Teorie i definicje kultury

Teorie i definicje kultury
Kultura (z łac. colere = "uprawa, dbać, pielęgnować,
kształcenie") – termin wieloznaczny, pochodzący
początkowo od łac. cultus agri ("uprawa ziemi"),
interpretowany w różny sposób przez przedstawicieli
różnych nauk.
Kulturę można określić jako ogół wytworów ludzi, zarówno
materialnych, jak i niematerialnych: duchowych,
symbolicznych (takich jak wzory myślenia i zachowania).
Najczęściej rozumiana jest jako całokształt duchowego
i materialnego dorobku społeczeństwa. Bywa utożsamiana
z cywilizacją. Również charakterystyczne dla danego
społeczeństwa wzory postępowania, także to, co
w zachowaniu ludzkim jest wyuczone, w odróżnieniu od
tego, co jest biologicznie odziedziczone.
Definicja Murdocka : - Kultura jest zawsze wyuczona,
obejmuje nawyki, które kształtują się pod wpływem
społecznego doświadczenia, wpajane są na zasadzie
transmisji społecznej. - Ma charakter ideacyjny - występuje w
postaci idealnej, jest uświadamiana za pomocą norm i
wzorów. - Jest aparatem zaspokajania potrzeb ludzkich. Mimo że jest systemem otwartym, jest zintegrowana.
Definicja Herskovitza: - Kultura nie jest zjawiskiem
wrodzonym, lecz nabytym . - Wywodzi się z elementów
psychologiczno-historycznych - Ma charakter strukturalny i
obejmuje wiele aspektów, - Ewoluuje w czasie i w przestrzeni,
- Wykazuje prawidłowości, które pozwalają na jej naukowe
badanie - Jest narzędziem, przy pomocy którego jednostka
adaptuje się do środowiska, wykazuje środki swoich
możliwości twórczych.
Cechy kultury
obejmuje całośd życia człowieka
nie ma charakteru wartościującego
jest tworem zbiorowym, nie indywidualnym
rozwija się i przekształca w czasie
Treśd kultury
Wzory (idealne – realne; jawne - ukryte)
Wartości (hierarchie, systemy, konflikty)
Normy (rodzaje; ład aksjonormatywny)
Sankcje (kary; nagrody)
Wielośd kultur
Kryteria rozróżnienia
Subkultury
Kontrkultury
Główne dziedziny kultury:
•Kultura materialna: wszelkie wytwory człowieka, technika, umiejętności
praktyczne.
•Kultura duchowa: wierzenia, wiedza, literatura i wszelkiego rodzaju
piśmiennictwo, sztuka, w tym: sztuki plastyczne, teatr, muzyka, film,
a także wszystko co należy do wytworów umysłu, np. filozofia;
•Kultura społeczna: normy moralne, ideologia, uczestnictwo w życiu
kulturalnym;
•Kultura języka: porozumiewanie się zgodnie z obowiązującą (w danym
społeczeństwie) normą językową
•kultura polityczna: systemy wartości i wzorce zachowań (polityków,
partii) biorących udział w wykonywaniu władzy państwowej lub
aspirujących do tej roli;
•kultura fizyczna: system zachowań i działania związane z dbałością
o rozwój fizyczny człowieka; wychowanie fizyczne, sport, rekreacja
fizyczna, rehabilitacja ruchowa, turystyka