnictwo integracyjne Edukacja osób z upośledzeniem wzrokowym w Hiszpanii opiera się głównie na fakcie, że uczniowie są włączani do podstawowego systemu edukacyjnego w szkołach wybranych przez nich samych lub przez ich rodzinę. Wprowadzenie technologii cyfrowych w szkołach stawia nowe wyzwania przed uczniami z upośledzeniem wzrokowym. Grupa na rzecz dostępności treści edukacyjnych organizacji ONCE (w języku hiszpańskim ACCEDO) powstała w celu prowadzenia badań naukowych, szkoleń i doradztwa w dziedzinie dostępności. Grupa współpracuje zarówno z ekipą ONCE w ramach jej serwisów edukacyjnych dla zespołów z upośledzeniem wzrokowym, jak i z instytucjami publicznymi i prywatnymi. W tym artykule można znaleźć przydatne informacje na temat wstępnych doświadczeń i metod, wykorzystywanych narzędzi, kosztów i wpływu projektu oraz rezultatów osiągniętych do tej pory. Wykorzystanie zaadaptowanych technologii cyfrowych przez młodych ludzi umożliwia im lepszy dostęp do informacji i do zasobów edukacyjnych; jest także potężnym narzędziem socjalizacji, pozwalającym na to, aby dzieci z upośledzeniami poczuły się włączone do swojego środowiska. Pełny tekst http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media22379. pdf eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542 Nr 19 • kwiecień 2010 • PL 5 Giovanni Torrisi Jak nowe technologie mogą pomóc w przypadku „niewidocznych upośledzeń” Sonia Piangerelli University of Urbino, Italy instytucje edukacyjne i socjalne muszą wziąć pod uwagę problemy i trudności, z jakimi muszą uporać się osoby z upośledzeniami, aby móc korzystać z nowoczesnych technologii i udostępnić im specyficzne narzędzia, szkolenia oraz oprogramowanie. Podstawowe pojęcia dostępność, studium przypadku, integracja, innowacja, kształcenie, wsparcie Pełny tekst http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media22476. pdf Europejski projekt ICTBell ma na celu prowadzenie badań w dziedzinie dysleksji i nauki języków, aby opracować specjalny kurs nauki języka angielskiego w biznesie oparty na technologiach informacyjno-komunikacyjnych oraz wirtualne środowisko kształcenia, w którym uczniowie z dysleksją będą mogli z powodzeniem korzystać ze integrowanych treści e-learningowych, wirtualnego środowiska kształcenia i tutoringu on-line. Ogólnym celem projektu jest wspieranie poprawy jakości i innowacji w dziedzinie nauki języków dla osób dorosłych z dysleksją, z jednoczesnym wsparciem osób, uczestniczących w kursach językowych. W ostatnich latach koncepcja Internetu jako narzędzia, które przyczyni się do budowy nowej ery demokracji opartej na uczestnictwie stała się bardzo popularna, ale istnieje realne ryzyko, że zamiast stać się narzędziem demokracji tak jak przewidywano, może stać się czynnikiem prowadzącym do dyskryminacji społecznej tych, którzy nie są w stanie biegle opanować procesu pisania i czytania. Aby uniknąć tego ryzyka, instytucje edukacyjne i socjalne muszą wziąć pod uwagę problemy i trudności, z jakimi muszą uporać się osoby z upośledzeniami, aby móc korzystać z nowoczesnych technologii i udostępnić im specyficzne narzędzia, szkolenia oraz oprogramowanie. Tylko w ten sposób możemy uznać technologię, jeśli nie za rozwiązanie, to przynajmniej za część procesu minimalizującego wpływ dysleksji na życie osób nią dotkniętych, aby wspierać integrację społeczną poprzez pomoc w przezwyciężaniu trudności, obaw i problemów, z jakimi osoby z dysleksją borykają się w codziennym życiu. eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542 Nr 19 • kwiecień 2010 • PL 6 Franco Alvaro E-Motion Project Coordinator Wykorzystanie technologii informacyjnokomunikacyjnych w projekcie e-Motion nie jest celem samym w sobie, ale narzędziem służącym transformacji procesów uczenia się i nauczania poprzez wykorzystanie nowoczesnych sposobów nauki obok bardziej tradycyjnych metod. Podstawowe pojęcia projekt e-Motion, młodzież, odsiew szkolny, grupy ryzyka, technologie informacyjno-komunikacyjne w edukacji, metodologia dydaktyczna, strategia lizbońska, muzyka komputerowa Pełny tekst http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media22477. pdf Wykorzystanie technologii informacyjnokomunikacyjnych i muzyki elektronicznej dla zmniejszenia odsiewu szkolnego w Europie W Europie zbyt wiele młodych osób porzuca szkołę przedwcześnie, nie osiągając podstawowych umiejętności, których wymaga aktywny udział w życiu społeczeństwa wiedzy i które są potrzebne, aby wejść na rynek pracy. Głównym celem projektu eMotion, finansowanego przez Unię Europejską, jest zmniejszenie odsiewu szkolnego wśród uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem tych młodych ludzi, którzy są zagrożeni wykluczeniem społecznym (migranci, mniejszości etniczne, pochodzący z biednych sfer ekonomiczno-społecznych). Aby osiągnąć ten cel, wybrano podejście polegające na wykorzystaniu innowacyjnych technik do zmiany sposobu dostarczania kształcenia do tych grup, konkretnie przez wykorzystanie muzyki elektronicznej, co sprawia, że tym uczniom, którzy porzucili szkołę lub są zagrożeni odsiewem szkolnym, program szkolny wydaje się bardziej trafny. Jeśli zmienimy sposób, w jaki wiedza i kompetencje są przekazywane poprzez wykorzystanie innowacyjnych technologii informacyjnokomunikacyjnych, to na pewno wzbudzi to pewne zainteresowanie dzieci, które mają trudności w nauce. Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w projekcie e-Motion nie jest celem samym w sobie, ale narzędziem służącym transformacji procesów uczenia się i nauczania poprzez wykorzystanie nowoczesnych sposobów nauki obok bardziej tradycyjnych metod. Projekt chce zastosować eksperymentalną metodę wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych, konkretnie w formie muzyki elektronicznej i informatyki. Zrozumienie technologii dźwiękowych pomaga w zrozumieniu istotnych pojęć z dziedziny fizyki, takich jak technologie akustyczne, czy falowe. Proces tworzenia muzyki elektronicznej wymaga również znajomości podstaw matematyki, fizyki i informatyki. Poprzez to innowacyjne podejście, projekt próbuje poprawić poziom kompetencji młodych ludzi w zakresie podstawowych przedmiotów szkolnych, takich jak matematyka i języki obce. Strategia lizbońska określiła potrzebę ograniczenia liczby młodych ludzi, którzy porzucają szkołę i próbują wejść na rynek pracy z bardzo niskimi lub zerowymi kwalifikacjami. Wielu z tych młodych ludzi staje się w końcu częścią grupy osób nie pracujących i nie uczących się, określanej jako „NEET” (skrót od angielskiego terminu: Not in Education, Employment or Training – nie pracuje, nie uczy się, nie realizuje praktyk zawodowych lub szkoleń). Strategia określiła specyficzne cele, aby zapewnić odpowiednie przygotowanie młodych ludzi, tak aby przejście od nauki do rynku pracy było łagodne. Wiele państw członkowskich nie jest aktualnie w stanie sprostać tym celom. eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542 Nr 19 • kwiecień 2010 • PL 7