plan rozwoju lokalnego powiatu strzelińskiego

Transkrypt

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
POWIATU STRZELIŃSKIEGO
NA LATA 2004 – 2006
WRZESIEŃ 2004
1
Spis treści
I. Wstęp …………………………………………………………………………………
4
II. Sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze wdrażania planu ………………….. 7
1. Położenie geograficzne, powierzchnia i ludność powiatu……………………………… 7
1.1. Położenie……………………………………………………………………………… 7
1.2. Powierzchnia………………………………………………………………………….. 8
1.3. Ludność powiatu……………………………………………………………………… 9
1.4. Zwięzła charakterystyka gmin powiatu.……………………………….……………... 9
1.4 a. Miasto i Gmina Strzelin ………..…………………………………………………... 9
1.4 b. Gmina Borów ………………………………………………………………………. 10
1.4 c. Gmina Przeworno ………………………………………………………………….. 10
1.4 d. Gmina Kondratowice ……………………………………………………………...
10
1.4 e. Miasto i Gmina Wiązów …………………………………………………………… 11
2. Środowisko przyrodnicze ……………………………………………………………… 11
3. Walory turystyczne …………………………………………………………………….. 14
4. Zagospodarowanie przestrzenne ……………………………………………………….. 19
4.1. Drogi …………………………………………………………………………………. 19
4.2. Wodociągi i ujęcia wody …………………………..………………………………… 20
4.3. Odprowadzanie ścieków ……………………………………………………………... 22
4.4. Gospodarka odpadowa ……………………………………………………………….. 23
5. Gospodarka …………………………………………………………………………….. 25
6. Rolnictwo i obszary wiejskie …………………………………………………………... 28
7. Sfera społeczna ………………………………………………………………………… 29
7.1. Potencjał ludnościowy ………………………………………………………………. 29
7.2. Bezrobocie …………………………………………………………………………… 31
2
7.3. Oświata ………………………………………………………………………………. 36
7.4. Pomoc społeczna …………………………………………………………………….. 40
7.5. Ochrona zdrowia ……………………………………………………………………... 41
7.6. Kultura, sport i rekreacja …………………………………………………………….. 42
7.7. Bezpieczeństwo publiczne …………………………………………………………… 44
III. Kierunki rozwoju Powiatu Strzelińskiego ………………………………………… 46
1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej ……………………………………………… 46
1.1. Drogi …………………………………………………………………………………. 46
1.2. Problem ochrony środowiska ………………………………………………………... 47
2. Poprawa sytuacji sfery społecznej ……………………………………………………... 49
2.1. Oświata i edukacja …………………………………………………………………… 49
2.2. Ochrona zdrowia ……………………………………………………………………... 49
2.3. Rynek pracy ………………………………………………………………………….. 50
2.4. Pomoc społeczna …………………………………………………………………….. 51
3. Poprawa sytuacji gospodarczej ………………………………………………………… 51
IV. Realizacja zadań i projektów ………………………………………………………. 53
V. Konsultacje społeczne ………………………………………………………………... 54
VI. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu rozwoju lokalnego …………………….
55
VII. Plan finansowy ……………………………………………………………………... 57
VIII. System wdrażania …………………………………………………………………. 59
IX. Monitorowanie, ocena i aktualizacja PRL – u. Komunikacja społeczna …...…… 61
1. Monitorowanie i ocena ………………………………………………………………… 61
2. Współpraca międzysektorowa w realizacji PRL-u …………………………………….. 61
X. Public relations planu ………………………………………………………………... 63
3
I. Wstęp
Plan Rozwoju Lokalnego jest nowoczesnym narzędziem zarządzania. Służy realizacji
polityki programowania rozwoju lokalnego. Obejmuje on analizę i diagnozę sytuacji oraz
wskazuje problemy występujące na obszarze wdrażania planu, konkretyzuje misję i cele
strategicznego rozwoju wspólnoty powiatowej.
Plan rozwoju lokalnego powiatu strzelińskiego zawiera opis planowanych zadań
inwestycyjnych na lata 2004-2006 i plan finansowy na lata 2004-2006. Zgodnie z tą ideą
koncentrowano się przede wszystkim na problemach infrastruktury technicznej i społecznej
oraz sposobach ich rozwiązywania, w niewielkim zakresie rejestrując przeszłe lub bieżące
działania podejmowane przez władze publiczne. Przedsięwzięcia ujęte w dokumencie są
zgodne z prawem samorządowym i możliwościami finansowymi jednostki terytorialnej.
Wskazano w nim również perspektywę zamierzeń inwestycyjnych na lata 2007-2013.
Jednakże wobec nieokreśloności warunków ich realizacji w tym okresie programowania,
należy je traktować wyłącznie jako wstępne propozycje do uwzględnienia w kolejnych fazach
procedur planistycznych. Zostały one zapisane w punkcie „Konsultacje społeczne”.
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Strzelińskiego na lata 2004 – 2006 przygotowany
został w celu stworzenia możliwości pozyskiwania środków pozabudżetowych, pochodzących
ze źródeł krajowych, funduszy strukturalnych Unii Europejskiej oraz innych instytucji
międzynarodowych. Ma umożliwić pozyskanie zasobów finansowych, które zostaną
przeznaczone na realizację wyznaczonych w nim zadań. Przedział czasowy został
dopasowany do Narodowego planu rozwoju na lata 2004 – 2006, Zintegrowanego programu
operacyjnego rozwoju regionalnego na lata 2004 – 2006 oraz Sektorowych programów
operacyjnych.
Podstawowymi punktami odniesienia są: Działanie 3.1. „Obszary wiejskie” oraz
Działanie 3.2. „Obszary podlegające restrukturyzacji”, zawarte w Zintegrowanym programie
operacyjnym rozwoju regionalnego.
W ramach Działania 3.1. „Obszary wiejskie” istnieje możliwość ubiegania się o środki na
następujące inwestycje:
•
budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków;
•
budowa lub modernizacja instalacji zaopatrzenia w wodę i poboru wody;
•
wykorzystanie odnawialnych źródeł energii;
4
•
poprawa jakości powietrza;
•
gospodarka odpadami;
•
przeciwdziałanie powodziom;
•
budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym;
•
kompleksowe uzbrojenia terenu pod inwestycje;
•
budowa lub modernizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej.
Z kolei w ramach Działania 3.2. „Obszary podlegające restrukturyzacji” zostały
wyróżnione podobne inwestycje, z wyjątkiem tych związanych z poprawą jakości powietrza
oraz przeciwdziałaniem powodziom. Pojawia się natomiast możliwość pozyskania środków
na inkubatory przedsiębiorczości.
Możliwość pozyskania wsparcia finansowego, w ramach Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego, na wyżej wymienione rodzaje inwestycji wymaga zawarcia ich
w
Planie Rozwoju Lokalnego. Dokument ten można i należy wykorzystywać także w innych
procedurach aplikacyjnych, traktując go jako ważny składnik argumentacji na rzecz
projektowanych przedsięwzięć. Niniejszy plan jest uszczegółowieniem wizji rozwoju
gospodarczego i społecznego powiatu strzelińskiego na lata 2004 – 2006 i zakłada wzrost jego
konkurencyjności oraz przeciwdziałanie dalszej marginalizacji w taki sposób, aby sprzyjać
długofalowemu rozwojowi społecznemu powiatu, wzrostowi jego spójności ekonomicznej i
społecznej oraz integracji z Unią Europejską.
Plan Rozwoju Lokalnego jest zgodny ze strategią rozwoju województwa
dolnośląskiego. Został opracowany na podstawie: średniookresowych i długookresowych
założeń zawartych w strategiach rozwoju powiatu strzelińskiego oraz tworzących go miast i
gmin. Te strategiczne dokumenty wzajemnie się dopełniają. Zostały opracowane w tym
samym czasie, w toku procedury uzgodnieniowej, co zapewniło ich wzajemną koherentność.
Katalog zadań inwestycyjnych powstał w oparciu o Wieloletni plan inwestycyjny powiatu
strzelińskiego. W trakcie prac nad PRL - em wykorzystano wiele innych dokumentów
programowych, opracowanych dla potrzeb powiatu, np.: Plan gospodarki odpadami dla
powiatu strzelińskiego, Program ochrony środowiska, Program ochrony i zagospodarowania
wód zlewni rzek Ślęza i Oława, Powiatowa strategia rozwiązywania problemów społecznych
i inne. Założenia finansowe wynikają z analizy ubiegłych i bieżących uchwał budżetowych.
Plan rozwoju lokalnego powiatu strzelińskiego ma charakter dynamiczny
i
kroczący. Zakłada się jego cykliczny monitoring i ocenę realizowanych zadań inwestycyjnych
przynajmniej raz w roku.
5
Dokument niniejszy został opracowany przez zespół konsultantów Fundacji Rozwoju
Demokracji Lokalnej – Centrum Dolnośląskie przy znaczącej pomocy władz i instytucji
powiatowych oraz przy szerokim udziale przedstawicieli wspólnoty samorządowej, którym,
za wykonaną w trakcie społecznych konsultacji pracę, składamy podziękowanie.
6
II. Sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze wdrażania planu
1. Położenie geograficzne, powierzchnia i ludność powiatu
1.1. Położenie
Powiat strzeliński jest położony w południowo – wschodniej części województwa
dolnośląskiego, na styku dwóch głównych krain geograficznych południowo-zachodniej
Polski: Przedgórza Sudeckiego i Niziny Śląskiej. Dzięki temu ukształtowanie terenu ma tu
niepowtarzalny charakter. Na południu i południowym – zachodzie rozciąga się pasmo
wyrazistych wzniesień znanych jako Wzgórza Niemczańsko – Strzelińskie. Część północna,
a zwłaszcza północno – wschodnia, ma, zgodnie z nazwami Równin Wrocławskiej
i Grodkowskiej, charakter zdecydowanie płaski, urozmaicony małymi morenowymi
wzniesieniami. Występująca tu budowa geologiczna jest bardzo złożona, od typowo
krystalicznych skał po twory osadowe i najurodzajniejsze czarnoziemy, co w połączeniu
z korzystnymi parametrami klimatycznymi, tworzy sprzyjające warunki dla rozwoju
wieloprofilowej gospodarki lokalnej.
Administracyjnie powiat sąsiaduje z powiatami: brzeskim, dzierżoniowskim, nyskim,
oławskim, wrocławskim i ząbkowickim. Tutaj też przebiega granica między województwami
dolnośląskim i opolskim. Lokalizacja w strukturach podregionu (NTS3) jeleniogórsko –
wałbrzyskiego, kwalifikuje powiat strzeliński do różnych form wsparcia w ramach funduszy
strukturalnych UE.
7
Przez jego teren przebiegają ważne trasy komunikacyjne, w tym autostrada A – 4,
z której zjazdy w miejscowościach Krajków i Brzezimierz zapewniają szybki dojazd do
Strzelina – stolicy powiatu. Kolejnymi, co do rangi, traktami są: droga krajowa nr 39 (Brzeg –
Strzelin – Łagiewniki) i odcinki dróg wojewódzkich: nr 395 (Wrocław – Strzelin – Paczków),
nr 396 (Oława – Strzelin), nr 378 (Grodków – Strzelin) i nr 385 (Grodków – Ziębice). System
ten dopełnia dość gęsta sieć tras powiatowych i gminnych. Dostępność komunikacyjną
zapewniają również połączenia kolejowe. Miasto Strzelin jest położone w geograficznym
centrum powiatu, nad rzeką Oławą, w odległości 37 km od Wrocławia.
Położenie względem aglomeracji wrocławskiej jest dużą szansą rozwojową zarówno
w wymiarze społeczno-gospodarczym jak i turystycznym.
Mapa 1. Powiat strzeliński.
Źródło: http://www.powiatstrzelinski.pl
1.2. Powierzchnia
8
Powiat strzeliński tworzy pięć gmin: Borów, Kondratowice, Przeworno, Strzelin,
Wiązów. Na terenie powiatu znajdują się dwa miasta: Strzelin i Wiązów oraz 154
miejscowości wiejskie. Jego powierzchnia wynosi 622,86 km2 (Tabela 1), co stanowi 3,1%
terytorium województwa dolnośląskiego.
Tabela 1. Powierzchnia powiatu strzelińskiego w podziale na gminy.
lp.
nazwa gminy
1.
miasto i gmina Strzelin
2.
miasto i gmina Wiązów
3.
gmina Borów
4.
gmina Kondratowice
5.
gmina Przeworno
powiat strzeliński – razem
powierzchnia (km2)
171,64
141,82
98,66
98,14
112,60
622,86
Źródło: Dane na podstawie http://www.powiatstrzelinski.pl
Przeważającą część powierzchni powiatu strzelińskiego obejmują obszary wiejskie,
których powierzchnia wynosi 602,77 km2. Obszary miejskie zajmują 20,09 km2. Proporcje
jednoznacznie wskazują na typowo wiejski charakter powiatowej jednostki osiedleńczej.
Potwierdzają to również szczegółowe dane Urzędu Statystycznego we Wrocławiu, dotyczące
struktury wykorzystania powierzchni. Wynika z nich, że użytki rolne obejmują 84,1%, leśne
9,2%, komunikacyjne 3,7%, mieszkaniowe 0,9%, a tereny przemysłowe jedynie 0,4%
powierzchni powiatu.
1.3. Ludność powiatu
Powiat strzeliński zamieszkuje 44 572 osób (stan na 31.12.2003), co stanowi ok. 1,5%
populacji województwa dolnośląskiego. Jest on, obok powiatów: górowskiego i milickiego,
jednym z najmniejszych pod względem ludności na terenie województwa. W strukturze
mieszkańców, większość ludności zamieszkuje obszary wiejskie.
1.4. Zwięzła charakterystyka gmin powiatu
1.4. a. Miasto i gmina Strzelin
9
Położenie: południowo – zachodnia część powiatu strzelińskiego; gmina graniczy z gminami:
Borów, Wiązów, Przeworno, Kondratowice (w powiecie strzelińskim), Domianiów
(w powiecie oławskim), Ziębice i Ciepłowody (w powiecie ząbkowickim);
Powierzchnia gminy: 171,64 km² (w tym miasto Strzelin – 10,3 km²); 27,6% powierzchni
powiatu, 0,9% powierzchni województwa;.
Ludność gminy: 21 891 osób (stan na 12.2002, wg danych GUS), w tym miasto Strzelin – 12
477 mieszkańców; 49,8% populacji powiatu;
Gęstość zaludnienia: 133,4 mieszkańca/km²; na terenach wiejskich 60,4 mieszkańca/km²;
Liczba sołectw: 36;
Liczba miejscowości: 43, w tym miasto Strzelin;
Charakter gminy: rolnictwo, przemysł, rzemiosło, usługi;
Najważniejsze cieki: rzeki Oława i Mała Ślęza.
1.4. b. Gmina Borów
Położenie: północna część powiatu strzelińskiego; graniczy z gminami: Jordanów Śląski,
Kobierzyce, Żórawina (powiat ziemski wrocławski), Domaniów (powiat oławski) oraz
Strzelin i Kondratowice (powiat strzeliński);
Powierzchnia gminy: 98,66 km²; 15,9% powierzchni powiatu; 0,5% - województwa;
Liczba ludności: 5 277 osób (stan na 12.2002, wg danych GUS); 11,6% ludności powiatu
Gęstość zaludnienia: 54,3 mieszkańców / km²;
Liczba miejscowości: 27;
Charakter gminy: rolnictwo, usługi, drobna przedsiębiorczość;
Najważniejsze cieki: rzeki Ślęza i Mała Ślęza.
1.4. c. Gmina Przeworno
Położenie: południowo-wschodnia część powiatu strzelińskiego; graniczy z gminami:
Grodków (powiat brzeski w województwie opolskim), Wiązów i Strzelin (powiat strzeliński),
Ziębice (powiat ząbkowicki), Kamiennik (powiat nyski w województwie opolskim);
10
Powierzchnia gminy 112,60 km²; 18% powiatu, 0,6% województwa;
Ludność gminy: 5 332 osób (stan na 12.2002, wg danych GUS); 10 % ludności powiatu;
Gęstość zaludnienia: 48,6 mieszkańców/km²;
Liczba sołectw: 19 + 10 przysiółków;
Charakter gminy: rolnictwo, usługi;
Najważniejsze cieki: rzeka Krynka i potok Karnkowski.
1.4. d. Gmina Kondratowice
Położenie: zachodnia część powiatu strzelińskiego; graniczy z gminami: Jordanów Śląski
(powiat wrocławski), Łagiewniki i Niemcza (powiat dzierżoniowski), Ciepłowody (powiat
ząbkowicki), Strzelin i Borów (powiat strzeliński);
Powierzchnia gminy: 98,14 km²; 15,8% powiatu, 0,5% województwa;
Ludność gminy: 4 691 osób (stan na 12.2002, wg danych GUS); 10,4% ludności powiatu;
Gęstość zaludnienia: 48,6 mieszkańców/km²;
Charakter gminy: rolnictwo, usługi, drobna przedsiębiorczość;
Najważniejsze cieki: rzeki Ślęza i Mała Ślęza.
1.4. e. Miasto i gmina Wiązów
Położenie: wschodnia część powiatu strzelińskiego; graniczy z gminami: Oława, Domaniów
(powiat oławski), Strzelin i Przeworno (powiat strzeliński), Olszanka, Brzeg, Grodków
(powiat brzeski w województwie opolskim);
Powierzchnia: 141,82 km² (w tym miasto Wiązów: 9,2 km²), 22,8% powierzchni powiatu,
0,7% powierzchni województwa;
Liczba mieszkańców: 7 494 osób (stan na 12.2002, wg danych GUS), w tym: miasto – 2 280,
wieś – 5 214; 16,4% ludności powiatu.
Gęstość zaludnienia: 54,9 mieszkańców/km²; na terenach wiejskich gminy: 41,0 osób/km²;
Liczba miejscowości: 25, w tym miasto Wiązów;
Charakter gminy: rolnictwo i usługi;
11
Najważniejsze cieki: rzeki Oława i Gnojna.
2. Środowisko przyrodnicze
Powiat strzeliński obejmuje obszary o oryginalnych walorach turystycznych
i kulturowych. W południowej części dominują w krajobrazie Wzgórza Strzelińskie
(najwyższe wzniesienie – Gromnik – 393 m. n.p.m.). To teren bardzo urozmaicony
krajobrazowo, z szeregiem wzniesień poprzecinanych dolinami rzek.
Występują tu rzadko spotykane rośliny takie jak: ostrożeń dwubarwny, groszek
skrzydlaty, turzyca niższa, dzwonecznik wonny oraz cenne drzewa pomnikowe. Wzgórza
Strzelińskie pokryte są lasami mieszanymi z przewagą sosny, świerka i dębu, z obszarami
lasów bukowych.
Wschodnią granicę powiatu wyznacza Wzniesienie Warzyszowsko–Szklarskie oraz
rzeczka Gnojna. Tereny te oddzielone są od Wzgórz Strzelińskich bogatą w urodzajne gleby
doliną rzeki Krynki. W południowo-zachodniej części powiatu usytuowane są Wzgórza
Niemczańskie i Kotlina Henrykowska, a w zachodniej Wzgórza Lipowe i Dobrzenieckie.
Skrajne tereny północno – wschodnie powiatu leżące już na obszarze Niziny Śląskiej,
przechodzą łagodnie w Równinę Wrocławską.
Stan środowiska naturalnego jest ogólnie dobry. Rolniczy charakter oraz ograniczony
zakres inwestycji przemysłowych powodują, że środowisko przyrodnicze jest czyste.
Zanieczyszczenie powietrza nie przekracza dopuszczalnych norm. Pod tym względem powiat
prezentuje się korzystnie nie tylko na tle Wrocławia, ale i innych sąsiadujących terenów.
Występujące zanieczyszczenia powietrza to w większym stopniu efekt emisji z zewnątrz.
Kluczowym problemem ekologicznym wspólnoty samorządowej jest zły stan gospodarki
ściekowej.
Na terenie powiatu występują następujące obszary zielone: lasy i grunty leśne
(5 353 ha), łąki i pastwiska (5 015 ha), tereny zieleni osiedlowej, wiejskiej (138 ha). Przekrój
własnościowy lasów przedstawia się następująco: lasy państwowe zajmują ok. 91% ogólnej
powierzchni lasów (4 877 ha), lasy prywatne ok. 6,5% (350 ha). Pozostała, niewielka część to
lasy komunalne – ok. 0,8% (43 ha). W gminach: Kondratowice, Przeworno i Strzelin znajdują
się obiekty objęte ochroną prawną (25 pomników przyrody). Ponadto, na terenie gminy
Przeworno, znajduje się obszar Krajobrazu Chronionego Wzgórz Strzelińskich.
12
Teren powiatu znajduje się na obszarze zlewni rzek Ślęzy i Oławy. Powierzchnia
całkowita zlewni rzeki Ślęzy wynosi 971 km², natomiast Oławy 1 167,4 km². Źródła obu rzek
biorą początek na obszarze Wzgórz Niemczańsko – Strzelińskich. Z kolei ich środkowy
i dolny bieg znajduje się na Nizinie Śląskiej.
W celu właściwego zagospodarowania obszaru zlewni obu rzek został opracowany,
z inicjatywy powiatu strzelińskiego, Program ochrony i zagospodarowania wód zlewni rzek
Ślęza i Oława. Przewiduje on kompleksowe rozwiązanie zagadnień z zakresu gospodarki
wodnej, ściekowej i przeciwpowodziowej na obszarze kilkunastu gmin, w perspektywie
kilkunastu najbliższych lat.
Oprócz rzek Ślęzy i Oławy oraz ich dopływów, na terenie powiatu znajdują się także
zbiorniki wód stałych. Wśród nich wyróżnić można stawy oraz zbiorniki znajdujące się
w wyrobiskach poeksploatacyjnych złóż skalnych. Największym akwenem wodnym w skali
powiatu będzie zbiornik retencyjny w gminie Przeworno, na rzece Krynce. Z ogólnej
powierzchni zbiornika wynoszącej 85 ha, 34 ha zajmie stała powierzchnia zalewowa.
Na obszarze powiatu strzelińskiego występują duże zasoby surowców mineralnych,
takich jak: kamienie budowlane (granit, bazalt), łupki kwarcytowe, marmur, kruszywa
naturalne, iły ceramiki budowlanej, kwarcyty ogniotrwałe.
Do głównych problemów, zinwentaryzowanych przez zarząd powiatu i starostwo, związanych
z ochroną środowiska, zaliczyć należy:
•
istnienie oraz powstawanie kolejnych dzikich wysypisk odpadów, będących efektem
ich nielegalnego porzucania;
•
bezpośrednie odprowadzanie ścieków komunalnych do wód powierzchniowych lub do
ziemi (dotyczy terenów nieskanalizowanych);
•
funkcjonowanie przestarzałych instalacji technologicznych i kotłowni zakładowych
w niektórych firmach;
•
niski poziom selektywnej zbiórki odpadów na obszarze gmin;
•
występowanie zjawisk kłusownictwa i dewastacji w lasach oraz na wodach
powierzchniowych;
•
nierozstrzygniętą kwestię likwidacji pokryć azbestowych oraz zbiórki odpadów
niebezpiecznych, powstających w gospodarstwach domowych;
•
niską świadomość ekologiczną rolników na temat zagrożeń dla środowiska,
wynikających z intensywnej i nieprzemyślanej gospodarki rolnej;
13
•
duże obciążenie emisjami miasta Strzelina, szczególnie w sezonie grzewczym
i podczas kampanii cukrowniczej (emisje energetyczne i komunikacyjne);
•
spalanie w paleniskach domowych odpadów innych niż dopuszczane;
•
zła jakość wód powierzchniowych oraz słabo rozwinięty system retencji.
Główne potrzeby z zakresu ochrony środowiska na terenie powiatu:
•
zwiększenie dostępności mieszkańców i inwestorów do zbiorczych systemów
kanalizacyjnych i obniżenie ilości nielegalnych zrzutów ścieków do środowiska;
•
budowa
obiektów
gospodarki
wodnej
o
charakterze
przeciwpowodziowym
i retencyjnym;
•
tworzenie systemów selektywnej zbiórki odpadów (w tym odpadów niebezpiecznych);
•
modernizacja lub budowa istotnych obiektów gospodarki odpadami (punkty zbierania
odpadów, centra segregacji i składowania);
•
modernizacja lub wymiana urządzeń grzewczych i technologicznych w kotłowniach;
•
promowanie rozwiązań energooszczędnych oraz prowadzenie termomodernizacji
budynków;
•
realizacja inwestycji mających wpływ na obniżanie emisji komunikacyjnych (remonty
dróg, likwidacja zatorów komunikacyjnych);
•
wzrost świadomości społeczności lokalnej na temat roli lasów w całej strukturze
przyrodniczo – gospodarczej regionu;
•
kontynuowanie planowej gospodarki w kompleksach leśnych;
•
rozszerzenie zasięgu Obszaru Krajobrazu Chronionego Wzgórz Strzelińskich na teren
gminy Strzelin;
•
objęcie kolejnych obiektów i terenów szczególną ochroną, ze względu na duże walory
przyrodnicze;
•
prowadzenie wszechstronnej i wielokierunkowej edukacji ekologicznej.
3. Walory turystyczne
Powiat strzeliński jest jedną z najbardziej interesujących – pod względem
turystycznym – części województwa dolnośląskiego. Liczne, niezbyt wysokie, ale malownicze
14
wzgórza, stwarzają wspaniałe warunki do wędrówek i rowerowych wycieczek. Dzięki
łagodnemu ukształtowaniu terenu, są one odpowiednie nawet dla początkujących turystów.
Powiat strzeliński, przy zaangażowaniu inwestycyjnym samorządu lokalnego, może
skutecznie konkurować z popularnymi miejscowościami turystycznymi regionu.
Na terenie powiatu znajdują się szlaki turystyczne, które przebiegają przez Wzgórza
Niemczańsko – Strzelińskie. Większość z nich ma swój początek na stacji PKP w Strzelinie.
Opisane trasy wycieczkowe są również atrakcyjną propozycją dla rowerzystów. Szlaki
turystyczne znajdujące się na terenie powiatu, pozostają pod nadzorem PTTK Strzelin. Są one
oznaczone i obecnie czynne:
•
szlak czerwony ze Strzelina do Ziębic o długości 30 km;
•
szlak niebieski z Henrykowa do Białego Kościoła o długości 12 km;
•
szlak żółty z Białego Kościoła do Jegłowa o długości 13 km;
•
szlak zielony I z Henrykowa do Jegłowa o długości 14 km;
•
szlak zielony II z Nowoleskiej Kopy do Kuropatnik o długości 9 km;
Poniżej zamieszczone zostały mapki przedstawiające przebieg szlaków turystycznych (Mapa
2 i Mapa 3).
Na terenie powiatu wytyczono także ścieżkę dydaktyczną po Wzgórzach Strzelińskich.
Przebiega ona na szlakach turystycznych, ma łączną długość 61,5 km i jest doskonałym
źródłem wiedzy na temat historii powiatu, jego flory i fauny (jest to głównie teren gmin
Przeworno i Strzelin). W celu popularyzacji tych terenów Towarzystwo Wzgórz Strzelińskich
opublikowało przewodnik: Ścieżka dydaktyczna na szlakach Wzgórz Strzelińskich.
Mapa 2. Trasy przebiegające przez
Wzgórza Strzelińskie
Mapa 3. Trasy przebiegające przez
Wzgórza Niemczańskie
15
Istniejące szlaki turystyczne planuje wzbogacić się poprzez utworzenie szlaków
rowerowych w miejscu istniejących, nieużywanych torowisk. Mają one przebiegać na
następujących trasach:
•
Strzelin – Kondratowice – Łagiewniki, o długości 17 km;
•
Strzelin – Przeworno – Otmuchów, o długości 45 km;
•
Strzelin – Wiązów – Brzeg, o długości 30 km.
Powiat strzeliński uczestniczy także w tworzeniu Studium systemu turystyki rowerowej
województwa dolnośląskiego.
W planach władz powiatu rysuje się pomysł utworzenia Sali Historycznej Ziemi
Strzelińskiej w Liceum Ogólnokształcącym. Dzięki takiemu przedsięwzięciu, możliwym
stałoby się przedstawienie ciekawej historii regionu oraz jego promowanie.
Na terenie powiatu strzelińskiego znajduje się wiele atrakcji turystycznych. Bez
wątpienia najbardziej oryginalną są kamieniołomy granitu. Należą one do największych
kamieniołomów w Europie (głębokość głównego wyrobiska wynosi ponad 100 m).
Najbardziej okazałe obiekty znajdują się w Strzelinie, a mniejsze w Górce, Białym Kościele,
Gębczycach i Gościęcicach. Teren kamieniołomów w Gębczycach jest również atrakcyjnym
16
miejscem do nurkowania. Głębokość kamieniołomów dochodzi miejscami nawet do około 30
metrów. Dno zawiera ciekawe elementy infrastruktury kamieniołomów, jak na przykład
wagony transportujące urobek. Na terenie powiatu istnieje też wiele nieczynnych, zalanych
wodą wyrobisk granitowych, stanowiących interesujący element krajobrazu.
Mimo wysokiej atrakcyjności kamieniołomów, nie są one w pełni wykorzystywane ze
względów bezpieczeństwa. Nie bez znaczenia pozostaje również brak stosownych
porozumień pomiędzy gminami a właścicielami terenów, w sprawie ich udostępnienia dla
ruchu turystycznego.
Inną atrakcją geologiczną są łupki kwarcytowe, których pokłady usytuowane są
w pobliżu miejscowości Jegłowa, w gminie Przeworno. Można tam znaleźć ciekawe okazy
kwarcytu – kryształu górskiego. Podobne złoża są na świecie niezwykle rzadkie, dlatego też
Jegłowa jest miejscem odwiedzanym przez wielu turystów.
Magnesem przyciągającym turystów w okolice powiatu strzelińskiego są również
zabytki znajdujące się na jego terenie. Początki najstarszego, na terenie powiatu, obiektu
sięgają wczesnego średniowiecza – jest nim rotunda św. Gotarda w Strzelinie. Obiekt ten
zbudowany został z granitu. Można więc założyć, że już wiele set lat temu kamień ten
wydobywano z lokalnych zasobów. Oprócz rotundy, warto także zobaczyć Dom Książąt
Brzeskich, który powstał w XVI w. Do atrakcji Strzelina należą ponadto: kaplica Świętego
Jerzego, kościoły pw. Podniesienia Krzyża Świętego i pw. Matki Chrystusa. Zwiedzając
tereny powiatu, nie można zapomnieć o pałacach, folwarkach i zabytkach architektury
sakralnej, w które obfitują jego miejscowości. Warto też, korzystając ze szlaków
turystycznych, wybrać się do Henrykowa, leżącego poza granicami powiatu, w celu
zwiedzenia Opactwa Cystersów.
Zasoby dziedzictwa kulturowego o randze powiatowej lub międzygminnej oraz ich
krótką charakterystykę przedstawia Tabela 2.
Tabela 2: Zasoby dziedzictwa kulturowego o randze powiatowej lub międzygminnej.
wyszczególnie- miejscowość
rok
nie obiektów
w której
pochodz. /
dziedzictwa
obiekt się
wiek
kulturowego
znajduje
krótka charakterystyka
17
rotunda św.
Gotarda
Strzelin
1150
Dom Książąt
Brzeskich
Strzelin
XVII
kościół pw.
Najświętszej
Marii Panny
Strzelin
XII
kościół pw.
Podniesienia
Krzyża
Świętego
Strzelin
XV
Ratusz
Strzelin
XIV
Pierwsza część kościoła, w formie rotundy, powstała około 1150
roku. Pod koniec XIII wieku wieżę podwyższono oraz
dobudowano do niej nawę. Dwa wieki później dodano kolejną
nawę, a całość przykryto dachem namiotowym. Bryłę, jaką kościół
wtedy uzyskał, możemy oglądać do dzisiaj.
Powstał w XVII wieku, w miejscu istniejącego wcześniej
klasztoru klarysek. Do 1675 r był kwaterą księcia brzeskiego.
Wielokrotnie przebudowywany. W latach późniejszych mieścił się
w nim m.in. Urząd Podatkowy. W roku 1815, podczas walk z
Napoleonem, spotkali się tu car Aleksander I i król pruski
Fryderyk Wilhelm III. Po roku 1945 budynek pozostawał w ruinie
i dopiero w latach 90-tych rozpoczęła się jego renowacja.
Kościół został ufundowany prawdopodobnie przez Piotra Włosta
w 1130 roku . W 1264 roku Bogusław II stworzył tu odrębną
parafię. W czasie wojen husyckich został zniszczony a po
odbudowie pełnił rolę kościoła cmentarnego. Od 1548 roku
prowadzony był przez szereg odłamów religijnych: protestantów,
braci czeskich, ewangelików. Po ostatniej wojnie został
opuszczony w wyniku emigracji wiernych tego wyznania.
Odbudowano go w 1982 roku jako kościół rzymsko-katolicki.
Wybudowany został w XV wieku przy klasztorze klarysek.
Pierwotnie gotycki, po pożarze w okresie wojny trzydziestoletniej,
został przebudowany w stylu barokowym
z zachowaniem
zewnętrznego wyglądu. Wypełniające wnętrze rzeźby pochodzą z
XVIII wieku i są głównie dziełem
Jana Józefa Klima.
Najstarszy ratusz powstał najprawdopodobniej na miejscu domu
kupieckiego w początkach XIV wieku. Pierwszej przebudowie
został poddany dwa wieki później, ale w niedługim czasie został
zniszczony przez pożar. Odbudowany w stylu renesansowym w
1564 roku, przez kolejne dwa wieki nie ulegał większym
zmianom. Kolejny, większy pożar w 1706 roku ponownie
zniszczył dużą część ratusza i wieżę, która na odbudowę czekała
trzynaście lat. Zniszczony w wyniku działań wojennych ratusz i
wysadzona wieża zostały rozebrane. Pozostawiony jako trwała
ruina czworoboczny fragment podstawy wieży (prawdopodobnie
najstarsza część ratusza), zbudowany z kamienia łupanego,
zajmuje centralną część obecnego rynku.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Starostwa Strzelińskiego.
Ponad wyżej wymienione, do ważnych zabytków architektury i budownictwa na
terenie powiatu strzelińskiego zaliczyć można:
•
Kościół pw. Jana Chrzciciela z XIV w. w Biedrzychowie;
•
Kościół filialny pw. Św. Jadwigi z XIV w. w Dobroszowie;
•
Wieża kościoła filialnego pw. Św. Jadwigi w Jegłowej;
•
Zespół zamkowy, ruina zamku murowanego z XV w. i XVI w. oraz z I połowy
XVII w. rozbudowany w XVIII w. w Witostowicach;
•
dwór obronny z XV w. w Wyszonowicach;
18
•
Zespół kościelny pw. Matki Boskiej Szkaplerznej z połowy XVIII w., zespół pałacowy
z początku XVIII w. w Żeleźniku;
•
Zespół klasztorny ss. Klarysek, obecnie Zgromadzenie Sióstr Boromeuszek w
Strzelinie;
•
Kościół pw. Matki Chrystusa z XVI w. w Strzelinie;
•
Kaplica Św. Jerzego z ok. 1350 roku w Strzelinie.
Baza noclegowa funkcjonująca na obszarze powiatu prezentuje się następująco:
•
W Strzelinie znajduje się hotel „Maria”, w którym można wynająć pokoje 2-osobowe,
3-osobowe i 5-osobowe. Dodatkowo w hotelu znajduje się sala konferencyjna. Istnieje
również możliwość, korzystając z hotelowego tarasu, organizowania imprez
okolicznościowych.
•
Trzy gospodarstwa agroturystyczne, w tym dwa całoroczne i jedno sezonowe,
oferujące możliwość aktywnego wypoczynku obejmującego m.in.: jeździectwo,
wędkarstwo, sporty wodne (Gospodarstwo Agroturystyczne państwa Dubaniowskich
w Białym Kościele, Gospodarstwo Agroturystyczne Edmunt Kwaśny w Nowolesiu,
Gospodarstwo Agroturystyczne Ewelina Koczwara w Szczawinie)
•
w Białym Kościele (gmina Strzelin) znajduje się baza kempingowa wyposażona
w 200 miejsc, w tym 120 stałych, boiska do siatkówki, koszykówki, tenisa, kąpielisko
z możliwością wypożyczenia sprzętu wodnego;
•
W Białym Kościele znajdują się domy wypoczynkowe: pięcioosobowy, całoroczny
z możliwością korzystania z aktywnego wypoczynku, m.in. przejażdżki rowerowe
oraz wędrówki. Zaś w Dębnikach hacjenda „Dolina Żab”, która oferuje imprezy –
bankiety, pikniki, wesela.
4. Zagospodarowanie przestrzenne
4.1. Drogi
19
Przez powiat strzeliński przebiegają drogi publiczne o łącznej długości 511,4 km
(z wyłączeniem dróg gminnych i wewnętrznych), z czego 41,1 km to drogi krajowe, 65,0 km
wojewódzkie a 405,3 km powiatowe. Drogi administrowane przez zarząd powiatu, o długości
395,7 km, przebiegają poza granicami administracyjnymi miast. Łączna powierzchnia
chodników usytuowanych w ich ciągu wynosi 18 670,60 m².
Tabela 3: Podział dróg przebiegających przez obszar powiatu strzelińskiego
(z wyłączeniem dróg gminnych).
rodzaj drogi
kierunek z ... do ...
łączna długość
odcinków (km)
a) A-4 odcinek Wrocław – Gliwice
b) Nr 39 Łagiewniki - Brzeg
a) 395 Ziębice – Wrocław
b) 396 Oława Strzelin
wojewódzkie
c) 378 Grodków – Strzelin
d) 385 Grodków - Ziębice
stanowią połączenia miast będących siedzibami
powiatowe
powiatów z siedzibami gmin oraz siedziby
gmin między sobą
krajowe
41,1
65
405,3
Źródło: Opracowanie Wydziału Dróg i Mostów Starostwa Powiatowego w Strzelinie.
Możliwość właściwego wykorzystania sieci drogowej przez transport uwarunkowana
jest pewnymi cechami. Istotne znaczenie mają cechy strukturalne i geometryczne.
Odpowiednia ich jakość gwarantuje dostępność dróg dla użytkowników oraz wymagany na
nich poziom swobody ruchu. Ważną rolę odgrywają także odpowiednie cechy techniczno –
eksploatacyjne. Powinny być one dostosowane do wielkości i charakterystyki ruchu.
Kompleks cech jakościowych poszczególnych elementów drogi (jezdni, poboczy,
obiektów inżynierskich, urządzeń odwadniających itd.), stanowi jej wartość techniczno –
eksploatacyjną. Główną rolę odgrywają cechy jakościowe nawierzchni oraz obiektów
mostowych. To od nich zależy przede wszystkim możliwość właściwej eksploatacji drogi.
Podstawę do ustalenia potrzeb w dziedzinie modernizacji i rozwoju sieci drogowej
stanowi ocena stopnia zaspokojenia potrzeb transportowych jak również prognoza ruchu.
Badania oraz inwentaryzacja wykazały, że o ile gęstość sieci drogowej (która jest wyrażona
długością dróg odnoszoną do powierzchni obszaru, liczby ludności, liczby miejscowości) jest
zadawalająca, to wartość techniczno – eksploatacyjna dróg odbiega od przyjętych standardów.
Wydział Dróg i Mostów Starostwa Powiatowego szacuje, iż 20% nawierzchni dróg
powiatowych jest w stanie dobrym lub zadawalającym. Pozostała część wymaga różnego
20
rodzaju działań naprawczych, począwszy od wzmocnień, poprzez wyrównania, do zabiegów
powierzchniowych. Podział dróg powiatowych pod względem rodzaju nawierzchni
przedstawia Tabela 4.
Tabela 4: Podział dróg powiatowych pod względem nawierzchni.
rodzaj nawierzchni
twarda
ulepszona
nieulepszona
bitumiczna betonowa kostka bruk tłuczeń
drogi powiatowe
(km)
poza granicami
administracyjnymi miast
w granicach
administracyjnych miast
gruntowa
317,4
-
13,2
8,7
7,5
48,9
8,6
-
0,3
-
-
0,7
Źródło: Opracowanie Wydziału Dróg i Mostów Starostwa Powiatowego w Strzelinie.
Do głównych problemów, jakie występują na obszarze powiatu, związanych z drogami
powiatowymi zaliczyć należy:
•
niewłaściwy stan techniczny jezdni;
•
niespełnianie parametrów technicznych i użytkowych jezdni, obiektów budowlanych
oraz urządzeń technicznych, przewidzianych dla tego typu dróg (w tym: nośność
jezdni lub podbudowy, elementów geometrycznych jezdni, pobocza, obiektów
mostowych, przepustów, konstrukcji oporowych itp.)
4.2. Wodociągi i ujęcia wody
System wodociągów na terenie powiatu strzelińskiego można uznać za dobry.
Istniejąca na tym obszarze sieć wodociągowa obejmuje 98% gospodarstw domowych.
Aktualnie trwają inwestycje w Gębczycach, Gębicach oraz w Nowolesiu w gminie Strzelin.
Długość wodociągów w poszczególnych gminach przedstawia Tabela 5.
Tabela 5: Wodociągi – długość czynnej sieci rozdzielczej
w poszczególnych gminach (w km).
21
gmina
długość czynnej sieci
rozdzielczej
Borów
Kondratowice
Przeworno
Strzelin
Wiązów
powiat razem
43
44
69
105,5
57
318,5
Na terenie powiatu aktualnie są eksploatowane 24 ujęcia wody (ok. 50 studni), które są
ujęciami wód podziemnych. Ich rozkład na poszczególne gminy przedstawia się następująco:
•
w gminie Borów – 3
•
w gminie Kondratowice – 3
•
w gminie Przeworno – 6
•
w gminie Strzelin – 6
•
w gminie Wiązów – 6
Sumaryczna wydajność eksploatacyjna ujęć wody, studni wynosi 11 102,5 m³/dobę. Stan
pozyskiwanej wody pitnej można określić jako dobry oraz bardzo dobry.
Zasadniczymi problemami w odniesieniu do gospodarki wodnej są:
•
dekapitalizacja ujęć zarządzanych przez następców prawnych byłych PGR–ów;
•
zagrożenie niewłaściwego zabezpieczenia i eksploatowania tych ujęć.
Do potrzeb dotyczących wodociągów zaliczyć należy:
•
konieczność modernizacji i rozbudowy istniejących ujęć wody;
•
rozbudowę i modernizację stacji uzdatniania wody oraz sieci wodociągowej.
4.3. Kanalizacja
22
Nieco odmiennie wygląda stan skanalizowania powiatu. W gminie Borów sieć
kanalizacji obejmuje 20% mieszkańców gminy. Podobnie sytuacja przedstawia się w gminie
Kondratowice. Z kolei na terenie gminy Przeworno sieć kanalizacyjna nie istnieje. Stan
skanalizowania miasta Strzelina jest zadowalający, aczkolwiek problem stanowić może
przestarzała sieć na obszarze centrum miasta. W gminie i mieście Wiązów skanalizowana jest
tylko część miasta. Całkowita długość sieci kanalizacyjnej w powiecie wynosi 45,49 km
(Tabela 6).
Tabela 6: Długość sieci kanalizacyjnej w poszczególnych
gminach.
gmina
Borów
Kondratowice
Przeworno
Strzelin
Wiązów
powiat razem
długość sieci kanalizacyjnej w km
6,6
3,3
0
27,79
7,8
45,49
Na obszarze powiatu funkcjonują trzy oczyszczalnie ścieków w gminach: Borów,
Strzelin i Wiązów. Ich charakterystykę przedstawia Tabela 7. Zawarte w niej dane wskazują,
że istniejące oczyszczalnie nie są przeciążone. Jest to głównie wynikiem słabo rozwiniętej
sieci kanalizacyjnej na terenie powiatu. W roku 2000 przyłączonych do niej było 35%
mieszkańców powiatu, gdy średnia dla województwa dolnośląskiego wynosiła 64%.
Tabela 7: Charakterystyka oczyszczalni ścieków funkcjonujących na terenie powiatu.
gmina/miejscowość
cecha
rok pochodzenia oczyszczalni
moc przerobowa w m³ / dobę
ilość oczyszczanych ścieków
Borów/Borek
Strzeliński
1992
400
145 – 180 m³/d
Chociwel/Strzelin Stary Wiązów/Wiązów
1994
7000
2600 – 4000 m³/d
2000
500
184 – 215 m³/d
Dodatkowo na terenie powiatu funkcjonuje dziesięć przydomowych indywidualnych
oczyszczalni ścieków. Program ochrony i zagospodarowania wódz zlewni rzek Ślęza i Oława
zakłada, że 15% mieszkańców powiatu strzelińskiego zostanie objętych właśnie
przydomowymi oczyszczalniami ścieków.
23
Z obszarów, które nie posiadają kanalizacji, ścieki odprowadzane są najczęściej do
lokalnych zbiorników bezodpływowych, bądź bezpośrednio do sieci kanalizacji deszczowej.
Plany związane z rozwiązywaniem problemu kanalizacji powiatu oraz oczyszczania ścieków
poruszane są m.in. w Programie ochrony i zagospodarowania wód zlewni rzek Ślęza i Oława
oraz w Planie kanalizacji gminy dla Wiązowa.
Do głównych problemów związanych z kanalizacją zaliczyć należy m.in.:
•
niekontrolowane odprowadzanie ścieków z terenów nieskanalizowanych, co prowadzi
do degradacji wszelkich cieków powierzchniowych;
•
przerzuty ścieków sanitarnych i technologicznych do kanalizacji deszczowej;
•
niski stopień skanalizowania powiatu, zwłaszcza obszarów wiejskich.
Do potrzeb związanych z kanalizacją powiatu zaliczyć należy m.in.:
•
pełną sanitację powiatu;
•
modernizację i wymianę urządzeń;
•
uporządkowanie gospodarki ściekowej w niektórych zakładach;
•
inwentaryzację kanalizacji opadowej pod kątem nielegalnych przyłączy.
4.4. Gospodarka odpadowa
Powiat strzeliński, w zakresie gospodarki odpadami, posiada Plan gospodarki
odpadami dla powiatu strzelińskiego, który jest częścią Programu ochrony środowiska
powiatu strzelińskiego i został przyjęty do realizacji w 2004 r. Plan ten jest dokumentem
pośrednim pomiędzy dokumentem wojewódzkim, a dokumentami gminnymi i na podstawie
informacji ze swojego obszaru dopracowuje wytyczne wyższego szczebla do potrzeb
lokalnych.
W związku z rolniczym charakterem obszaru powiatu do głównych obszarów
problemowych należy zaliczyć kwestie związane z odpadami komunalnymi oraz odpadami
z produkcji rolnej i przetwórstwa rolno – spożywczego.
Odpady komunalne z obszaru powiatu gromadzone są na czterech gminnych
składowiskach zlokalizowanych w miejscowościach: Stary Wiązów, Wąwolnica, Stogi oraz
Podgaj, przy czym ostatnie z nich zostało wskazane przez organy administracyjne do
likwidacji przed końcem 2007 r. W przypadku obiektu w Wąwolnicy istnieje możliwość
24
stworzenia na jego bazie Regionalnego (ponadgminnego) Centrum Sortowania, Odzysku i
Unieszkodliwiania Odpadów (CSOiUO). Centrum to miałoby obsługiwać obszar strzelińsko –
ząbkowicki. Możliwość taka wynika z posiadanej przez gminę Strzelin znacznej rezerwy
terenu pod budowę takiej inwestycji, dobrych uwarunkowań geologiczno – przyrodniczych
oraz optymalnego położenia obiektu. Realizacja takiego obiektu rozwiązałaby problemy
ostatecznego zagospodarowania odpadów z kilku, a nawet kilkunastu gmin położonych w
najbliższym otoczeniu. Utworzenie Centrum uzależnione jest od woli zainteresowanych
samorządów gmin.
Ponadto, w gminie Wiązów prywatny inwestor planuje wybudować składowisko dla
odpadów obojętnych oraz innych niż niebezpieczne. W związku z komercyjnym charakterem
przedsięwzięcia, będzie ono obsługiwało nie tylko podmioty z obszaru powiatu strzelińskiego,
ale również z innych terenów, jak np.: Wrocław czy Opole.
Na
terenie
wszystkich
gmin
wprowadzono
selektywną
zbiórkę
odpadów
opakowaniowych i papierowych, która powoli zaczyna nabierać odpowiednich kształtów i
zyskuje pozytywną aprobatę lokalnej społeczności.
Innym problemem jest kwestia materiałów budowlanych zawierających azbest. Tego
typu materiały występują zarówno w gospodarstwach prywatnych, jak też i byłych PGR-ach.
Istniejący Program usuwania azbestu, z powodów braku odpowiednich instrumentów
prawnych, organizacyjnych i ekonomicznych, nie jest do chwili obecnej realizowany.
Nie rozstrzygnięto również kwestii postępowania z odpadami niebezpiecznymi. Jak na
razie nie został wprowadzony żaden system wydzielania ich z odpadów komunalnych.
Bardzo istotnym problemem, występującym na terenie powiatu strzelińskiego, są także
nielegalne składowiska, przede wszystkim odpadów komunalnych pochodzących z
gospodarstw domowych. Jest to wynikiem braku świadomości ekologicznej mieszkańców
(głównie miejscowości
wiejskich) oraz
niedostatecznego realizowania ustawowych
obowiązków przez gminy. W niektórych miejscowościach tylko 10% mieszkańców posiada
pojemniki na odpady komunalne.
Specjalny dokument: Plan gospodarki odpadami dla powiatu strzelińskiego zawiera
szczegółowe rozwiązania kwestii gospodarowania odpadami na obszarze powiatu.
Do głównych problemów związanych z gospodarką odpadową, jakie występują na obszarze
powiatu, zaliczyć należy:
25
•
wypełnienie lub zły stan techniczny istniejących składowisk odpadów; oraz
niespełnianie przez te obiekty norm przewidzianych w obecnie obowiązujących
przepisach;
•
występowanie dzikich wysypisk odpadów;
•
konieczność likwidacji pokryć azbestowych;
•
brak punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych i wielkogabarytowych;
•
funkcjonowanie podmiotów, które mają nieuregulowany stan formalno – prawny
w zakresie gospodarowania odpadami;
•
nieprecyzyjną informację i brak realizacji obowiązku przyjmowania opakowań po
nawozach i środkach ochrony roślin;
•
niski stopień wykorzystania przepisów wykonawczych i egzekucyjnych nałożonych
kompetencyjnie na organy gminne oraz jednostki kontrolne;
•
niewystarczające stosowanie mechanizmów kontrolnych oraz edukacyjnych, w celu
zmniejszenia procederu nielegalnego porzucania odpadów;
•
spalanie odpadów w paleniskach domowych i na powierzchni ziemi.
5. Gospodarka
Powiat strzeliński stara się aktywnie kreować rozwój gospodarczy na swoim obszarze.
Jednym z przejawów tego jest udział w stworzonym wraz z gminami: Wiązów, Borów,
Przeworno i Strzelin – Stowarzyszeniu Inicjatyw Społeczno – Gospodarczych w Strzelinie.
Stowarzyszenie oprócz działań związanych z pobudzaniem aktywności społeczności lokalnej,
współpracy z organizacjami oraz różnymi instytucjami i podmiotami, prowadzi Fundusz
Poręczeń Kredytowych. Udzielane poręczenia służą jako zabezpieczenie kredytów i pożyczek
zaciąganych przez przedsiębiorców. Rada Powiatu II Kadencji podjęła decyzję w sprawie
przekształcenia stowarzyszenia w Agencję Rozwoju Ziemi Strzelińskiej na zasadach spółki
prawa handlowego.
Podstawowe jednostki gospodarcze występujące na terenie powiatu strzelińskiego to w
głównej mierze małe i średnie przedsiębiorstwa, przede wszystkim o profilu usługowym,
handlowym i rolniczym.
W związku z rolniczym charakterem powiatu na jego obszarze dominuje działalność
związana z przetwórstwem rolno – spożywczym wykorzystującym plony lokalnego rolnictwa.
26
Z kolei występowanie surowców mineralnych przyczynia się do funkcjonowania m.in. kilku
kopalni.
W regionie ważną rolę spełnia również indywidualna działalność gospodarcza. Na
terenie powiatu, na dzień 31.03.2004 r., odnotowano funkcjonowanie 1860 takich podmiotów.
Ponad połowa z nich (952) prowadzi działalność handlową i usługową. Na kolejnych
miejscach znajduje się budownictwo (286), działalność związana z obsługą nieruchomości i
firm (215) oraz działalność związana z transportem i gospodarką magazynową (198).
Tabela 8. Podmioty gospodarki narodowej, bez osób prowadzących indywidualne
gospodarstwa rolne. Stan na 31.03.2004.
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w tym:
pozostała
transport,
działalność
obsługa
handel i
hotele i gospodarka pośrednictwo
usługowa,
budownictwo
nieruchomości
naprawy restauracje magazynowa finansowe
komunalna,
i firm; nauka
i łączność
społeczna i
indywidualna
286
952
82
198
74
215
71
Źródło: Dane GUS.
Na
terenie
powiatu
funkcjonują
również
instytucje
tworzące
otoczenie
okołobiznesowe. Są to w głównej mierze banki oraz spółdzielnie udzielające kredytów
(Tabela 9).
Tabela 9: Otoczenie przedsiębiorczości w powiecie strzelińskim: banki (oddziały banków).
nazwa instytucji
Bank Zachodni WBK S.A. I Oddział w Strzelinie
PKO Bank Polski Oddział Strzelin
forma prawna
Spółka Akcyjna publiczna notowana na rynku
podstawowym GPU
Jednoosobowa Spółka Akcyjna Skarbu Państwa
spółdzielnia
Powiatowy Bank Spółdzielczy w Strzelinie
Powiatowy Bank Spółdzielczy w Strzelinie Oddział
Borów
Powiatowy Bank Spółdzielczy w Strzelinie Oddział
Przeworno
Powiatowy Bank Spółdzielczy w Strzelinie Punkt
Kasowy Kondratowice
„Pro - Fit” S.C. Andrzej Smoliński i Przemysław
Kamieniarz we Wiązowia
spółdzielnia
spółdzielnia
spółdzielnia
filia banku PKO BP
Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo Kredytowa
Strzelin
27
spółdzielnia
Na terenie powiatu strzelińskiego odnotowuje się nieznaczny, aczkolwiek widoczny
spadek liczby podmiotów gospodarczych. Najbardziej drastyczny i widoczny ma miejsce
w
gminie Kondratowice. W pozostałych gminach spadek był o wiele mniejszy na przestrzeni lat
2002 – 2004, albo też odnotowano niewielki wzrost liczby podmiotów gospodarczych (gmina
Wiązów).
Tabela 10: Liczba podmiotów gospodarczych na terenie powiatu strzelińskiego
w latach 2002 – 2004.
miejscowość/gmina
gmina Borów
2002
273
2003
257
2004
262
gmina Kondratowice
225
220
127
gmina Przeworno
258
247
247
1 660
1 500
1 500
416
500
500
razem
2 832
2 724
2 636
28
6. Rolnictwo i obszary wiejskie
Z danych spisu rolnego przeprowadzonego w 2002 roku wynika, że w województwie
dolnośląskim największą średnią wielkość użytków rolnych, przypadających na jedno
gospodarstwo rolne, odnotowano w powiecie strzelińskim (10,01 ha).
Obszar powiatu w głównej mierze stanowią grunty zaliczane do III klasy bonitacyjnej.
Bardzo istotny jest również udział gruntów klasy I i II. Wielkości powierzchni gruntów
w
poszczególnych klasach prezentuje Tabela 11.
Tabela 11: Struktura powierzchni gruntów rolnych w powiecie strzelińskim
ze względu na ich klasę.
struktura gruntów ornych
grunty bardzo dobre - klasa I, II
grunty dobre - klasa III
grunty średnie - klasa IV
grunty słabe - klasa V, VI
struktura użytków zielonych
grunty bardzo dobre - klasa I, II
grunty dobre - klasa III
grunty średnie - klasa IV
grunty słabe - klasa V, VI
powierzchnia w hektarach
13523
20964
8797
1871
powierzchnia w hektarach
1128
2635
917
336
Ponad cztery tysiące gospodarstw domowych z obszaru powiatu strzelińskiego
uzyskuje dochody z tytułu działalności rolniczej. Dla 37,5% z nich, dochód z rolnictwa
stanowi jedyne lub prawie jedyne źródło utrzymania (Tabela 12).
Tabela 12: Gospodarstwa indywidualne wg udziału dochodów z działalności rolniczej w
dochodach ogółem gospodarstwa domowego. Dane ze spisu rolnego.
gospodarstwa uzyskujące dochody z działalności rolniczej
ogółem
w % ogółem - według udziału dochodów z działalności rolniczej
w liczbach
w dochodach ogółem gospodarstwa domowego
bezwzględ poniżej
nych
10 - 30 30 - 50 50 - 67 67 - 90
90 - 100
10
woj. dolnośląskie
101646
43,9
21,5
7,4
5,3
4,5
17,4
powiat strzeliński
4013
31,4
15,2
5,9
5,1
5
37,5
29
Na terenie powiatu strzelińskiego funkcjonuje 3 374 gospodarstw rolnych. Znaczącą
przewagę wśród nich posiadają gospodarstwa o powierzchni do 5 ha. Jest ich ponad 2 800.
Drugie w kolejności, co do ilości, są gospodarstwa zajmujące obszar od 5 do 10 ha. Oprócz
małych gospodarstw rolnych spotkać można również bardzo duże, o areale 1 500 ha. Wobec
wysokiego poziomu rozdrobnienia istotnym wydaje się konieczność powstania grup
producenckich zrzeszających rolników. Pozwoli im to na sprawniejsze oraz bardziej
ekonomiczne działania, a także wzmocni ich pozycję wobec odbiorców zarówno lokalnych,
regionalnych czy europejskich.
Biorąc pod uwagę powyższe jak również fakt występowania wysokiej stopy
bezrobocia na obszarach wiejskich, koniecznym wydaje się przygotowanie Powiatowego
Programu Odnowy Wsi. Jego realizacja umożliwiłaby aktywizację społeczną mieszkańców
oraz podniesienie standardu cywilizacyjnego tych terenów.
W Strategii rozwoju powiatu strzelinskiego zawarte są plany wspierania rozwoju
agroturystyki i ekoturystyki poprzez utworzenie centrum informacyjno – szkoleniowego, w
którym zainteresowani tego typu działalnością rolnicy mogliby dowiedzieć się, w jaki sposób
mogą przygotować swoje gospodarstwa do prowadzenia takiej działalności. W celu
wspierania agro- i ekoturystyki powiat planuje również organizowanie szkoleń, akcji
informacyjnych oraz promocji istniejących gospodarstw tego typu.
7. Sfera społeczna
7.1. Potencjał ludnościowy
Powiat strzeliński zamieszkują 44 572 osoby (Tabela 13), co stanowi ok. 1,5%
populacji województwa dolnośląskiego. Jest on obok powiatów: górowskiego i milickiego,
jednym z najmniejszych pod względem liczby ludności na terenie województwa. W strukturze
mieszkańców większość zamieszkuje obszary wiejskie.
Tabela 13. Ludność powiatu strzelińskiego na tle województwa (stan na 31.12.2003r.)
ludność
ogółem
woj.
2 898 313
dolnośląskie
powiat
44 572
strzeliński
w tym
mężczyźni
w tym
kobiety
w miastach
(w % ogółu
ludności)
na 1 km²
kobiety na
100 mężczyzn
1 392 344
1 505 969
71,1
145
108
21 961
22 611
32,9
72
103
30
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.
Cytowane powyżej dane powszechnego spisu ludności z 2002 roku, wskazują na niski
(33%) wskaźnik urbanizacji powiatu (14 810 mieszkańców miast i 29 856 obszarów
wiejskich). Dla porównania w skali województwa ilość mieszkańców miast wynosi 71%.
Od kilku lat obserwuje się niepokojącą tendencję spadku przyrostu naturalnego.
Wskaźnik ten wyrażony w liczbach bezwzględnych w 1998 roku wynosił plus 8 osób, a w
2002 roku osiągnął minus 67 osób. Przestrzenny rozkład tego zjawiska ilustruje Tabela 14.
Tabela 14. Wskaźniki przyrostu naturalnego w skali powiatu strzelińskiego,
w podziale na gminy (stan na 31.12.2003r).
lp.
1.
2.
3.
4.
5.
nazwa jednostki
gmina Borów
gmina Kondratowice
gmina Przeworno
powiat strzeliński
województwo dolnośląskie
przyrost naturalny na 1000 osób
-2,8
0,3
-1,5
-0,2
0,4
-1,5
-1,1
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.
Struktura wieku ludności powiatu, w porównaniu z danymi dla całego województwa,
została zaprezentowana w Tabeli 15. W porównaniu z danymi z lat poprzednich postępuje
proces starzenia się populacji powiatu.
Tabela 15: Struktura wieku ludności powiatu strzelińskiego. (Stan na 31.12.2003r.)
wiek
0–2
lata
3-6
7 – 14 15 - 17 18 - 19 20 – 29 30 - 39 40 - 49 50 - 59 60 - 64
65 lat
i więcej
woj.
73167 107068 276284 127370 100268 490971 359350 461161 409372 111275 382027
dolnośląskie
powiat
1208 1846 4659 2095 1534 7228 5545 7022 5745 1516 6174
strzeliński
Z kolei analizując strukturę demograficzną ludności w odniesieniu do potencjalnych
zdolności produkcyjnych, należy stwierdzić, iż ludność w wieku produkcyjnym stanowi ok.
62% ludności powiatu, natomiast ludność w wieku przedprodukcyjnym ok. 22%.
W porównaniu z rokiem 2002 nastąpił spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym
(w 2002r. – 22,7%) oraz produkcyjnym (w 2002r. – 63%). Prowadzi to do zwiększenia
31
obciążenia osób w wieku produkcyjnym. W porównaniu ze średnią wojewódzką, średnie
obciążenie mieszkańców powiatu strzelińskiego jest wyższe, co może mieć negatywny wpływ
na sytuację finansową gospodarstw domowych.
Tabela 16: Struktura demograficzna ludności wg wieku ( Stan na 31.12.2003r.)
wiek
przedprodukcyjny
woj. dolnośląskie
powiat strzeliński
razem
w tym
kobiety
583889
9808
285054
4693
w tym
razem
kobiety
w tym
kobiety
ludność
w wieku
nieprodukcyjnym
na 100 osób
w wieku
produkcyjnym
1869853 915327 444571
27730
13099
7034
305588
4819
55
61
produkcyjny
razem
poprodukcyjny
Największy odsetek ludności w strukturze wykształcenia powiatu stanowią osoby
z
wykształceniem podstawowym oraz zasadniczym zawodowym. W dalszej kolejności plasują
się osoby posiadające wykształcenie średnie. Podkreślić należy stosunkowo mała liczbę osób
legitymujących się dyplomem ukończenia uczelni wyższej.
Tabela 17: Ludność w wieku powyżej 13 lat, wg poziomu wykształcenia.
poziom wykształcenia
ogółem
woj.
dolnośląskie
powiat
W
Po
średnie
R
Z
O
Zz
Pu
Bw
N
2504546 248420 85265 748071 523619 224452 583721 718362 86524 34183
strzeliński
37827
1097
1278
9841
7515
2326
9888
12679
1906
328
W – wyższe; Po – policealne; R – razem; Z – zawodowe; O – ogólnokształcące; Z z – zasadnicze zawodowe;
P u – podstawowe ukończone; B w – podstawowe nieukończone i bez wykształcenia szkolnego; N – nieustalony;
7.2. Bezrobocie
Stopa bezrobocia w powiecie strzelińskim, na dzień 31.05.2004 r. wynosiła 31,3%, co
na tle województwa dolnośląskiego plasuje go, w grupie powiatów o najwyższym odsetku
bezrobotnych.
32
Jeżeli chodzi o strukturę bezrobocia, to w głównej mierze występuje ono na terenach
wiejskich. Przeważają osoby, które już pracowały i utraciły pracę. Znaczny jest również
odsetek osób, które nie potrafią, bądź nie mogą, z przyczyn od nich niezależnych, wejść na
rynek pracy. W grupie tej przeważają nieznacznie kobiety. Tylko nieliczni bezrobotni mają
prawo do zasiłku. Struktura bezrobocia Powiatu Strzelińskiego przedstawiona została w
poniższej tabeli.
Tabela 18: Struktura bezrobotnych w powiecie. ( Stan na dzień 14.07.2004r.)
wyszczególnienie
ogółem (bezrobotni)
O
S
O
B
Y
bezrobotni zarejestrowani
ogółem
z prawem do zasiłku
razem
kobiety
razem
kobiety
miasto
wieś
miasto
wieś
miasto
wieś
1633
3446
813
1801
284
429
miasto wieś
124
153
poprzednio pracujące
w tym zwolnione z przyczyn
dotyczących zakładu pracy
3657
241
1748
101
688
91
276
38
dotychczas nie pracujące
1442
866
25
1
176
75
38
16
niepełnosprawni
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy.
Niepokojącym jest również znaczne bezrobocie wśród absolwentów. Po okresie
poprawy, jaką zanotowano w roku 2002, nastąpiło ponowne pogorszenie sytuacji w roku
2003. Największy odsetek bezrobotnych w tej grupie stanowi młodzież kończąca szkoły
policealne oraz średnie zawodowe – ok. 44% stanu na koniec roku 2003. Z roku na rok
zwiększa się również odsetek bezrobotnych absolwentów liceów ogólnokształcących. W tej
grupie większość bezrobotnych stanowią młode kobiety.
Nieznaczny, aczkolwiek niepokojący jest wzrost liczby absolwentów szkół wyższych,
którzy pozostają w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy. W grupie tej zauważyć można
istotną przewagę kobiet. Strukturę bezrobocia wśród absolwentów przedstawia poniższa
tabela.
33
Tabela 19: Struktura bezrobocia wśród absolwentów w latach 2001 - 2003.
wyszczególnienie
o - ogółem
k - kobiety
z tego ze szkół
wyższych
o
282
15
k
157
7
o
195
19
k
94
11
o
238
k
107
policealnych i
liceów
zasadniczych
pozostałych
średnich zawodowych ogólnokształcących zawodowych
stan na 31.12.2001
131
17
117
2
88
10
stan na 31.12.2002
90
30
51
1
22
22
43
18
stan na 31.12.2003
105
42
67
2
15
46
19
2
56
25
Wśród osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy
w
Strzelinie przeważają ludzie młodzi, w wieku od 18 do 24 lat. Dużą grupę stanowi również
ludność w wieku 25–34 lata. W jednej i drugiej grupie rysuje się przewaga kobiet. Dopiero
w grupach wiekowych 45 – 54 lata i 55 – 60 lat. Tendencja ta odwraca się i pojawia się
przewaga mężczyzn, szczególnie w drugim przedziale wiekowym.
Tabela 20: Struktura wieku zarejestrowanych bezrobotnych w PUP.
(Stan na dzień 14.07.2004r.)
wiek bezrobotnych
od 15 do 17 lat
od 18 do 24 lat
od 25 do 34 lat
od 35 do 44 lat
od 45 do 54 lat
od 55 do 60 lat
powyżej 60 lat
ogółem
0
1378
1304
1016
1226
158
17
w tym kobiety
0
734
743
527
555
54
---
34
Znaczącym problemem w skali jednostki samorządowej są rozmiary długookresowego
pozostawania bez pracy. Osoby bezrobotne powyżej 24 miesięcy, a więc w nomenklaturze
właściwego Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój zasobów ludzkich uznawane za
zagrożone wykluczeniem społecznym, stanowią ponad 35% ogółu zarejestrowanych
bezrobotnych. W grupie tej również przeważają kobiety. Z kolei osoby pozostające bez pracy
od 12 do 24 miesięcy stanowią 18% zarejestrowanych. Łącznie obydwie grupy to ponad
połowa ogółu bezrobotnych w powiecie.
Tabela 21: Struktura zarejestrowanych bezrobotnych w PUP. (Stan na dzień
14.07.2004r. )
czas pozostawania bez pracy
do 1 miesiąca
od 1 do 3 miesięcy
od 3 do 6 miesięcy
od 6 do 12 miesięcy
od 12 do 24 miesięcy
powyżej 24 miesięcy
ogółem
433
464
576
888
928
1 810
w tym kobiety
225
249
250
361
422
1 107
Analizy struktury bezrobocia według stażu pracy, wskazuje, że najwięcej
bezrobotnych jest wśród osób, które go nie posiadają. Osoby te stanowią ponad 28% ogółu
bezrobotnych. Równie dużą grupą są ludzie posiadający doświadczenie zawodowe
mieszczące się w przedziale od 1 roku do 5 lat. W grupach z 10-letnim lub wyższym stażem
przewaga bezrobotnych rysuje się po stronie mężczyzn.
Przewaga bezrobotnych mężczyzn w grupach wiekowych powyżej 45 roku życia oraz
w grupach z dziesięcioletnim, lub wyższym stażem pracy, jest wynikiem kryzysu
miejscowego przemysłu, wyrażającego się zmniejszeniem liczby czynnych kopalń oraz
zamknięciem takich firm, jak: Granitex, PRDM i in.
35
Tabela 22: Struktura zarejestrowanych bezrobotnych w PUP według
stażu pracy. (Stan na dzień 14.07.2004r.)
staż pracy
bez stażu
do 1 roku
od 1 do 5 lat
od 5 do 10 lat
od 10 do 20 lat
od 20 do 30 lat
powyżej 30 lat
ogółem
1 442
568
922
650
817
632
68
w tym kobiety
866
367
498
907
388
182
6
Tabela 23: Grupy zawodowe dominujące wśród osób pozostających bez pracy
w powiecie strzelińskim. (Stan na dzień 14.07.2004r.)
grupy zawodowe
sprzedawca
asystent ekonomiczny
murarz
ślusarz
technik mechanik
mechanik samochodów osobowych
krawiec
kucharz
technik rolnik
mechanik – operator pojazdów i
maszyn rolniczych
pracownik biurowy
piekarz
pozostali ogrodnicy
pozostali rolnicy produkcji roślinnej
robotnik pomocniczy
w przemyśle przetwórczym
liczba osób
456
243
204
190
178
166
116
107
100
96
88
76
74
72
70
Do głównych form walki z bezrobociem, stosowanych przez Powiatowy Urząd Pracy
w Strzelinie zaliczyć należy kierowanie bezrobotnych do pracy, przy wykorzystaniu
mechanizmu subsydiowania ich wynagrodzenia. Popularne są również staże absolwenckie.
Inna, często stosowana forma to szkolenia zawodowe. Z analizy danych wynika, że tylko
niewielka ilość osób, które kierowane są do zakładów pracy, czy to w formie zatrudnienia
subsydiowanego, czy też staży jest wcześniej przeszkalana zawodowo.
36
Tabela 24: Aktywne formy walki z bezrobociem w okresie 01.01.04r. – 14.07.04r.
aktywne formy walki z bezrobociem
ilość bezrobotnych objęta daną formą
prace interwencyjne
roboty publiczne
umowy absolwenckie
staże absolwenckie
w ramach utworzonego przez pracodawcę
dodatkowego miejsca pracy
szkolenia
175
41
9
118
4
124
Na terenie powiatu strzelińskiego, zgodnie z wymogami ustawy z dnia 20 kwietnia
2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, powołana została Powiatowa Rada
Zatrudnienia. Jest ona organem opiniodawczo – doradczym starosty w sprawach polityki
rynku pracy.
7.3. Oświata
Znaczącym obszarem zadań powiatu jest ponadgminna edukacja publiczna. Powiat
strzeliński jest organem prowadzącym dla następujących szkół:
•
Liceum Ogólnokształcące im. M. Skłodowskiej-Curie w Strzelinie;
•
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Bohaterów Westerplatte w Strzelinie
składający się z: Liceum Ogólnokształcącego, Liceum Profilowanego, Technikum
4-letniego oraz Zasadniczej Szkoły Zawodowej;
•
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Tadeusza Konopińskiego w Ludowie
Polskim, składający się z: Liceum Ogólnokształcącego – klasa ogólna, Liceum
Profilowanego, Technikum oraz Zasadniczej Szkoły Zawodowej.
Realizując swoje funkcje powiat prowadzi:
•
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Skoroszowicach;
•
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Strzelinie;
•
Dom Dziecka w Gorcu;
•
Powiatową Poradnię Pedagogiczno – Psychologiczną w Strzelinie.
37
Po okresie dość intensywnych zmian, władze powiatu nie planują aktualnie dokonywania
znaczących przekształceń istniejącej sieci szkół.
W powiecie funkcjonują również następujące szkoły niepubliczne:
•
I Prywatne LO „SLAVIA” w Strzelinie;
•
Prywatne LO dla dorosłych „Handicap” w Strzelinie;
•
Policealne Studium Prawno-Administracyjne „Manager” w Strzelinie;
•
Policealne Studium Zawodowe dla dorosłych „Szkoła Haliny Golińskiej”;
•
Policealne Studium Zawodowe „Bios” w Strzelinie;
•
Liceum Ogólnokształcące „Halmur” dla Dorosłych w Strzelinie;
•
Technikum Mechaniczne „Dat-Mo” w Strzelinie;
•
Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „Mur” w Strzelinie;
•
Ośrodek
Rewalidacyjno
–
Wychowawczy
dla
dzieci
niepełnosprawnych
Stowarzyszenie Św. Celestyna w Miłoszowie.
Symulacja ilości uczniów w szkołach prowadzonych przez powiat, pokazuje, że liczba
ta będzie z roku na rok nieznacznie maleć. Przewiduje się, że w roku szkolnym 2008/2009 do
tych szkół uczęszczać będzie 1 850 uczniów.
Tabela 25: Demografia uczniów w szkołach, dla których organem prowadzącym jest
powiat w latach 2000 – 2009.
szkoły
Liceum
Ogólnokształcące im.
Marii Skłodowskiej –
Curie w Strzelinie
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
nr 1 im. Bohaterów
Westerplatte
w
Strzelinie
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych nr
2 im. Tadeusza
Konopińskiego
w Ludowie Polskim
razem
2000/
2001
rok szkolny
2001/ 20002/ 2003/ 2004/ 2005/
2002 2003 2004 2005 2006
2006/
2007
2007/
2008
2008/
2009
730
573
585
576
558
540
540
540
510
1539
1151
1057
987
900
900
850
850
800
601
528
463
522
582
590
590
560
540
2870
2252
2105
2085
2040
2030
1980
1950
1850
38
Infrastruktura szkolna obejmuje trzy rozbudowane obiekty szkolne, w których
mieszczą się szkoły ponadgimnazjalne i dwa mniejsze obiekty, w których funkcjonują
specjalne ośrodki szkolno – wychowawcze:
•
na Liceum Ogólnokształcące w Strzelinie składają się: budynek główny, sala
gimnastyczna, boiska sportowe, dwie pracownie komputerowe z dostępem do
Internetu (DSL);
•
na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Strzelinie składa się kompleks
budynków, w skład którego wchodzą: 2 budynki, sala gimnastyczna, warsztaty
szkolne, kompleks boisk sportowych, dwie pracownie komputerowe bez dostępu do
Internetu;
•
na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Ludowie Polskim składa się: budynek
główny, internat, sala gimnastyczna, warsztaty szkolne, boiska sportowe, dwie
pracownie komputerowe z dostępem do Internetu (Dialnet 125 kb) oraz pracownia
multimedialna.
W budynkach oświatowych realizowane są remonty i inwestycje zgodnie z potrzebami
oraz w miarę posiadanych środków finansowych. W roku bieżącym zaplanowano następujące
remonty:
W Liceum Ogólnokształcącym w Strzelinie:
•
dokończenie wymiany instalacji elektrycznej w budynku głównym szkoły;
•
wymiana podłóg w pięciu salach lekcyjnych;
•
kontynuacja wymiany okien w salach lekcyjnych i auli szkolnej;
•
malowanie.
W Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Strzelinie:
•
remont podłóg w gabinetach przedmiotowych nowego budynku;
•
malowanie sal lekcyjnych;
•
malowanie ciągów komunikacyjnych;
•
częściowa wymiana pokrycia dachowego na warsztatach szkolnych.
W Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Ludowie Polskim:
•
modernizacja sanitariatów w budynku szkoły;
•
wymiana pokrycia dachowego na budynku stołówki i łącznika;
•
remont instalacji centralnego ogrzewania.
W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczy w Skoroszowicach:
39
•
modernizacja kotłowni w budynku głównym i w budynku warsztatów.
W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczy w Strzelinie:
•
remont kuchni szkolnej.
W 2001 roku rozpoczęto prace remontowe i modernizacyjne zmierzające do
utworzenia bazy lokalowej dla potrzeb Centrum Kształcenia Ustawicznego, które działać
będzie przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Ludowie Polskim. Do zadań CKU
należeć będzie w szczególności:
•
kształcenie, dokształcanie i doskonalenie osób dorosłych;
•
organizowanie egzaminów z zakresu programów nauczania szkół i kursów;
•
doskonalenie metod pracy dydaktyczno–wychowawczej w zakresie kształcenia
dorosłych;
•
współpraca z urzędami pracy i zakładami pracy w zakresie rekwalifikacji kadr
i dostosowania ich kwalifikacji do potrzeb rynku pracy.
Powiat Strzeliński planuje utworzenie, na bazie warsztatów szkolnych, przy Zespole
Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Strzelinie, Centrum Kształcenia Praktycznego. Do zadań
CKP należeć będzie w szczególności:
•
organizowanie zajęć praktycznych dla uczniów i słuchaczy szkół zawodowych
powiatu;
•
organizowanie egzaminów z nauki zawodu i przygotowania zawodowego;
•
organizowanie kursów dla szkoły wielozawodowej;
•
organizowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli;
•
organizowanie, dla osób dorosłych, kursów, umożliwiających uzyskanie innych
kwalifikacji (przekwalifikowanie się).
Utworzenie Centrum Kształcenia Praktycznego jest możliwe dzięki realizacji przez
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 projektu finansowanego ze środków Unii Europejskiej
oraz budżetu państwa. Projekt ten jest realizowany pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju
Przedsiębiorczości i dotyczy Promocji Zatrudnienia i Rozwoju Zasobów Ludzkich, a w
szczególności budowania programu edukacyjnego dla poprawy zatrudnienia.
40
Dzięki Centrum Kształcenia Praktycznego oraz Centrum Kształcenia Ustawicznego
młodzież oraz dorośli będą mogli uzyskać odpowiednie wykształcenie poprzez nabycie
nowych lub poszerzenie posiadanych kwalifikacji zawodowych. Istotnym jest, że kwalifikacje
te będą adekwatne do wymagań stawianych przez pracodawców.
Przeznaczone na rok 2004 środki nie pokrywają całości faktycznych wydatków, jakie
należałoby ponieść, w celu poprawienia funkcjonowania infrastruktury oświatowo –
wychowawczej. Z powodu niewłaściwego stanu budynków i pomieszczeń oraz ich
nieekonomiczności, wynikającej z braku termoizolacji, konieczne jest dokonanie dalszych
modernizacji oraz remontów.
7.4. Pomoc społeczna
Zadania powiatu, w omawianej materii, realizuje Powiatowe Centrum Pomocy
Rodzinie. Są to zadania własne powiatu z zakresu pomocy społecznej, rehabilitacji
zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, promocji i ochrony zdrowia, polityki
prorodzinnej oraz inne zadania zlecone administracji rządowej, a także
określone w
odrębnych ustawach. Wśród działań realizowanych przez centrum do najważniejszych należą:
•
prowadzenie działalności informacyjnej;
•
przyznawanie świadczeń pieniężnych;
•
finansowanie i prowadzenie działań profilaktycznych;
•
wsparcie grup zagrożonych wykluczeniem;
•
działalność diagnostyczna i programująca.
Analiza bieżącej aktywności PCPR (Informacja z działalności PCPR w 2003 r) pozwala
wskazać na kilka zasadniczych form jego działalności, do których zaliczyć trzeba:
a/ wsparcie dla dzieci całkowicie lub częściowo pozbawionych opieki rodziców
umieszczonych w rodzinach zastępczych – 37 rodzin, gdzie przebywa 54 dzieci,
b/ zasiłki na usamodzielnienie – 5 osób,
c/ pomoc na kontynuowanie nauki – 17 wychowanków,
d/ postępowania i decyzje o kwalifikacji do domów pomocy społecznej – 45 osób,
e/ prowadzenie Domu Dziecka w Górcu – 38 wychowanków,
f/ dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych dla 248 osób,
g/ dofinansowanie kosztów sprzętu rehabilitacyjnego, ortopedycznego i środków
pomocniczych dla 43 osób,
h/ dofinansowanie kosztów likwidacji barier architektonicznych – wsparcie dla 18 osób,
41
i/ dofinansowanie imorez sportowych, kulturalnych, rekreacyjnych i turystycznych dla
niepełnosprawnych,
j/ finansowanie warsztatów terapii zajęciowej,
k/ zwrot kosztów utworzenia stanowisk pracy – 7 stanowisk utworzonych w 2002 r,
l/ dofinansowanie kosztów wynagrodzeń osób niepełnosprawnych dla 30 osób,
ł/ udzielanie pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej dla 3 osób,
m/ finansowanie kosztów szkoleń organizowanych przez PUP – skorzystało z nich 36
osób
n/ pomoc dla repatriantów - wsparcie finansowe dla 1 rodziny.
Od 1.07.2003 r w ramach Centrum działa Powiatowy Zespół ds. Orzekania o
Niepełnosprawności. W ramach posiadanych kompetencji wydano w 2003 r blisko 1400
orzeczeń. PCPR prowadzi także bieżąca pracę socjalną współpracując z wieloma
powiatowymi i gminnymi instytucjami. Realizując funkcję programująca PCPR opracował
dwa ważne dokumenty: Powiatową Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych oraz
Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych.
7.5. Ochrona zdrowia
Najpilniejszym i wymagającym najszybszego rozwiązania problemem dotyczącym
ochrony zdrowia na terenie Powiatu Strzelińskiego jest kwestia Szpitala Powiatowego
im. W. Oczki w Strzelinie, gdzie remontów i modernizacji wymaga wiele sal i pomieszczeń.
Poważny problem stanowi niedofinansowanie szpitala i innych placówek na terenie
powiatu. Kontrakt podpisany z Dolnośląskim Oddziałem Narodowego Funduszu Zdrowia,
opiewał na niską kwotę, co doprowadziło do wzrostu dotychczasowego zadłużenia szpitala.
Spowodowało to problemy w jego normalnym funkcjonowaniu. Negatywnie, na gospodarkę
finansową placówki, wpływają również wierzyciele szpitala, którzy zgłaszają swoje
roszczenia.
Niewystarczająca ilość pieniędzy uniemożliwia dokonanie zakupu nowoczesnego
sprzętu medycznego, co ma bezpośredni wpływ na wachlarz usług świadczonych przez
placówki ochrony zdrowia na terenie powiatu.
Sieć placówek ochrony zdrowia na terenie powiatu strzelińskiego prezentuje się
następująco:
Gmina Kondratowice:
42
•
SPZOZ Gminny Ośrodek Zdrowia w Prusach
Gmina Borów:
•
SP ZAOZ w Borowie
•
SP ZAOZ w Borowie (Borek Strzeliński)
•
SP ZAOZ w Borowie (Zielenice)
Gmina Wiązów:
•
NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego Barbara Mierzwińska w Wiązowie
•
NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego Teresa Szczypel w Wiązowie
•
NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego Abdul Al-Medhagi w Wiązowie
Gmina Przeworno:
•
SP Gminny ZOZ w Przewornie
Gmina Strzelin:
•
NZOZ „Medicus”
•
PZLA w Strzelinie (Biały Kościół)
•
PZLA w Strzelinie
•
NZ POZ w Strzelinie
•
Gabinet Lekarski z Poradnią Medycyny Pracy Edward Mihilewicz
•
Indywidualna Praktyka Specjalistyczna Krzysztof Grzegorz Wurm
•
Centrum Rehabilitacji dla Dzieci z Porażeniem Mózgowym NZOZ „CELESTYN”
w Strzelinie (Mikoszów)
7.6. Kultura, sport i rekreacja
Upowszechnianiem kultury oraz organizacją imprez kulturalno – rekreacyjnych na
terenie powiatu, zajmują się miejskie i gminne ośrodki kultury. Dodatkowo działają dwa kina
oraz Galeria Skalna. Placówki kulturalne funkcjonujące na terenie powiatu strzelińskiego
zawiera Tabela 26.
Tabela 26: Placówki kulturalne na terenie powiatu.
rodzaj i nazwa placówki
kino „Grażyna”
kino „Mieszko”
Galeria Skalna
Strzeliński Ośrodek Kultury
Gminny Ośrodek Kultury w Prusach
miejscowość/gmina
Strzelin, ul. Mickiewicza 2/ STRZELIN
Wiązów, pl. Wolności 22/ WIĄZÓW
Strzelin, ul. Brzegowa 10a/ STRZELIN
Strzelin, ul. Brzegowa 10 a/ STRZELIN
Prusy, ul. Kościelna 4/ KONDRATOWICE
43
Gminny Ośrodek Kultury w Przewornie
Wiązowskie Centrum Kultury
Przeworno, ul. Okrężna 8/ PRZEWORNO
Wiązów, pl. Wolności 22/ WIĄZÓW
W związku ze stricte rolniczym charakterem powiatu strzelińskiego, istotne miejsce
w kalendarzu imprez zajmują, organizowane tu każdego roku dożynki powiatowo – gminne
i gminne. Stanowią one imprezę przygotowywaną wspólnie przez powiat i przez gminy.
W roku 2000 miały one szczególny charakter. Powiat strzeliński był organizatorem Dożynek
Dolnośląskich. Część oficjalna, jak i imprezy towarzyszące zgromadziły kilkanaście tysięcy
ludzi.
Okres wiosenno – letni sprzyja organizowaniu różnego rodzaju imprez kulturalnych.
Część z nich ma szerszy charakter i wydźwięk, zasięgiem obejmując więcej niż tylko jedną
miejscowość. Ważniejszą i wartą odnotowania imprezą jest Dolnośląski Konkurs Poetycki –
przedsięwzięcie o charakterze wojewódzkim.
Tabela 27: Imprezy kulturalne organizowane na terenie powiatu o randze powiatowej lub
ponadgmninnej.
nazwa imprezy
organizator
charakter imprezy *
czas trwania
Gimnazjum Publiczne
Dolnośląski Konkurs Poetycki
wojewódzki
04 – 05.2004
w Przewornie
Powiatowy Konkurs
Publiczna Szkoła
15.05.2004 – I etap
Ortograficzny dla uczniów klas
Podstawowa nr 5
powiatowy
15.06.2004 – II etap
I-III szkół podstawowych
w Strzelinie
I Miejsko – Gminny Przegląd Zespół Szkół
w
lokalny
27.05.2004
Małych Form Teatralnych
Kuropatniku
„Konkurs prewencyjny” dla
uczniów szkół podstawowych,
KPP Strzelin
powiatowy
25 – 28.05.2004
gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych
Konkurs plastyczny „Nie pal przy
Powiatowa Stacja
mnie” dla uczniów szkół
Sanitarno –
powiatowy
???
podstawowych, gimnazjalnych
Epidemiologiczna
i ponadgimnazjalnych
w Strzelinie
Konkurs ekologiczny dla uczniów
Zarząd Powiatu
szkół podstawowych „Powiatowy
powiatowy
05 – 06.2002
Strzelińskiego
Przyjaciel Środowiska”
Powiatowy Konkurs Ekologiczny
dla Szkół Ponadgimnazjalnych
Zarząd Powiatu
powiatowy
09.2002
„WiEM – Wiedza Ekologiczna
Strzelińskiego
Młodzieży”
Konkurs Ekologiczny dla Szkół
Zarząd Powiatu
Gimnazjalnych „Przyroda obok
powiatowy
05 – 06.2004
Strzelińskiego
nas”
* Charakter imprezy: lokalny, powiatowy, wojewódzki, ogólnopolski.
44
Społeczność powiatu ma możliwość realizowania się poprzez członkostwo
w stowarzyszeniach i innych formach organizacji pozarządowych. Łącznie stowarzyszeń,
stowarzyszeń sportowych oraz uczniowskich klubów sportowych jest ponad 60. Dużą część
z nich stanowią różnego rodzaju organizacje gospodarcze i społeczne, skupiające wędkarzy,
miłośników turystyki, itp.
W gminie Strzelin funkcjonuje Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz Basen Miejski.
Obiekty te mają ponadgminny charakter. Bazę sportową tworzą również budynki i sale
sportowe stanowiące zaplecze szkół. Warto nadmienić, że w ostatnich latach wybudowano
dużą halę sportową przy Gimnazjum nr 1 w Strzelinie.
Na terenie powiatu organizowane są różnego typu imprezy sportowe posiadające status
powiatowych i wojewódzkich.
Tabela 28: Imprezy sportowe na terenie Powiatu Strzelińskiego o ponadgminnym
charakterze.
nazwa imprezy
organizator
charakter imprezy * czas trwania
I Powiatowa Liga Piłki Siatkowej
Ośrodek Sportu
powiatowy
09.2003 – 02.2004
o Puchar Starosty
i Rekreacji w Strzelinie
Zarząd Powiatowy
Powiatowe zawody sportowo – Związku Ochotniczych
powiatowy
30.05.2004
pożarnicze
Straży Pożarnych RP
w Strzelinie
III Amatorski Rajd Rowerowy po Stowarzyszenie Ziemi
powiatowy
17.07.2004
Wzgórzach Strzelińskich
Strzelińskiej PAKTIS
I Dolnośląski Turniej Łuczniczy
Dzieci i Młodzieży
Klub Sportowy „Strzelec”
powiatowy
06.2004
– Lato ze Strzelcem
III Rajd Strzeliński ETOLL
Automobilklub Sudecki
wojewódzki
26-27.06.2004
* Charakter imprezy: ponadgminny, powiatowy, wojewódzki, ogólnopolski
7.7. Bezpieczeństwo publiczne
Nad
bezpieczeństwem
mieszkańców
Powiatu
Strzelińskiego
czuwa
83
funkcjonariuszy policji. W swojej pracy mają oni do dyspozycji 15 radiowozów. W okresie
kilku ostatnich lat wzrosła nieznacznie liczba popełnianych przestępstw na terenie powiatu.
Jednak rzeczą o wiele bardziej niepokojącą jest gwałtowny wzrost liczby przestępstw
popełnianych przez nieletnich (z 32 w roku 2001 do 132 w roku 2003). Faktem
o pozytywnym charakterze, jest bez wątpienia wzrost wykrywalności ogółu przestępstw
45
w tym samym okresie (2001 - 2003) o blisko 10% oraz spadek dynamiki przestępstw. Jak
obrazuje Tabela 29, wskaźnik ten był wyższy od średniej dla całego obszaru województwa
dolnośląskiego.
Tabela 29: Wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych
w okresie 01. – 03.2004r.
o charakterze kryminalnym
w tym
ogółem razem
kradzież kradzież z rozbój, kradzież
zabójstwo
rzeczy włamaniem
i wymuszenie
W procentach
woj.
dolnośląskie
powiat
strzeliński
gospodarcze
72,1
63,3
100,0
44,6
45,7
77,2
98,5
90,7
81,8
-
74,2
46,4
95,5
100,0
Blisko 80% popełnianych na terenie Powiatu Strzelińskiego przestępstw ma miejsce
na obszarach miejskich. Najczęściej popełnianymi przestępstwami są kradzieże oraz
kradzieże z włamaniem, które stanowią około 70% wszystkich rejestrowanych zdarzeń
(Tabela 30).
Tabela 30: Przestępczość, wskaźnik dynamiki, wykrywalność przestępstw na terenie
powiatu w latach 2001 – 2003.
procentowa ilość
przestępstwa
wskaźnik
przestępstw
wykrywalność
wśród
dynamiki
przestępstw w %
nieletnich miasto
przestępstw
wieś
rok
ilość przestępstw
ogółem
2001
1399
38
75
25
120,1
66,6
2002
1511
82
78
22
108
71,4
2003
1637
134
79
21
108,3
76,4
46
W celu poprawy stanu oraz poczucia bezpieczeństwa mieszkańców powiatu
strzelińskiego, a także stworzenia powiatowego systemu monitorowania, planowania
i koordynacji działań w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego powołana została
Powiatowa Komisja Porządku i Bezpieczeństwa Publicznego. Na mocy uchwały Rady
Powiatu z 12.09.2003r. realizowany jest Powiatowy program zapobiegania przestępczości
oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego.
III. Kierunki rozwoju powiatu strzelińskiego
Kierunki rozwoju powiatu strzelińskiego zostały określone na podstawie analizy
sytuacji społeczno – gospodarczej powiatu przedstawionej w poprzednim rozdziale, jak
również na podstawie potrzeb ujawnionych podczas konsultacji społecznych. Nie bez
znaczenia, w tworzeniu tej części dokumentu, były również cele zawarte w Strategii rozwoju
powiatu strzelińskiego oraz zadania przewidziane w innych dokumentach programowych
obejmujących zasięgiem przestrzennym obszar powiatu, a odnoszące się do kwestii ochrony
środowiska, gospodarki odpadami oraz rozwiązywania problemów społecznych. Definiując
scenariusz rozwojowy brano również pod uwagę potrzebę integracji z celami strategicznymi
określonymi w Strategii Rozwoju Dolnego Śląska. Zaprezentowane niżej kierunki rozwoju
powiatu jednoznacznie wpisują się w zapisy celu nr 1 jakim jest integracja dolnośląska, celu
nr 2 renesans cywilizacyjny regionu, celu 3 innowacyjna gospodarka czy celu nr 4 otwarcie na
świat.
1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej
Poprawa stanu technicznego istniejącej infrastruktury oraz jej rozbudowa, jak również
wdrażanie nowych rozwiązań, służyć ma nie tylko poprawie jakości życia mieszkańców, ale
ma także być podstawą do szybszego oraz pełniejszego jego rozwoju. Zawarte w PRL-u
47
projekty inwestycyjne powinny przyczynić się do wzrostu konkurencyjności powiatu, a tym
samym przeciwdziałać jego marginalizacji w skali regionalnej i krajowej.
1.1. Drogi
Przeważająca część zadań zaplanowanych w niniejszym dokumencie związana jest
z rozbudową i modernizacją infrastruktury drogowej. Wynika to z faktu, iż jej jakość ma duże
znaczenie dla rozwoju gospodarczego powiatu strzelińskiego. Dobrze rozwinięta i utrzymana
w należytym stanie sieć dróg oraz wysoka jakość całej infrastruktury układu
komunikacyjnego, pozytywnie oddziaływuje na aktywizację obszaru, który obsługuje. Dlatego
zasadnym jest twierdzenie, iż podniesienie jakości stanu dróg może pozytywnie wpłynąć na
pozyskanie nowych inwestorów, m.in. poprzez ułatwienie dostępu do obszarów prowadzenia
działalności gospodarczej.
Poprawa dostępności terenów sprzyja również wewnętrznemu rozwojowi obszaru i
może stać się pozytywnym stymulatorem rozwoju działalności gospodarczej, prowadzonej
przez jego mieszkańców.
Drogi powiatowe stanowią istotny łącznik pomiędzy stolicami gmin – lokalnymi
centrami rozwoju społeczno – gospodarczego. Poprawa ich stanu może przyczynić się do
zwiększenia komfortu korzystania z nich przez mieszkańców. Są one także częściami
większych tras rekreacyjno – widokowych i traktów turystyczno – krajoznawczych. W
związku z powyższym inwestycje związane z modernizacją ich nawierzchni przyczynić mogą
się do zwiększenia liczby osób odwiedzających powiat w celach turystycznych.
Modernizacja stanu dróg przyczyni się również do poprawy bezpieczeństwa ruchu.
Osiągnięte to zostanie poprzez likwidację ciągów pieszo – jezdnych na obszarach
miejscowości i przekształcenie ich w ulice lokalne i dojazdy o typowym podziale na jezdnię
i chodniki.
Sieć drogowa funkcjonuje jako system połączeń, które wzajemnie ze sobą
współpracują i uzupełniają się. Utrzymanie jej w należytym stanie, poprzez zapewnienie
poszczególnym drogom odpowiednich cech techniczno – eksploatacyjnych, wymaganych
przez użytkowników oraz zapewnienie odpowiedniego ukształtowania jej struktury jest
konieczne do spełniania przez nią jej zadań. W związku z tym, aż 14 z 25 zadań
zaplanowanych w Wieloletnim planie inwestycyjnym, do realizacji w latach 2004 – 2006, to
przedsięwzięcia z zakresu infrastruktury drogowej.
48
Poprawę istniejącego stanu dróg można osiągnąć przez:
•
odpowiednią modernizację dróg;
•
utworzenie z istniejących dróg, ewentualnie uzupełnionych brakującymi połączeniami,
systemu dróg równoległych, odciążających się wzajemnie.
W świetle braku funduszy na realizację tych zadań, koniecznym staje się pozyskanie
środków finansowych m.in. z Unii Europejskiej. Umożliwia to np. Europejski Fundusz
Rozwoju Regionalnego.
Zadania z zakresu naprawy infrastruktury drogowej, przedstawione w Planie rozwoju
lokalnego, są kontynuacją oraz rozwinięciem inwestycji dotychczas realizowanych na terenie
powiatu, m.in. ze środków programu Sapard.
1.2. Problem ochrony środowiska
Rekomendowanymi kierunkami rozwoju powiatu strzelińskiego w obszarze ochrony
środowiska są:
•
promowanie edukacji ekologicznej w szkołach oraz edukacji ekologicznej
mieszkańców wsi, szczególnie osób prowadzących działalność rolniczą (planuje się w
tym celu powołanie w okresie perspektywicznym Lokalnego Centrum Edukacji
Ekologicznej);
•
realizacja Programu ochrony i zagospodarowania zlewni rzek Ślęza i Oława - w tym
przede wszystkim utworzenie na terenie powiatu dodatkowo 3 nowych oczyszczalni
ścieków w Kondratowicach, Borowie i Sarbach (pozostałe obszary obsługiwane będą
przez istniejące oczyszczalnie, które w ten sposób zbliżą się do swoich optymalnych
możliwości przerobu ścieków);
•
uzyskanie pełnej informacji na temat możliwości rozwiązania problemu odpadów
azbestowych na terenie powiatu, w czasie obowiązywania niniejszego dokumentu
(zakłada się usunięcie 45 % wyrobów zawierających azbest do końca 2015 roku), oraz
przeciwdziałanie niewłaściwemu postępowaniu z tymi odpadami przez osoby fizyczne
i prawne;
•
uzyskanie pełnej informacji o ilościach i jakości wszystkich wytwarzanych odpadów
komunalnych, wprowadzenie zintegrowanych działań dotyczących gospodarowania
odpadami
(w
tym
niebezpiecznymi),
wydzielenie
ze
strumienia
odpadów
komunalnych odpadów niebezpiecznych, ich recykling bądź unieszkodliwienie;
49
•
stosowanie odpowiednich narzędzi prawno-administracyjnych a następnie kontrolnych
z zakresu ustawy Prawo wodne i prawo ochrony środowiska;
•
wskazywanie dostępnych rozwiązań i trendów oraz możliwych źródeł finansowania
inwestycji proekologicznych, dofinansowanie inicjatyw zmierzających do obniżenia
emisji zanieczyszczeń powietrza;
•
promocja ekoturystyki oraz agroturystyki.
2. Poprawa sytuacji sfery społecznej
2.1. Oświata i edukacja
Kierunki rozwoju powiatu w dziedzinie oświaty i edukacji należy ocenić pozytywnie.
Powiat Strzeliński stara się prowadzić aktywną politykę edukacyjną, w ramach której
realizowane są konkretne działania mające na celu poprawienie bazy oraz jakości usług
edukacyjno-oświatowych na jego terenie, takie jak:
•
pozyskiwanie środków finansowych z kontraktu wojewódzkiego na utworzenie
Centrum Kształcenia Ustawicznego w Ludowie Polskim;
•
pozyskiwanie środków z 1% rezerwy subwencji oświatowej;
•
pozyskiwanie środków z funduszy unijnych;
•
przyznawanie stypendiów Rady Powiatu dla uczniów za wyniki w nauce i osiągnięcia
sportowe;
•
powołanie Powiatowej Rady Oświatowej;
•
przekształcenie warsztatów szkolnych w Centrum Kształcenia Praktycznego przy ZSP
nr 1 w Strzelinie;
•
dostosowanie form i kierunków kształcenia zgodnie z oczekiwaniami społecznymi.
W celu spełniania podstawowych funkcji przez sferę oświatowo – edukacyjną musi
zostać zagwarantowane utrzymanie jej w dobrym stanie technicznym. Dlatego też istnieje
50
potrzeba dokonania remontów i modernizacji lokali oświatowych. Najważniejszymi w latach
2004 – 2006 oraz 2007 – 2015 wydają się:
•
termomodernizacja obiektu szkoły ZSP nr 2 w Ludowie Polskim;
•
utworzenie Centrum Rekreacyjnego i Sportowego - Edukacja Przez Sport;
•
remont budynku głównego LO w Strzelinie;
•
renowacja zabytkowej auli w LO w Strzelinie;
•
modernizacja budynku sali gimnastycznej w LO w Strzelinie.
2.2. Ochrona zdrowia
Sposobem na udoskonalenie ochrony zdrowia jest postęp w jakości usług medycznych
świadczonych dla mieszkańców w zakresie podstawowym i specjalistycznym. W tym celu
należy poprawić stan techniczny budynku szpitala powiatowego. Koniecznym jest również
jego doinwestowanie oraz doposażenie. W okresie wdrażania Planu rozwoju lokalnego
niezbędne jest podjęcie następujących działań:
•
remont i modernizacja Oddziału Wewnętrznego w Szpitalu Powiatowym w Strzelinie;
•
remont i modernizacja Sterylizatorni oraz zakup nowego autoklawu w Szpitalu
Powiatowym w Strzelinie;
•
modernizacja pracowni RTG z zakupem nowego sprzętu w Szpitalu Powiatowym
w Strzelinie.
W przypadku, gdyby projektowane działania naprawcze nie przyniosły pożądanych skutków,
pod uwagę brana jest możliwość budowy nowego obiektu szpitalnego.
2.3. Rynek pracy
Bezrobocie jest zjawiskiem powodującym negatywne skutki społeczne. Jest źródłem
wielu
problemów.
Likwidacja
oraz
przeciwdziałanie
temu
zjawisku
wymaga
wieloaspektowego zaangażowania się licznych podmiotów oraz osób. Działania inwestycyjne
powinny sprzyjać poprawie jakości stanu infrastruktury, co z kolei powinno przyczynić się do
poprawy jakości świadczonych usług oraz przyciągnięcia nowych inwestorów. Jednoczesne
prowadzenie badań i analiz potrzeb kadrowych pracodawców, powinno skutkować
dopasowaniem kierunków nauczania w szkołach i ośrodkach szkoleniowych do stawianych
51
wymagań. Lepsze przygotowanie zawodowe osób skutkować powinno zwiększeniem
zatrudnienia.
W celu poprawy sytuacji na rynku pracy, a przede wszystkim w celu zmniejszenia
bezrobocia, koniecznym wydaje się zastosowanie wszelkich możliwych form walki z tym
problemem społecznym. Instytucje rynku pracy z terenu powiatu powinny stosować
kompleksowe wsparcie wobec osób bezrobotnych i zagrożonych utratą pracy.
Istotne jest również podjęcie szerszej współpracy zarówno z samymi pracodawcami,
jak też z organizacjami zrzeszającymi pracodawców, w celu rozpoznania ich potrzeb
kadrowych oraz wymagań wobec pracowników. Dzięki temu, udzielana bezrobotnym pomoc
może zostać lepiej ukierunkowana.
W celu zwiększenia możliwości finansowych instytucji rynku pracy, koniecznym
wydaje się pozyskanie środków finansowych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej,
przeznaczonych na cele społeczne. Najodpowiedniejszym źródłem dofinansowania działań
z zakresu aktywnego przeciwdziałania i zwalczania bezrobocia jest Europejski Fundusz
Społeczny.
2.4. Pomoc społeczna
Spośród wyżej wspomnianych dokumentów planistycznych odnoszących się do tej
sfery szczególna rangę ma Powiatowa strategia rozwiązywania problemów społecznych
uchwalona przez Radę Powiatu 16.09.2003 r. Za najważniejszy problem społeczności powiatu
uznano w nim bezrobocie. Następne w kolejności to: uzależnienie od alkoholu i narkotyków,
przemoc w rodzinie, bezradność, niesprawność fizyczna i psychiczna.
Zasadniczymi obszarami interwencji wskazanymi w tym dokumencie są:
•
przeciwdziałanie bezrobociu i ograniczanie jego skutków;
•
przeciwdziałanie uzależnieniom i zmniejszanie skutków tego zjawiska;
•
przeciwdziałanie przemocy w rodzinie;
•
pomoc rodzinom problemowym;
•
pomoc osobom niepełnosprawnym.
Jednocześnie wskazano w nim szereg konkretnych zadań i instrumentów ich realizacji.
Za kluczowe uznano: pracę socjalną z osobami bezrobotnymi, wspieranie procesu tworzenia
miejsc pracy, diagnozowanie środowisk zagrożonych uzależnieniami, indywidualna pomoc
rodzinom problemowym, tworzenie i prowadzenie świetlic i klubów środowiskowych o
zasięgu ponadgminnym, organizacja szkoleń, kreowanie systemu wsparcia dla ofiar przemocy
w rodzinie, wsparcie finansowe i rzeczowe dla rodzin dotkniętych ubóstwem, doskonalenie
52
systemu opieki i wychowania nad dziećmi częściowo lub całkowicie pozbawionych opieki
rodzicielskiej, diagnozowanie potrzeb osób niepełnosprawnych, stworzenie ośrodka wsparcia
dla
osób
psychicznie
chorych,
poprawa
warunków
socjalno-bytowych
osób
niepełnosprawnych, ich rehabilitacja zawodowa i lecznicza.
3. Poprawa sytuacji gospodarczej
W obliczu spadku ilości podmiotów gospodarczych na terenie powiatu strzelińskiego,
ważne stają się działania wspierające i promujące przedsiębiorczość wobec jego
mieszkańców. Krokiem w dobrym kierunku było powstanie Stowarzyszenia Inicjatyw
Społeczno – Gospodarczych w Strzelinie oraz prowadzonego przez nie Funduszu Poręczeń
Kredytowych. Władze powiatu strzelińskiego nie mogą jednak poprzestać na tych działaniach.
Ciekawą propozycją w ramach wspierania przedsiębiorczości regionu może być utworzenie
Lokalnego Inkubatora Przedsiębiorczości lub Strzelińskiego Parku Przemysłowego. Równie
ważna wydaje się być promocja samego powiatu strzelińskiego, celem przyciągnięcia
potencjalnych inwestorów
Niewątpliwym atutem powiatu jest opracowana i wdrażana Strategia rozwoju powiatu
strzelińskiego. Za podstawowe cele powiatu strzelińskiego uznaje ona rozwój infrastruktury
lokalnej, rozwój przedsiębiorczości oraz rozwój i restrukturyzację obszarów wiejskich.
Dodatkowo określa ona spójną misję powiatu, w zacytowanym poniżej brzmieniu:
„Powiat Strzeliński – miejsce zintegrowanych inicjatyw społecznych i gospodarczych,
realizowanych wspólnie przez społeczność lokalną oraz samorząd gminny i powiatowy.
Wspólnie określony i realizowany cel strategiczny jest możliwy do osiągnięcia dzięki
skoordynowanym działaniom nastawionym na rozwój społeczności lokalnej jako ogółu oraz
poszczególnych jednostek.
Powiat Strzeliński – nowoczesne i ekonomicznie wydajne rolnictwo, którego kondycja jest
wynikiem działań społeczności lokalnej nakierowanych na rozwój przetwórstwa rolnospożywczego, nowoczesnych form wymiany towarowej oraz rozbudowanego zaplecza
usługowego.
Społeczność
lokalną
Powiatu
Strzelińskiego,
cechuje
otwartość,
inicjatywność
i
systematycznie rosnący poziom wykształcenia, realizowany w oparciu o lokalny system
edukacyjny. Rozwój społeczny jest możliwy dzięki tworzonym odpowiednim warunkom
gospodarczym oraz nowoczesnej infrastrukturze lokalnej.
53
W Powiecie Strzelińskim szczególną uwagę przywiązuje się do ochrony środowiska
naturalnego. Zrównoważony rozwój gospodarczy jest realizowany z uwzględnieniem jego
wpływu na lokalne środowisko. Stan środowiska naturalnego oraz warunki przyrodnicze
sprawiają, iż w Powiecie znacząca rolę odgrywa turystyka i rekreacja.”
IV. Realizacja zadań i projektów
W rozdziale tym przedstawiono listę zadań inwestycyjnych i modernizacyjnych
w
układzie tabelarycznym, w ujęciu na lata 2004 – 2006 oraz 2007 – 2015.
Zaplanowane na lata 2004 – 2006 zadania realizowane będą w układzie
przedstawionym poniżej, z wykorzystaniem środków finansowych zarówno własnych jak
i pochodzących z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej – tak jak zostało to przewidziane
w planie finansowym. Kolejność zadań na lata 2007 - 2015 uzależniona będzie zarówno od
posiadanych środków finansowych jak i od wykonania planu na lata 2004 – 2006.
54
V. Konsultacje społeczne
W trakcie tworzenia Planu rozwoju lokalnego powiatu strzelińskiego dwukrotnie
odbyły się konsultacje społeczne, mające na celu przybliżenie niniejszego dokumentu
społeczności lokalnej, w tym przedstawicielom organizacji pozarządowych oraz jednostek
samorządu terytorialnego z terenu Powiatu Strzelińskiego. Konsultacje miały również na celu
zebranie propozycji zadań inwestycyjnych, które mogłyby zostać ujęte w planie rozwoju
lokalnego w postaci inicjatyw oddolnych. Do najważniejszych i najciekawszych propozycji,
które zostały zaproponowane podczas spotkań, zaliczyć można:
•
utworzenie międzynarodowego parku rzeźby w Strzelinie;
•
utworzenie strzelińskiego parku przemysłowego;
•
utworzenie, w byłym internacie Szkół Zawodowych, hotelu średniej klasy, mogącego
przyjąć gości przybywających w ramach imprez organizowanych na terenie powiatu
lub zaadoptowanie tegoż budynku na potrzeby Komendy Powiatowej Policji;
•
utworzenie na byłych torowiskach kolejowych rowerowych szlaków turystycznych;
55
•
utworzenie powiatowego centrum zarządzania kryzysowego, dzięki któremu w sposób
znaczący poprawiłby się system łączności między jednostkami ratunkowymi;
•
utworzenie lokalnego inkubatora przedsiębiorczości;
•
remont
szpitala
powiatowego,
dzięki
któremu
osiągnięte
zostałyby normy
przewidziane prawem budowlanym;
•
utworzenie centralnego składowiska odpadów;
•
rozbudowa i modernizacja dróg oraz miejsc parkingowych wokół zbiornika
zalewowego w gminie Przeworno;
•
modernizacja ul. Oławskiej w Borku Strzelińskim, wraz z budową chodników;
•
modernizacja ul. 11-go Listopada w Borowie, wraz z budową chodników;
•
modernizacja drogi powiatowej Ludów Śląski – Ludów Polski;
•
utworzenie
w
zabytkowym
Domu
Książąt
Brzeskich
centrum
organizacji
pozarządowych.
Zgłoszone propozycje stanowić mogą element wzbogacający rozwój gospodarczy
i społeczny obszaru Powiatu Strzelińskiego, a w przyszłości mogą stać się konkretnymi
zadaniami. Należy jednak podkreślić, iż nie wszystkie propozycje zgłoszone podczas
konsultacji społecznych mogą być realizowane przez powiat, gdyż wykonanie ich leży
w gestii gmin.
VI. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu rozwoju lokalnego
Realizacja zadań zaplanowanych w niniejszym Planie rozwoju lokalnego z zakresu
rozwoju infrastruktury technicznej, będzie miała bezpośredni wpływ na środowisko
przyrodnicze (zmniejszenie ilości zanieczyszczeń odprowadzanych do wód oraz gleb,
ograniczenie negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko przyrodnicze), poprawę
warunków komunikacji drogowej (poprawa jakości nawierzchni dróg powiatowych).
Zrealizowane zadania będą analizowane pod kątem osiągnięcia niżej wymienionych
wskaźników:
Wskaźniki produktu:
•
długość zmodernizowanych ulic i dróg (w kilometrach);
•
długość wybudowanej i zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej (w kilometrach);
•
długość wybudowanych i wyremontowanych chodników (w kilometrach);
•
ilość wyremontowanych pomieszczeń oraz budynków (w sztukach);
56
•
ilość zakupionego sprzętu (w sztukach);
•
powierzchnia nowych lub zmodernizowanych obiektów przeznaczonych na cele
dydaktyczne i sportowe (w metrach kwadratowych);
Wskaźniki rezultatu:
•
odsetek dróg powiatowych o podwyższonym standardzie (% lub km);
•
czas podróży (w godzinach);
•
wielkość nakładów na bieżące remonty nawierzchni (w mln. złotych);
•
koszty eksploatacji pojazdów (w tys. złotych);
•
poziom skanalizowania obszaru powiatu (w kilometrach);
•
liczba gospodarstw domowych podłączonych do kanalizacji (w procentach);
•
zmiana w kosztach stałych obiektów przeznaczonych na cele dydaktyczne i sportowe z
uwzględnieniem wskaźnika inflacji (w procentach);
•
liczba uczniów i wychowanków korzystających z lokalnych obiektów edukacyjnych
(ilość osób);
Wskaźniki oddziaływania:
•
poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego (ilość kolizji i wypadków w ciągu roku);
•
poprawa stanu środowiska naturalnego (poziom wskaźników fizykochemicznych
ścieków w punkcie pomiarowym – m3/dm3);
•
poprawa stanu zdrowia mieszkańców (ilość osób korzystających z usług placówek
służby zdrowia);
•
liczba utworzonych lub utrzymanych miejsc pracy (ilość nowych miejsc netto);
•
atrakcyjność zamieszkiwania – odwrócenie trendu migracji (ilość osób);
•
wzrost atrakcyjności turystycznej (ilość przybyłych turystów);
•
liczba osób korzystających z usług ochrony zdrowia na miejscu (w procentach);
57
VII. Plan finansowy
Prezentowany niżej Wieloletni plan finansowy powiatu strzelińskiego jest oparty na
szacunkach przeprowadzonych przez służby finansowe powiatu. Z natury rzeczy jest on
prognozą o określonym poziomie prawdopodobieństwa, dającą wszakże szansę oceny
możliwości inwestycyjnych jednostki samorządowej. Przy prognozowaniu dochodów budżetu
powiatu uwzględniono poziom inflacji w wysokości 3%, w stosunku rocznym, zwiększenie
udziału powiatu w podatkach bezpośrednich, wpływy ze sprzedaży majątku powiatu oraz
zwiększenie subwencji równoważącej z zakresu pomocy społecznej.
Obliczona kwota wolnych środków wskazuje na możliwość realizowania przez powiat
w najbliższych latach inwestycji sięgających nawet ponad 13,5 miliona złotych (średnio
rocznie ok. 3 378 000 zł ). Wskazana kwota zakłada optymistyczny scenariusz pozyskiwania
58
zasobów pieniężnych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego. Maksymalny poziom dofinansowania projektów ujętych w jego priorytetach to
75% kosztów kwalifikowanych (wraz z kosztami opracowania dokumentacji technicznej
i innych wymaganych załączników). Kwota ta może zostać podwyższona w sytuacji uzyskania
dodatkowych środków z budżetu państwa (do 10% kosztów kwalifikowanych)
i
pozyskania innych środków finansowych (np. pożyczki, kredyty lub obligacje) na pokrycie
niedoborów w środkach budżetu powiatu. Poniższe zestawienie uwzględnia taką okoliczność,
gdyż powiat w omawianym okresie zamierza sfinansować swój deficyt kredytem
w wysokości ok. 1 217 tys. zł.
59
Tabela 31. Plan finansowy powiatu strzelińskiego na lata 2004 – 2007, w okresie realizacji zadań inwestycyjnych
PRL (w tys. zł).
rok
budżetowy
dochody budżetu
(prognoza)
wydatki bieżące
(prognoza)
kredyty /
pożyczki
spłata kredytów /
pożyczek
kwota wolnych
środków
kwota własnych
środków na
inwestycje
2004
23 547
22 105
454
59
1 442
1 837
2005
24 289
22 050
0
91
2 148
2 148
2006
24 643
22 302
359
182
2 159
2 518
2007
24 745
22 698
404
253
1 794
2 198
60
VIII. System wdrażania
Za wdrażanie PRL-u będzie odpowiedzialny Starosta i Zarząd Powiatu Strzelińskiego,
przy udziale odpowiednich komórek starostwa i jednostek organizacyjnych powiatu.
Realizacja polegać będzie na programowaniu działań w wymiarze strategicznym i taktycznym
oraz określeniu uwarunkowań organizacyjnych procesu. W jego trakcie zatwierdzony przez
władze powiatu dokument będzie wprowadzany w życie.
Opisywany etap działania powinien charakteryzować się przede wszystkim ustaleniem
zasad realizacji PRL-u z organizacyjnego punktu widzenia. Oznaczać to będzie podjęcie
następujących kroków:
•
przełożenie zapisów PRL-u na politykę finansową powiatu (w tym celu opracowany
został Wieloletni Plan Inwestycyjny), a następnie uzupełniania ich w fazie corocznego
projektowania i wykonywania budżetu, a także formułowania kolejnych planów
inwestycyjnych,
•
profesjonalne przygotowanie personelu starostwa i innych współpracujących jednostek
organizacyjnych do wdrażania planowanych zadań,
•
opracowanie i uruchomienie systemu informowania, monitorowania i kontroli (o tym
niżej).
Na tej podstawie można sformułować zestaw działań wspierających proces
implementacji programu rozwoju, takich jak: zapewnienie działania ciała społecznego
opracowującego strategiczne i taktyczne programy rozwoju, prowadzenie lobbingu w różnego
rodzaju organizacjach mogących udzielić wsparcia w realizacji celów rozwojowych,
prowadzenie wewnętrznego i zewnętrznego marketingu powiatu i zaprojektowanych działań.
Treść dokumentu powinna być dostępna każdej zainteresowanej osobie, co przyczyni się do
jego promocji.
W aspekcie proceduralnym wdrażanie poszczególnych zadań niniejszego dokumentu
powinno odbywać się według zaprezentowanego poniżej schematu.
61
Inwestycje w jednostkach organizacyjnych i placówkach powiatu.
Zarząd Powiatu:
ogłoszenie przetargu w oparciu
o prawo zamówień publicznych
Komisja Przetargowa:
wybór najlepszej oferty
wykonawca:
firma wyłoniona w przetargu
jednostka organizacyjna lub
placówka powiatu, w której
następuje realizacja zadania:
nadzór nad inwestycją
62
IX. Monitorowanie, ocena i aktualizacja PRL – u.
Komunikacja społeczna
1. Monitorowanie i ocena
Zapewnienie efektywnej realizacji Planu rozwoju lokalnego wymaga skonstruowania
systemu stałego monitorowania oraz okresowej kontroli realizacji zaplanowanych zadań.
Winien on uwzględniać ich finansowy i rzeczowy aspekt. Monitorowanie to proces stałego i
systematycznego gromadzenia informacji, ich raportowania oraz interpretowania, służący
opisowi realizacji przyjętego przez Radę Powiatu dokumentu. Jest on również niezbędny dla
oceny stopnia zgodności i poziomu realizacji zawartych w nim zadań z treścią strategii
rozwoju powiatu i zawartymi w niej programami operacyjnymi oraz poszczególnymi
zadaniami i projektami. Czynności powyższe byłyby przeprowadzane w oparciu o
zaproponowany wcześniej katalog wskaźników, pełniących funkcje mierników rozwoju
lokalnego. Bieżące monitorowanie PRL-u powinno być w gestii kierowników komórek
starostwa, odpowiedzialnych za realizację poszczególnych zadań. Dane te powinny trafiać do
Biura Promocji i Rozwoju Powiatu, i tam przyjmować formę rocznego, analitycznego raportu
z realizacji programu, przyjmowanego przez zarząd powiatu.
Ważnym elementem organizacyjnym omawianej procedury jest wskazanie instytucji
odpowiedzialnej za prowadzenie monitoringu i oceny. Proponujemy tutaj działanie
dwutorowe. Wstępnej oceny powinien dokonywać Powiatowy Konwent Rozwoju Lokalnego
powołany specjalnie w tym celu z inicjatywy zarządu powiatu. Jego skład powinien być
reprezentatywny dla wszystkich środowisk (samorządy gmin i powiatu, sektor prywatny,
organizacje pozarządowe i eksperci). Wypracowana ocena PKRL byłaby podstawą dla debaty
przeprowadzanej przez Zarząd i Radę Powiatu. W trakcie sesji dokonywano by formalnego
przeglądu zaawansowania realizacji planu, a tym samym jego oceny. W konsekwencji zaś
uzupełnienia oraz aktualizacji dokumentu. Ocena realizacji powinna być dokonywana raz na
pół roku, zaś jego aktualizacja nie częściej niż raz na rok. Jej efektem powinno być usunięcie
z zapisów dokumentu zrealizowanych przedsięwzięć i naniesienie nowych działań.
2. Współpraca międzysektorowa w realizacji PRL-u
63
Zapewnienie partnerstwa międzysektorowego jest jednym z istotnych warunków
efektywnej realizacji programu i optymalnego wykorzystania potencjału rozwojowego
powiatu, poprawy jego konkurencyjności i przeciwdziałania marginalizacji jego społeczności.
Winno się to przyczynić do aktywizacji poszczególnych środowisk i ułatwieniu współpracy
między nimi. Forum dla takiej aktywności powinien być Powiatowy Konwent Rozwoju
Lokalnego. Dokonywałby on monitoringu i oceny PRL-u, służył wymianie doświadczeń i
poglądów, wypracowywaniu najlepszych rozwiązań i budowaniu trwałego partnerstwa
publiczno - prywatnego na rzecz rozwoju i promocji subregionu strzelińskiego. Starostwo
będzie odpowiedzialne za organizację spotkań konwentu i zapewnienie w nim udziału
przedstawicieli wszystkich zainteresowanych środowisk.
64
X. Public relations planu
Podczas wdrażania planu rozwoju lokalnego, szczególny nacisk należy kłaść na
informowanie społeczności powiatowej o postępach w jego realizacji, jak i o uzyskiwanych tą
drogą korzyściach. Sprzyjać to będzie budowaniu wśród mieszkańców poczucia identyfikacji i
udziału w zarządzaniu rozwojem lokalnym. Zadanie udostępniania i promocji PRL powinno
leżeć w gestii Biura Promocji i Rozwoju Powiatu Starostwa Strzelińskiego. Dokument
powinien zostać umieszczony na stronie internetowej powiatu oraz upowszechniany w formie
publikacji zamieszczanych w lokalnych mediach. Należy rozważyć propozycję wydania
krótkiego folderu informacyjnego, który można wysyłać drogą pocztową do zainteresowanych
instytucji, organizacji pozarządowych, przedsiębiorców, liderów lokalnych i przekazywać
wszystkim chętnym.
65

plan rozwoju lokalnego powiatu strzelińskiego

Transkrypt

Podobne dokumenty

zaproszenie do pobrania

Osadnictwo na Ziemiach Odzyskanych – powiat strzeliński

Firmy zbierające zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny na terenie

Ogłoszenie o nieograniczonym przetargu pisemnym na sprzedaż

TRWA REKRUTACJA NA SZKOLENIA ZAWODOWE W czerwcu 70

Pomniki sredniowiecznego prawa

Pobierz załącznik: Komunikat_10834440