Łubin wąskolistny

Łubin wąskolistny
Uwagi ogólne
Aktualnie w KR znajduje się 20 odmian łubinu wąskolistnego, które w większości badano w doświadczeniach
PDO, realizowanych ze środków budżetowych. Odmiany te podzielono na trzy grupy różniące się cechami
morfologicznymi (np. typem wzrostu), a także użytkowymi (np. zawartością alkaloidów). Trzynaście z badanych
odmian należy do grupy o niesamokończącym typie wzrostu i niskiej zawartości alkaloidów, trzy odmiany to formy
samokończące.
Na
terenie
naszego
województwa
doświadczenia
z
łubinem
wąskolistnym
założono
w SDOO Wrócikowo i ZDOO Ruska Wieś. Podobnie jak w roku ubiegłym opracowanie zostało wzbogacone o dane
z ZDOO Marianowo, z sąsiedniego województwa podlaskiego, w celu poszerzenia informacji o badanych odmianach.
Doświadczenia prowadzone były w 4 powtórzeniach, na jednym poziomie agrotechnicznym bez ochrony fungicydowej.
Wyniki doświadczeń
Rok 2015 był niekorzystny do uzyskania wysokich plonów łubinu. Panujące warunki pogodowe i glebowe
pozwoliły na wczesny siew roślin strączkowych, jednak chłodny początek kwietnia wydłużył wschody łubinu.
Przebieg pogody w pozostałych miesiącach również nie sprzyjał wysokiemu plonowaniu ( ciągły niedobór opadów).
W minionym sezonie wyższe plony uzyskano tylko w przypadku niektórych odmian o niesamokończącym typie
wzrostu, z których najlepsze w SDOO Wrócikowo były: Kalif, Tango, Wars i badana pierwszy rok odmiana Salsa.
Z kolei w ZDOO Ruska Wieś: Neptun, Tango, Wars, Lazur, Rumba i Salsa, a w ZDOO Marianowo Neptun, Rumba
i Salsa. Miniony sezon wegetacyjny był niekorzystny dla odmian o samokończącym typie wzrostu. Powyżej wzorca
plonowała jedynie w Ruskiej Wsi i Marianowie odmiana Regent. Analiza ostatniego trzylecia wykazała,
iż pod względem plonowania znaczącą przewagę nad pozostałymi odmianami uzyskały odmiany Tango, Neptun i Kalif,
w miarę stabilnie plonowała również odmiana samokończąca Regent. Podobne wyniki uzyskano w latach 2014-2015.
W roku 2015 najwyższą masą tysiąca nasion (MTN) cechowały się: Bojar, Neptun, Tango oraz Rumba,
a najniższą MTN charakteryzowała się odmiana Heros.
Tabela 1.
Łubin wąskolistny. Odmiany badane. Rok zbioru: 2015
Lp.
Odmiana
Kod kraju
pochodzenia
Rok wpisania
do Krajowego
rejestru *
Hodowca
(jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian
zagranicznych krajowy przedstawiciel)
odmiany niesamokończące
1. Zeus
PL
2002
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
2. Graf
PL
2004
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
3. Kalif
PL
2006
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
4. Bojar
PL
2007
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
5. Neptun
PL
2009
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
6. Dalbor
PL
2011
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
7. Heros
PL
2011
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
8. Tango
PL
2012
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce
9. Kurant
PL
2014
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce
10. Wars
PL
2014
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
11. Lazur
PL
2015
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
12. Rumba
PL
2015
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce
13. Salsa
PL
2015
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce
odmiany samokończące
14. Sonet
PL
1999
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce.
15. Boruta
DE
2002
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
16. Regent
PL
2009
„Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin
*- według „Listy odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce”
Tabela 2.
Łubin wąskolistny. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2015
Miejscowość
Kompleks rolniczej
przydatności
gleby
Klasa bonitacji
gleby
pH gleby w KCl
Przedplon
Data siewu
Obsada nasion (szt./m2)
Data zbioru
SDOO Wrócikowo
ZDOO Ruska Wieś
ZDOO Marianowo
pow. Olsztyn
pow. Ełk
woj. podlaskie
żytni dobry
IV a
6,9
jęczmień jary
25.03.15
100-130
06.08; 14.08.
żytni bardzo dobry
IV b
6,1
żyto ozime
24.03.15
100-130
10.08.
żytni bardzo dobry
IV b
6,0
jęczmień jary
27.03.15
100-130
31.07.
Nawożenie mineralne
N
P2O5
K2O
(kg/ha)
(kg/ha)
(kg/ha)
10
10
20
45
17
45
70
Środki ochrony roślin
Zaprawa nasienna (nazwa)
Herbicyd (nazwa, dawka/ha)
Insektycyd (nazwa, dawka/ha)
Vitavax 200 FS
Afalon Dyspersyjny 450 SC
(1,2 l)
-
Vitavax 200 FS
Afalon Dyspersyjny 450 SC
(1,2 l)
-
Vitavax 200 FS
-
Inne zabiegi
Inne zabiegi (nazwa,
nitragina
nitragina
nitragina
Tabela 3.
Łubin wąskolistny. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru 2015
Wyszczególnienie
Lp.
Wrócikowo
Ruska Wieś
Marianowo
1.
Termin początku kwitnienia (data)
04.06.
09.06.
07.06.
2.
Termin dojrzałości technicznej (data)
31.07.
04.08.
-
3.
Wysokość roślin (cm)
43
46
55
4.
Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia (skala 9 )
9
9
9
5.
Wyleganie przed zbiorem (skala 9o)
9
9
9
6.
Masa 1000 nasion (g)
144
172
135
7.
Wilgotność nasion podczas zbioru (%)
12,4
10,2
15,7
8.
Choroby – Antraknoza (skala 9o)
9
9
9
9.
Plon nasion (przy wilgotności 15%) dt/ha
19,9
30,7
20,3
o
Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian
Skala 9°: 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1- oznacza stan najmniej korzystny
Tabela 4.
Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: 2015
przy wilgotności nasion 15%
Odmiana
Lp.
Wrócikowo
Ruska Wieś
Marianowo
17,2
29.1
18,6
Wzorzec (dt/ha)
odmiany niesamokończące
1.
Zeus
92
102
102
2.
Graf
114
76
85
3.
Kalif
140
108
100
4.
Bojar
76
87
75
5.
Neptun
113
123
120
6.
Dalbor
53
45
80
7.
Heros
72
83
92
8.
Tango
150
117
109
9.
Kurant
95
102
102
10.
Wars
155
122
99
11.
Lazur
87
141
98
12.
Rumba
90
135
135
13.
Salsa
140
124
124
odmiany samokończące
14.
Sonet
60
65
87
15.
Boruta
85
60
88
16.
Regent
79
111
106
Wzorzec w 2015 roku – średnia z wszystkich odmian
Tabela 5.
Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian (% wzorca). Lata zbioru: 2015; 2014; 2013
przy wilgotności nasion 15%
Odmiana
Lp.
Liczba
lat
badań
Lata
Wzorzec (dt/ha)
2015
2014
2013
2014-2015
2013-2015
21,6
34,7
28,9
28,2
28,4
96
108
114
100
109
107
109
115
-
99
97
109
88
111
76
93
118
100
117
-
98
101
111
92
110
86
98
117
-
odmiany niesamokończące
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Zeus
Graf
Kalif
Bojar
Neptun
Dalbor
Heros
Tango
Kurant
Wars
Lazur
Rumba
Salsa
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
1
1
1
100
89
114
81
119
57
83
124
100
124
114
123
128
14.
15.
16.
98
105
105
95
102
94
103
112
100
109
-
Sonet
Boruta
Regent
3
3
3
70
75
101
86
97
100
63
94
88
78
86
101
73
89
96
3
3
3
6
9
odmiany samokończące
Liczba doświadczeń
Wzorzec w 2015 średnia z wszystkich odmian
Tabela 6.
Łubin wąskolistny. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata
zbioru: 2015;2014; 2013 - 2015
Lp.
Odmiana
Liczba
lat
badań
Wzorzec (skala 9º)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Hero
12.
13.
s
Zeus
Graf
Kalif
Bojar
Neptun
Dalbor
Heros
Tango
Kurant
Wars
Lazur
Rumba
Salsa
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
1
1
1
14.
15.
16.
Sonet
Boruta
Regent
3
3
3
Wysokość roślin
(cm)
20132015
Początek kwitnienia Dojrzałość techniczna
(kolejny dzień roku; data)
(kolejny dzień roku; data)
2015 2014
(07.06) (03.06)
(03.08) (24.07) 2015
2015
2014
48
61
6
2
-3
-2
-2
-6
-6
4
3
1
1
3
6
5
2
1
-1
-1
-6
-6
8
3
-2
-
-7
-3
0
-9
2
-7
-9
0
-5
-3
2
-2
-2
2
-2
3
3
9
3
3
20132015
55 161
154 157
odmiany niesamokończące
5
2
0
-2
0
-5
-5
4
-
-1
3
1
0
-3
0
0
0
0
1
-2
1
0
-2
2
1
0
-4
-2
-1
1
-1
1
-
2015
2014
2013-
Masa 1000 nasion
(g)
2015
2014
20132015
215
205
210
150
143
148
-1
2
2
-1
-3
0
2
2
2
0
-1
2
0
0
2
3
-1
-3
-1
1
3
1
1
-
0
2
2
0
-3
-1
1
3
-
5
-12
1
16
12
-10
-21
17
8
0
6
13
1
-4
-14
0
13
7
-6
-30
12
14
2
-
0
-11
6
16
8
-13
-24
21
-
-2
2
-2
-8
0
1
-6
2
0
-10
1
1
-14
-14
-3
8
-11
-7
-7
-11
-8
9
2
3
8
3
3
9
-1
3
2
1
-3
-1
0
1
-
odmiany samokończące
Liczba doświadczeń
Wzorzec w 2015 średnia z wszystkich odmian