Morela z Wachau

Słodki owoc pod europejską ochroną
Morela z Wachau
Niezwykle słodka i soczysta morela z Wachau od 1996 r. podlega ochronie UE jako
produkt o chronionej nazwie pochodzenia „Wachauer Marille”. Od września 2006 r.
rozpieszczony słońcem krajobraz kulturowy Wachau, wpisany na listę Światowego
Dziedzictwa Kulturowego UNESCO, może używać nazwy „Genussregion Wachauer
Marille”. Tym samym region ten, słynący już wcześniej na świecie z uprawy winorośli,
wyrobił sobie markę również jako sad owocowy, który co roku na wiosnę zamienia się w
pachnące różowo-białe morze kwiatów.
Morelę z Wachau można natychmiast i bez wątpliwości rozpoznać wśród owoców z innych
regionów: jest ona nie tylko przyjemnie jędrna, ale również niezwykle soczysta, o
wyrazistym, słodkim morelowym smaku. Z tych względów w 1996 r. została ona objęta
ochroną UE pod nazwą „Wachauer Marille”.
Pochodzenie moreli z Wachau
„Kolebką” moreli są Chiny. Tam uprawiano ją już 4000 lat temu. Jednak według nowszych
badań morela dotarła do regionu naddunajskiego nie dzięki Rzymianom, a przez Morze
Czarne i szlak dunajski prawdopodobnie na początku drugiej połowy I wieku – w tym samym
czasie, kiedy wyruszyła w drogę z Azji do zachodniej i południowej Europy. O tym, że w
regionie naddunajskim uprawiano owoce już w czasach rzymskich, dowiadujemy się z
„Żywota św. Seweryna” („Vita S. Severini”) dzieła Eugipiusza.
Dzieje moreli z Wachau
Początkowo sadownicy z Wachau uprawiali morele tylko do własnego użytku. Dopiero w
XIX w. zaczęto je produkować dla celów handlowych. W tym czasie winorośle, będące
głównym źródłem dochodów, uległy pladze mszyc. Sadownicy we współpracy ze szkółkami
drzew owocowych z różnorodnej mieszanki odmian wyhodowali Klosterneuburger Marille –
odmianę dominującą na tych terenach do dzisiaj.
Morela w XX wieku
W XX w. błyskawiczna kariera moreli z Wachau dwa razy wyraźnie zwolniła. W czasie II
wojny światowej sprzedaż moreli praktycznie zamarła. W latach 70. inne owoce stały się dla
moreli tak silną konkurencją, że ceny mocno spadły i wielu sadowników zrezygnowało z jej
uprawy. Obecnie uprawa moreli z Wachau przeżywa renesans: w Wachau uprawia się ok. 20
różnych odmian, przy czym ok. 200 plantatorów należy obecnie do „Związku Ochrony
Moreli z Wachau”, który gwarantuje autentyczne pochodzenie i niepowtarzalny smak i
zapach owoców.
Znak jakości „Oryginalna morela z Wachau”
Wyjątkową jakość morela z Wachau zawdzięcza niepowtarzalnemu klimatowi, glebie, a
przede wszystkim połączonym wpływom różnych klimatów. Związane z tym duże różnice
temperatur za dnia i w nocy, szczególnie w okresie dojrzewania owoców, mają bezpośredni
wpływ na smak, aromat i skład owoców.
Kwitnienie moreli
Każdej wiosny około 100 000 drzewek morelowych zamienia Wachau w pachnące białoróżowe morze kwiatów. Szczególnie duże wrażenie robią sady między miejscowościami
Rossatz i Arnsdorf. Tutaj kwitnące z całych sił drzewa rosną wyjątkowo gęsto. Spragnionym
malowniczych widoków turystom polecamy rejs statkiem przez Wachau albo wycieczkę
rowerową.
Zbiory
W lipcu Wachau stoi pod znakiem zbiorów moreli. Wzdłuż głównej drogi pojawiają się
kolorowe stoiska, które sprzedają świeżo zerwane owoce. Zrywa się owoce w pełni dojrzałe –
zawsze ręcznie, starannie, do specjalnych koszy na morele. Wachauer Marillenzistel to wąski
kosz o spiczastym kształcie, który ułatwia zrywanie owoców z wysokich drzew i zapobiega
zbyt dużemu naciskowi na morele znajdujące się na jego dnie.
Morelowa kuchnia
Świeżo zerwane z drzewa, w knedlach, ciastkach i strudlach, w dżemach, kompotach i
pysznych owocowych wódkach – na widok moreli z Wachau w każdej postaci ślinka cieknie
nieodparcie każdemu smakoszowi, w związku z czym ten popularny owoc stanowi w Wachau
obowiązkową pozycję nawet w jadłospisach wykwintnych restauracji. Szczególnie znane ze
swych morelowych specjałów są m.in. restauracje Jell w Krems i Landhaus Bacher w
Mautern.
Święto moreli
Tradycyjny Marillenkirtag w Spitz to wielkie święto moreli, obchodzone każdego lata już od
ponad pół wieku. Co roku w połowie lipca – tym razem od 18 do 20 lipca – uczestnicy
imprezy z zapałem smakują puszyste knedle z morelami, kruszon morelowy i szlachetne
morelowe wódki. Punktem kulminacyjnym programu jest tradycyjny pochód króla Marillusa i
księżniczki Aprikosii, który po przejściu przez miejscowość kończy się wręczeniem Złotej
Moreli. Dwudniowe święto kończą tradycyjne tańce i pieśni ludowe. Weekend wcześniej, od
11 do 12 lipca, pod hasłem „Alles Marille” świętuje także Krems.
Morela w płynie
Domowej roboty wódki i smakowite likiery morelowe ma w swoim menu większość
restauracji w Wachau. Niektóre tradycyjne gospodarstwa, jak Marillenhof rodziny Kausl albo
Wein- und Marillenhof Aufreiter wyspecjalizowały się w produkcji wysokiej jakości
destylatów i likierów. Producenci wyrobów z oryginalnej moreli z Wachau chętnie pozwalają
turystom rozglądać się po swoich gospodarstwach (trzeba tylko wcześniej zapowiedzieć
swoją wizytę) i próbować swoich morelowych specjałów.
Morelowe upominki
Popularnymi upominkami z podróży do Wachau są właśnie różnego rodzaju wyroby z moreli.
Pyszny dżem morelowy, smakowite sosy, likiery i wódki, a nawet delikatne naturalne
kosmetyki z moreli to tylko niektóre z typowych produktów, sprzedawanych w sklepach
regionu.
Wędrówki po sadach morelowych
Dużo ciekawych informacji na temat moreli można zdobyć podczas wędrówki „morelowym
szlakiem” w Krems Angern. Na szlaku znajduje się pięć przystanków, na których można się
dowiedzieć więcej na temat zwierząt żyjących w sadach morelowych, kwitnienia drzewek i
pracy w sadzie. Szlak ma 4,5 km długości i zaczyna się oraz kończy przy winnicy Aufreiter,
która prowadzi też własny sklep z szerokim asortymentem smacznych morelowych
upominków.
Materiały zdjęciowe z obszarów naddunajskich w Dolnej Austrii znajdą Państwo w naszym
internetowym archiwum zdjęć na stronie www.donau.com/bildarchiv.
Informacja i rezerwacja
Donau Niederösterreich Tourismus GmbH A-3620 Spitz an der Donau, Schlossgasse 3 T:
+43(0)2713 / 300 60-60,
F: +43(0)2713 / 300 60-30
E: [email protected]
U: www.donau.com; www.wachau.at
Informacja dla prasy
Mag. Jutta Mucha-Zachar
Donau Niederösterreich Tourismus GmbH, A-3620 Spitz an der Donau, Schlossgasse 3 T:
+43(0)2713 / 300 60-24,
F: +43(0)2713 / 300 60-30
E: [email protected];
U: www.donau.com