roczniki historyczne - Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK
WYDZIAŁ HISTORII I NAUK SPOŁECZNYCH
INSTYTUT HISTORII POLSKIEJ AKADEMII NAUK
ROCZNIKI
HISTORYCZNE
ROCZNIK LXXV
za rok 2009
Poznań – WARSZAWA 2009
WYDAWNICTWO POZNAŃSKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK
Treść
TREŚĆ ROCZNIKA
ROZPRAWY I ARTYKUŁY
Tomasz J u r e k (Poznań), Ad Mestris locum. Gdzie znajdował się klasztor założony
przez św. Wojciecha? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Małgorzata A n d r a ł o j ć, Mirosław A n d r a ł o j ć (Poznań), Bulle księcia Bolesława Krzywoustego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Maciej D o r n a (Poznań), Nadanie biskupa płockiego Guntera i kapituły płockiej
dla Zakonu Krzyżackiego z 17 marca 1230 roku. Autentyk czy falsyfikat? . . . . . 43
Stanisław S z c z u r (Kraków), W sprawie sukcesji andegaweńskiej w Polsce . . . . . 61
Witold B r z e z i ń s k i (Bydgoszcz), Wdowieństwo i powtórne zamążpójście kobiet
wśród możniejszej szlachty polskiej późnego średniowiecza . . . . . . . . . . . . . . . . 105
MATERIAŁY
Karol N a b i a ł e k (Kraków), Akta procesu o wymiar świętopietrza w parafii Książnice Wielkie w diecezji krakowskiej z 1491 roku (Biblioteka Jagiellońska, rękopis 1815) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
RECENZJE
Anna K o t ł o w s k a, Obraz dziejów w Chronici canones Euzebiusza z Cezarei, Poznań 2009 (Ryszard Grzesik, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Caspar E h l e r s, Die Integration Sachsens in das fränkische Reich (751-1024), Göttingen 2007 (Jerzy Strzelczyk, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sylvain G o u g u e n h e i m, Aristote au Mont Saint-Michel. Les racines grecques de
l’Europe chrétienne, Paris 2008 (Krzysztof Ożóg, Kraków) . . . . . . . . . . . . . . . . . The History of Medieval Canon Law in the Classical Period, 1140-1234. From Gratian to the Decretals of Pope Gregory IX, edited by Wilfried H a r t m a n n and
Kenneth P e n n i n g t o n, Washington 2008 (Krzysztof Ożóg, Kraków) . . . . . . . Přemyslovci. Budování českého státu, eds. Petr S o m m e r, Dušan T ř e š t í k, Josef
Ž e m l i č k a, Praha 2009 (Tomasz Jurek, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thomas W ü n s c h, Deutsche und Slawen im Mittelalter. Beziehungen zu Tschechen,
Polen, Südslawen und Russen, München 2008 (Jerzy Strzelczyk, Poznań) . . . . . . Michał W y s z k o w s k i, Ustrój polityczny Wielkopolski w latach 1138-1296, Poznań 2009 (Tomasz Jurek, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Maciej M a c i e j o w s k i, Orientacje polityczne biskupów metropolii gnieźnieńskiej
1283-1320, Kraków 2007 (Tomasz Gidaszewski, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Augustyn ze Stargardu zwany niegdyś Angelusem, Protokół. Kamieńska kronika –
rodowód książąt pomorskich. Tzw. Stargardzka genealogia, oprac. Edward R y m a r, Stargard 2008 (Ryszard Grzesik, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mendykanci w średniowiecznym Krakowie, red. Krzysztof O ż ó g , Tomasz G a ł u s z k a OP, Anna Z a j c h o w s k a, Kraków 2008 (Izabela Skierska, Poznań)
Romuald K a c z m a r e k, Italianizmy. Studia nad recepcją gotyckiej sztuki włoskiej
w rzeźbie środkowo-wschodniej Europy (koniec XIII – koniec XIV wieku), Wrocław 2008 (Bogusław Czechowicz, Hradec Králové – Wrocław) . . . . . . . . . . . . . Zygfryd R y m a s z e w s k i, Woźny sądowy. Z badań nad organizacją sądów prawa
polskiego w średniowieczu, Warszawa 2008 (Tomasz Jurek, Poznań) . . . . . . . . . 151
153
156
159
162
165
165
169
173
176
181
186
Treść
Repertorium Poenitentiariae Germanicum, Bd. VII: Verzeichnis der in den Supplikenregistern der Pönitentiarie Innozenz’ VIII. vorkommenden Personen, Kirchen
und Orte des Deutschen Reiches 1484-1492, bearb. von Hildegard S c h n e i d e r - S c h m u g g e und Ludwig S c h m u g g e, Tübingen 2008 (Paweł Dembiński, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jyri H a s e c k e r, Die Johanniter und die Wallfahrt nach Jerusalem (1480-1522),
Göttingen 2008 (Maria Starnawska, Siedlce) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vladislavské zřízení zemské a navazující prameny (Svatováclavská smlouva a Zřízení o ručnicích). Edice, k vydání připravili Petr K r e u z, Ivan M a r t i n o v s k ý, Praha 2007 (Tomasz Jurek, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aleksandra W i t k o w s k a OSU, Sancti, miracula, peregrinationes. Wybór tekstów
z lat 1974-2008, Lublin 2009 (Halina Manikowska, Warszawa) . . . . . . . . . . . . . . Norbert C o n r a d s, Schlesien in der Frühmoderne. Zur politischen und geistigen
Kultur eines habsburgischen Landes, Köln-Weimar-Wien 2009 (Tomasz Jurek,
Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich wielkopolskich z lat 1631-1655, wyd. Paweł K l i n t, Poznań-Wrocław 2008 (Zbigniew Chodyła, Poznań – Zielona Góra)
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1696-1732, wyd. Michał Z w i e r z y k o w s k i, Poznań 2008 (Zbigniew Chodyła, Poznań – Zielona
Góra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Krzysztof M a r c h l e w i c z, Wielka Emigracja na Wyspach Brytyjskich (1831-1863),
Poznań 2008 (Witold Molik, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gebrauch und Missbrauch des Mittelalters, 19.-21. Jahrhundert / Uses and Abuses
of the Middle Ages: 19th-21st Century / Usages et Mésusages du Moyen Age du
XIXe au XXIe siècle, hrsg. von János M. B a k, Jörg J a r n u t, Pierre M o n n e t,
Bernd S c h n e i d m ü l l e r, München 2009 (Dorota Leśniewska, Poznań) . . . . . Eduard M ü h l e, Für Volk und deutschen Osten. Der Historiker Hermann Aubin und
die deutsche Ostforschung, Düsseldorf 2005;
Briefe des Ostforschers Hermann Aubin aus den Jahren 1910-1968, hrsg. von Eduard
M ü h l e, Marburg 2008 (Jerzy Strzelczyk, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Józef Chlebowczyk – badacz procesów narodotwórczych w Europie XIX i XX wieku, red. Maria Wanda W a n a t o w i c z, Katowice 2007 (Olgierd Kiec, Zielona
Góra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ewangelicy w Radomiu i regionie (XVI-XX w.). Studia i materiały, red. Jarosław
K ł a c z k o w, Radom 2007;
Społeczność ewangelicka Radomia podczas okupacji hitlerowskiej. Studia i materiały, red. Jarosław K ł a c z k o w, Radom 2009 (Olgierd Kiec, Zielona Góra) . . . 189
192
194
197
199
201
206
215
218
220
224
225
POLEMIKI
Odpowiedź na recenzję (Zbyszko Górczak, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
Jeszcze o metodzie badań nad majątkami możnowładczymi. Odpowiedź na uwagi
Zbyszka Górczaka (Tomasz Jurek, Poznań) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
Współpracownicy rocznika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235