docegzamin maturalny z biologii
download 
Reklamacja Transkrypt
egzamin maturalny z biologii
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl (Wpisuje zdający przed rozpoczĊciem pracy) Miejsce na naklejkĊ z kodem KOD ZDAJĄCEGO MBI-W1D1P-021 EGZAMIN MATURALNY Z BIOLOGII Arkusz I ARKUSZ I Czas pracy 90 minut STYCZEē ROK 2003 Instrukcja dla zdającego 1. ProszĊ sprawdziü, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron. Ewentualny brak naleĪy zgáosiü przewodniczącemu zespoáu nadzorującego egzamin. 2. ProszĊ uwaĪnie czytaü wszystkie polecenia. 3. Odpowiedzi naleĪy zapisaü czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy kaĪdym zadaniu. 4. Podczas egzaminu moĪna korzystaü z oáówka, linijki, gumki. 5. ProszĊ pisaü tylko w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisaü oáówkiem. 6. Wykresy i rysunki moĪna wykonywaü oáówkiem. 7. Nie wolno uĪywaü korektora. 8. BáĊdne zapisy trzeba wyraĨnie przekreĞliü. 9. Brudnopis nie bĊdzie oceniany. 10. Obok kaĪdego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, którą moĪna uzyskaü za jego poprawne rozwiązanie. 11. Do ostatniej kartki arkusza doáączona jest karta odpowiedzi, którą wypeánia egzaminator. ĩyczymy powodzenia! (Wpisuje zdający przed rozpoczĊciem pracy) PESEL ZDAJĄCEGO Za rozwiązanie wszystkich zadaĔ moĪna otrzymaü áącznie 40 punktów Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 2 Zadanie 1. (1 pkt) Schemat budowy chloroplastu. Podaj nazwy struktur chloroplastu oznaczonych na schemacie jako A i B. A: ................................................ B:................................................. Zadanie 2. (2 pkt) W mikroskopie elektronowym moĪna zaobserwowaü, Īe w komórkach eukariotycznych w róĪnych kierunkach przebiegają i czĊsto krzyĪują siĊ dáugie, cienkie wáókna biaákowe. Ten system wáókien nazwano cytoszkieletem. OkreĞl dwie funkcje peánione przez cytoszkielet w komórce eukariotycznej. 1 - ............................................................................................................................................. 2 - ............................................................................................................................................. Zadanie 3. (2 pkt) Schemat budowy anatomicznej pająka. WyjaĞnij, jaką rolĊ w tym organizmie peánią narządy oznaczone jako A i B. A:........................................................................................................................................ B:........................................................................................................................................ Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 3 Zadanie 4. (1 pkt) PoniĪsze zdania, dotyczące dziaáania neuronu, uporządkuj w taki sposób, by oddawaáy przebieg zachodzących w nim procesów. Zacznij od zdania B. A. Caákowita repolaryzacja báony neuronu po przejĞciu fali depolaryzacji. B. Spolaryzowana báona neuronu. C. Powstanie potencjaáu czynnoĞciowego báony neuronu w miejscu zadziaáania bodĨca. D. Falowa depolaryzacja báony neuronu. E. Zadziaáanie bodĨca na báonĊ neuronu. F. Wydzielanie mediatora chemicznego przez zakoĔczenie neurytu. B, ......................................................................................................................................... Zadanie 5. (1 pkt) Schemat áuku odruchowego związanego z reakcją rĊki na uderzenie dáonią w przedmiot. Przedstaw etapy drogi impulsu wzdáuĪ tego áuku odruchowego – uzupeánij poniĪszą tabelĊ, wpisując w wolne kratki cyfry w kolejnoĞci odzwierciedlającej przebieg impulsu w áuku odruchowym. Element áuku odruchowego MiĊsieĔ ramienia Neuron poĞredniczący Neuron czuciowy Receptory skórne Neuron ruchowy Cyfry Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 4 Zadanie 6. (2 pkt) Schemat budowy owocu wiĞni (przekrój podáuĪny). Sáupek kwiatu skáada siĊ: z zaląĪni, w której znajdują siĊ zaląĪki, z szyjki sáupka i ze znamienia sáupka. OkreĞl, z których elementów sáupka kwiatu wiĞni powstają czĊĞci owocu oznaczone jako A i B. A: .................................................. B: .................................................. Zadanie 7. (1 pkt) W pewnym odcinku przewodu pokarmowego niemowląt, w lekko kwaĞnym Ğrodowisku, wydzielana tu renina powoduje „Ğcinanie” rozpuszczalnego biaáka mleka w nierozpuszczalną parakazeinĊ i zaczyna jej trawienie. OkreĞl, w której czĊĞci ukáadu pokarmowego niemowlĊcia zachodzi przedstawiony proces. .................................................................................................................................................. Zadanie 8. (2 pkt) Z podanych poniĪej stwierdzeĔ dotyczących chemosyntezy wybierz te dwa, które są prawdziwe (otocz kóáeczkiem ich oznaczenia literowe). A. Energia wyzwalana podczas utleniania metanu przez bakterie metanowe zostaje wykorzystana przez nie do redukcji CO2. B. W procesach nitryfikacji obniĪa siĊ stopieĔ utlenienia azotu. C. Utleniane w chemosyntezie związki mineralne przechodzą w postaü áatwiej przyswajalną przez roĞliny. D. Chemosyntetyzujące bakterie siarkowe przeksztaácają czystą siarkĊ w siarkowodór. Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 5 Zadanie 9. (2 pkt) Schemat pĊcherzyków páucnych czáowieka oplecionych naczyniami krwionoĞnymi. Ustal, w którym z naczyĔ krwionoĞnych uwzglĊdnionych na schemacie páynie krew bardziej natlenowana. OdpowiedĨ krótko uzasadnij. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 10. (2 pkt) Schemat procesu biologicznego utleniania glukozy. glikoliza áaĔcuch oddechowy Podaj nazwy związków chemicznych, które naleĪy wpisaü w miejsca oznaczone na schemacie X i Y. X -................................................................. Y -............................................................. Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 6 Zadanie 11. (2 pkt) Przyporządkuj wymienionym strukturom roĞlinnym po jednej peánionej przez nie funkcji: STRUKTURA 1. Aparat szparkowy. 2. Hydatoda. 1 - ..... FUNKCJA A. Aktywne wydzielanie wody (krople). B. Wcháanianie wody. C. Wydzielanie wody w postaci pary wodnej. 2 - ..... Zadanie 12. (3 pkt) Schemat ukáadu krwionoĞnego czáowieka. Wpisz poniĪej trzy nazwy naczyĔ krwionoĞnych (spoĞród uwzglĊdnionych na schemacie), w których páynie krew odtlenowana. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 7 Zadanie 13. (1 pkt) Przez nerki czáowieka przepáywa w ciągu doby stosunkowo duĪo krwi - nerkowy przepáyw minutowy stanowi ponad ¼ minutowego wyrzutu krwi z serca i przewyĪsza piĊciokrotnie masĊ nerek. W przeliczeniu na 1g masy narządu, nerka otrzymuje kilkadziesiąt (60 – 70) razy wiĊcej krwi niĪ (przeciĊtnie) inne narządy organizmu czáowieka. WyjaĞnij, jakie znaczenie ma tak intensywny przepáyw krwi przez nerkĊ dla prawidáowego funkcjonowania organizmu czáowieka. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 14. (2 pkt) Schemat budowy nefronu i jego powiązanie z naczyniami krwionoĞnymi. StĊĪenie mocznika w miejscach oznaczonych na schemacie wynosi: A – 0,03 g/100 cm3 B – 0,03 g/100 cm3 C – 1,80 g/100 cm3 WyjaĞnij, dlaczego stĊĪenie mocznika: a) w miejscu B pozostaje takie samo jak w miejscu A, b) w miejscu C jest znacznie wyĪsze niĪ w miejscu B. a)................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... b)................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl 8 Egzamin maturalny z biologii Arkusz I Zadanie 15. (2 pkt) Schemat budowy ĪeĔskich narządów rozrodczych czáowieka. OkreĞl, jaką rolĊ w procesie rozrodu czáowieka peánią struktury oznaczone jako A i B (podaj po jednej funkcji kaĪdej z tych struktur). A: ............................................................................................................................................. B: .............................................................................................................................................. Zadanie 16. (1 pkt) Kieákowanie nasion nastĊpuje po okresie spoczynku, trwającym u róĪnych roĞlin kilka dni, tygodni, miesiĊcy, a nawet lat. Pod koniec procesu tworzenia nasion (tuĪ przed ich oddzieleniem siĊ od roĞliny rodzicielskiej) zachodzi proces odwodnienia. WyjaĞnij, dlaczego proces odwodnienia jest niezbĊdny do przetrwania przez nasiona okresu spoczynku. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 9 Zadanie 17. (1 pkt) Auksyny to hormony roĞlinne, które m.in.: 1. powodują wzrost áodygi na dáugoĞü, 2. przyspieszają tworzenie zawiązków korzeni, 3. hamują rozwój pąków bocznych, czym warunkują dominacjĊ wierzchoákową, 4. powstrzymują opadanie liĞci i owoców. WyjaĞnij, dlaczego okresowe opylanie bulw ziemniaków syntetyczną auksyną zmniejsza straty związane z ich przechowywaniem. W wyjaĞnieniu uwzglĊdnij jedną z wymienionych powyĪej funkcji auksyn. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 18. (1 pkt) Schemat kontroli wydzielania testosteronu i procesu spermatogenezy u mĊĪczyzny. Poszczególne litery (A,B,C,D,E,F,G,H) uwzglĊdnione przy strzaákach schematu moĪna zastąpiü sáowami: pobudza lub hamuje. Wybierz zestaw (I, II, III lub IV), w którym wszystkie litery naleĪy zastąpiü sáowem – hamuje (podkreĞl ten zestaw): I. A, B, G, H; III. A, D, E, F; II. C, E, G, H; IV. A, C, E, H. Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl 10 Egzamin maturalny z biologii Arkusz I Zadanie 19. (1 pkt) Schemat budowy fragmentu cząsteczki DNA. Podaj prawidáowoĞü, z której wynika, Īe kolejnoĞü organicznych zasad azotowych w jednej nici DNA determinuje kolejnoĞü zasad w drugiej nici tej samej cząsteczki DNA. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Zadanie 20. (1 pkt) Przed podziaáem komórki zachodzi proces replikacji DNA. WyjaĞnij, na czym polega póázachowawczoĞü (semikonserwatywnoĞü) tego procesu. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 21. (2 pkt) Ciemnooki mĊĪczyzna, którego ojciec miaá oczy piwne a matka niebieskie, poĞlubiá ciemnooką kobietĊ. Syn tej pary jest niebieskooki. Przyjmując oznaczenia: allel dominujący (barwnik ciemny w tĊczówce oka) - B, allel recesywny (brak barwnika ciemnego w tĊczówce oka) – b, zapisz genotyp tej kobiety i genotyp jej syna. kobieta: .................................. syn: ........................................... Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 11 Zadanie 22. (2 pkt) dla chrząszczy Ewolucja ubarwienia chrząszcza na wyspie WymieĔ czynnik ewolucji, który doprowadziá do pojawienia siĊ plamistego ubarwienia chrząszczy na tej wyspie .............................................. oraz czynnik ewolucji, który doprowadziá do utrwalenia siĊ plamistego ubarwienia chrząszczy w populacji .................................................... Zadanie 23. (2 pkt) PoniĪej podano opisy dwóch zaleĪnoĞci miĊdzygatunkowych: A. Ryba róĪanka skáada ikrĊ w skrzelach maáĪy sáodkowodnych, dziĊki czemu máody narybek jest chroniony w pierwszych dniach Īycia. PóĨniej narybek opuszcza ciaáo maáĪa nie wyrządzając mu swym pobytem Īadnej szkody. B. Bąkojady Īóátodziobe wyjadają ze skóry nosoroĪców i bawoáów afrykaĔskich larwy owadów pasoĪytniczych i kleszcze. Podaj nazwy zaleĪnoĞci miĊdzy: A. rybą róĪanką i maáĪem sáodkowodnym, B. bąkojadem Īóátodziobym i nosoroĪcem. A: .......................................... B: .............................................. Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl 12 Egzamin maturalny z biologii Arkusz I Zadanie 24. (1 pkt) Powstające coraz liczniej elektrociepáownie wpuszczają do wód naturalnych wodĊ o temperaturze wyĪszej od temperatury wód naturalnych. NajczĊĞciej zrzuty wód podgrzanych mają charakter staáy i podnoszą temperaturĊ wody o kilka stopni. OkreĞl jeden z moĪliwych skutków zrzutu cieplejszej wody do zbiornika naturalnego. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 25. (2 pkt) Do gazów cieplarnianych decydujących o potencjale ocieplania globalnego naleĪą, przede wszystkim, dwutlenek wĊgla, metan, ozon troposferyczny, tlenki azotu i siarki. WyjaĞnij, na czym polega efekt cieplarniany oraz wymieĔ jeden skutek wpáywu tego zjawiska na stan biosfery. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I BRUDNOPIS 13 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl 14 Egzamin maturalny z biologii Arkusz I Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Egzamin maturalny z biologii Arkusz I 15
