Publikacja pt. "Innowacje - jak poradziliśmy sobie z nowym

Bożena Mierniczak
Tomasz Kempa
Innowacje - jak poradziliśmy sobie z nowym kształceniem
w zawodzie technik budownictwa
Wstęp
Jak zauważają twórcy opracowania, „Zakres autonomii i odpowiedzialności nauczycieli w
Europie”: „Ostatnie dwa dziesięciolecia są warte uwagi ze względu na znaczne zmiany, jakie zaszły
w większości krajów europejskich, w zakresie obowiązków powierzanych nauczycielom. W ciągu
tych minionych dwudziestu lat zawód nauczyciela wyraźnie się zmienił. Zmiany te dotyczą
zwiększenia autonomii nauczycieli w sprawach dydaktycznych, umożliwienia im bardziej
efektywnego udziału w tworzeniu programów nauczania, konieczności podjęcia przez nich nowych
codziennych obowiązków (np. zastępstw za nieobecnych kolegów, nadzorowania pracy nowo
zatrudnionych nauczycieli) oraz stawiania przed nimi większych wymagań (w takich obszarach jak
praca zespołowa, czas spędzany w szkole oraz udział w przygotowaniu planu rozwoju szkoły lub
szkolnego programu nauczania itp.)”1. W niektórych krajach Europy tradycja tworzenia
nauczycielskich programów nauczania ma długą tradycję2. Polska nie jest zaliczana do pionierów w
tym obszarze, dlatego raptowna zmiana uprawnień nauczyciela, która nastąpiła wraz z
wprowadzeniem nowej podstawy programowej, jest czymś nowym, nieznanym i wymagającym
szczególnych kompetencji. Najważniejszą, obok dobrej znajomości przepisów i zasad planowania
dydaktycznego w atmosferze „kultury zaufania”3 okazuje się mądrość człowieka. Mądrość
nauczyciela, który potrafi z tradycji i nowoczesności uczynić właściwy użytek. „Potrząsaniu nowości
kwiatem” nie zawsze bowiem towarzyszy dobro ucznia i jego potrzeby rozwojowe, o czym świadczy
proces ograniczania autonomii nauczycieli w zakresie tworzenia programów w niektórych krajach
metodą standardów kształcenia4.
Analizując warunki, w których polskim nauczycielom zaproponowano politykę edukacyjną,
„Zakres autonomii i odpowiedzialności nauczycieli w Europie”, tłum. E. Kolanowska, Warszawa 2009, s. 9.
Np. w Holandii czy Belgii, tamże.
3
Tamże.
4
Tamże, s. 11.
1
2
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
oparta na „kulturze zaufania”, można powiedzieć, że czerpaliśmy z doświadczeń innych. Świadczą o
tym: wykaz kwalifikacji i forma podstawy programowej, zapisanej językiem czynności. Ogólne
warunki nie są jednak, co wynika z krytycznej oceny dokumentów przez środowisko, najbardziej
oczekiwanym rozwiązaniem. Krytykę nowych wymagań sformułowano m. in. podczas ostatniego
spotkania Komitetu Głównego Olimpiady z nauczycielami przedmiotów zawodowych budowlanych,
które miało miejsce podczas finału Ogólnopolskiego XXVII OWiUB 11 kwietnia 2014 r. w
Państwowych Szkołach Budownictwa i Geodezji w Lublinie, którego uczestniczką była
współautorka tekstu. Według zdecydowanej większości nauczycieli pracujących w technikach
budowlanych nowa podstawa programowa ogranicza możliwości uczniów zdolnych.
W niniejszym tekście zajmiemy się kształceniem w zawodzie technik budownictwa,
włączając się do dyskusji na temat formalnych rozwiązań i możliwości zaradzenia błędom
popełnionym np. w nowej propozycji programowej KOWEZiU. Analiza porównawcza wymagań z
dwóch ministerialnych dokumentów – poprzedniej i nowej podstawy programowej (obowiązuje od
września 20102 r.) dowiedzie, iż nauczyciele mają rację, krytykując chociażby ograniczenie w
nauczaniu ważnych przedmiotów zawodowych. Aby nie zakończyć udziału w dyskusji na krytyce,
przedstawimy nasze, oparte i na tradycji, i nowych dokumentach rozwiązanie dydaktyczne. Będzie
nim innowacja wprowadzona w Zespole Szkół Nr 1 w Ostrzeszowie.
Innowacja dotyczy przedmiotu „Konstrukcje budowlane”, nosi tytuł „Jak polubić
konstrukcje budowlane” i została wpisana przez Kuratora Oświaty na listę innowacji
zgłoszonych w roku szkolnym 2014/2015 pod numerem 292.
Jak było? Jak jest?
Aby dobrze postawić diagnozę i na jej podstawie opracować własne, lepsze dla ucznia
rozwiązania dydaktyczne, warto przyjrzeć się aktom prawnym, określającym kształcenie w zakresie
technik budownictwa. Zawód technik budownictwa znalazł swoje prawne umocowanie w
następujących dokumentach:

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Z 2004 r. Nr 256, poz.2572 z
późn. zm.),

Rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia
2011 r.,
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego
2012 r.,

Rozporządzenie w spawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r.,

Rozporządzenie w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów nauczania
wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego
podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r.,

Rozporządzenie MEN z dnia 24 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
warunkowi sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniowi słuchaczy oraz
przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych,

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 r. w spawie praktycznej
nauki zawodu,

Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (dz. U. 1994 nr 89 poz.414 z późn. zm.).
Program nauczania, o którym będzie mowa, a który w naszym opracowaniu pełni rolę tradycji,
powstał w roku 2007. i nosi tytuł Kształcenie w zawodzie technik budownictwa według programu
nauczania 311[04]/T-4, TU, SP/MEN/2007.02.13. Ten właśnie program wykorzystaliśmy do
opracowania innowacji, uwzględniając wszystkie zapisy z nowej podstawy programowej. Znaliśmy
propozycje opracowane przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej
(KOWEZiU), ale dokument z roku 2007. uznaliśmy za czytelniejszy i lepszy dla ucznia.
Oto zalety programu, na podstawie którego wciąż można pracować w technikum, kierując się
nie tylko potrzebami uczniów i rynku pracy, ale także organizacyjnymi aspektami pracy szkoły czy
przydatnością wiedzy ze szkoły ponadgimnazjalnej na wyższej uczelni.
W jeszcze obowiązującym programie nauczania dla zawodu technik budownictwa (obecne IV
klasy technikum uczą się jeszcze wg tzw. starej podstawy programowej) wyodrębniono dziewięć
przedmiotów zawodowych. Najwięcej godzin, bo aż 11 w całym, czteroletnim cyklu kształcenia
przeznaczono na przedmiot „Technologia budownictwa”. Dzięki tak dużej liczbie godzin uczeń ma
możliwość zdobycia sporej wiedzy z zakresu tego przedmiotu. Począwszy od wykonywania
fundamentów, poprzez murowanie ścian, montaż więźby dachowej wraz z pokryciem, a skończywszy
na robotach wykończeniowych. Tę wiedzę uzupełnia zdobywaniem umiejętności w ramach praktyki
zawodowej i zajęć praktycznych.
Następnym ważnym przedmiotem (sądząc po liczbie godzin, jakie przewidziano w programie
nauczania) są w programie z roku 2007.: „Podstawy projektowania” oraz „Konstrukcje budowlane”.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Na te dwa przedmioty przeznaczono po 9 godzin w całym cyklu kształcenia (4 lata). Dodatkowo, na
specjalizację przewidziano 2 godziny, więc jeśli dyrektor szkoły w porozumieniu z nauczycielami
zdecydował, że uczniowie po skończonym technikum mają „specjalizować się” na przykład w
konstrukcjach, to można przeznaczyć na przedmiot „Konstrukcje budowlane” aż 11 godzin.
Młodzież, ucząc się przez 4 lata tych trzech podstawowych przedmiotów, mogła w
wystarczającym zakresie posiąść wiedzę, która potem przydawała się na studiach wyższych albo w
pracy zawodowej, jeśli ktoś kończył edukację po szkole ponadgimnazjalnej. Zaplanowany przez
autorów programu przyrost wiedzy i umiejętności jest, naszym zdaniem, zgodny z rolą, jaką odgrywa
w kompetencjach „budowlańca” np. zagadnienie konstruowania budynków. Począwszy od klasy I,
uczniowie stopniowo poznawali zasady właściwego konstruowania budynków i zdobywali takie
umiejętności, jak:

rozróżnianie układu sił;

wyznaczanie wypadkowej dowolnego układu sił;

rozwiązywanie belki statycznie wyznaczalnej;

wyznaczanie siły w prętach kratownicy metodą analityczną i graficzną;

dokonywanie klasyfikacji obciążeń oraz obliczanie obciążeń działających na konstrukcje
budowlane;

wykonywanie obliczeń statycznych i wytrzymałościowych elementów konstrukcji.
Już w tym miejscu warto zaznaczyć, że w nowej podstawie programowej sporo z tych
umiejętności pominięto, zostawiając najbardziej ogólne:

uczeń rozróżnia rodzaje obciążeń oraz określa ich oddziaływanie na elementy konstrukcyjne
obiektów budowlanych;

uczeń wykonuje obliczenia statyczne elementów statycznie wyznaczalnych.
Wprowadzona rozporządzeniem MEN z dnia 7 lutego 2012 roku i obowiązująca od września
2012 roku nowa podstawa programowa kształcenia w zawodach przyniosła w zawodzie technik
budownictwa prawdziwą rewolucję (z wiedzy autorów wynika, że również w innych zawodach
zmiany są znaczące).
Pierwszą, znaczącą zmianą jest to, że nie będzie tak jak do tej pory jednego tzw. egzaminu
zawodowego, lecz dwa bądź trzy egzaminy (w zależności od zawodu). Technik budownictwa jest
jednym z nielicznych zawodów, w którym wyodrębniono aż trzy kwalifikacje, co oznacza, że uczeń,
aby otrzymać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, musi zdać 3 egzaminy (każdy z nich
składa się z etapu pisemnego i etapu praktycznego).Pierwsza kwalifikacja jest w większości zawodów
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
tzw. kwalifikacją robotniczą i polega, jak w szkole zawodowej, na wykonaniu zadania praktycznego.
W zawodzie technik budownictwa, jak już wspomniano, obowiązują trzy kwalifikacje:
(K1) B.16. Wykonywanie robót zbrojarskich i betoniarskich lub B.18. Wykonywanie robót murarskich
i tynkarskich lub B.20. Montaż konstrukcji budowlanych
(K2) B.33. Organizacja i kontrolowanie robót budowlanych
(K3) B.30. Sporządzanie kosztorysów oraz przygotowywanie dokumentacji przetargowej
Kwalifikacja (K1) nie została narzucona; jest do wyboru przez szkołę, która określa swoje
możliwości, kierując się warunkami i zaplanowanym cyklem kształcenia zawodowego. W naszej
szkole powstały klasy technikum budowlanego z kwalifikacją B.16 Wykonywanie robót zbrojarskich
i betoniarskich. Wiąże się to oczywiście z koniecznością uruchomienia pracowni zbrojarsko –
betoniarskiej, po to, by przygotować uczniów do egzaminu z części praktycznej, polegającej na
wykonaniu szkieletu zbrojarskiego np. ławy fundamentowej. W niektórych szkołach rozwiązuję się
ten problem inaczej, np. uczniowie są wysyłani na zajęcia praktyczne do pracodawców i tam
przygotowują się do egzaminu. Ten rodzaj edukacji zawodowej wymaga ścisłej współpracy szkoły z
pracodawcami, ponieważ strony dzielą się odpowiedzialnością za egzaminacyjny sukces ucznia.
Z przyjętego przez nas rozwiązania wynikają inne problemy. Głównym jest niewystarczająca
ilość sprzętu i materiału do ćwiczeń. Jeśli w grupie na zajęciach praktycznych jest 16 osób, a
przewidziano w pracowni trzy stanowiska, trudno mówić o samodzielnym praktykowaniu czy
analizie doświadczeń. Wszak kwalifikacja ma potwierdzać wiedzę i umiejętności. Trudno nauczyć
się stosowania wiedzy w praktyce, kiedy brakuje środków na podstawowe materiały, a grupy są zbyt
liczne. Trudno zagwarantować symulację działań z „prawdziwej” budowy, kiedy uczniowie muszą
dzielić się dostępem do stanowisk. I nie do końca rozwiązuje problem liczba godzin (na kwalifikację
tę przewidziano w podstawie programowej 600 godzin,
czyli aż 40% wszystkich godzin
przeznaczonych na kształcenie zawodowe). Wynika z niej, że decydenci albo zakładali, że w szkołach
nie ma odpowiednich warunków, albo, w co nie chce się wierzyć, że uczeń kończący technikum
budowlane będzie w głównej mierze przygotowany do pracy fizycznej, a nie umysłowej.
Problem liczby godzin i ich rozłożenia w procesie dydaktycznym to kolejne zagadnienie
godne uwagi. Na przygotowanie do pierwszej kwalifikacji nauczyciel ma trzy półrocza. W tym
okresie powinien „przerobić” zagadnienia teoretyczne i praktyczne, liczące (jak już wspomniano
wyżej) 600 godzin lekcyjnych. W związku z tym uczniowie mają czasem jednego dnia 7 - 8 godzin
tego samego przedmiotu, co jest dla nauczyciela sporym wyzwaniem, ponieważ bardzo trudno
zainteresować współczesnego nastolatka, wychowanego w cywilizacji „nadmiaru bodźców” np.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
obserwacją czyjejś pracy lub poznawaniem trudnych treści teoretycznych. Tym bardziej, że sytuacja
powtarza się na poziomie kolejnych kwalifikacji.
Co do drugiej kwalifikacji (K2), która jest wspólna dla wszystkich szkół kształcących
w zawodzie technik budownictwa w całej Polsce, należy zauważyć, że, realizując program podczas
minimum godzin (220 - tyle przewidziano w podstawie programowej) należy uczniów przygotować
z następujących przedmiotów:

technologia budownictwa,

organizacja robót budowlanych,

eksploatacja obiektów budowlanych,

kosztorysowanie (w dosyć znacznym zakresie tak, aby uczeń potrafił wykonać przedmiar
i obliczyć nakłady na robociznę, materiały i sprzęt, a następnie wykonał harmonogram robót
budowlanych).
Z założeń wynika, że właściwie w trakcie jednego roku trzeba nauczyć całej technologii
budownictwa (wcześniej przedmiot ten był rozłożony na 4 lata nauki), a dodatkowo jeszcze:
organizacji budowy, kosztorysowania i poruszyć zagadnienia dotyczące utrzymania obiektów
budowlanych. Wydaje się nam to nieporozumieniem, ponieważ trzecia kwalifikacja (K3) właśnie
dotyczy kosztorysowania i to wtedy dopiero uczniowie powinni się tego przedmiotu uczyć. Niestety,
twórcy podstawy programowej założyli w efektach kształcenia, że, począwszy od pierwszej
kwalifikacji, a skończywszy na trzeciej, uczniowie powinni umieć kosztorysować.
Poniżej przytaczamy efekty kształcenia wyjęte z podstawy programowej:
„Kwalifikacja B.16

uczeń wykonuje obmiar robót związanych z przygotowaniem stali zbrojeniowej do montażu
i sporządza rozliczenie tych robót;

uczeń wykonuje obmiar robót związanych z montażem i układaniem zbrojenia w deskowaniu
oraz sporządza rozliczenie tych robót;

uczeń sporządza rozliczenie robót związanych z wykonaniem mieszanek betonowych;

uczeń wykonuje obmiar robót związanych z układaniem i zagęszczaniem mieszanki
betonowej oraz pielęgnacją świeżego betonu oraz sporządza rozliczenie tych robót”.
„Kwalifikacja B.33 (aby sporządzić harmonogram należy najpierw wykonać przedmiar i obliczyć
nakłady);

uczeń sporządza harmonogramy robót ziemnych i robót związanych z zagospodarowaniem
terenu budowy;
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

uczeń sporządza harmonogramy robót budowlanych stanu surowego;

uczeń sporządza harmonogramy budowlanych robót wykończeniowych;
W tej sytuacji rodzi się wątpliwość: Dlaczego, przygotowując uczniów do drugiej kwalifikacji,
mamy właściwie tylko jeden rok (III klasę)? Odpowiedź znajduje się także w dokumentach: najpierw,
czyli w klasie I, należy uczyć przedmiotów tzw. ogólnych czyli tzw. PKZ – ów. Są to umiejętności,
które pełnią rolę podbudowy kształcenia w zawodach budowlanych oraz umiejętności stanowiące
podbudowę do kształcenia w zawodzie technik budownictwa. Później, czyli w klasie II i do połowy
III klasy, należy zrealizować minimum 600 godzin przewidzianych na pierwszą kwalifikację (K1).
Ostatnim wątkiem, który chcemy zasygnalizować, są wymagania z dwóch przedmiotów:
„Podstawy projektowania” i „Konstrukcje budowlane”. Drugi z wymienionych przedmiotów
przewiduje następujące efekty kształcenia:

„uczeń rozróżnia rodzaje obciążeń oraz określa ich oddziaływanie na elementy
konstrukcyjne obiektów budowlanych;

uczeń wykonuje obliczenia statyczne elementów statycznie wyznaczalnych”.
Powyższe cele obejmują tylko częściowo dwa pierwsze kroki projektowania konstrukcyjnego,
ponieważ w zagadnieniu obciążeń podstawa programowa nie uwzględnia umiejętności wyznaczania
wielkości obciążeń stałych i zmiennych za pomocą obowiązujących norm. Każdy, kto miał styczność
z projektowaniem elementów konstrukcyjnych wie, że jest to proces złożony jeszcze z kilku
elementów, jak: wyznaczanie naprężeń oraz sprawdzenie stanów granicznych nośności i
użytkowalności dla elementu stalowego, żelbetowego, drewnianego czy murowego w oparciu o
normy konstrukcyjne. Według nowej podstawy uczeń rozróżnia rodzaje obciążeń, ale nie umie ich
wyznaczyć, dalej uczy się wyznaczać siły wewnętrzne w układach statycznie wyznaczalnych, ale na
tym kończy się jego edukacja, w której brak logicznej kontynuacji, ponieważ nie ma celowości
wyznaczenia wymienionych sił. W dokumentach liczba godzin została zredukowana z dziewięciu
(czy nawet jedenastu) do jednej! Powstaje zatem kluczowe pytanie, jak w ramach jednej godziny w
całym, czteroletnim cyklu kształcenia, nauczyć konstrukcji budowlanych? Nauczyciel może w takim
harmonogramie zaledwie poruszyć pewne zagadnienia, podać kilka wzorów, ale na pewno nie uda
mu się połączyć wiedzy z zajęciami praktycznymi. Tymczasem przedmiot wymaga stosowania
wiedzy, wielokrotnego, samodzielnego
powtórzenia pewnych czynności w ramach bardzo
różnorodnych zadań. W przypadku drugiego przedmiotu, nie mniej ważnego jak pierwszy, limit
godzin jest korzystniejszy – na „Projektowanie” można przeznaczyć 6 godzin, czyli w całym cyklu
180 godzin. Warto jednak zaznaczyć, że w poprzednim programie było o 90 godzin więcej.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podsumowując jakość zmian, które wprowadza nowa podstawa programowa, warto
sformułować kilka wniosków:

uczeń kończący technikum budowlane ma mieć ogólną wiedzę na temat budownictwa, można
by nawet pokusić się o stwierdzenie, że bardzo ogólną;

uczeń ma umieć czytać dokumentację techniczną, ale nie musi umieć jej tworzyć;

uczeń powinien zostać wykwalifikowanym robotnikiem, w zależności od kwalifikacji:
betoniarzem zbrojarzem bądź murarzem tynkarzem (jest jeszcze monter konstrukcji budowlanych,
ale tę kwalifikację bardzo rzadko szkoły wybierały);

uczeń powinien umieć sobie obliczyć, ile będzie potrzebował materiału i sprzętu, aby
wykonać określoną robotę budowlaną.
Czy tak rozumiane wymagania licują z kształceniem kadr średniego szczebla? Nie tak dawno,
bo w sierpniu 2014 roku zaczęła obowiązywać tzw. druga ustawa deregulacyjna, pozwalająca osobie
posiadającej tytuł technika budownictwa ubiegać się o uprawnienia budowlane do kierowania
robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie. Jak zatem ma się szkolna edukacja do wymagań
runku pracy? Czy wdrożenie reformy będzie odpowiadało założeniom, które jeden z jej zwolenników
tak przedstawił: „Z punktu widzenia rynku pracy najistotniejsze w tej reformie systemu edukacji
zawodowej jest przygotowanie średniej kadry technicznej do przyszłej pracy tak, aby jej
pierwszy kontakt z rynkiem pracy nie rozpoczynał się od bezrobocia. Jeżeli przynajmniej połowę
życia człowieka w wieku produkcyjnym zajmuje praca, to wydaje się sprawą oczywistą, że każdy
człowiek powinien być do niej jak najlepiej przygotowany. W przeciwnym wypadku praca będzie
powodem alienacji człowieka, przyczyną jego nieszczęść i stałej frustracji. W epoce gospodarki
rynkowej człowiek taki już na starcie do życia zawodowego będzie na przegranej pozycji”5.
Do „połowy życia” nie da się przygotować na podstawie rozwiązań nielogicznych,
niespójnych, leżących daleko od rzeczywistości – szkolnej i pozaszkolnej.
Innowacja
Najważniejsze cele naszej innowacji są nakierowane na potrzeby ucznia, dlatego zakładamy:

nabycie umiejętności obliczania naprężeń i odkształceń w elementach konstrukcyjnych;

wyznaczanie środka ciężkości figur prostych i złożonych;
„Tendencje w kształceniu średniej kadry technicznej dla potrzeb przedsiębiorstw przemysłowych”, Internet, [dostęp:
27.03.2015 r.], dostępny: http://www.pracemagisterskie.com.pl/katalog.php?a=sz&id=675.
5
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

obliczanie momentów bezwładności i wskaźników wytrzymałości oraz promieni
bezwładności figur prostych.
Nasze działania rozpoczęły się w II półroczu roku szkolnego 2014/2015 i będą kontynuowane
w roku szkolnym 2015/2016 w klasie II technikum budowlanego w ramach godzin do dyspozycji
dyrektora. Na przedmiocie „Podstawy projektowania” jedną z umiejętności, którą zdobywają nasi
przyszli technicy jest zaprojektowanie nieskomplikowanego obiektu budowlanego, czyli np. garażu
bądź budynku gospodarczego. Projektowano również komunikację pionową pomiędzy poziomami w
budynku mieszkalnym, funkcję łazienki czy kuchni z uwzględnieniem wymagań ergonomii,
stosowanych modułów i obowiązujących normatywów. Wykreślano rzuty, przekroje i elewacje
projektowanego budynku. Dzięki temu powstawały bardzo ciekawe projekty, ponieważ uczniowie
mogli się wykazać kreatywnością. Warto podkreślić, że inicjatywie sprzyjała także liczba godzin
przeznaczonych na przedmiot – była właściwa i zapewniła uczniom spokojną pracę, dzielenie się
pomysłami czy wprowadzanie udoskonaleń do własnego projektu.
Uczyliśmy nie tylko wiedzy technicznej, wyspecjalizowanej, niezbędnej z punktu widzenia
podstawy programowej. Nasi uczniowie mieli okazję poznać i nauczyć się rozpoznawać na
przykładach rozpoznawać style architektoniczne oraz obiekty architektury historycznej (w nowym
podejściu zdecydowano się wyrzucić tę wiedzę uznając zapewne, że przyszły technik budownictwa
nie musi znać historii architektury).
Podsumowanie - nauczyciel jest najważniejszy
Mimo zmian, których celem jest unowocześnianie edukacji zawodowej, wciąż aktualna
wydaje się teza, że nie ma dobrej szkoły bez dobrego nauczyciela. Swoboda i autonomia są
właściwymi tendencjami rozwojowymi, ale, co wynika z naszych doświadczeń tylko umiejętne
łączenie tradycji, dorobku dydaktyki z unowocześnieniem, zapewnia osiąganie efektów i sukcesów.
Takimi, wyodrębniając z rozwiązań sprawdzonych i nowych najlepsze, możemy się poszczycić. W
W czerwcu 2014 roku w Zespole Szkół Nr 1 w Ostrzeszowie zdawalność egzaminu w zawodzie
technik budownictwa wyniosła 100%. Dzięki takiemu wynikowi znaleźliśmy się na 2. miejscu w
Polsce w Ogólnopolskim Rankingu Techników 2015!
Teraz, zgodnie z polityką oświatową państwa, pracujemy nad wyławianiem talentów.
Dotychczas, spośród najlepszych, biorących udział w Olimpiadzie Wiedzy i Umiejętności
Budowlanych, kilkoro uczniów otrzymało tytuł laureata bądź finalisty, a tym samym - indeks wyższej
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
uczelni. „Uszyty na miarę” program innowacji na pewno przybliży naszych uczniów do kolejnych
sukcesów!
O tym, że doceniono edukację zawodową, a zatem i naszą pracę świadczy nie tylko ogłoszenie
przez MEN roku szkolnego 2014/2015 Rokiem Szkoły Zawodowców. Rangę szkolnictwa
zawodowego doceniają sami uczniowie: z danych zawartych na stronie ministerstwa wynika również,
że „w poprzednim roku licea ogólnokształcące wybrało 51 proc. gimnazjalistów, a w tym roku już
tylko 45 proc. Na technika zdecydowało się 37 proc. - o trzy procent więcej – a na szkołę zawodową
17 proc.”.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego