1. informacje wydziałowe

INFORMACJE WYDZIAŁOWE
8
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
9
1. KONFERENCJE W 2006 ROKU
Krakowskie Towarzystwo „Tertium” wspólnie z Instytutami Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego zorganizowało w Krakowie w dniach 9–
–12 marca 2006 roku czwartą już konferencję z cyklu Język trzeciego tysiąclecia. Celem tej, jak i poprzednich konferencji z tego cyklu, było integrowanie
środowiska neofilologicznego w Polsce w ramach badań nad teorią i praktyką
komunikacji językowej. W konferencji wzięło udział ponad 150 osób. Uczestnikami jej czwartej edycji byli przedstawiciele niemalże wszystkich ośrodków
akademickich w kraju. Do wygłoszenia referatów organizatorzy zaprosili tym
razem także studentów kierunków filologicznych. Tematem głównym konferencji były koncepcje kształcenia językowego na studiach filologicznych w trzecim
tysiącleciu. Obrady odbywały się w wyznaczonych przez organizatorów sekcjach tematycznych, a mianowicie: odmiany i rejestry języka polskiego, polszczyzna a języki obce, komunikacja międzykulturowa, język przekładu oraz nauczanie języków. Pokłosiem konferencji będą wydane przez Wydawnictwo
„Tertium” publikacje zawierające wybrane referaty wygłoszone na konferencji.
W dniach 28–29 kwietnia 2006 roku odbyła się XIII Ogólnopolska Konferencja
Przekładowa Poczucie humoru a przekład, zorganizowana w Krakowie przez
Zakład Przekładoznawstwa Instytutu Filologii Romańskiej UJ oraz Instytut Neofilologii Akademii Pedagogicznej. Jej celem było zmierzenie się z jednym z ciekawszych i atrakcyjniejszych zagadnień przekładoznawstwa poprzez odwołanie
się do kontekstu kulturowego, strategii oraz idiolektów autorskich, kreatywności
tłumacza we wszelkich typach tekstów tłumaczonych w przekładzie ustnym
i pisemnym, a także przyjrzenie się zjawisku humoru mimowolnego w przekładzie. Wygłoszono ponad trzydzieści referatów, w tym kilka komunikatów studenckich. W przygotowaniu tom materiałów z konferencji.
W dniach 11–13 września 2006 roku miała miejsce Konferencja Polskiego Towarzystwa Neofilologicznego Dydaktyka języków obcych na początku XXI wieku, zorganizowana wspólnie przez Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu
Jagiellońskiego i Instytut Neofilologii Akademii Pedagogicznej w Krakowie.
Przewodniczącą komitetu organizacyjnego była dr hab. Anna Niżegorodcew,
sekretarzem dr Maria Jodłowiec. Wygłoszono ponad 80 referatów. Obecnie
trwają przygotowania do wydania dwóch tomów materiałów z konferencji.
10
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
Kongres naukowo-dydaktyczny Deutsche Grammatik im europäischen Dialog
został zorganizowany w dniach 20–22 września 2006 roku przez Instytut Filologii Germańskiej UJ oraz Uniwersytet Humboldta w Berlinie. Współpraca między obu uniwersytetami w tym zakresie była możliwa dzięki programowi naukowo-badawczemu Socrates/Erasmus. Osobami odpowiedzialnymi za
organizację kongresu byli: prof. Antoni Dębski (IFG UJ) oraz prof. Norbert
Fries (HU Berlin). W skład komitetu organizacyjnego kongresu weszli także
pracownicy IFG UJ: mgr Joanna Konieczna i dr Jacek Barański. Tematyka kongresu dotyczyła gramatyki języka niemieckiego, teorii jej opisu, współczesnych
koncepcji oraz modeli gramatycznych reprezentowanych przez europejskie
ośrodki naukowe. Wygłoszono siedem wykładów plenarnych, którym towarzyszyły bardzo interesujące dyskusje merytoryczne. Obradowano także w czterech
sekcjach naukowo-dyskusyjnych: Morphologie und Syntax, Semantik und
Pragmatik, Deutsch kontrastiv, Fremdsprachendidaktik. W kongresie uczestniczyło 109 osób, w tym 56 z Polski oraz 53 z zagranicy. Pierwszy Międzynarodowy Kongres Deutsche Grammatik im europäischen Dialog zainaugurował
serię konferencji naukowo-dydaktycznych organizowanych przez IFG UJ.
W dniach 12–14 października 2006 roku odbyła się w Krakowie IV Konferencja
International Association of Literary Semantics, zorganizowana przez Instytut
Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Konferencja, zatytułowana
In Search of (Non)Sense. Literary Semantics and the Related Fields and Disciplines, poświęcona była zagadnieniom interpretacji tekstów pisanych, głównie
literackich. Obrady tej międzynarodowej konferencji, której uczestnicy (ponad
60 osób) przybyli z wielu krajów Europy, Azji oraz Ameryki Północnej, toczyły
się w takich sekcjach tematycznych, jak: pragmatyka literacka, semantyka,
składnia tekstu literackiego, hermeneutyka, tłumaczenie oraz krytyka literacka.
Planowane jest wydanie tomu z wybranymi referatami.
W piątą rocznicę rozpoczęcia swojej działalności Centro de Estudos Galegos
działające przy Uniwersytecie Jagiellońskim zorganizowało wraz z bliźniaczą
jednostką z Uniwersytetu Warszawskiego w dniu 14 października 2006 roku
w Krakowie ogólnopolskie I Sympozjum Języki i kultury mniejszościowe Półwyspu Iberyjskiego w Polsce. Najważniejszym celem sympozjum była konsolidacja środowisk naukowych zajmujących się językami i kulturami mniejszościowymi Półwyspu Iberyjskiego, a także przegląd obszarów badawczych,
wymiana doświadczeń na polu promocji, dydaktyki i przekładu. Drugi istotny
cel to wzbudzenie zainteresowania tą tematyką oraz zachęta do dalszych studiów, stąd poczesne miejsce zajęły w obradach referaty i komunikaty studentów,
rozpoczynających swoją drogę ku poznaniu języka oraz kultury Katalonii, Kraju
Basków czy Galicji.
W dniach 26–27 października 2006 roku odbyła się w Krakowie polsko-ukraińska konferencja Ukraina irredenta: język, literatura i kultura ukraińska
XX wieku, zorganizowana przez Katedrę Ukrainistyki UJ. Referaty językoznawcze dotyczyły głównie sytuacji językowej Ukraińców, zagadnień socjolingwistycznych i aktualnej polityki językowej.
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
11
2. KSIĄŻKI WYDANE W 2006 ROKU
Barański Jacek, Zum Einfluss der Verbvalenz auf die Satzgliedfolge im Deutschen und im Polnischen. Eine kontrastive Analyse [w:] Antoni Dębski red.,
Studien zum polnisch-deutschen Sprachvergleich 4, Kraków, Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego, 202 s.
Celem ksiązki jest analiza kontrastywna relacji między walencją czasownika
a szykiem członów składniowych zdania w ujęciu kontrastywnym (niemiecko-polskim). Tezę kluczową, będącą zarazem punktem wyjścia do przeprowadzenia powyższej analizy, stanowi założenie, że czasownikowi konstytuującemu
zdanie przypada nadrzędna rola w ustalaniu kolejności występowania członów
składniowych zdania. Konstytuująca rola czasownika manifestuje się tym, iż
wiąże on z sobą człony składniowe zdania, określając nie tylko ich liczbę, lecz
także status składniowy oraz przypisując im w każdym przypadku odpowiednie
miejsce w ciągu elementów struktury powierzchniowej zdania o szyku podstawowym. Książka udziela odpowiedzi na pytania, jakie reguły składniowe wiążą
elementy zdania z czasownikiem oraz w jaki sposób reguły te wpływają na ich
linearne uporządkowanie w języku niemieckim i języku polskim.
Analizowane zagadnienie nie doczekało się jednak dotąd satysfakcjonujących
z naukowego punktu widzenia opisów ani w językoznawstwie germanistycznym,
ani tym bardziej w językoznawstwie polonistycznym. W germanistycznych opracowaniach naukowych ograniczono się jedynie do zasygnalizowania odnośnych
relacji, w związku z czym niniejsza książka stawia sobie za cel weryfikację oraz
uzupełnienie dotychczas ustalonych reguł uszeregowania członów zdania i określenie związku między walencją czasownika konstytuującego zdanie a szykiem
podstawowym. W części dotyczącej języka polskiego celem rozprawy jest wykorzystanie procedur badawczych stosowanych w językoznawstwie germanistycznym do badań nad szykiem w języku polskim. Ważnym elementem tych
badań jest próba weryfikacji adekwatnych procedur wobec zjawiska szyku
w języku fleksyjnym, jakim jest język polski.
Buchta Magdalena, Choiński Michał red., Tomik pokonferencyjny I Studenckich Warsztatów Tłumaczeniowych IFA UJ, Kraków, publikacja Koła
Naukowego Anglistów UJ, 127 s.
Książka stanowi zbiór referatów i przekładów zaprezentowanych w ramach
zorganizowanych w dniach 5–7 marca 2006 roku przez Koło Naukowe Angli-
12
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
stów UJ Studenckich Warsztatów Tłumaczeniowych. W tomie znalazły się teksty ośmiu referatów, poruszających różne zagadnienia związane z przekładem,
m.in.: kwestie roli narratora w przekładzie tekstów historiograficznych, manipulacji w przekładzie, tłumaczenia poezji Tamary Yoseloff, prozy Hermana
Melville’a oraz humoru seriali telewizyjnych. Tomik zawiera również dwadzieścia dwa przekłady wierszy oraz fragmentów prozy przygotowane przez studentów w ramach warsztatowych dyskusji panelowych: Prose in Translation,
Poetry in Translation oraz Cultural Translation.
Gacek Tomasz tłum., Księga czynów Ardaszyra syna Papaka, Kraków, Księgarnia Akademicka, 99 s.
Księga czynów Ardaszyra syna Papaka is the first translation of a longer
Middle Persian (Pahlavi) text into Polish. It tells the story of the first Sasanian
monarch: his struggle for the Iranian throne, the period of his rule and that of his
successors, Shapur and Ohrmazd. Referring to some real events and persons still
the book does not agree entirely with the historical truth, as it is not a historical
text but rather a historiosophical one. Its fundamental goals are the legalization
of the Sasanians' rights to the throne and the revealing of the important role of
the personified and deified Royal Glory in the history of Iran.
The original of the book was written around the year 600 A.D. with the Middle Persian Book script, which is well known for its ambiguity and difficulty.
This is why the translation is accompanied by a large critical apparatus, which
concentrates on reading variants and linguistic problems.
Jazowy-Jarmuł Monika, Översättningsmöjligheter av svenska nominalfraser
till polska, Kraków, Księgarnia Akademicka, 155 s.
Monografia poświęcona jest problematyce związanej z przekładem szwedzkiej frazy nominalnej na język polski. Główny cel pracy stanowiło znalezienie
translacyjnych odpowiedników szwedzkich fraz nominalnych w języku polskim,
a następnie porównanie otrzymanych jednostek językowych z oryginałem pod
względem formalnym, semantycznym i syntaktycznym.
Warunkiem przeprowadzenia analizy porównawczej było jednak opisanie
szwedzkich i polskich fraz nominalnych w terminach tego samego metajęzyka.
Opis frazy nominalnej w języku szwedzkim i polskim polegał na przyporządkowaniu jej cech formalnych (sposób tworzenia, struktura) oraz cech znaczeniowych
(znaczenie leksykalne, znaczenie gramatyczne). W opisie uwzględniono również
relacje wewnętrzne, zachodzące pomiędzy komponentami frazy nominalnej.
Analizie poddane zostały także wszelkie powstałe w procesie tłumaczenia
zmiany w stosunku do oryginału oraz strategie translatorskie zastosowane przez
tłumacza w poszczególnych przypadkach. Podstawę teoretyczną dla tej części
analizy stanowiły rozdziały, w których omówiono wybrane propozycje wyjaśniające proces przekładu oraz przedstawiono główne typy przekształceń struktur językowych zachodzących w procesie tłumaczenia.
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
13
Podstawą uogólnień teoretycznych była analiza materiału językowego zaczerpniętego zarówno ze współczesnego języka literackiego, jak i potocznego.
Kowal Iwona, Struktura tekstu narracyjnego w języku polskim i szwedzkim,
Kraków, Arcana, 351 s.
Krasnowolska Anna, Maciuszak Kinga, Mękarska Barbara red., In the
Orient where the Gracious Light... Satura Orientalis in Honorem Andrzej
Pisowicz, Kraków, Księgarnia Akademicka, 232 s.
In the Orient when the Gracious Light... jest pozycją wydaną na cześć profesora Andrzeja Pisowicza, wieloletniego pracownika naukowego UJ, wybitnego
badacza, niewątpliwego autorytetu dla wszystkich zajmujących się iranistyką,
armenistyką, językoznawstwem indoeuropejskim i ogólnym. Zawiera artykuły
naukowe i popularnonaukowe związane z zakresem kompetencji naukowych
profesora Andrzeja Pisowicza. Są to teksty poruszające tematykę językoznawstwa, religioznawstwa, historii oraz kultury Orientu.
Mańczak-Wohlfeld Elżbieta, Angielsko-polskie kontakty językowe, Kraków,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 174 s.
The book consists of six chapters. The first one is devoted to the description
of the position of English in the world in the past and in the present-day situation. The following two chapters deal with the earlier (chapter II) and contemporary, i.e. from the fifties of the 20th century (chapter III) linguistic contacts of
English and Polish. The next chapter presents different linguistic phenomena
that accompany the process of borrowing, like the double plural. The last but
one chapter describes the influence of different languages on Polish and proves
that the impact of English on the Polish language is not as strong as is often implied. The final part contains a dictionary of anglicisms attested in modern Polish. Each entry consists of the headword in the polonized version whenever it is
possible, its morphological characteristics, English etymon if different from the
anglicism, some information on etymology if the word entered English later than
in the Old English or Middle English periods, and meaning/s.
Morita Koji, Przemiany socjolingwistyczne w polskich społecznościach na
Litwie (region trocki) i Białorusi (region iwieniecki). Studium porównawcze,
Prace Slawistyczne „Slavica” 117, Warszawa, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 174 s.
The main purpose of the book is to present a portrait of linguistic varieties
within the Polish language of the northeast borderlands (polszczyzna północnokresowa), caused by sociolinguistic changes within the living memory of the
14
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
author’s informants – the Polish oldest generation living in Lithuania and Belarus born between the two World Wars in the former Polish territory. This
study is mainly based on the results of the author’s fieldwork researches carried
out in the years 2000–2004 in two regions: the Trakai region in Lithuania and
the Ivjanec region in Belarus. The author questions whether the Polish language
is linguistically uniform in the northeast borderlands. In addition, an interesting
issue of the local mixed language, so-called “mowa prosta” – an ethnic and sociolinguistic phenomenon traditionally appearing in the eastern ethnically mixed
territories – is raised in the appendix of the book.
Niżegorodcew Anna, Input for Instructed L2 Learners: the Relevance of
Relevance, Wydawnictwo Multilingual Matters, 180 s.
Książka jest próbą zastosowania teorii relewancji do interpretacji komunikacji pomiędzy nauczycielami języka obcego a uczniami w klasie szkolnej.
W rozdziale I autorka przedstawia krótko przegląd teorii dotyczących wpływu
języka, który uczniowie słyszą w klasie, na uczenie się języka obcego, zarówno
z perspektywy teorii przyswajania drugiego języka, jak i z punktu widzenia teorii relewancji. Rozdziały II i III stanowią przegląd teoretycznych zagadnień
związanych z nauczaniem języków obcych oraz z analizą dyskursu w klasie
szkolnej. W rozdziale IV przedstawiono opis i wyniki siedmiu projektów badawczych, wykonanych w Zakładzie Metodyki Nauczania Języka Angielskiego
Instytutu Filologii Angielskiej UJ w latach 1984–2004. Następny rozdział jest
próbą interpretacji danych językowych, uzyskanych w tych projektach badawczych, w świetle teorii relewancji. Zgodnie z tezą pracy, język nauczyciela
w klasie językowej pomaga w koncentrowaniu uwagi uczniów na treści obcojęzycznych przekazów lub na ich formie, albo też na treści i na formie, co jest
uznane za optymalną strategię nauczyciela, pomocną w uczeniu się języka obcego.
Oczkowa Barbara, Chorwaci i ich język. Z dziejów kodyfikacji normy literackiej, Kraków, Lexis, 359 s.
The book discusses the history of the Croatian language from the moment it
emerged from the Proto-Slavic language up to the present. The main aim of the
book is to show the Croatian language from the perspective of its function as
a literary language or, to be more precise, many literary languages that were
noted in the course of its history and were based upon various dialects. Moreover, the languages in question existed parallelly with the present form of the
Croatian language based upon the Štokavian dialect. A given study discusses all
these literary languages together with the attempts to normalize them and the
achieved levels of their codification within the background of the non-linguistic
factors: the political, social and the cultural ones. Thus, the book thoroughly and
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
15
at length provides the readers with the history of the Croatian language, both the
external and the internal one.
Pawelec Andrzej, Metafora pojęciowa a tradycja, Kraków, Universitas, 61 s.
The book aims at a critical presentation of the conceptual metaphor theory
against the background of earlier research (Aristotle, Shelley, Richards) in
a more concise and synthetic manner than in an earlier book (Pawelec 2005),
which tackled the wider issue of the ‘embodiment’ of meaning. Accepting the
assumption of ‘linguistic mentalism’ that metaphor is primarily a conceptual,
and only secondarily a linguistic phenomenon, Lakoff and Johnson propose
a reform of terminology (what used to be ‘metaphor’ sans phrase, is now to be
called ‘linguistic metaphor’ and to be treated as a surface realisation of deep
‘conceptual metaphor’) and declare a revolution in the theory of meaning. The
author shows that ‘linguistic mentalism’ may be fertile as a research perspective,
but it does not offer adequate tools for capturing the phenomenon of metaphoricity. Moreover, since this approach is necessarily ‘perspectival’, one should
aim at finding the limits of its adequacy, rather than use it for wide-ranging
claims about a ‘revolution’ in linguistics and other disciplines.
Smoczyński Wojciech, Laringalř teorija ir lietuviř kalba, Vilnius, Lietuviř
Kalbos Institutas, 292 s.
Szumska Dorota, Przymiotnik jako przyłączone wyrażenie predykatywne.
Analiza formalizacji struktur propozycjonalnych w warunkach predykacji niezdaniotwórczej, Kraków, Universitas, 316 s.
The study is based on theories and methods elaborated within two frameworks: semantically based syntax (syntax of the predicative-argumentative
structures) and cognitive semantics. The subject of an analysis is a Polish noun
phrase with an adjectival premodifiers treated as a condensed representation of
a propositional structure. The main conclusions of the analysis, based on the illustrative material collected from, among others, papers and coloured magazines, are: (1) the attributive adjective exerts some sort of modifying pressure on
the interpretation of the utterance as a whole; (2) the choice of the attributive
adjectives could be determined and predicted by the semantics of the verbal
phrase; (3) acceptability of utterances with an adjunctival proposion formalized
as a noun phrase with an adjectival modifiers is conditioned by an occurrence of
semantic and/or pragmatic implications between the modifiers and an exponent
of the prior predication.
16
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
Tabakowska Elżbieta red., Ikoniczność znaku. Słowo – przedmiot – obraz
– gest, Kraków, Towarzystwo Wydawców i Autorów Prac Naukowych
Universitas, 216 s.
Książka jest pokłosiem piątego międzynarodowego sympozjum pt. „Ikoniczność w języku i literaturze”, zorganizowanego w marcu 2005 roku przez Katedrę UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową,
wspólnie z Akademią Sztuk Pięknych i Akademią Muzyczną w Krakowie. Tom,
wydany pod redakcją Elżbiety Tabakowskiej, zawiera wybór tekstów wystąpień
wygłoszonych na sympozjum.
Zebrane w tomie artykuły – poza pierwszym, będącym tłumaczeniem z języka angielskiego – to teksty przygotowane na sympozjum przez polskich badaczy, zajmujących się rozmaitymi aspektami ikoniczności. Łączy je podstawowe
przekonanie, że podobieństwo formy i treści stanowi podstawowy mechanizm
twórczego działania – językowego i pozajęzykowego. Dzieli zaś zawodowe
przygotowanie i punkt widzenia autorów. Tak więc poza rozważaniami ściśle
językowymi, w tomie znalazły się teksty omawiające zjawisko ikoniczności
w dizajnie (wzornictwie przemysłowym), w projektowaniu logotypów i w malarstwie. Obok zjawiska synestezji w tradycyjnym tańcu indyjskim omówiono
relację między słowem a obrazem w wiadomościach prasowych, „mowę” miejskich szyldów, a także ikoniczność jako strategię tworzenia dyskursu w komiksie. Tom uzupełniają rozważania o twórczości literackiej określanej mianem
liberatury oraz o towarzyszących mowie gestach, traktowanych jako obrazy pojęć i schematy myśli. Książka jest więc przykładem szeroko pojętej interdyscyplinarności – nieodzownej w opisie tak wieloaspektowego zjawiska, jakim jest
ikoniczność.
Vogelgesang-Doncer Agnieszka, Zu Besetzungsmöglichkeiten des Vorfelds
im Deutschen und der Erststelle im Polnischen. Versuch einer topologischen
Analyse im einfachen Satz, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 145 s.
Monografia powstała na podstawie wyników projektu badawczego zrealizowanego podczas pisania rozprawy doktorskiej. Ze względu na bardzo szeroki
zakres problematyki szyku wyrazów, w pracy ograniczono się do analizy przedpola zdaniowego w języku niemieckim i pozycji inicjalnej w języku polskim.
W projekcie badawczym przyjęto za pewnik istnienie w obydwu badanych językach nienacechowanego komunikatywnie szyku podstawowego, którego opis
miał stanowić dowód na to, że w obydwu badanych językach podstawowy układ
linearny jest uwarunkowany przez czynniki gramatyczne i odzwierciedla hierarchiczność budowy jednostek składniowych.
Najwięcej uwagi poświęcono możliwości topikalizacji dwu bądź większej
liczby członów pozycyjnych. Zbadanie tego zjawiska było istotne głównie dla
języka niemieckiego, gdyż występowanie w przedpolu zdaniowym dwu czło-
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
17
nów samodzielnych przeczy regule o obligatoryjnej lokalizacji osobowej formy
czasownika w zdaniu oznajmującym na drugim miejscu.
Widłak Stanisław, Italia e Polonia: Popoli e Lingue in Contatto, Kraków,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 192 s.
Przedmiotem tomu są kontakty językowo-kulturowe, jakie zaistniały w ciągu
wieków między Włochami i Polską w ich środkowoeuropejskim kontekście cywilizacyjnym oraz w powiązaniu z intensywnymi w przeszłości (a także w naszych czasach) i decydującymi dla kształtowania się oblicza kulturowo-językowego Polski, nader złożonymi, a zarazem zróżnicowanymi kontaktami ze
szczególnie bliskimi Polakom – Italią i mieszkańcami Półwyspu Apenińskiego.
Autor – romanista i italianista, filolog oraz językoznawca otwarty na zjawiska
języków i kultur w kontakcie – ogranicza swe rozważania do problemu kontaktów, jakie istniały w czasach szczególnie intensywnych relacji między obu narodami, pod kątem wzajemnego wpływu na własne języki i znaczenia dla
kształtowania się i wzbogacania ich systemów leksykalnych. Niektóre rozdziały
książki pisane są głównie z myślą o czytelniku obcojęzycznym, w szczególności
włoskim, przekazując mu mniej znane informacje o historii języka polskiego
i interferencjach zachodzących między dwoma językami. Inne rozdziały skierowane są przede wszystkim do polskiego odbiorcy, ukazując mu pewne „włoskie” aspekty historii języka polskiego i wspomnianych wyżej kontaktów kulturowo-językowych. Tak pomyślana książka może się okazać pożyteczna dla
specjalistów w omawianych dziedzinach, ale także może być przydatna dla studentów i młodych badaczy – w pierwszym rzędzie italianistów i polonistów,
romanistów i slawistów – jako swego rodzaju wprowadzenie do badań nad
kontaktem dwu naszych kultur i języków, dając też okazję do wypełnienia
„białych plam”, jakich ciągle niemało w dotychczasowych badaniach.
Willim Ewa, Event, Individuation and Countability. A Study with Special Reference to English and Polish, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 265 s.
Monografia bada wybrane aspekty językowej opozycji między predykatami
definiującymi kryterium policzalności a predykatami, które takiego kryterium
nie zawierają w swojej strukturze semantycznej bądź go nie precyzują. Analiza
językowej kategorii dyskretności zawarta w pracy obejmuje głównie predykaty
czasownikowe i przeprowadzona została na płaszczyźnie zarówno aspektu leksykalnego, jak i gramatycznego. Pełniejszy obraz językowej reprezentacji kategorii dyskretności umożliwia porównanie dwóch języków: języka angielskiego,
w którym odniesienie do zdarzenia jednostkowego jako całości nie ma wykładników morfologicznych i generowane jest zasadniczo na poziomie składni, oraz
polskiego, w którym odniesienie do zdarzenia dyskretnego jest kodowane przez
morfologiczną kategorię aspektu dokonanego. Morfoskładniowe i semantyczne
aspekty językowej kategorii dyskretności badane są w pracy z perspektywy mo-
18
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
deli formalnych. Przedstawiona w niej analiza gramatycznej kategorii liczby,
która oddaje płynność podziału rzeczowników na policzalne i niepoliczalne,
umożliwia wyjaśnienie analogii między indywiduującą funkcją nominalnej kategorii liczby a werbalną kategorią aspektu dokonanego.
Witalisz Ewa, Reckless Writing: An Analysis of EFL Learners’ Written English, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 221 s.
Książka przedstawia analizę angielskiego języka pisanego najsłabszych kandydatów na filologię angielską Uniwersytetu Jagiellońskiego, którzy przystąpili
do egzaminu wstępnego w roku 2001. Inspiracją dla podjęcia takiego badania
była, z jednej strony, uderzająca rozbieżność pomiędzy niskim poziomem kompetencji językowej tej grupy kandydatów a wymaganiami stawianymi przez egzamin wstępny, a z drugiej strony, zaskakujące rozbieżności pomiędzy różnymi
cechami tekstów przez nich napisanych.
Analizę tekstów przeprowadzono pod kątem sprawności pisania widocznej
w treści i organizacji tekstów oraz sprawności językowych, mierzonych bogactwem słownictwa i gęstością błędów. Wybrano te dwa aspekty, ponieważ kontrast pomiędzy zaawansowanym słownictwem a błędami najlepiej odzwierciedlał specyficzny charakter tekstów.
Wykazano, że najsłabsi kandydaci prezentują niski poziom sprawności pisania: polegają oni na modelu przekazywania, a nie przetwarzania wiedzy, uciekają się do pisania osobistego. Ich interjęzyk nie wykazuje jednakże cech typowych dla wczesnego etapu rozwoju, tj. symplifikacji strukturalnej i semantycznej, posiada natomiast cechy języka najlepszych kandydatów (z którym został porównany), takie jak podobne zróżnicowanie leksykalne, długość zdania
i tekstu, zaawansowanie słownictwa, które kontrastują z liczbą i ciężarem błędów. Choć w tekstach najsłabszych kandydatów można znaleźć świadectwo szerokiego zakresu środków językowych, liczba i niesystematyczność błędów
wskazują na brak świadomości ograniczeń wynikających z reguł systemu językowego.
Witalisz Ewa, Leśniewska Justyna red., Language and Identity: English and
American Studies in the Age of Globalization. Volume 2: Language and
Culture, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 370 s.
Książka jest zbiorem wybranych referatów wygłoszonych na X Międzynarodowej Konferencji Kwietniowej, zorganizowanej przez Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniach 20–22 kwietnia 2005 roku.
Konferencje Kwietniowe organizowane są co trzy lata od roku 1978. W roku
2005 w konferencji wzięło udział prawie 130 naukowców, przedstawiono 110
referatów, a 90 z nich złożono do publikacji.
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
19
Podczas gdy pierwszy tom skupia referaty dotyczące literatury angielskiej
i amerykańskiej, referaty zawarte w drugim tomie dotyczą różnorodnych zagadnień związanych z językiem i kulturą. Zostały one przedstawione w dwóch grupach tematycznych: Część I – „Nauczanie i uczenie się języka” oraz Część II
– „Język i kultura”.
20
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
INFORMACJE WYDZIAŁOWE
21
ARTYKUŁY