uwagę na powiększenie tarczycy, guzki i tkliwość, aw badaniu piersi

Rozdział 2. Ocena niepłodnych par · 9
Tabela 2.1 Ocena niepłodnych par
Histerosalpingogram
Przeprowadza się w fazie pęcherzykowej (pomiesiączkowej) w okresie
7–12 dnia cyklu w celu oceny jamy macicy i drożności jajowodów.
Poza tym macica i/lub jama macicy może być oceniona w przezpochwowym USG lub SIS.
Analiza nasienia
Ocena jakościowa i ilościowa nasienia.
Mężczyzna powinien powstrzymać się od ejakulacji na 2–3 dni przed
badaniem nasienia.
Analiza nasienia powinna być powtórzona i pacjent powinien zostać skierowany do urologa, jeżeli poprzednie badanie wykazało
nieprawidłowości.
Ocena owulacji
BBT
OVT
Stężenie progesteronu we krwi (w 7 dniu po szczycie LH lub 7 dni przed
spodziewaną miesiączką).
Test LH jest bardzo dokładny, jednak nie przez wszystkich akceptowany
do oznaczenia owulacji
Dodatkowe testy
hormonalne
TSH i prolaktyna: są niezbędne tylko wówczas, gdy występują rzadkie
miesiączki.
Ocena rezerwy jajnikowej:
w 3. dniu cyklu FSH i estradiol,
AMH,
AFC.
Oznaczenie rezerwy jajnikowej jest wskazane u kobiet >35 roku życia
lub kobiet z pojedynczym jajnikiem, po przebytej operacji na jajnikach
lub z wcześniejszą złą odpowiedzią na stymulację gonadotropinami.
Żaden z testów nie jest bardziej predykcyjny niż inne, chociaż coraz więcej dowodów wskazuje, iż AMH i AFC są bardziej przydatne niż samo
oznaczenie FSH i estradiolu.
Laparoskopia
Czynniki otrzewnowe, takie jak endometrioza i zrosty w zakresie miednicy i przydatków, mogą być uwidocznione w laparoskopii, dlatego przy
uzasadnionych podejrzeniach należy wykonać zabieg, biorąc wcześniej
pod uwagę agresywność postępowania, jego ryzyko i koszt.
AFC – liczba pęcherzyków jamkowych, AMH – hormon antymullerowski, BBT – podstawowa temperatura ciała, OVT – testy wykrywające jajeczkowanie, SIS – instilacja solą fizjologiczną połączona
z USG.
uwagę na powiększenie tarczycy, guzki i tkliwość,
a w badaniu piersi na guzki i wydzielinę z brodawek sutkowych (mlekotok). Na zespół jajników
policystycznych (PCOS) mogą wskazywać takie
objawy, jak hirsutyzm, łysienie typu męskiego
czy trądzik. Badania fizykalne brzucha i miednicy mogą ujawnić guzy macicy lub jajników oraz
nieprawidłowości pochwy i szyjki macicy, a bolesność dotykowa sugeruje endometriozę.
Ocena jajeczkowania
Zaburzenia owulacji wykrywa się u około 30%
niepłodnych kobiet i uważa się, że są one jed-
nym z najczęstszych czynników powodujących
niepłodność u kobiet. Istnieje wiele metod oceny
owulacji, w tym: wywiad dotyczący miesiączkowania, zestawy przewidujące owulacje stosowane przez samą pacjentkę (OVT), wykres porannej
temperatury ciała, USG, biopsja endometrium
i oznaczenie progesteronu we krwi w połowie
fazy lutealnej. Często do rozpoznania zaburzeń
jajeczkowania wystarcza wywiad dotyczący miesiączkowania. Rzadkie miesiączki lub ich brak
wskazują na zaburzenia jajeczkowania.
Metody bardziej specyficzne, nadające się do
stosowania w domu pacjentki to testy owulacyj-