Uprawnienia zdrowotne nauczycieli

Uprawnienia zdrowotne nauczycieli
Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu
Marzec 2016
Uprawnienia zdrowotne nauczycieli
1.
Urlop dla poratowania zdrowia
2.
Choroby zawodowe
3.
Fundusz
dla nauczycieli
Kliknij, abyzdrowotny
edytować styl wzorca
podtytułu
Urlop dla poratowania zdrowia
●




Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. –Karta Nauczyciela ( tj. Dz. U z 2014r.,
poz. 191).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005r. w sprawie
orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania
zdrowia. ( Dz. U z 2005 r. Nr 233,poz.1991 )
Rozporządzenie MEN z dnia 13 stycznia 2010r. w sprawie sposobu
opracowywania sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń
nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego. ( Dz. U z
2010 r. Nr 6,poz.35)
Ustawa z dnia 12 grudnia 1977 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym
dla pracowników jednostek sfery budżetowej ( Dz. U z 1977 r. Nr
160,poz.1080)
Urlop dla poratowania zdrowia
Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po
przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole* ,dyrektor szkoły udziela urlopu dla
poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze
nieprzekraczającym roku. Art.. 73 ust.1 KN
*Wyrok SN z dnia 13 grudnia 2012r. ,sygn. akt II PK 137/12 –nauczyciel ma prawo do pierwszego
urlopu po przepracowaniu 7 lat w zawodzie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć ,
bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu.
W przypadku:



ograniczenia zatrudnienia w trybie art. 22 ust.2 KN w wymiarze nie niższym niż ½
etatu – nie ma prawa do urlopu dla poratowania zdrowia,
dwóch umów o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy ,choćby w sumie
przekraczały pełny wymiar- nie ma prawa do urlopu.( uchwała SN z dnia 14 lutego
2012 ,sygn. akt.III PZP 1/12).
uzupełnienia etatu w trybie art.18 - nauczyciel zachowuje prawo do urlopu.
Urlop dla poratowania zdrowia
●
●
Okres siedmioletniej pracy w szkole w pełnym wymiarze, uzasadniający
prawo do urlopu , powinien przypadać bezpośrednio przed datą
rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Wymóg ten dotyczy
wyłącznie udzielenia pierwszego urlopu.
Do okresu 7 letniej pracy – wlicza się okresy czasowej niezdolności do
pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy trwające
nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku jeśli trwają dłużej , wymagany
okres 7 lat przedłuża się o ten okres.( art.72 ust.2)
Urlop dla poratowania zdrowia
Wymiar urlopu dla poratowania zdrowia :

nieprzekraczający jednorazowo roku,

w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat,

ustawodawca nie określa minimalnego wymiaru urlopu
Kolejnego urlopu można udzielić nie wcześniej niż po upływie roku od dnia
zakończenia poprzedniego urlopu dla poratowania zdrowia. ( art.73 ust.8)
WAŻNE!!! W sytuacji kiedy lekarz udzieli urlopu krótszego niż 1 rok, nie może
udzielić dodatkowego uzupełniającego do wymiaru jednego roku , bo musi
zachować roczną przerwę, o której mowa w art.73 ust.8.
Ważne!!! Roczna przerwa nie musi być okresem faktycznego wykonywania
pracy, liczy się sam fakt pozostawania w zatrudnieniu, np. po rocznym urlopie
rodzicielskim można skorzystać z kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia .
Urlop dla poratowania zdrowia
●



Kompetencje dyrektora:
Pragmatyka nauczycielska określa ,że dyrektor szkoły nie tyle wyraża
zgodę na udzielenie urlopu , ile udziela takiego urlopu na podstawie
orzeczenia lekarskiego.
Nauczyciel lub Dyrektor może wnieść odwołanie od treści orzeczenia
lekarskiego , za pośrednictwem lekarza , który je wydał do wojewódzkiego
ośrodka medycyny pracy w terminie 14 dni od dnia otrzymania
orzeczenia. (Lekarz przekazuje je w terminie 14 dni do WOMP, WOMP
wydaje orzeczenie ostateczne w ciągu 14 dni od dnia otrzymania
orzeczenia i określa nowe terminy jego udzielenia , a ściślej przesunięcie
terminu. ( urlop nie może być skrócony).
Dyrektor szkoły/placówki nie później niż w terminie 2 tygodni przed
zakończeniem urlopu , wydaje nauczycielowi skierowanie na badanie
kontrolne w celu stwierdzenia braku przeciwskazań do pracy na
określonym stanowisku.
Urlop dla poratowania zdrowia
Kompetencje dyrektora:


Dyrektor odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym
nauczyciel jest obowiązany stawić się w pracy w sytuacji nawiązania
nowego stosunku pracy przez nauczyciela lub podjęcia działalności
zarobkowej
na podstawie
umów cywilnych lub działalności
gospodarczej.( art.73 ust.7 KN)*
Właściciel gruntów rolnych o powierzchni pow.1 ha przeliczeniowego lub
dzierżawca takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana
traktowany jest w świetle prawa jako prowadzący działalność rolniczą,
tym samym działalność zarobkową w rozumieniu art.73 ust.7 KN.
*(wyrok SN z 7 lipca 2005r. II PZP 5/05 –podstawą odwołania może być również
kontynuowanie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy lub wykonywanie innej
działalności zarobkowej rozpoczętych przed udzieleniem urlopu).
Urlop dla poratowania zdrowia
●



Wynagrodzenie nauczyciela na urlopie dla poratowania zdrowia:
Nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia
zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego
i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych,
w tym dodatków socjalnych , o których mowa w art.54 KN ( wiejski
i mieszkaniowy).
Nauczyciele przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia mają
prawo do jednorazowego dodatku uzupełniającego na podstawie
rozporządzenia MEN z dnia 13 stycznia 2010r. w sprawie sposobu
opracowania sprawozdania z wysokości średnich. ( Dz. U. z 2010 Nr
6,poz.35.)
Nauczyciele przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia podlegają
również regulacji płacowej określonej w rozporządzeniu MEN w sprawie
minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego.
Urlop dla poratowania zdrowia
Dodatkowe wynagrodzenie roczne:
Na podstawie art.2 ust.3 pkt 6 lit.b ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu
rocznym obowiązek przepracowania 6 miesięcy nie jest wymagany w
przypadku korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia. W przypadku tym
wysokość wynagrodzenia rocznego ustala się proporcjonalnie do okresu
przepracowanego u pracodawcy w danym roku kalendarzowym.
W przypadku jeśli nauczyciel korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia
przez pełny rok kalendarzowy tzn. od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku ,
nie nabędzie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za ten rok
nawet w proporcjonalnej wysokości.*
* Uchwała z dnia 25 lipca 2003 r. ,III PZP 7/03
Urlop dla poratowania zdrowia
Emerytura:
Nabycie prawa do emerytury , w tym także wcześniejszej wyklucza
możliwość skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, nawet jeśli
nauczyciel pracuje nadal.*
*Wyrok SN z 4 grudnia 2003 r. ,sygn. akt I PK 72/03 .
Nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż
rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może zostać udzielony na okres
dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc , w którym nauczyciel
nabywa uprawnienia emerytalne. ( art.73 ust. 2)
Nie ma takiego ograniczenia przy nabyciu prawa do nauczycielskiego
świadczenia kompensacyjnego.
Urlop dla poratowania zdrowia
Urlop wypoczynkowy:
Placówka feryjna – jeśli nauczyciel placówki feryjnej nie wykorzystał urlopu
wypoczynkowego w okresie ferii zimowych i letnich z powodu przebywania
na urlopie dla poratowania zdrowia – prawo nauczyciela do urlopu
wypoczynkowego zostało skonsumowane przez urlop dla poratowania
zdrowia *
*wyrok SN z 10 lutego 1988 r. sygn.akt III PZP 4 /88 – cele urlopu
wypoczynkowego i urlopu dla poratowania zdrowia są tożsame – regeneracja
sił pracownika.
Przebywanie przez cały rok kalendarzowy ( tj. od 1 stycznia do 31
grudnia)pozbawia nauczyciela prawa do urlopu wypoczynkowego.
Urlop dla poratowania zdrowia
Placówka nieferyjna:
1.Jeśli nauczyciel zatrudniony w placówce nieferyjnej przebywał na urlopie
cały rok kalendarzowy( od 1 stycznia do 31 grudnia) to pozbawia go to prawa
do urlopu wypoczynkowego za ten rok.
2.Jeśli przebywał na urlopie zdrowotnym jedynie przez kilka miesięcy , to po
wykorzystanym urlopie dla poratowania zdrowia nauczycielowi będzie
przysługiwał urlop wypoczynkowy w pełnym wymiarze 35 dni roboczych ,lub
jeżeli część tego urlopu została wykorzystana wcześniej , urlop w
niewykorzystanej części.
3.Nie ma podstaw do skrócenia wymiaru urlopu wypoczynkowego
proporcjonalnie do okresu przepracowanego , bowiem art.155 ze znaczkiem
2 Kodeksu pracy zawiera zamknięty katalog przypadków.
Urlop dla poratowania zdrowia
Rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art.20 ust.1
Problem ten został rozstrzygnięty w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu
Najwyższego z 26 czerwca 2013r. I PZP 1/13,która została wpisana do księgi
zasad prawnych w celu ujednolicenia orzecznictwa sądowego.
„ złożenie przez nauczyciela wniosku o udzielenie urlopu na podstawie art.73
KN lub korzystanie z takiego urlopu nie stanowi przeszkody do rozwiązania z
nim stosunku pracy na podstawie art.20 ust.1 pkt.2 tej ustawy.”
Potwierdzenie tej zasady znalazło się również w wyroku SN z 7 stycznia
2014r. II PK 108/13.
Choroby zawodowe nauczycieli
Podstawy prawne:
Ustawa Kodeks pracy
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób
zawodowych ( Dz. U. nr 105,poz.869)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 maja 2012r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych ( Dz. U.z 2012r.,poz.662)
Rozporzadzenie MZ z dnia 24 maja 2012r. zmieniające rozporządzenie w
sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych
chorób(tj.Dz.U z 2013r.,poz.1379)
2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli
Art.235.1Kodeksu pracy
Za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób
zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić
bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona
spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących
w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy,
zwanych „ narażeniem zawodowym”.
2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli
Rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może
nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po
zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia
udokumentowanych objawów w okresie ustalonym w wykazie chorób
zawodowych.( art.235.2 Kp ).
2016-03-06
Wykaz chorób zawodowych wraz z okresem upoważniającym do stwierdzenia
choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu
zawodowym
Choroby zawodowe
Okres
Przewlekłe choroby narządu głosu
spowodowane nadmiernym wysiłkiem
głosowym trwającym co najmniej 15 lat:
Guzki głosowe twarde
Wtórne zmiany przerostowe
Niedowład mięśni wewnętrznych krtani z
wrzecionowatą
niedomykalnością
fonacyjną głośni i trwałą dysfonią.
2 lata
2 lata
2 lata
Choroby zawodowe nauczycieli
zgłoszenia dokonuje:
•
pracodawca zatrudniający pracownika, u którego podejrzewa się chorobę
zawodową
•
Lekarz,
•
pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego
•
objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie
zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad
nim profilaktyczną opiekę zdrowotną
lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie
wystąpienia u pacjenta choroby zawodowej
•
2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli
•
komu zgłaszać:
właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu
państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu państwowemu
wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu komendantowi lub
właściwemu inspektorowi wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej , zwanych
dalej właściwym państwowym inspektorem sanitarnym.
•
–
•
właściwemu inspektorowi pracy
w jakiej formie:
na formularzu określonym w przepisach w sprawie sposobu dokumentowania chorób
zawodowych (Dz.U. z 2013r., poz.1379)
–
–
telefonicznie (jest to zgłoszenie dodatkowe, w przypadku choroby zawodowej o
ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci
pracownika).
2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli
Właściwy państwowy inspektor sanitarny , który otrzymał zgłoszenie kieruje
pracownika lub byłego pracownika na badanie w celu wydania orzeczenia o
rozpoznaniu choroby lub braku podstaw do jej rozpoznania do jednostki orzeczniczej
I stopnia .
Rozpoznanie i orzeczenie –jednostki orzecznicze I stopnia:




poradnia chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy
kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii
medycznych)
poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo
przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego w zakresie
chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych
podmioty lecznicze, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania
chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia
ostrych objawów choroby.
2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli
Rozpoznanie i orzeczenie odwoławcze:
Jednostki orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy
zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia są instytuty badawcze
w dziedzinie medycyny pracy.
Postępowanie odwoławcze
(pracownik lub były pracownik, badany w jednostce orzeczniczej I stopnia ,
który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego, może wystąpić w ciągu 14
dni za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie o ponowne badanie w
jednostce orzeczniczej II stopnia).
W przypadku gdy pracownik lub były pracownik wystąpi z wnioskiem o
przeprowadzenie ponownego badania ,jednostka orzecznicza I stopnia
powiadamia o tym właściwego państwowego inspektora sanitarnego.
2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli
Stwierdzenia choroby i wydania decyzji administracyjnej o uznaniu choroby
zawodowej dokonuje właściwy państwowy inspektor sanitarny.
Decyzję przesyła:
zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi, pracodawcy,
jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza , który wydał orzeczenie,
właściwemu okręgowemu inspektorowi
Odwołania i wydania decyzji administracyjnej w trybie odwołania dokonuje
właściwy państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, Główny Inspektor
Sanitarny, Główny Inspektor Sanitarny Wojska Polskiego. Decyzję wydaną na
skutek odwołania przesyła podmiotom wymienionym jak wyżej.
Decyzja wydana przez właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora
sanitarnego jest ostateczna i przysługuje na nią skarga do właściwego
wojewódzkiego sądu administracyjnego.
2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli
Przykładowe orzecznictwo:

Wyrok NSA z 23 kwietnia 2015r. sygn. akt II OSK 2258/13 ,

Wyrok WSA w Łodzi z 20 stycznia 2015r. sygn. akt III SA/Łd 950/14,

Wyrok WSA w Gliwicach z 17 lipca 2014r. sygn.akt IV SA/Gl 817/13
Fundusz zdrowotny dla nauczycieli
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. –Karta Nauczyciela
Uchwała JST w sprawie wysokości środków finansowych przeznaczonych na
pomoc zdrowotną dla nauczycieli.
Regulamin korzystania ze świadczeń pomocy zdrowotnej oraz warunki i
sposób ich przyznawania.
Fundusz zdrowotny dla nauczycieli
Art..72.1 KN … organy prowadzące szkoły przeznaczą corocznie w budżetach
odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną dla
nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej oraz określą rodzaje
świadczeń przyznawanych w ramach tej pomocy oraz warunki i sposób ich
przyznawania.
Uprawnieni:
Nauczyciele czynni zatrudnieni w wymiarze nie niższym niż ½ etatu
( art.91 b KN),

Nauczyciele emeryci,

Nauczyciele renciści,

Nauczyciele,
którzy
przeszli
na
nauczycielskie
świadczenie
kompensacyjne.
* Jeżeli nauczyciel zatrudniony jest w kilku placówkach w wymiarze łącznym
nie niższym niż ½ etatu może korzystać z pomocy zdrowotnej.( art.22 ust.3
KN)

Fundusz zdrowotny dla nauczycieli
Wysokość środków finansowych na pomoc zdrowotną nie jest ustalana
odgórnie – jst przeznacza w budżetach odpowiednie środki.
Środki z funduszu zdrowotnego mogą być wydatkowane tylko i wyłącznie na
pomoc zdrowotną dla nauczycieli.
Pomoc zdrowotna przyznawana z funduszu zdrowotnego ma najczęściej
postać zapomogi pieniężnej mającej na celu całkowite lub częściowe
pokrycie kosztów leczenia , kosztów badań specjalistycznych, kosztów pobytu
w sanatoriach, zakupu leków, sprzętu rehabilitacyjnego, sprzętu
korekcyjnego ( okulary), czy pielęgnacyjnego ( pampersy).
Pomoc zdrowotna udzielana jest na wniosek nauczyciela. Wzór wniosku
najczęściej jest załącznikiem regulaminu.
Fundusz zdrowotny dla nauczycieli
Dodatkowe dokumenty:



Dokumentacja medyczna,
Oświadczenie o przeciętnych dochodach na jednego członka rodziny ze
wszystkich źródeł przychodu z ostatnich trzech miesięcy,
Oświadczenie o pomocy uzyskanej z zfśs.
Z rozstrzygnięć nadzorczych wojewodów:



Odpis tworzy się w budżetach organów prowadzących nie w budżetach
szkół i placówek.
Dyrektor szkoły nie ma kompetencji do zarządzania funduszem
zdrowotnym
Powołanie komisji zdrowotnej jako sformalizowanego ciała biorącego
udział w przydzielaniu świadczeń nie ma umocowania w zapisach ustawy.
Uprawnienia zdrowotne dla nauczycieli
Dziękuję za uwagę
[email protected]