Próbny sprawdzian 4 -

SPRAWDZIAN 4
Instrukcja dla ucznia
1. Czytaj uważnie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami.
2. Rozwiązania zadań zapisuj długopisem albo piórem z czarnym tuszem lub atramentem. Nie
używaj korektora.
3. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Odpowiedzi do niektórych z nich zaznaczaj na karcie
odpowiedzi w następujący sposób:
• w zadaniach 1., 4., 6. i 9. podano cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich
i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą, na przykład:
A
B
C
D
• w zadaniach 2. i 7. należy ocenić, czy stwierdzenia są prawdziwe (P), czy fałszywe (F). Zamaluj
kratkę z literami, które odpowiadają kolejności stwierdzeń w zadaniu, na przykład:
PP
PF
FP
FF
• w zadaniach 3. i 11. należy wskazać właściwe uzupełnienia zdania spośród podanych
odpowiedzi A lub B oraz C lub D. Zamaluj kratkę z odpowiednim połączeniem liter, na przykład:
AC
AD
BC
BD
• w zadaniu 8. należy ocenić, czy stwierdzenia są prawdziwe (T – tak), czy fałszywe (N – nie).
Zamaluj kratkę z literami, które odpowiadają kolejności stwierdzeń, na przykład:
TT
TN
NT
NN
4. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi. Jeśli się pomylisz, to błędne
zaznaczenie otocz kółkiem i wybierz inną odpowiedź, na przykład:
A1
A2
B1
B2
5. Odpowiedzi do zadań 5., 10. i 12. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach.
Pomyłki wyraźnie przekreślaj.
Tekst do zadań 1.–5.
Kiedy mówimy poprawnie, formy, których użyliśmy, nie przykuwają uwagi rozmówców. Język jest
wtedy „przezroczysty”. Dobrze widać przez niego treść. Natomiast pojawiające się
w wypowiedziach błędy odwracają uwagę odbiorcy od treści. [...] Zdajemy sobie sprawę z tego, że
to, w jaki sposób formułujemy swoje wypowiedzi, świadczy o nas samych. Mówimy więc
poprawnie – bo dbamy o swój wizerunek – wiemy, że wówczas dobrze się prezentujemy,
uchodzimy za ludzi kulturalnych, nie dajemy nikomu powodów do krytykowania nas za to, że
popełniamy błędy. Dbając o język, dbamy zarazem o rozmówcę – używamy przecież form, które
nie rażą, nie zwracają uwagi swą niestarannością czy niechlujnością i są bardzo komunikatywne.
[...]
Ponieważ społeczeństwo nieustannie się zmienia, zmienia się i język, dostosowując się do
potrzeb swoich użytkowników. Chcemy nazwać to, co nowe – tworzymy więc nowe nazwy,
zapożyczamy je z innych języków lub istniejącym słowom nadajemy nowe znaczenia (np. myszka,
wirus). [...]
Można w dużym uproszczeniu powiedzieć, że zmiany w języku są właściwe, jeśli są
potrzebne, funkcjonalne, a jednocześnie akceptowane przez ludzi dobrze znających zasady
polszczyzny. [...]
Te
formy
językowe,
które
zyskały
akceptację
społeczną,
wyrażoną
1
2
w wydawnictwach poprawnościowych , tworzą normę językową .
J. Bralczyk, W. Gruszczyński, K. Mosiołek-Kłosińska, Wiem, co mówię, czyli o dobrej komunikacji (fragment)
1
2
Wydawnictwa poprawnościowe – na przykład słowniki języka polskiego, ortograficzne.
Norma językowa – zbiór form językowych, które zostały uznane za poprawne.
Zadanie 1. (0–1)
Dokończ zdanie – wybierz odpowiedź spośród podanych.
Autorzy tekstu zwracają uwagę na
A. elegancki ubiór podczas rozmowy.
B. znaczenie poprawności językowej.
C. radzenie sobie z komentarzami rozmówców.
D. stosowanie nowych słów w wypowiedzi.
Zadanie 2. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F –
jeśli jest fałszywe.
Podany tekst służy wyśmianiu błędów popełnianych przez
użytkowników języka polskiego.
Używanie niepoprawnych słów w wypowiedzi przyciąga uwagę
słuchaczy.
Zadanie 3. (0–1)
Uzupełnij zdanie. Wybierz odpowiedzi spośród podanych.
Z tekstu wynika, że zmiany w języku polskim są A/B, ponieważ C/D.
A. potrzebne
B. niepotrzebne
C. sprzyjają tworzeniu błędów
D. zmienia się rzeczywistość
P
F
P
F
Zadanie 4. (0–1)
Na jakiej podstawie ocenisz, czy dany wyraz jest poprawny? Wybierz odpowiedź spośród
podanych.
A. Często pojawia się w internecie.
B. Posługują się nim rówieśnicy.
C. Słownik uznaje go za poprawny.
D. Dorośli uznają go za poprawny.
Zadanie 5. (0–2)
Na podstawie tekstu wyjaśnij, co oznaczają słowa: Dbając o język, dbamy zarazem
o rozmówcę.
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Tekst do zadań 6.–11.
Leopold Staff
Chciałem już zamknąć dzień...
Chciałem już zamknąć dzień na klucz,
Jak doczytaną księgę,
Owinąć się czarną ciszą
I zasnąć na potęgę.
Aż tu za oknem wściekła zorza1,
Budząca radość i przestrach,
Rozbłysła niczym pożar,
Wybuchła jak orkiestra.
Oto dzień nowy i świat nowy
Tysiącem dziwów gra mi.
Zerwałem się na równe nogi,
Przed wysokimi stanąłem schodami.
1
Zorza – zjawisko świetlne polegające na zmianie barw nieba na przykład bezpośrednio po wschodzie słońca oraz
w czasie jego trwania.
Zadanie 6. (0–1)
Dokończ zdanie – wybierz odpowiedź spośród podanych.
Osoba mówiąca w wierszu nie poszła spać, ponieważ
A. ujrzała początek dnia.
B. usłyszała grę orkiestry.
C. zobaczyła pożar za oknem.
D. postanowiła pobiegać.
Zadanie 7. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F –
jeśli jest fałszywe.
Zwrot zasnąć na potęgę oznacza głęboki sen.
Podany wiersz jest pozbawiony rymów.
P
P
F
F
Zadanie 8. (0–1)
W tabeli podano przykłady środków poetyckich występujących w wierszu. Zaznacz T (tak)
lub N (nie) w zależności od tego, czy poprawnie określono ich role w utworze.
Środek poetycki i przykład
porównanie: (zamknąć dzień) jak
doczytaną księgę
przenośnia: (przed wysokimi
stanąłem) schodami
Rola w utworze
ukazuje podobieństwo
kończącego się dnia do
przeczytanej książki
ukazuje podobieństwo
nowego dnia do wędrówki po
schodach
T
N
T
N
Zadanie 9. (0–1)
Dokończ zdanie – wybierz odpowiedź spośród podanych.
Na podstawie ostatniej zwrotki wiersza można wnioskować, że osoba mówiąca w wierszu
zamierza
A. zastanowić się nad minionym dniem.
B. nadrobić stracone godziny snu.
C. uciec przed nowym dniem.
D. podjąć wyzwania nowego dnia.
Zadanie 10. (0–2)
Wyjaśnij, dlaczego widok wściekłej zorzy wzbudza w osobie mówiącej jednocześnie radość
i przestrach.
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Zadanie 11. (0–1)
Uzupełnij zdanie. Wybierz odpowiedzi spośród podanych.
W zdaniu: Świat nowy tysiącem dziwów mi gra funkcję dopełnienia pełni A/B, który występuje
w C/D.
A. rzeczownik
B. liczebnik
C. narzędniku
D. bierniku
Zadanie 12. (0–7)
W formie kartki z dziennika opisz poranek, który szczególnie zapadł Ci w pamięci.
Twoja praca powinna zająć co najmniej połowę wyznaczonego miejsca.
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Karta odpowiedzi
A
B
C
D
PP
PF
FP
FF
Zadanie 3.
AC
AD
BC
BD
Zadanie 4.
A
B
C
D
Zadanie 6.
A
B
C
D
PP
PF
FP
FF
TT
TN
NT
NN
Zadanie 9.
A
B
C
D
Zadanie 11.
AC
AD
BC
BD
Zadanie 1.
Zadanie 2.
Zadanie 7.
Zadanie 8.