Polski Plan Gospodarowania Zasobami Węgorza

Plan gospodarowania zasobami wĊJRU]D w Polsce ± streszczenie
Wprowadzenie
3U]\JRWRZDQLH3ODQXJRVSRGDURZDQLD]DVREDPLZĊJRU]DZ3ROVFH3*=:3SU]HELHJDáRZ
WU]HFKHWDSDFK:WUDNFLHGZyFKSLHUZV]\FKHWDSyZ]HVSyáHNVSHUWyZ]0RUVNLHJR,QVW\WXWX
RybackiHJRZ*G\QLL ,QVW\WXWX5\EDFWZDĝUyGOąGRZHJRZ2OV]W\QLH]HEUDáLV]F]HJyáRZR
RSUDFRZDá GDQH QDXNRZH SU]\JRWRZXMąF QLH]EĊGQH ]DáRĪHQLD PHU\WRU\F]QH : WU]HFLP
HWDSLH RSUDFRZDQR MHGQROLW\ GRNXPHQW Z NWyU\P SU]HGVWDZLRQR UH]XOWDW\ ZQLRVNL L
Z\QLNDMąFH ] QLFK SURSR]\FMH G]LDáDĔ PDMąFH QD FHOX RGEXGRZĊ ]DVREyZ ZĊJRU]D
europejskiego.
Podczas opracowywania planu przeprowadzono szereg konsultacji z przedstawicielami
VSRáHF]QRĞFL U\EDFNLHM QDXNRZFDPL DGPLQLVWUDFMą U]ąGRZą L VDPRU]ąGRZą D WDNĪH ]
QLHNWyU\PL GHOHJDFMDPL SDĔVWZ ] NWyU\PL 3ROVND G]LHOL IUDJPHQW\ GRU]HF]\
WUDQVJUDQLF]Q\FK .RQVXOWDFMH WH ]QDOD]á\ RG]ZLHUFLHGOHQLH Z RVWDWHF]Q\P WHNĞFLH projektu
PGZWP.
-HGQRVWNL]DU]ąG]DQLD
3ODQ JRVSRGDURZDQLD ]DVREDPL ZĊJRU]D Z 3ROVFH REHMPXMH GZLH MHGQRVWNL ]DU]ąG]DQLD
]DVREDPL ZĊJRU]D -==: ± JZZW dRU]HF]D :LVá\ RUD] -==: dRU]HF]D 2GU\ .DĪGD ]
Z\G]LHORQ\FK-==:RSLHUDVLĊRMHGQR]GZyFKQDMZDĪQLHMV]\FKGRU]HF]\QDWHUHQLH3ROVNL
NWyUH áąF]QLH QLHPDO SRNU\ZDMą VLĊ ] REV]DUHP WHU\WRULDOQ\P NUDMX 'R RE\GZX -==W
ZáąF]RQR VąVLDGXMąFH PRUVNLH ZRG\ ZHZQĊWU]QH L WHU\WRULDOQH D WDNĪH ]QDMGXMąFH VLĊ Z
JUDQLFDFK 3ROVNL GRU]HF]D WUDQVJUDQLF]QH 3UHJRá\ 1LHPQD ĝZLHĪHM -DUIW hFNHU :
konsekwencji PGZWP obejmuje niemal wszystkie powierzchniowe wody Polski (morskie i
ĞUyGOąGRZH -HG\QLH SROVNLH F]ĊĞFL GRU]HF]D àDE\ L Dunaju (oraz RF]\ZLĞFLH 'QLHVWUX ±
]OHZLVNR0RU]D&]DUQHJR]RVWDá\SRPLQLĊWHZSODQLH]XZDJLQDWRĪH w granicach Polski
QLHVąWRREV]DU\QDWXUDOQHJRZ\VWĊSRZDQLDZĊJRU]DVąWRUHMRQ\JyUVNLH
OcenDVWDQX]DVREyZ
Na potrzeby VSRU]ąG]HQLD pODQX]HEUDQRLRSUDFRZDQRGDQHMDNRĞFLRZHLLORĞFLRZHGRW\F]ąFH
gospodarki rybackiej XNLHUXQNRZDQHM QD SRORZ\ ZĊJRU]D w Polsce, WUHQGyZ SRáRZRZ\FK L
]DU\ELHQLRZ\FK ZĊGNDUVWZD GUDSLHĪQLFWZD NRUPRUDQyZ D WDNĪH waruQNyZ
ĞURGRZLVNRZ\FK L VLHGOLVN ZĊJRU]D SDUDPHWUyZ ELRORJLF]Q\FK VWDGD L ZSá\ZX
K\GURHOHNWURZQLQDĞPLHUWHOQRĞüVSá\ZDMąF\FKZĊJRU]\
a) Modelowanie matematyczne
Opracowano modele matematyczne XáDWZLDMąFe REHFQą L KLVWRU\F]Qą RFHQĊ VWDQX ]DVREyZ
ZĊJRU]a ZZRGDFK3ROVNLRUD]XPRĪOLZLDMąFH symulacjĊ HIHNWyZ]DU]ąG]DQLD]DVREDPLSU]\
XZ]JOĊGQLHQLX V]HUHJX DOWHUQDW\ZQ\FK RSFML 5R]ZLQLĊWR GZD X]XSHáQLDMąFH VLĊ PRGHOH
]DáąF]QLNGR33*=::
PRGHOGRRFHQ\]DVREyZFKDUDNWHU\]XMąF\KLVWRU\F]QLHLFKG\QDPLNĊ
mRGHOGRSURJQR]\]DVREyZZĊJRU]\SU]\UyĪQ\FKZDULDQWDFKRGG]LDá\ZDQLDQDQLH
F]áRZLHNDLĞURGRZLVND
b) Analiza danych
PU]HSURZDG]RQR DQDOL]Ċ GRVWĊSQ\FK GDQ\FK KLVWRU\F]Q\FK XPRĪOLZLDMąFą ZVWĊSQą
LQIRUPDFMĊ R VWDQLH ]DVREyZ ZĊJRU]\ Z ZRGDFK 3ROVNL RUD] tempie ich wzrostu i
ĞPLHUWHOQRĞFL
'RFHORZ\ ZVSyáF]\QQLN VSá\ZDQLD ZĊJRU]\ REOLF]DQR ]JRGQLH ] art. 2 ust. 5 pkt. a
rR]SRU]ąG]HQLa Rady (WE) nr 1100/2007. =D X]XSHáQLHQLH VWDGD GR RNUHVX UHIHUHQF\MQHJR
SU]\MĊWR ĞUHGQLZVNDĨQLNX]XSHáQLHQLD]ODWL.
c) ĝPLHUWHOQRĞüÄK\GURWHFKQLF]QD´
Na podstawie zastosowanej PHWRG\ ]DáąF]QLN PPGZW) w\OLF]RQR ĪH ĞPLHUWHOQRĞü
ZĊJRU]\ ]ZLą]DQD]LVWQLHMąFD]DEXGRZąK\GURHQHUJHW\F]Qą jest bardzo wysoka. W wodach
ĞUyGOąGRZ\FK wynosi odpowiednio, w przypadku dorzecza :LVá\ ± 60%, natomiast w
dorzeczu Odry ± 44%. =DNáDGDMąF EUDN SU]HV]NyG K\GURWHFKQLF]Q\FK QD ZHZQĊWU]Q\FK
wodach morskich L XZ]JOĊGQLDMąF SURSRUFMH ]DVREyZ Z wodach morskich oraz w wodach
ĞUyGOąGRZ\FK obliczono, ĪH ĞPLHUWHOQRĞü ZĊJRU]\ spowodowana przeszkodami
K\GURWHFKQLF]Q\PL Z REX MHGQRVWNDFK ]DU]ąG]DQLD ]DVREDPL ZĊJRU]D NV]WDáWXMH VLĊ QD
poziomie, dla JZZW dorzecza :LVá\± 44%, a dla JZZW dorzecza Odry ± 30%.
d) SSá\Z ZĊJRU]\VUHEU]\VW\FK
:DUWRĞFL ZROQHJR VSá\ZX ZĊJRU]\ VUHEU]\VW\FK w okresie referencyjnym RNUHĞORQD QD
SRGVWDZLHGRNRQDQ\FKREOLF]HĔNV]WDáWXMHVLĊGODSRV]F]HJyOQ\FK-==:QDVWĊSXMąFR
dla JZZWD :LVá\ ± 2 102 tys. sztuk, z czego 40% wynosi ± 841 tys. sztuk,
dla JZZWD Odry ± 2 522 tys. sztuk, z czego 40% wynosi ± 1 009 tys. sztuk.
LiczbĊ ZĊJRU]\RVWDWQLRVSá\ZDMąF\FKGRPRU]DODWD-2007) RFHQLDVLĊQDSR]LRPLH
dla JZZWD :LVá\ ± W\VV]WXNSRWHQFMDOQLHVSá\ZDMąF\FK]F]HJRSU]HV]NRG\
hydrotechniczne pokonuje ok. 56%, tj. 208 tys. sztuk,
dla JZZWD Odry ± W\VV]WXNSRWHQFMDOQLHVSá\ZDMąF\FK]F]HJRSU]HV]NRG\
hydrotechniczne pokonuje ok. 70%, tj. 216 tys. sztuk.
Dla obu dorzeczy REHFQLHVSá\ZDMąFHZĊJRU]HVWDQRZLąRGGR25VSá\ZXGRFHORZHJR
Prognozowanie dynamiki stada
Wyniki oceny stanu zaVREyZ SRVáXĪ\á\ MDNR SXQNW Z\MĞFLD do prognoz dynamiki stad przy
UyĪQ\FKRSFMDFKLQWHQV\ZQRĞFLHNVSORDWDFMLLZVSRPDJDQLDRGEXGRZ\ ]DVREyZQSSRSU]H]
zarybianie). Prognozy prowadzono do roku 2090.
a) 2SFMH]DU]ąG]DQLD]DVREDPL
Wybrane do realizacji opcMHSU]HGVWDZLDMąVLĊQDVWĊSXMąFR
GOD-==:':LVá\± UHGXNFMDĞPLHUWHOQRĞFLSRáRZRZHMRSRSUDZDGURĪQRĞFL
tras migracji o 34 %, zarybianie 7 mln sztuk narybku szklistego rocznie (lub
HNZLZDOHQWQHMLORĞFLQDU\ENXpodchowanego);
dla JZZWD Odry ± redukFMDĞPLHUWHOQRĞFLSRáRZRZHMR SRSUDZDGURĪQRĞFL
tras migracji o 29 %, zarybianie 6 mln sztuk narybku szklistego rocznie (lub
HNZLZDOHQWQHMLORĞFLQDU\ENXSRGFKRZDQHJR).
b) Ramy czasowe
:GURĪHQLHSURSRQRZDQ\FKopcji pozwoli na oVLąJQLĊFLH celu (40 % wLHONRĞFL potencjalnego
VSá\ZXz okresu referencyjnHJRZQDVWĊSXMąF\FKRNUHVDFK
GOD-==:':LVá\± od 2066 r.;
dla JZZWD Odry ± od 2048 r.
ĝURGNLVáXĪąFHUHDOL]DFMLFHOX
Zgodnie z Z\EUDQ\PL RSFMDPL ]DU]ąG]DQLD ]DVREDPL ZĊJRU]D UHGXNFMĊ ĞPLHUWHOQRĞFL
SRáRZRZHMQDNáDGXSRáRZRZHJRRUD]RVLąJQLĊFLH]DNáDGDQHJRSR]LRPX]DU\ELHĔSODQXMHVLĊ
ZGURĪ\üMXĪRGOXEU1DWRPLDVWwymagany poziom GURĪQRĞFLU]HNWUDVPLJUDFML
GODZĊGUyZHN]VWĊSXMąF\FK SODQXMĊVLĊRVLąJQąü do roku 2019.
a) 8GURĪQLDQLHV]ODNyZmigracji
Plan przewiduje NRQLHF]QRĞü UHJLRQDOQHJR RUD] LQG\ZLGXDOQHJR SRGHMĞFLD GR NZHVWLL
]PQLHMV]HQLD ĞPLHUWHOQRĞFL ]ZLą]DQHM ] SU]HJURGDPL U]HF]Q\PL =DNáDGD VLĊ ĪH FDáNRZLWH
EąGĨF]ĊĞFLRZHXGURĪQLHQLHPRĪHE\üRVLąJQLĊWHG]LĊNL
likwidacji przeszkody;
EXGRZLHREHMĞüZUD]]XU]ąG]HQLDPLVNLHURZXMąF\PLU\E\GRSU]HSáDZHN
RNUHVRZHZ\áąF]DQLHHOHNWURZQLZRGQ\FK
LQQH PRG\ILNDFMH WHFKQLF]QH SROHJDMąFH QD ]PLDQLH W\SyZ WXUELQ Z\NRU]\VWDQLX
LVWQLHMąF\FKREHMĞüSU]HOHZyZLWG
b) 2JUDQLF]HQLHĞPLHUWHOQRĞFLSRáRZRZHMQDNáDGXSRáRZRZHJR
Ustanowienie okresu ochronnego. :HGáXJ GRNRQDQ\FK REOLF]HĔ Z FHOX RVLąJQLĊFLD
UHGXNFML ĞPLHUWHOQRĞFL SRáRZRZHM R NRQLHF]QH MHVW XVWDQRZLHQLH PLHVLĊF]QHJR
RNUHVX RFKURQQHJR Z WHUPLQLH RG GR RERZLą]XMąFHJR ZH ZV]ystkich
SRZLHU]FKQLRZ\FKZRGDFK3ROVNLPRUVNLFKLĞUyGOąGRZ\FK
Dodatkowo SODQXMHVLĊZSURZDG]LüG]LDáDQLDX]XSHáQLDMąFHWDNLHMDN
Ujednolicenie wymiaru ochronnego. =DNáDGDVLĊĪHPRĪOLZRĞüSURZDG]HQLDSRáRZX
Z\áąF]QLHWDNLFKZĊJRU]\NWyUHRVLąJQĊá\ FPGáXJRĞFL
3RSUDZD VHOHNW\ZQRĞFL QDU]ĊG]L U\EDFNLFK =ZLĊNV]HQLH VHOHNW\ZQRĞFL
QDMSRZV]HFKQLHMV]\FK QDU]ĊG]L SXáDSNRZ\FK PHWRGą LQVWDODFML VLW VHOHNW\ZQ\FK OXE
]ZLĊNV]HQLDRF]NDVLHFLZNXWOXPDWQLGRPPERNRF]ND
/LPLWSRáRZXG]LHQQHJRQDZĊGNĊZZLHONRĞFLZĊJRU]\QDGREĊPrzepisy krajowe
QLHXZ]JOĊGQLDMąRJUDQLF]HQLDLORĞFLRZHJRSRáRZXG]LHQQHJRQDZĊGNĊĝURGHNWHQPD
SU]HFLZG]LDáDü Z]URVWRZL ĞPLHUWHOQRĞFL Z\ZRáDQHM SRáRZDPL UHNUHDF\MQ\PL SRQDG
SR]LRPXZ]JOĊGQLRQ\Z]DVWRVRZDQ\PPRGHOu populacji.
2JUDQLF]HQLHSUHVMLNRUPRUDQDF]DUQHJRGUDSLHĪQLFWZR:GUDĪDQLHSODQXRFKURQ\
ZĊJRU]D SRSU]H] ]ZLĊNV]HQLH LQWHQV\ZQRĞFL L HIHNW\ZQRĞFL SURFHVX ]DU\ELDQLD RUD]
RJUDQLF]HQLD HNVSORDWDFML PRĪH SURZDG]Lü GR ]PLDQ\ SUHIHUHQFML SRNDUPRZ\FK
kormoraQyZL ]ZLĊNV]HQLDLFKSUHVMLQDZĊJRU]H
2JUDQLF]HQLH QLHOHJDOQ\FK QLHUDSRUWRZDQ\FK L QLHXUHJXORZDQ\FK SRáRZyZ
Przede wszystkim poprzez XNLHUXQNRZDQHZ]PRFQLHQLHVáXĪENRQWUROQ\FK
c) Zarybianie
2FHQLRQR LĪ RGEXGRZD VWDGD GR ]DáRĪRQHJR SR]LRPX EĊG]LH Z\PDJDü ZSURZDG]DQLD GR
ZyG3ROVNLURNURF]QLHPOQV]WXNZĊJRU]DV]NOLVWHJR5HNRPHQGRZDQDZLHONRĞü]DU\ELHĔ
wynosi odpowiednio dla JZZW dorzecza :LVá\ 7 mln szt. (2,33 ton), a dla JZZW dorzecza
Odry 6 mln sztuk (2 tony). W procesie zarybiania dopuszcza VLĊVWRVRZDQLHHNZLZDOHQWQ\FK
ZLHONRĞFL LQQ\FK IRUP QDU\ENX R GáXJRĞFL QLHSU]HNUDF]DMąFHM FP =DNáDGD VLĊ ĪH
]DU\ELHQLD X]XSHáQLDMąFH EĊGą NLHURZDQH GR ZyG ZROQ\FK RG SU]HV]NyG RJUDQLF]DMąF\FK
PLJUDFMĊU\EZW\PREV]DUyZFKURQLRQ\FK
Monitoring
Plan REHMPXMHKDUPRQRJUDPLĞURGNLUHDOL]DFMLPRQLWRULQJXEDGDZF]HJR w zakresie realizacji
PPGZW, ]XZ]JOĊGQLHQLHPZ\PDJDQ\FKWHUPLQyZVSUDZR]GDZF]RĞFL