Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce
Transkrypt
Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce
Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy Innowacyjność Gospodarki” Karolina Goraus Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytet Warszawski Łódź, 21 czerwca 2013 Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Plan prezentacji 1 Motywacja 2 Cele badania 3 Wstęp teoretyczny Teoria dyskryminacji Metodologia 4 Wyniki badań empirycznych 5 Wnioski 6 Bibliografia Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Skąd biorą się różnice w zarobkach mężczyzn i kobiet? Luka płacowa Włochy Włochy Czechy Czechy 2005 2008 1998 2008 15,7% 24,16% 30% 35,19% Picchio, Mussida, 2010 Nõpo, Daza, Ramos, 2011 Jurajda, 2001 Nõpo, Daza, Ramos, 2011 Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Motywacja Weichselbaumer i Winter-Ebmer (2007) meta-analiza 263 badań zawierających oszacowania różnic w płacach kobiet i mężczyzn w 62 krajach nieporównywalność oszacowań Nõpo, Daza i Ramos (2011) próba oszacowania spójną metodą luki płacowej dla 63 krajów świata duże zróżnicowanie stopnia dyskryminacji nieznane przyczyny Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Cele badania 1 Spójny pomiar dyskryminacji kobiet dla wielu krajów na przestrzeni czasu 2 Analiza zróżnicowania poziomu dyskryminacji pomiędzy krajami oraz jego zmiany w czasie 3 Opracowanie wskazówek w zakresie działań antydyskryminacyjnych zależnie od formy i źródeł dyskryminacji Pierwszy etap badania Zastosowanie wybranej metody na przykładzie Polski Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Teoria dyskryminacji Metodologia Teoria preferencji Beckera Pracodawcy, kierując się niechęcią (lub preferencją) wobec niektórych grup demograficznych, społecznych, etnicznych lub religijnych, mogą zawyżać lub obniżać płace tym grupom, niewspółmiernie do ich produktywności Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Teoria dyskryminacji Metodologia Ocena różnicy w płacach Podstawowa - surowa luka płacowa, czyli różnica w średnich wynagrodzeniach (zazwyczaj godzinowych) kobiet i mężczyzn W badaniach empirycznych - część różnicy w wynagrodzeniach, której nie można w sposób systematyczny przypisać różnicy w indywidualnych charakterystykach pracownika Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Teoria dyskryminacji Metodologia Metodologia Metody dekompozycji 1 Parametryczne 2 Nieparametryczne Parametryczna dekompozycja Oaxaca-Blinder dwa czynniki: pierwszy związany ze średnimi różnicami w charakterystykach kobiet i mężczyzn, oraz drugi związany z różnicą w schemacie wynagradzania obu grup za posiadane cechy istotne na rynku pracy Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Teoria dyskryminacji Metodologia Jak mierzyć dyskryminację? Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Teoria dyskryminacji Metodologia Próby ulepszenia dekompozycji Oaxaca-Blinder Założenie o utrzymaniu męskiego równania płacy w wypadku braku dyskryminacji → Inne możliwe struktury płacy (Naumark, 1988; Oaxaca i Ransom, 1994;) Wymagana ciągła zmienna wynikowa → Rozwiązanie dla zmiennej zero-jedynkowej (Fairle, 2003), generalizacja dla dyskretnej lub ograniczonej zmiennej zależnej (Bauer and Sinning, 2008) Brak informacji o rozkładzie zróżnicowania w płacach → Rozszerzenie metody na parametry rozkładu wykraczające poza średnią (Juhn, Murphy, and Pierce, 1991; Machado, and Mata, 2005; DiNardo, Fortin, and Lemieux, 1996; Firpo, Fortin, Lemieux, 2007) Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Teoria dyskryminacji Metodologia Próby ulepszenia dekompozycji Oaxaca-Blinder Wymagane założenie, iż dana struktura płacy będzie uzasadniona również poza nośnikiem rozkładu charakterystyk W grupie mężczyzn są przedstawiciele takiego zestawu charakterystyk, którego nie można znaleźć u kobiet, a także vice-versa (Rubin, 1977) Nõpo (2008) dostosował narzędzie służące ewaluacji skuteczności działania (np. szkolenia), metodę dopasowań (ang. matching), by skonstruować nieparametryczny odpowiednik dekompozycji Oaxaca-Blinder i rozwiązać problem różnic w nośnikach rozkładu charakterystyk między kobietami i mężczyznami Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Teoria dyskryminacji Metodologia Metodologia Dekompozycja Oaxaca-Blinder ȳ M − ȳ F = β̂ M (x̄ M − x̄ F ) + (β M − β F )x̄ F Dekompozycja Nõpo δ = δM + δX + δ0 + δF δM - element związany z różnicą między „dopasowanymi” i „niedopasowanymi” mężczyznami δX - element związany z różnicami w charakterystykach w ramach wspólnego nośnika rozkładu cech δO - nieobjaśniona część luki δF - element związany z różnicą między „dopasowanymi” i „niedopasowanymi” kobietami Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Zastosowania metody Nõpo na przykładzie Polski Analiza oparta na danych Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności, GUS Zbiory danych dla kwartałów 1995q1 do 2011q4 Osoby samozatrodnione, bezrobotne, bierne zawodowo, jak również górnicy i siły zbrojne zostały wyłączone z analizy Dodatkowo stworzony zbiorczy plik danych niemal 700 tys. obserwacji płace przedstawione w PLN, według cen stałych z 1995 roku udział mężczyzn wynosi 52.5% Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Surowa luka płacowa W latach 1995-2011 płaca za godzinę wyniosła średnio 12,5zł w przypadku kobiet i 13,7zł w przypadku mężczyzn. Różnica odpowiada 9,6% płacy kobiet Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Mężczyźni (vs. kobiety) na polskim rynku pracy Cechy demograficzne Młodsi o 0,5 roku Gorzej wykształceni Częściej samotni Rzadziej w miastach i woj. mazowieckim Cechy związane z wykonywanym zawodem Krótszy staż pracy u danego pracodawcy lecz dłuższy ogółem Rzadziej w sektorze publicznym Większy udział w rolnictwie, przemyśle i budownictwie, a mniejszy w usługach Najczęściej w zawodach wymagających średnich kwalifikacji Częściej w dużych i średnich firmach Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Wyniki dekompozycji Cechy Demograficzne + Zawód + Sektor + Publiczny + Szara strefa + Staż Wszystkie D 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% D0 20% 20% 20% 21% 21% 21% 19% DM 0% 0% -1% 0% 0% 0% -2% DF 0% 0% -1% -1% 0% -1% -1% DX -10% -10% -9% -10% -10% -10% -6% %M 99 96 92 99 99 99 65 %K 97 93 92 95 97 95 74 Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Surowa luka a ”dyskryminacja” Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Dekompozycja Nõpo oparta na wszystkich charakterystykach Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Dekompozycja Oaxaca-Blinder Dekompozycja OB Niewyjaśniona część luki przy uwzględnieniu cech demograficznych wyniosła 20% Przy uwzględnieniu wszystkich cech - 21,6% Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Porównanie wyników dekompozycji Rodzaj dekompozycji Nõpo OB OB na wspólnym nośniku rozkładu cech Surowa luka 10% 10,1% 10,1% Część niewyjaśniona 19% 21,6% 21,1% Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Analiza wrażliwości ”Dyskryminacja” wyższa od surowej luki dla każdego kwartyla płacy dla każdej grupy wiekowej w mieście i na wsi w woj. Mazowieckim i poza w sektorze publicznym i prywatnym ”Dyskryminacja” niższa od surowej luki wśród osób z wyższym, zawodowym i podstawowym wykształceniem w zawodach wymagających wyższych kwalifikacji w przemyśle i budownictwie w szarej strefie ”Dyskryminacja” w ramach poszczególnych grup jest jednak zawsze pozytywna i wynosi między 12% a 27% Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Wnioski Kobiety w większym stopniu wykazują cechy mające pozytywny wpływ na płacę Mimo wyższego średniego poziomu edukacji, kobiety są rzadziej zatrudniane na dobrze płatnych stanowiskach Surowa luka płacowa w latach 1995-2011 wynosiła ok. 10%, jednak po skontrolowaniu o charakterystyki wzrosła do 20% Mimo uwzględnienia w analizie okresu 17 lat, nie wykryto zmniejszania się poziomu ”dyskryminacji” kobiet na rynku pracy w Polsce Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Dziękuję za uwagę Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Adamchik, V.A., Bedi, A. S. (2003). Gender pay differentials during the transition in Poland, The Economics of Transition vol. 11, issue 4, p. 697. Atal, J. P., Hoyos, A., Nopo, H. (2010). NOPOMATCH: Stata module to implement Nopo’s decomposition, Statistical Software Components, S457157, Boston College Department of Economics. Bauer, T., Sinning, M. (2008). An extension of the Blinder–Oaxaca decomposition to nonlinear models, Advances in Statistical Analysis, Springer, vol. 92(2), pages 197-206, May. Blinder, A. (1973). Wage Discrimination: Reduced Form and Structural Estimates, The Journal of Human Resources, VII, 4, pp. 436-55. Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Chang-Tai, H., Hurst, E., Jones, C. I, Klenow, P. J. (2011). The Allocation of Talent and U.S. Economic Growth, Working Paper. Cotton, J. (1988). On the Decomposition of Wage Differentials, Review of Economics and Statistics, MIT Press, vol. 70(2), pages 236-43, May. DiNardo, J., Fortin, N. M., Lemieux, T. (1996), .Labor Market Institutions and the Distribution of Wages, 1973-1992: A Semiparametric Approach, Econometrica 64: 1001-1044. Duflo, E. (2011). Women empowerment and economic development, MIT Working Paper. Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Fairlie, R. W. (2003). An Extension of the Blinder-Oaxaca Decomposition Technique to Logit and Probit Models, Working Papers 873, Economic Growth Center, Yale University. Firpo, S., Fortin, N. M., Lemieux, T. (2007). Decomposing Wage Distributions using Recentered Influence Functions Regressions, mimeo, University of British Columbia. Fortin, N., Lemieux, T., Firpo, S. (2011). Decomposition Methods in Economics, Handbook of Labor Economics, Elsevier. Friedman J., Schady N. (2009) How Many More Infants are Likely to Die in Africa as a Result of the Global Financial Crisis?. Development Research Group, The World Bank Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Grajek M., (2003). Gender Pay Gap in Poland, Economic Change and Restructuring, Springer, vol. 36(1), pages 23-44, March. Heckman, J. J. (1977). Sample Selection Bias As a Specification Error (with an Application to the Estimation of Labor Supply Functions), NBER Working Papers 0172, National Bureau of Economic Research, Inc. Jann, B. (2008). A Stata implementation of the Blinder-Oaxaca decomposition. ETH Zurich Sociology Working Paper No. 5. Juhn, C., Murphy, K. M., Pierce, B. (1991) .Accounting for the Slowdown in Black-White Wage Convergence, in Workers and Their Wages: Changing Patterns in the United States, ed. by M. H. Kosters, American Enterprise Institute, Washington. Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Juhn, C., Murphy, K. M., Pierce, B. (1993).Wage Inequality and the Rise in Returns to Skill, Journal of Political Economy 101: 410-442. Knowles, James C., Pernia, E. M., Racelis, M. (1999) Social Consequences of the Financial Crisis in Asia. Asian Development Bank Staff Paper Number 60. November. Machado, J. F., Mata, J. (2005). Counterfactual Decomposition of Changes in Wage Distributions Using Quantile Regression, Journal of Applied Econometrics 20: 445.465. Neumark, D., (1988). Employers’ Discriminatory Behavior and the Estimation of Wage Discrimination, Journal of Human Resources, University of Wisconsin Press, vol. 23(3), pages 279- 295. Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Nőpo, H., Daza, N., Ramos, J. (2011). Gender Earnings Gaps in the World, IZA Discussion Papers 5736, Institute for the Study of Labor (IZA). Nõpo, H. (2008). Matching as a Tool to Decompose Wage Gaps, Review of Economics and Statistics, 90(2): 290-299. Oaxaca, R. (1973). Male-Female Wage Differentials in Urban Labor Market. International Economic Review, Vol.14, No.3, 693-709. Oaxaca, R. L., Ransom, M. R. (1994). On discrimination and the decomposition of wage differentials, Journal of Econometrics, Elsevier, vol. 61(1), pages 5-21, March. Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce Motywacja Cele badania Wstęp teoretyczny Wyniki badań empirycznych Wnioski Bibliografia Reimers, C. W. (1983). Labor Market Discrimination against Hispanic and Black Men, The Review of Economics and Statistics, MIT Press, vol. 65(4), pages 570-79, November. Pratap, S., Quintin, E. (2002). Are Labor Markets Segmented in Argentina? A Semiparametric Approach, Instituto Tecnologico Autonomo de Mexico discussion paper 02-02. Rosenbaum, P., Rubin, D. (1983). The Central Role of the Propensity Score in Observational Studies for Causal Effects, Biometrika 70:141–55. Staveren, I.P. Van, (2010). Gender trends in developing countries during financial crises, ISS Working Papers - General Series 511, International Institute of Social Studies of Erasmus University (ISS), The Hague. Konferencja ”Wzrost Gospodarczy - Rynek Pracy - Innowacyjność Gospodarki” Luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Polsce