Konstytucyjny system organow panstwowych

Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania
Wydział Informatycznych Technik Zarządzania
ul. Newelska 6, 01-447 Warszawa, www.wit.edu.pl
______________________________________________________________________________
Kierunek studiów
ADMINISTRACJA
Stopień studiów
Forma studiów
I
niestacjonarne
SYLABUS PRZEDMIOTU
KONSTYTUCYJNY SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH
1. CELE PRZEDMIOTU
C1
C2
C3
Przekazanie studentom wiedzy na temat podstawowych konstytucyjnych zasad ustroju
politycznego Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących ustroju władzy państwowej i
mechanizmów prawnych oraz polityczno-ustrojowych sprawowania władzy państwowej.
Instytucje ustrojowe są także ukazywane w kontekście orzecznictwa sądowego.
Nabycie przez studentów umiejętności określenia usytuowania poszczególnych
organów państwowych w strukturze władzy państwowej oraz ich funkcji, kompetencji,
zasad działania, organizacji wewnętrznej, jak też relacji zachodzących między nimi.
Zdobycie przez studentów odpowiednich kompetencji społecznych, przygotowujących
ich do uczestnictwa w życiu społecznym, przez wnoszenie wiedzy na temat roli
ustrojowej poszczególnych konstytucyjnych organów państwa i do prowadzenia
bieżącej oceny rzeczywistości ustrojowej w obszarze wzajemnych powiązań i relacji
ustrojowych pomiędzy naczelnymi, konstytucyjnymi organami prawa.
2. EFEKTY KSZTAŁCENIA
EK_W01
EK_W02
EK_W03
EK_W04
EK_U01
EK_U02
EK_U03
EK_U04
EK_U05
EK_K01
EK_K02
EK_K03
Efekty kształcenia – wiedza
Ma podstawową wiedzę dotyczącą konstrukcji prawno-ustrojowej konstytucyjnego
systemu organów państwa w Polsce. Zna mechanizmy prawno-ustrojowe oraz praktykę
ustrojową funkcjonowania konstytucyjnego systemu organów państwa w Polsce.
Ma podstawową wiedzę o ustroju najwyższych organów RP
Ma podstawową wiedzę o związkach organizacyjnych i funkcjonalnych między
organami władzy publicznej w skali krajowej, międzynarodowej i europejskiej.
Ma podstawową wiedzę dotyczącą metod i narzędzi tworzenia prawa powszechnie
obowiązującego i wewnętrznie obowiązującego.
Efekty kształcenia – umiejętności
Potrafi korzystać z zasad wykładni prawa krajowego do rozwiązywania konkretnego
zadania.
Posiada umiejętności doboru i wykorzystania procedury odpowiedniej dla konkretnego
przypadku w praktyce konstytucyjnej (np. wniesienie skargi konstytucyjnej do
Trybunału Konstytucyjnego, wystąpienie do Rzecznika Praw Obywatelskich itp.)
Potrafi określić role ustrojowe poszczególnych konstytucyjnych organów państwa w
systemie ustrojowym RP. Potrafi przygotować wystąpienie ustne z tego zakresu.
Samodzielnie analizuje teksty aktów normatywnych dotyczących organów
państwowych oraz dokonuje analizy orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w tym
zakresie.
Potrafi zastosować zdobytą wiedzę do przeprowadzenie bieżącej oceny rzeczywistości
ustrojowej w obszarze wzajemnych powiązań i relacji ustrojowych pomiędzy
konstytucyjnymi organami państwa.
Efekty kształcenia – kompetencje społeczne
Potrafi uczestniczyć z przygotowaniu projektów politycznych, gospodarczych,
obywatelskich z uwzględnieniem aspektów prawnych, politycznych i ekonomicznych
dotyczących ustroju władzy państwowej oraz praktyki jej funkcjonowania.
Potrafi identyfikować problemy współczesnego systemu ustrojowego. Potrafi wykazać,
że z zasad ustrojowych wynikają konkretne rozwiązania i instytucje, które są podstawą
państwa.
Potrafi w praktyce wykorzystać wiedzę na temat praw i wolności człowieka i obywatela
1
Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania
Wydział Informatycznych Technik Zarządzania
ul. Newelska 6, 01-447 Warszawa, www.wit.edu.pl
______________________________________________________________________________
oraz mechanizmów sprawowania władzy w państwie w celu aktywnego udziału w życiu
politycznym i społecznym państwa.
3. TREŚCI PROGRAMOWE
Lp.
TP1
TP2
TP3
TP4
TP5
Tematyka
Charakterystyka podstawowych konstytucyjnych zasad ustroju politycznego
Rzeczypospolitej Polskiej. Źródła prawa w Konstytucji RP. Podstawowe
zagadnienia aparatu państwowego. System organów państwowych na gruncie
Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.
Pozycja i struktura parlamentu
Przejawy dwuizbowości w państwie współczesnym.
Ogólna rola Sejmu RP.
Skrócenie kadencji parlamentu w Polsce.
Organy Sejmu i Senatu.
Marszałek Sejmu i Senatu.
Prezydium Sejmu i Prezydium Senatu - porównanie ich pozycji i uprawnień.
Konwent Seniorów w Sejmie i w Senacie - porównanie ich pozycji i uprawnień.
System komisji parlamentarnych w Sejmie.
System komisji parlamentarnych w Senacie.
Kompetencje komisji.
System sesyjny i system permanencji prac parlamentarnych.
Funkcje parlamentu
Uprawnienia Sejmu w zakresie ustrojodawstwa.
Funkcja ustawodawcza Sejmu.
Pojęcie ustawy.
Zakres przedmiotowy ustawy.
Tryb ustawodawczy w Polsce - rodzaje.
Tryb uchwalania budżetu i wynikające stąd konsekwencje.
Zasady polityki finansowej w Konstytucji RP.
Inicjatywa ustawodawcza.
Instytucja „czytań”.
Prawo do zgłaszania poprawek w polskim prawie konstytucyjnym.
Kompetencje Senatu w zakresie ustawodawstwa.
Kompetencje kreacyjne Senatu.
Kompetencje kreacyjne Sejmu.
Funkcja kontrolna Sejmu.
Interpelacje i zapytania poselskie.
Absolutorium i tryb jego uchwalania.
Dezyderaty i opinie komisji sejmowych.
Kompetencje Zgromadzenia Narodowego.
Rząd
Pozycja ustrojowa Rady Ministrów.
Zadania i kompetencje Rady Ministrów.
Pozycja i kompetencje Prezesa Rady Ministrów w Polsce.
Problemy działalności prawotwórczej władzy wykonawczej w systemach
podziału władzy.
Akty normatywne wydawane przez Radę Ministrów w Polsce.
Instytucja wotum nieufności w Polsce.
Powoływanie rządu w Polsce.
Struktura naczelnych organów administracji państwowej w Polsce.
Skład i struktura Rady Ministrów.
Tryb działania RM.
Pozycja ministra w prawie polskim.
Formy realizacji działań kierowniczo-koordynacyjnych przez rząd RP.
Prezydent
2
Liczba
godzin
w c k
2
2
2
2
1
4
2
2
4
2
1
2
2
1
Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania
Wydział Informatycznych Technik Zarządzania
ul. Newelska 6, 01-447 Warszawa, www.wit.edu.pl
______________________________________________________________________________
TP6
TP7
TP8
Charakterystyka konstytucyjnej roli Prezydenta RP.
Wybór i odpowiedzialność Prezydenta RP.
Interpretacja art. 126 Konstytucji RP.
Prezydent a Sejm i Senat.
Prezydent a rząd.
Problem podziału zadań i kompetencji między oba człony władzy
wykonawczej.
Prezydent a władza sądownicza.
Kompetencje Prezydenta RP na wypadek stanu zagrożenia państwa.
Zastępstwo Prezydenta.
Wygaśnięcie mandatu prezydenckiego.
Zasada kontrasygnaty w Polsce.
Ratyfikacja umów międzynarodowych w Polsce.
Trybunał Konstytucyjny
Kontrola konstytucyjności prawa - pojęcie i rodzaje.
Czy kontrola konstytucyjności ustaw jest zgodna z zasadą państwa
demokratycznego?
Procedury kontroli konstytucyjności prawa w Polsce.
Zakres kontroli konstytucyjności prawa przez TK.
Etapy postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym.
Kontrola konkretna przez TK.
Kontrola abstrakcyjna sprawowana przez TK.
Prawa sądów powszechnych wobec aktów normatywnych administracji.
Moc wiążąca orzeczeń polskiego TK.
Pozycja ustrojowa TK.
TK a Sejm.
Czy TK jest sądem?
Funkcje TK
Skarga konstytucyjna.
Trybunał Stanu
Trybunał Stanu - pozycja ustrojowa.
Czy Trybunał Stanu jest sądem?
Definicja deliktu konstytucyjnego w Polsce.
Pojęcie odpowiedzialności politycznej i odpowiedzialności konstytucyjnej.
Przebieg postępowania w sprawie odpowiedzialności konstytucyjnej w Polsce.
Zakres podmiotowy i przedmiotowy (właściwość) TS.
Modele organów rozstrzygających w kwestii odpowiedzialności konstytucyjnej.
TS a Sejm.
Organy ochrony i kontroli prawa:
Rzecznik Praw Obywatelskich.
RPO - pozycja ustrojowa.
RPO a Sejm.
RPO - środki działania.
Przesłanki działania RPO.
Funkcje RPO.
Najwyższa Izba Kontroli.
Pozycja ustrojowa NIK.
Organizacja NIK.
Funkcje NIK.
NIK a rząd.
NIK a Sejm.
Zakres kontroli sprawowanej przez NIK.
Środki działania NIK.
4
2
1
2
2
1
4
2
1
4. MACIERZ REALIZACJI PRZEDMIOTU
Efekt kształcenia
Cel
przedmiotu
Treści programowe
Metody, formy i
środki dydaktyczne
Sposoby oceny
EK_W01
C1
TP1
M1, M2, M5
F1, F2, P1, P2, P3
3
Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania
Wydział Informatycznych Technik Zarządzania
ul. Newelska 6, 01-447 Warszawa, www.wit.edu.pl
______________________________________________________________________________
EK_W02
C1
EK_W03
EK_W04
EK_U01
EK_U02
C1
C1
C2
C2
EK_U03
C2
EK_U04
C2
EK_U05
C2
EK_K01
C3
EK_K02
EK_K03
C3
C3
TP1,TP2, TP3, TP4,
TP5, TP6, TP7, TP8
TP2, TP3, TP4, TP5
TP2, TP3, TP4
TP1, TP3
TP6, TP8
TP1,TP2, TP3, TP4,
TP5, TP6, TP7, TP8
TP1, TP5, TP6, TP7
TP1, TP2, TP3, TP4,
TP5
TP1,TP2, TP3, TP4,
TP5, TP6, TP7, TP8
TP1
TP5, TP6, TP8
M1, M2, M3, M4, M5
F1, F2, P1, P2, P3
M1, M2, M5
M1, M2, M5
M1, M2, M3, M4, M5
M1, M2, M3, M4, M5
F1, F2, P1, P2, P3
F1, F2, P1, P2, P3
F1, F2, P1, P2
F1, F2, P1, P2
M1, M2, M4, M5
F1, F2, P1, P2
M1, M2, M3, M4, M5
F1, F2, P1, P2
M1, M2, M3, M4, M5
F1, F2, P1, P2
M1, M2, M3, M4, M5
F1, F2, P1, P2
M1, M2, M3, M4, M5
M1, M2, M3, M4, M5
F1, F2, P1, P2
F1, F2, P1, P2
5. LITERATURA PODSTAWOWA
[1] L. Garlicki, Polskie prawo Konstytucyjne. Zarys wykładu. Wydanie 15, Warszawa 2011;
[2] E. Gdulewicz, Konstytucyjny system organów państwowych, Lublin 2009;
[3] M. Kruk, System rządów w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, [w:] Ustrój
polityczny Rzeczypospolitej Polskiej w nowej Konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 roku, red. W. Skrzydło, R. Mojak,
Lublin 1998;
6. LITERATURA UZUPEŁNIAJACA
[1] A. Bałaban, Pozycja ustrojowa i funkcje Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2006;
[2] B. Banaszak, Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Kraków 2004;
[3] J. Ciapała, Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989-1997), Warszawa 2002;
[4] P. Czarny, Sejm i Senat, [w:] Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, red. P Sarnecki, Warszawa
2005;
[5] M. Granat, Prawo konstytucyjne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2012;
[6] M. Grzybowski, System rządów Rzeczypospolitej Polskiej. Założenia konstytucyjne a praktyka ustrojowa,
Warszawa 2006;
[7]L. Leszczyński, B. Liżewski, Konstytucyjny system organów państwowych. Warszawa 2008;
[8] Sądy i trybunały w Konstytucji i w praktyce, red. W. Skrzydło, Warszawa;
[9] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998;
[10] A. Sylwestrzak, Najwyższa Izba Kontroli. Studium prawnoustrojowe, Warszawa 2006;
[11] J. Świątkiewicz, Rzecznik Praw Obywatelskich w polskim systemie prawnym, Warszawa 2001;
[12]H. Zięba-Załucka, Organy kontroli państwowej i ochrony prawa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
Rzeszów 2000.
7. INFORMACJA O NAUCZYCIELACH AKADEMICKICH
prof. dr hab. Paweł Sobczyk
4