TEMATY NA USTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA

TEMATY NA USTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA
POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 20014/2015
LITERATURA
1. Kulinaria w literaturze. Omów funkcję tego motywu, analizując wybrane
utwory.
2. Różne źródła życiowych niepokojów człowieka. Przedstaw problem na
podstawie literatury staropolskiej.
3. Sielankowy i satyryczny obraz wsi. Porównaj różne sposoby prezentacji
tematu w literaturze wybranych epok.
4. Kresy wschodnie w literaturze polskiej. Omów na podstawie wybranych
przykładów.
5. Literatura XX wieku o domu i o rodzinie - serio i prześmiewczo
(np. Dąbrowska, Zapolska, Gombrowicz, Mrożek, Pilch i inni).
Zaprezentuj, analizując wybrane teksty literackie.
6. Przedstaw i porównaj różne ujęcia tematu śmierci w wybranych tekstach
literackich
7. Dialog człowieka z Bogiem. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory
literackie.
8. Manifesty literackie - dokonaj analizy porównawczej treści i formy
wybranych przykładów z różnych epok.
9. List, pamiętnik i kronika jako elementy kształtujące narrację utworu.
Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady literackie.
10.Polak na obczyźnie. Przedstaw i porównaj różne realizacje tego tematu na
przykładzie wybranych kreacji literackich.
11.Analizując wybrane utwory, przedstaw różne sposoby prezentowania
i funkcje motywu szaleństwa w literaturze.
12.Analizując wybrane przykłady literackie, przedstaw problem odmienności
jako źródła samotności człowieka.
13.Porównaj sposoby ujęcia i funkcje motywu ucztowania w literaturze
polskiej.
14.Analizując wybrane utwory, przedstaw dziecko w roli bohatera i/lub
narratora literackiego.
15.Wynalazek i wynalazca jako temat literacki. Omów różne jego realizacje,
analizując wybrane przykłady.
16.Przedstaw i porównaj kreacje bohaterów tragicznych w wybranych
utworach literackich.
17.Dramat człowieka uwikłanego w historię. Przedstaw problem, analizując
wybrane utwory literackie.
18.Sceny wizyjne i prorocze w literaturze. Zbadaj i przedstaw ich rolę
w wybranych utworach.
1
19.Analizując wybrane przykłady, przedstaw różne sposoby wykorzystania
biografii autora jako tworzywa literackiego.
20.Sytuacja
egzystencjalna
jednostki
poddanej
doświadczeniom
totalitaryzmu. Przedstaw temat, analizując wybrane przykłady literackie.
21.Człowiek w sytuacji próby. Przedstaw problem, analizując wybrane
przykłady literackie.
22.Kobieta - demon, wamp, femme fatale. Przedstaw jej wizerunek na
podstawie wybranych tekstów.
23.Stolica - miasto szczególne. Scharakteryzuj portret jednej z nich
w oparciu o odpowiednio dobrany materiał literacki.
24.Topos domu w literaturze polskiej - przedstaw różne sposoby jego
obecności w tekstach dawnych i współczesnych.
25.Kobieta - matka, towarzyszka życia, emancypantka, patriotka.… Jak
ukazywana jest w utworach literackich na przestrzeni wieków?
Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych utworów.
26.Polacy w krzywym zwierciadle, czyli społeczeństwo w ujęciu
satyrycznym. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów
różnych epok.
27.Różne ujęcia motywu tęsknoty do kraju rodzinnego. Przedstaw na
przykładzie utworów literackich różnych epok.
28.Obrzędy i obyczaje w literaturze. Omów sposoby ich opisywania
i funkcje, jakie pełnią w wybranych utworach.
29.Córki - bohaterki literatury pięknej. Zaprezentuj różne ujęcia motywu
w wybranych utworach literackich
30.Etos rycerski i jego różnorodne obrazy w dziełach literackich różnych
epok. Rozważ na wybranych przykładach.
31.Młodość i starość jako odwieczny temat literatury. Przedstaw na
wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
32.Literackie wizerunki polskiej szlachty. Wybierz kilka przykładów
z różnych epok, przeanalizuj je i dokonaj porównania.
33.Człowiek XX wieku w sytuacjach ekstremalnych. Omów problem,
odwołując się do wybranych utworów literackich.
34.Obrazy dzieciństwa w tekstach literackich. Rozważ na wybranych
przykładach sposoby ich konstruowania.
35.Topos domu w wybranych utworach literackich. Przedstaw przyczyny
różnic w sposobach prezentowania tego toposu.
36.Sielankowy obraz świata. Dokonaj analizy i porównania wybranych
utworów różnych epok.
37.Obrazy Gdańska w literaturze XIX i XX wieku. Porównaj, analizując
wybrane teksty.
38.Relacje między matką i córką w utworach literackich. Omów sposób ich
ukazania, przywołując teksty z różnych epok.
2
39.Literackie programy uzdrowienia Rzeczpospolitej na przestrzeni wieków.
Omów na wybranych przykładach, uwzględnij konteksty historyczne
epok.
40.Omów rolę tytułu w interpretacji utworu. Dokonaj wyboru
najciekawszych pomysłów autorów z różnych epok.
41.Rola poety i poezji w różnych epokach literackich. Omów zagadnienie,
odwołując się do dwóch epok.
42.Przedstaw funkcjonowanie motywu polskiego dworku w wybranych
utworach literackich.
43.Sarmatyzm i jego dziedzictwo w literaturze różnych epok. Omów na
wybranych przykładach.
44.Zanalizuj funkcje groteski w literaturze, odwołując się do wybranych
przykładów.
45.Portrety lekarzy w literaturze. Przedstaw i porównaj wybrane przykłady.
46.Galeria postaci negatywnych. Omów temat odwołując się do przykładów
z różnych epok.
47.Metamorfoza jako element kreacji bohatera literackiego. Przedstaw
i porównaj różne formy tej kreacji.
48.Wizerunek zbrodniarza utrwalony na kartach literatury. Zaprezentuj różne
motywy, które prowadzą człowieka na ścieżkę zbrodni.
49.Dokument i parabola jako dwa sposoby mówienia o współczesności …
omów na wybranych przykładach.
50.Przedstaw recepty na życie szczęśliwe, jakie można znaleźć w wybranych
utworach literackich.
51.Literackie portrety idealistów i marzycieli w różnych epokach literackich
… zaprezentuj, odwołując się do wybranych utworów.
52.Polacy w satyrze i karykaturze literackiej różnych epok … omów na
wybranych przykładach.
53.Różne ujęcia postaci ojca w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się
do wybranych utworów.
54.Różne ujęcia postaci matki w literaturze. Omów zagadnienie odwołując
się do wybranych utworów.
55.Zaprezentuj różne ujęcia motywu zdrady. Przedstaw temat wybierając
przykłady z różnych epok
56.Różnorodność ujęcia procesu dojrzewania bohatera. Przedstaw
zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.
57.Odpowiedzialność i uczciwość w rozumieniu bohaterów utworów
różnych epok. Rozwiń temat w oparciu o wybrane teksty.
58.Bohaterowie literaccy, którzy do końca pozostali wierni sobie i swoim
ideałom - scharakteryzuj i porównaj postacie literackie różnych epok.
59.Bajki, baśnie, podania i legendy. Przedstaw różne przyczyny, sposoby
i funkcje przywoływania w literaturze polskiej tych gatunków literackich.
3
60.Motyw podróży w literaturze - przedstaw na wybranych przykładach
i wyjaśnij jego znaczenie.
61.Walka dobra ze złem w literaturze fantasy. Omów zagadnienie, odwołując
się do wybranych przykładów literackich.
62.Losy kobiet w czasie wojny i okupacji. Omów zagadnienie, odwołując się
do wybranych dzieł literackich.
ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
1. Raj poetycki, malarski i muzyczny. Omów temat w oparciu o analizę
wybranych przykładów.
2. Na wybranych przykładach ukaż sposoby odzwierciedlania problemów
młodych Polaków w tekstach piosenek przełomu XX i XXI wieku.
3. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne
(malarstwo, rzeźba, film, teatr ).
4. Obyczaje sarmackie w tekstach kultury. Omów zagadnienie, odwołując
się do wybranych dzieł.
5. Na wybranych przykładach z literatury i innych tekstów kultury omów
realizację jednego z motywów mitologicznych lub biblijnych..
6. Moje miasto (wieś lub okolica) jako źródło inspiracji artystów i temat ich
dzieł-omów zagadnienie na przykładach wybranych tekstów kultury.
7. Motyw matki opłakującej syna. Omów temat, odwołując się do
wybranych utworów literackich i innych tekstów kultury.
8. Z czego śmiali się Polacy i śmieją się dziś? Omów rolę komizmu
w wybranych utworach literackich i innych tekstach kultury.
9. Zaprezentuj wyidealizowany obraz wsi polskiej w wybranych dziełach
literackich i malarskich. Zanalizuj jego funkcje.
10.Przedstaw różne sposoby ujęcia wybranego motywu religijnego
w literaturze i sztukach plastyczny,
11.W jaki sposób sztuka przedstawia bohaterstwo. Wyjaśnij na przykładzie
wybranych dzieł literackich i malarskich.
12.Obrazy śmierci i umierania w literaturze i sztuce. Porównaj sposoby
przedstawiania na przykładzie dzieł różnych epok.
13.Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw oraz porównaj ideał
kobiecego piękna w poezji i malarstwie renesansu i baroku.
14.Polonez, tango, walc, kozak... W oparciu o wybrane przykłady omów
funkcjonowanie motywu tańca w literaturze i filmie (lub innej dziedzinie
15.Sposoby przedstawiania motywu rodziny w różnych tekstach kultury.
Analizując zagadnienie, odwołaj się do wybranych przykładów.
16.Realistyczny obraz Warszawy w literaturze i sztuce XIX wieku.
Przedstaw na wybranych przykładach.
17.Postać historyczna w literaturze, malarstwie i filmie. Omów zagadnienie,
odwołując się do wybranych przykładów.
4
18.Funkcje brzydoty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przeanalizuj
i porównaj wybrane dzieła.
19.Taniec śmierci jako motyw w dziełach literatury i sztuki. Dokonaj analizy
porównawczej wybranych przykładów.
JĘZYK
1. Różne środowiska, różne sposoby komunikowania się. Przedstaw
współczesne odmiany języka polskiego, opierając się na celowo
zgromadzonym materiale językowym.
2. Zanalizuj język i określ funkcje nagłówków prasowych, wykorzystując
samodzielnie zgromadzony materiał językowy.
3. "Baśniowy" świat reklamy. Wskaż i omów środki językowe tworzące
iluzję w reklamach prasowych i/lub telewizyjnych.
4. Zbadaj i przedstaw sposoby i funkcje wprowadzania stylizacji
w wybranych tekstach literackich.
5. Zbadaj i omów etymologię nazw miejscowych wybranego regionu Polski.
6. Przedstaw sposoby wykorzystania aluzji literackich w tekstach
reklamowych oraz zbadaj funkcje tych zabiegów.
7. Żywotność frazeologizmów o rodowodzie biblijnym i antycznym we
współczesnej polszczyźnie. Omów na wybranych przykładach..
8. Przedstaw rozmaite sposoby realizacji komizmu słownego w wybranych
dziełach literatury różnych epok.
9. Tak mówią bohaterowie literaccy. Zanalizuj język wybranych postaci ze
szczególnym uwzględnieniem cech ujawniających ich przynależność
środowiskową i charakter.
10.Przysłowia i aforyzmy w utworach literackich; ich rola w tekście. Omów
na wybranych przykładach.
11.Moda językowa we współczesnej polszczyźnie. Analizując zagadnienie,
odwołaj się do zgromadzonego materiału językowego.
12.Etykieta językowa współczesnego środowiska młodzieżowego. Zanalizuj
przykłady literackie, np. język kolegów.
13.Specyfika tekstu reklamowego skierowanego do dzieci. Dokonaj analizy
środków językowych w wybranych reklamach i określ ich funkcje.
14.Zapożyczenia językowe - omów problem i oceń zasadność najnowszych
zapożyczeń w języku polskim.
5