VII

Newsletter
Lipiec 2012
www.rkkw.pl
Spis treści
Aktualności .............................................................................................................................................. 3
Propozycja zmiany modelu finansowania nadzoru nad rynkiem kapitałowym .................................. 3
Lunch w restauracji można zaliczyć do kosztów podatkowych........................................................... 3
Due diligence w bankach – stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego ................................. 3
Zmiany w Regulaminie Alternatywnego Systemu Obrotu .................................................................. 4
Wyjątkowo można przywrócić do pracy wadliwie odwołanego prezesa spółki ................................. 4
KDPW otwiera nowe połączenie operacyjne z rynkiem łotewskim .................................................... 5
Spółka z o.o. – zbycie udziałów – umowa podstawą dokonania wpisu do KRS .................................. 5
Składanie zabezpieczenia w papierach wartościowych ...................................................................... 5
Praktyka ................................................................................................................................................... 6
Kiedy wygasają mandaty członków organów menedżerskich spółek kapitałowych? ......................... 6
Z życia Kancelarii ..................................................................................................................................... 7
Rozpoczęcie współpracy Kancelarii RKKW z SII ................................................................................... 7
Szkolenie: Certyfikowany menedżer Biura Zarządu i Rady Nadzorczej ............................................... 7
Nowi pracownicy Kancelarii RKKW...................................................................................................... 7
2 | Strona
Aktualności
Propozycja zmiany modelu finansowania nadzoru nad rynkiem kapitałowym
W dniu 28.5.2012 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego opublikował na swojej stronie internetowej
propozycję zmiany modelu finansowania nadzoru nad rynkiem kapitałowym. Propozycja ta wynika
z dotychczasowego – nierównego i nieproporcjonalnego – obciążenia poszczególnych podmiotów
prowadzących działalność na rynku kapitałowym obowiązkiem ponoszenia kosztów nadzoru. Obecnie
obowiązujący model finansowania nadzoru nad rynkiem kapitałowym, stworzony ponad 10 lat temu, nie jest
spójny z modelami obowiązującymi w pozostałych sektorach rynku finansowego. Największym mankamentem
obecnego systemu jest zaś to, że nie obejmuje części kategorii podmiotów prowadzących działalność na rynku
kapitałowym oraz nierówno rozkłada koszty nadzoru pomiędzy poszczególne grupy podmiotów.
Propozycja zmian ma na celu zmniejszenie opłat przez uwzględnienie w kosztach nadzoru nad rynkiem
kapitałowym kosztów nadzoru nad bankami depozytariuszami, bankami powierniczymi i bankami
prowadzącymi działalność maklerską.
Pełna treść propozycji zmiany modelu finansowania nadzoru nad rynkiem kapitałowym
Lunch w restauracji można zaliczyć do kosztów podatkowych
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25.5.2012 r. (II FSK 2200/10, wyrok jest prawomocny), oddalił
skargę kasacyjną Dyrektora Izby Skarbowej w K. działającego z upoważnienia Ministra Finansów („MF”) od
wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie i podtrzymał rozstrzygnięcie sądu I instancji,
zgodnie z którym wydatki poniesione na usługi gastronomiczne nie zawsze mają charakter reprezentacyjny –
jest to bowiem zależne od celu spotkania.
Spór dotyczył interpretacji art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 26.7.1996 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych. Wspólnik spółki świadczącej usługi prawne wystąpił do MF o interpretację podatkową, pytając czy
stanowią koszty uzyskania przychodów wydatki ponoszone w związku z zapraszaniem kontrahentów na
spotkania w restauracjach, o ile spotkania takie służą załatwianiu spraw służbowych i nie mają charakteru
uroczystego, wytwornego czy okazałego, lecz polegają na zapewnieniu jedynie standardowego poczęstunku,
zwyczajowo przyjętego w takich okolicznościach. MF odpowiedział negatywnie na powyższe pytanie, następnie
interpretacja ta została uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, co skutkowało złożeniem
skargi kasacyjnej z upoważnienia MF przez Dyrektora Izby Skarbowej w K.
Due diligence w bankach – stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego
W dniu 23.5.2012 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego opublikował na swojej stronie internetowej
stanowisko dotyczące przeprowadzania badania due diligence w bankach.
Urząd Komisji Nadzoru Finansowego podkreśla, że działalność banków w zakresie przeprowadzania badania
due diligence jest jednym z obszarów zainteresowania organu nadzoru w kontekście badania prawidłowości
zarządzania ryzykiem. Prawidłowy przebieg badania due diligence jest niezwykle istotny dla jakości zarządzania
ryzykiem. Dlatego też Urząd Komisji Nadzoru Finansowego zwraca uwagę, że analizy z badania due diligence
powinny być przeprowadzane według określonych, jednolitych procedur. W analizach tych powinna być
precyzyjnie określona rola zarządu i rady nadzorczej; wskazane jest również, aby udostępnianie informacji
w nich zawartych odbywało się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych.
Urząd Komisji Nadzoru Finansowego podkreślił również, że niedopuszczalne jest zezwalanie akcjonariuszom
strategicznym przez banki będącymi spółkami publicznymi na pozyskiwanie informacji niedostępnych dla
innych akcjonariuszy w trakcie przeprowadzania badania due diligence przez akcjonariusza strategicznego.
Pełna treść stanowiska Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego dot. due diligence w bankach
3 | Strona
Zmiany w Regulaminie Alternatywnego Systemu Obrotu
W dniu 28.5.2012 r. Zarząd Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. („GPW”, „Organizator Rynku”)
podjął uchwałę nr 497/2012 w sprawie zmiany Regulaminu Alternatywnego Systemu Obrotu („ASO”).
Wzmianka o powyższej uchwale znalazła się w czerwcowym numerze Newslettera RKKW, poniżej zaś zostaną
omówione wprowadzone zmiany w Regulaminie ASO, który stanowi podstawę funkcjonowania spółek
publicznych w ramach alternatywnego systemu obrotu.
Wprowadzone modyfikacje mają na celu uszczelnienie obiegu wiadomości giełdowych oraz zapewnienie
większej transparentności rynku. Działania GPW stanowią wyraźny sygnał, że organizator NewConnect zamierza
w sposób bardziej zdecydowany egzekwować realizację regulaminowych powinności spółek. Zawarte
w powyższej uchwale zmiany koncentrują się wokół rozszerzenia obowiązków emitentów, jak i kar z nimi
związanych.
Wśród wielu nowych zdarzeń, z którymi Regulamin ASO wiązać będzie obowiązek informacyjny spółki, warto
wskazać choćby:
 wypowiedzenie lub rozwiązanie istotnej umowy,
 wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy będącej istotną umową w momencie jej wypowiadania lub
rozwiązywania, zawartej przez emitenta lub jednostkę od niego zależną,
 objęcie akcji w ramach zarejestrowanego kapitału warunkowego,
 podjęcie przez zarząd emitenta decyzji o podwyższeniu kapitału zakładowego emitenta w granicach
kapitału docelowego.
Warto wskazać, że w odniesieniu do § 3 ust. 1 załącznika nr 3 Regulaminu ASO, niezależnie od powinności
upublicznienia wiadomości o zaistnieniu któregoś z enumeratywnie wymienionych zdarzeń, „emitent jest
obowiązany do przekazywania w formie raportu bieżącego informacji o wszelkich okolicznościach lub
zdarzeniach, które mogą mieć istotny wpływ na sytuację gospodarczą, majątkową lub finansową emitenta lub
w ocenie emitenta mogłyby w sposób znaczący wpłynąć na cenę lub wartość notowanych instrumentów
finansowych”. Dodatkowo § 6 ust. 1 ww. dokumentu stanowi, że „raporty bieżące przekazuje się,
z zastrzeżeniem ust. 2 – 8a niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od zaistnienia okoliczności lub
zdarzenia lub powzięcia o nim informacji przez emitenta”.
Wiele modyfikacji dotychczasowych postanowień Regulaminu ASO dotyczy także obowiązku przekazywania do
publicznej wiadomości dokumentu informacyjnego oraz raportów okresowych, w tym sposobu
sprawozdawczości.
Z kolei katalog kar związanych z nieprzestrzeganiem obowiązków przez emitentów został przez Zarząd GPW
rozszerzony o sankcję pieniężną w wysokości 20.000 zł. Po wprowadzeniu w życie przedmiotowych zmian, za
ignorowanie postanowień Regulaminu ASO Organizator Rynku będzie władny:
 upomnieć emitenta,
 nałożyć na emitenta karę pieniężną w wysokości do 20.000 zł,
 zawiesić obrót instrumentami finansowymi emitenta,
 wykluczyć instrumenty finansowe emitenta z obrotu na rynku NewConnect.
Warto podkreślić, iż możliwe jest również kumulatywne stosowanie powyższych środków (np. kara finansowa
łącznie z zawieszeniem obrotu lub wykluczeniem instrumentów finansowych z ASO).
Interesującym novum jest również przyznanie Organizatorowi Rynku arbitralnego uprawnienia do żądania
przygotowania przez spółkę tzw. „raportu o stanie emitenta” w sytuacji, gdy w jego ocenie „zachodzą
uzasadnione wątpliwości, że zakres, sposób lub okoliczności prowadzenia przez emitenta działalności mogą
mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo obrotu jego instrumentami finansowymi w alternatywnym systemie
lub na interes uczestników tego obrotu”.
Przedmiotowe zmiany wejdą w życie stopniowo - począwszy od 20.6.2012 r. nawet do 1.1.2013 r.
Pełna treść omawianej uchwały
Wyjątkowo można przywrócić do pracy wadliwie odwołanego prezesa spółki
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16.5.2012 r. (III PZP 3/12) orzekł, że w przypadku rozwiązania z naruszeniem
prawa umowy o pracę z członkiem zarządu spółki kapitałowej, odwołanym na podstawie art. 203 § 1 lub art.
370 § 1 ustawy z dnia 15.9.2000 r. Kodeks spółek handlowych, nie jest wyłączone roszczenie o przywrócenie do
pracy.
4 | Strona
KDPW otwiera nowe połączenie operacyjne z rynkiem łotewskim
W czerwcu 2012 r. została podpisana umowa pomiędzy Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A.
a LCD - Latvian Central Depository. W ten sposób zostało otwarte nowe, bezpośrednie połączenie operacyjne
z rynkiem łotewskim. Jest to już 19. połączenie operacyjne, jakie posiada polski depozyt ze swoim zagranicznym
odpowiednikiem. Podpisana umowa umożliwi rozliczanie i rozrachunek transakcji zawieranych na akcjach
spółek, które notowane będą równolegle na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. i giełdzie
ryskiej, należącej do grupy NASDAQ OMX.
Więcej informacji
Spółka z o.o. – zbycie udziałów – umowa podstawą dokonania wpisu do KRS
Nawiązując do notatki zawartej w czerwcowym numerze Newslettera RKKW informujemy, iż Sąd Najwyższy
w uchwale z dnia 6.6.2012 r. (III CZP 22/12) rozpoznał zagadnienie prawne dotyczące podstawy dokonania
wpisu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Sąd Najwyższy rozpatrywał, czy w przypadku
zbycia części udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością podstawą do dokonania wpisu do rejestru
przedsiębiorców wspólników posiadających co najmniej 10 % kapitału zakładowego (art. 38 pkt 8c ustawy
z dnia 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym) jest nowa lista wspólników (art. 188 § 3 k.s.h.) czy też
umowa zbycia udziałów (art. 180 k.s.h.).
Zdaniem Sądu Najwyższego, w postępowaniu o wpis w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru
Sądowego wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, posiadających samodzielnie lub łącznie
z innymi co najmniej 10% kapitału zakładowego, sąd rejestrowy może żądać przedstawienia umowy, na
podstawie której nastąpiło przeniesienie w tej spółce udziału lub jego części.
Składanie zabezpieczenia w papierach wartościowych
W dniu 31.5.2012 r. zostało wydane rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu składania
zabezpieczenia w papierach wartościowych w postępowaniu egzekucyjnym („Rozporządzenie”), które
szczegółowo reguluje ustanawianie zabezpieczenia w formie zmaterializowanych papierów wartościowych
(dokumentów), takich jak: akcje, obligacje, weksle, czeki.
Zgodnie z § 1 Rozporządzenia zabezpieczenia w papierach wartościowych mających formę dokumentu
dokonuje się przez złożenie ich do komornika. W przypadku papierów wartościowych zapisanych na rachunku
papierów wartościowych – zgodnie z § 3 Rozporządzenia – zabezpieczenie następuje przez ustanowienie
blokady papierów wartościowych na rachunku papierów wartościowych dającego zabezpieczenie.
Według nowych przepisów prowadzący rachunek wydaje dającemu zabezpieczenie zaświadczenie
o ustanowieniu blokady, które ten przedstawia komornikowi. Zniesienie blokady następuje po
uprawomocnieniu się postanowienia sądu o wydaniu zabezpieczenia i dołączeniu go do odpowiedniej
dyspozycji przez dającego zabezpieczenie. Rozporządzenie weszło w życie w dniu 9.6.2012 r.
Pełna treść rozporządzenia
5 | Strona
Praktyka
Kiedy wygasają mandaty członków organów menedżerskich
spółek kapitałowych?
dr Radosław L. Kwaśnicki
Partner Zarządzający Kancelarii RKKW
[email protected]
Niejasności związane z określeniem momentu wygaśnięcia mandatów członków organów zarządzających czy
nadzorczych spółek kapitałowych z powodu upływu kadencji z pewnością mają poważny wpływ na
funkcjonowanie spółki, niejednokrotnie przyczyniając się do paraliżu decyzyjnego jej organów. Błędne zaś
określenie momentu wygaśnięcia mandatu może implikować daleko idące konsekwencje na gruncie prawa
cywilnego, bądź podatkowego i to zarówno dla spółki, jak i jej kontrahentów, a także prowadzić do
odpowiedzialności członków zarządu spółki.
Zakładając, iż nie nastąpią żadne nadzwyczajne okoliczności – takie jak śmierć, rezygnacja, odwołanie członka
z organu spółki czy zaistnienie ustawowo przewidzianej przeszkody prawnej w pełnieniu funkcji (por. np.: art.
18, 214, 387 KSH) – mandat członka organu menedżerskiego spółki wygasa wskutek upływu czasu na jaki został
powołany, tj. z powodu upływu kadencji. W przypadku powołania członka organu na okres dłuższy niż rok - jeśli
oczywiście umowa spółki (statut) określa kadencję na okres dłuższy niż rok - jego mandat wygasa z dniem
odbycia Zgromadzenia Wspólników (Walnego Zgromadzenia) zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za
ostatni pełny rok obrotowy pełnienia tej funkcji (zob. art. 202 § 2, art. 218 § 2, art. 369 § 4 i art. 386 § 2 w zw.
z art. 369 § 4 KSH). W praktyce istnieją bardzo poważne wątpliwości co do tego, jak należy rozumieć pojęcie
„ostatni pełny rok obrotowy”. Sporne jest też czy należy ten okres przedłużać czy też skracać. A trzeba
zauważyć, iż literalna wykładnia ww. przepisów zdaje się zezwalać na oba te zabiegi.
Część doktryny prawa reprezentuje pogląd, iż ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji przez członka organu
menedżerskiego spółki kapitałowej oznacza cały rok kalendarzowy, w którym ta osoba w sposób nieprzerwany
sprawowała swą funkcję. Nie spełnia więc tego wymogu rok, w którym osobie tej wygasa mandat, gdyż nie jest
pełnym rokiem obrotowym pełnienia tej funkcji.
Przykład nr 1: Osoba AB powołana została w dniu 30.06.2006 r. uchwałą walnego zgromadzenia do pełnienia funkcji
członka rady nadzorczej spółki na okres 3 lat (a rok obrotowy tej spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Zgodnie z
„doktryną skrócenia mandatu” mandat AB wygaśnie z dniem zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2008 r.
Nie można jednakże pominąć, iż pozostała część doktryny zajmuje z kolei stanowisko mówiące, że jeżeli czas
sprawowania funkcji członka organu menedżerskiego spółki nie pokrywa się dokładnie z rokiem obrotowym, to
ulega on stosownemu wydłużeniu.
Przykład nr 2: Osoba CD powołana została w dniu 30.06.2006 r. uchwałą walnego zgromadzenia do pełnienia funkcji
członka zarządu spółki na okres 3 lat (a rok obrotowy tej spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Zgodnie
z „doktryną wydłużenia mandatu” mandat CD wygaśnie z dniem zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2009 r.
Wydaje się jednak, że rozumowanie dozwalające stosowanie praktyki „wydłużenia mandatu”, nie jest trafne.
Przesłanka „pełności” dotyczy wyłącznie ostatniego roku obrotowego pełnienia funkcji członka organu
menedżerskiego spółki kapitałowej (a nie wszystkich lat). W żadnym wypadku nie można uznać, aby sprzeczne
z prawem było to, że członek organu spółki powołany np. na 3-letnią kadencję, sprawował swoją funkcję przez
niecałe 3 lata. Z kolei pełnienie funkcji członka organu menedżerskiego spółki akcyjnej powołanego np. na 5letnią kadencję przez okres 5 lat i 6 miesięcy byłoby już bez wątpienia złamaniem zakazu wyrażonego w art. 369
§ 1 i 386 § 1 KSH. A stosowanie „doktryny skrócenia mandatu” wyłącznie do przypadku pięcioletniej kadencji
byłoby niekonsekwencją pociągającą za sobą jedynie coraz większy chaos w przedmiocie określania momentu
wygaśnięcia kadencji członków organów menedżerskich spółek kapitałowych. Za błędną należałoby także uznać
praktykę rozpoczynania obliczania kadencji dopiero począwszy od pierwszego pełnego roku obrotowego.
6 | Strona
Z życia Kancelarii
Rozpoczęcie współpracy Kancelarii RKKW z SII
Kancelaria RKKW rozpoczęła współpracę ze Stowarzyszeniem Inwestorów Indywidualnych („SII”). Pierwszymi
jej elementami są: umieszczona na stronie internetowej SII rekomendacja usług Kancelarii RKKW oraz zniżka na
usługi Kancelarii dla członków SII w wysokości 10%.
SII jest największą organizacją zrzeszającą inwestorów giełdowych w Polsce – obecnie zrzesza blisko 7 000
członków. Działalność SII jest skupiona wokół wszechstronnego wsparcia inwestorów poprzez organizowane
konferencje i szkolenia, interwencje mające na celu ochronę praw inwestorów, a także oferowane członkom
SII zniżki.
Więcej informacji
Szkolenie: Certyfikowany menedżer Biura Zarządu i Rady Nadzorczej
Serdecznie zapraszamy do udziału w szkoleniu „Certyfikowany menedżer ds. bezpieczeństwa funkcjonowania
Biura Zarządu i Rady Nadzorczej” Letniej Szkoły Biura Zarządu, które odbędzie się w dniach 3-6.7.2012
r. w Sopocie. W trakcie szkolenia dr Radosław L. Kwaśnicki – Partner Zarządzający Kancelarii RKKW wygłosi
prelekcje związane z funkcjonowaniem Biura Zarządu i Rady Nadzorczej w spółkach kapitałowych.
Więcej informacji
Nowi pracownicy Kancelarii RKKW
Aplikant radcowski Tomasz Wójcikowski jest członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych
w Warszawie, absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Specjalizuje się w prawie pracy oraz prawie nieruchomości, prowadząc kompleksową
obsługę prawną podmiotów gospodarczych oraz jednostek budżetowych, zajmując się m. in.
prowadzeniem sporów sądowych, przygotowywaniem umów oraz regulacją stanu prawnego
i przeprowadzaniem due diligence nieruchomości. Biegle włada językiem angielskim.
Aplikant radcowski Piotr Frelak jest członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych
w Warszawie, absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego,
a także stypendystą programu LLP Erasmus w Trondheim. Doświadczenie zawodowe
zdobywał w polskich oraz międzynarodowych kancelariach prawniczych. Posiada
doświadczenie w sprawach odszkodowawczych, dotyczących umów ubezpieczenia oraz
roszczeń pauliańskich. Posługuje się językiem angielskim.
7 | Strona
KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy
Ul. Wilcza 46 (II Piętro)
00-679 Warszawa
tel.: +48 22 541 70 80
fax: +48 22 213 30 07
e-mail: [email protected]
web: www.rkkw.pl
Informacje zawarte w niniejszym opracowaniu mają jedynie charakter informacyjny i nie stanowią
świadczenia pomocy prawnej w rozumieniu właściwych przepisów. Jeżeli są Państwo zainteresowani
pogłębioną analizą lub wyjaśnieniem zagadnień przedstawionych w Newsletterze, prosimy o kontakt
z Kancelarią RKKW.
8 | Strona