Literaura współczesna - BEZ

Literatura wpsółczesna- W literaturze współczesnej
najważniejszy jest człowiek i jego problemy, jego dążenia,
pragnienia i słabości. Człowiek jest głównym tematem utworów
poetyckich, powieści i dramatów.
Pisarze opisują trudy ludzkiego życia, opisują lęki i obsesje,
zwątpienia, chcą w ten sposób pomóc zwykłemu śmiertelnikowi
znosić trudności i odnaleźć się we współczesnym świecie.
Przede wszystkim literatura współczesna opisuje poczucie
zagrożenia wojną, strach przed kataklizmem, który może
zniszczyć świat. Wciąż żyjemy z pamięcią o ostatniej wojnie, o
zbrodniach dokonanych w Czeczeni, czy na Bałkanach. Jak
cierń tkwi w naszej pamięci obraz holokaustu, klęski
wrześniowej zbrodni hitleryzmu i stalinizmu.
Socrealizm, realizm socjalistyczny – kierunek w sztuce,
określany jako metoda twórcza, istniejący od 1934 r. w sztuce
radzieckiej, a następnie w pozostałych krajach socjalistycznych,
w których miał oficjalny status podstawowej i jedynej metody
twórczości artystycznej i był ideowym i propagandowym
narzędziem partii komunistycznych.
Egzystencjalizm - współczesny kierunek filozoficzny
(znajdujący wyraz także w literaturze), według którego
przedmiotem badań filozofii są indywidualne losy jednostki
ludzkiej, wolnej ("skazanej na wolność") i odpowiedzialnej, co
stwarza poczucie "lęku i beznadziei istnienia"
Postmodernizm to prąd myślowy odwołujący się do poczucia
końca historii i wielkich narracji. Centralnym zagadnieniem i
tematem w postmodernizmie jest opozycja pomiędzy pojęciem
nowoczesności i ponowoczesności. Postmodernistyczni
teoretycy piszą o końcu człowieka, o zmianie jego kondycji,
podają w wątpliwość wszelkie systemy wartości jako arbitralne i
determinujące człowieka. Postmodernizm wiąże się z
poczuciem lęku przed modernizmem utożsamianym z
systemami totalitarnymi. U podstaw postmodernizmu stoi
psychoanaliza i dekonstrukcja. Estetyka postmodernistyczna
łączy się z hiperrealizmem, pozbawianiem rzeczy ich
rodzimego kontekstu i wystawianie na próbę w zmienionych
realiach. W ten sposób konfrontuje się wizerunki świętych,
uczonych, bohaterów narodowych ze współczesnym,
karykaturalnie przedstawionym otoczeniem. Spójność nauki
według postmodernistów nie jest wymagana. Postmodernizm
nie wymaga, aby nauka była odbiciem rzeczywistości.
Wystarczy samo przebywanie naukowców ze sobą i
rozmawianie.
,,Hańba domowa” - zbiór wywiadów z polskimi pisarzami,
który przeprowadził Jacek Trznadel. Tematyka wywiadów
dotyczy postawy polskich twórców literatury w latach stalinizmu,
na przełomie lat 40. i 50. XX wieku. Otwierający książkę esej
Hańba domowa stanowi wprowadzenie do problematyki.
Książka ukazała się w 1986 w Paryżu, w Instytucie Literackim,
w serii biblioteki „Kultury”. W tym samym roku Hańba domowa
ukazała się w Polsce, w podziemnym wydawnictwie Nowa.
Kolaż - technika artystyczna polegająca na formowaniu
kompozycji z różnych materiałów i tworzyw. Są one naklejane
na płótno lub papier i łączone z tradycyjnymi technikami
plastycznymi (np. farbą olejną, farbą akrylową, gwaszem).
Technikę kolażu jako pierwsi stosowali przedstawiciele
kubizmu- Georges Braque i Pablo Picasso; w późniejszym
czasie wykorzystywana była także przez futurystów,
surrealistów, dadaistów i konstruktywistów. Jako pierwszy użył
jej Duman Morais z Francji.
Happening - zorganizowane wydarzenie o charakterze
artystycznym, ograniczone czasowo, mające swoją
dramaturgię. Happening charakteryzuje się bezpośredniością,
otwartością formalną, często z elementami improwizacji (choć
powstawały również partytury happeningów), aktywizujące
widza, często jako wyraz nieskrępowanej ekspresji twórczej, i
otwarcia formuły dzieła, wprowadzenia akcji w czasie
(happening wywodzący się z plastyki), wprowadzenia elementu
amatorskiego (happening wywodzący się z teatru). W swoim
przebiegu może być połączeniem akcji - czynności z
przedmiotami, obiektami (często specjalnie do tego celu
spreparowanymi), wytwarzaniem dźwięków. Happening może
wynikać również ze specyfiki miejsca.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...
Performance - sytuacja artystyczna, której przedmiotem i
podmiotem jest ciało performera w określonym kontekście
czasu, przestrzeni i własnych ograniczeń.
Awangarda - zespół tendencji i trendów w sztuce na początku
XX wieku odrzucający dotychczasowe style, kreujący własny
świat, nie naśladujący rzeczywistości, szukający odrębnego
języka wyrazu. Twórcy awangardy odrzucali dorobek kulturowy
i poszukiwali nowych, oryginalnych rozwiązań ideowoartystycznych. Zjawisko pojawiło się ok. 1910 roku.
Kultura masowa to ogół jednolitych form masowego
uczestnictwa kulturalnego, jednolitych wytworów kultury,
użytkowanych współcześnie przez wielkie, zróżnicowane masy
odbiorców; w węższym znaczeniu określenie odnoszące się
zwłaszcza do treści przekazywanych i odbieranych przez środki
masowego przekazu. Pojęcie kultury masowej ma często
odcień pejoratywny, zwłaszcza w pracach krytyków tzw.
społeczeństwa masowego, którzy zarzucają jej obniżanie
gustów estetycznych i deprecjonowanie wartości moralnych,
mieszanie poziomów i gatunków artystycznych, dawanie
pierwszeństwa rozrywce kosztem wartościowych treści
ideowych i oświatowych; kultura masowa ma również swoich
obrońców, którzy wykazują, iż odgrywa ona pozytywną rolę
dzięki temu, że dociera do środowisk, których uczestnictwo w
tzw. kulturze wyższej jest nieosiągalne.
Dżuma to powieść parabola autorstwa Alberta Camus.
Opowiada ona o epidemii dżumy w mieście Oran, w Algierii.
Powstała po II wojnie światowej, po raz pierwszy wydana w
1947 roku, powieść Alberta Camus jest utworem o charakterze
uniwersalnym. Wydarzenia w Oranie odsyłają do szerszych
treści. Jest to dzieło o ekspansji zła i różnych postawach
ludzkich. Dżuma jest powieścią paraboliczną, posługującą się
uogólnieniem, schematyczną fabułą do przedstawienia
zagadnień szerszych, doniosłych, aktualnych w każdej epoce.
Temu celowi podporządkowane są opisy miejsca, akcji i stylu
życia ludzi – zwyczajność, przeciętność, szara codzienność z
elementami radości i smutku, a potem efekty epidemii w
mieście i sercach ludzkich. Paraboliczną konstrukcję powieści
wspiera również zasygnalizowany, ale niedookreślony czas
akcji. Utwór powstał z osobistych doświadczeń autora, z
przeżyć związanych z wojną, rozstaniami, śmiercią, zjawiskiem
masowej zagłady, brakiem środków do życia, stałym poczuciem
zagrożenia. Jest to jednak dzieło uniwersalne, pozwalające
dostrzec w ukazanych zdarzeniach i postawach ich
odpowiedniki nie tylko związane z wojną. Czytelnik może
widzieć w dżumie jakieś inne zło, wobec którego trzeba przyjąć
określoną postawę. Refleksje narratora, dialogi postaci,
wątpliwości, poglądy, spostrzeżenia – to wyraz zmagań ze
złem, które trzeba wyjaśnić, zinterpretować, zakwalifikować.
Jest to więc dzieło o podstawowych dylematach człowieka,
sprawach sumienia, relacji międzyludzkich i honoru.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...
„1984”– futurystyczna antyutopia o licznych podtekstach
politycznych, napisana przez George’a Orwella i opublikowana
w roku 1949. Autor napisał ją pod wpływem kontaktu z
praktyczną stroną ideologii komunistycznej, do jakiego po raz
pierwszy doszło w Hiszpanii w 1938 roku (w czasie wojny
domowej), gdzie pojechał jako dziennikarz i sympatyk strony
republikańskiej. Powieść opisuje Londyn stosunkowo niezbyt
odległej przyszłości (w czasie powstawania powieści; obecnie
jest to niedawna przeszłość), gdzie życie jednostek zostaje
podporządkowane wszechpotężnej władzy państwa.
Społeczeństwo podzielone jest na trzy klasy społeczne: 1. klasę wyższych funkcjonariuszy partyjnych (Partia
Wewnętrzna) pełniących najwyższe urzędy państwowe; 2. szeregowych członków partii (Partia Zewnętrzna) będących
urzędnikami niskiego szczebla; 3. - "prole" czyli proletariat
będący klasą pracującą. Interesujące jest to, że prole de facto
mają znacznie większą wolność osobistą niż "klasa średnia":
wolno im kochać, spędzać w dowolny (możliwy) sposób wolny
czas (np. uprawiać hazard, chodzić do knajpy etc.),
komentować bieżące wydarzenia. Prole mieszkają w osobnych
dzielnicach gdzie nie wolno pojawiać się członkom Partii, w
dzielnicach tych inwigilacja jest zupełnie niewielka, np. nie ma
wszechobecnych teleekranów. Członkowie Partii Zewnętrznej
nie mają praktycznie wolnego czasu - po pracy obowiązują ich
np. "dobrowolne" prace społeczne czy udział w masowych
spotkaniach-manifestacjach. Zasadniczo wolno im tylko
oglądać teleekran i czytać (jedyną) gazetę. Małżeństwo jest
możliwe, ale tylko w celach prokreacyjnych, miłość jest
zakazana. Każdy członek Partii ma w domu teleekran, który jest
nie tylko rodzajem telewizora, ale służy również do inwigilacji,
mieszkania są tak zaprojektowane, by teleekran był widoczny w
każdym jego kącie. O członkach Partii Wewnętrznej wiadomo
niewiele: nie kontaktują się z nikim, czasem pojawiają się w
teleekranach lub na manifestacjach, urzędują na najwyższych
piętrach Ministerstw, korzystają z dobrobytu lecz o tym nikt i tak
nie wie Pokolenie kolumbów– nazwa pokolenia młodzieży
polskiej, młodych poetów i literatów, urodzonych około roku
1920, dla których okres wchodzenia w dorosłość przypadł na
lata II wojny światowej. Pokolenie to wzięło aktywny udział w
ruchu oporu przeciwko okupantowi niemieckiemu oraz w
powstaniu warszawskim. Nazwa pochodzi od tytułu książki
Romana Bratnego Kolumbowie. Rocznik 20. Przedstawiciele
owego pokolenia przesiąknięci byli katastrofizmem.
Rzeczywistość wojenna nie pozwalała im cieszyć się
młodością, szczęściem, miłością, czy też innymi wartościami,
zamiast bierności wybrali nierówną walkę z okupantem.
Cechy Charakterystyczne twórczości Baczyńskiego: Bardzo urozmaicona metaforyka; - Poezja intelektualna;Dychotomia świata przedstawionego – opozycyjnie zestawiony
czas sprzed i po wojnie; - Występowanie tzw. słów- kluczy; Katastrofizm generacyjny – ukazuje tragizm pokolenia
wychowanego w pokoju, a skazanego przez historię na
zagładę, nauczonego zabijać. Jest to tzw. czas tragiczny; Występowanie zagadnień historiograficznych – szukanie
odpowiedzi na pytanie o sens historii i miejsce człowieka w jej
toku;- Charakter mroczny, patetyczny; - Bliska poezji
romantycznej (zwłaszcza podobna do twórczości Słowackiego);
"POKOLENIE" W wierszu "Pokolenie" Baczyński przemawia w
imieniu wszystkich młodych ludzi, których najpiękniejsze lata
przypadły na "czas wielkiej próby". Wojna i okupacja dokonały
ogromnych spustoszeń w psychice człowieka, podważyły
obowiązujące normy moralne. Młodemu człowiekowi, który
wciąż wspomina straszliwe tortury brata (wykłuto mu oczy i
łamano kości) i jego zamordowanie, obce będzie uczucie
litości. Młode pokolenie, doświadczając okrucieństw wojny,
przestało wierzyć w miłosierdzie, miłość i sumienie. Zastraszeni
o los własnego "ja", żyją jak tryglodyci z zamierzchłej epoki w
swoich jaskiniach. Poeta z goryczą stwierdza, że serca ludzkie
pozamieniały się w twarde głazy... Jedyną alternatywą jaką
widzi Baczyński dla swego pokolenia jast zachowanie
patriotycznej postawy i heroizmu, pozwalającego porównać się
do bohaterów z kart "Iliady".
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...
"Z GŁOWĄ NA KARABINIE" Następnym utworem
Baczyńskiego jest wiersz "Z głową na karabinie".Czas
teraźniejszy wiersza naznaczony jest piętnem apokalipsy;
przeciwstawiony mu zostaje arkadyjski czas przeszłości,
młodości i dzieciństwa pełnego szczęścia, nadziei na życie
szczęśliwe i wolne. Zderzenie tych dwóch perspektyw
czasowych pogłębia katastroficzny sens utworu . W wizyjnym
krajobrazie nocy, pośród groźnych tajemniczych głosów
zniszczenia, dokonuje się dramat historii i człowieczeństwa:
''Nocą słyszę, jak coraz bliżej drżąc i grając krąg się zaciska''
„ELEGIA O...(CHŁOPCU POLSKIM)" Przykładem takiego
wiersza może być „elegia o... (chłopcu polskim)”. Uświadamia
on nam, że wojna odebrała ludziom marzenia, nie pozwoliła ich
zrealizować, zmusiła do patrzenia na krew i śmierć, na świat
pełen zniszczeń i przemocy. Zmusiła ona do walki i
okrucieństwa, które przerosło możliwości młodego pokolenia.
Wiersz jest utrzymany w nastroju smutku i melancholii.
Adresatem wiersza jest poległy syn, do którego zwraca się
zrozpaczona matka, ubolewając nad jego losem. Młody
człowiek został brutalnie pozbawiony pięknych słów i marzeń,
musiał on stać się uczestnikiem tragicznych wojennych
wydarzeń. Ciągłe zwroty „syneczku” uświadamiają nam, że z
tym wszystkim styczność miała nie tylko młodzież, ale także
małe dzieci, a ostatnie zdanie „Czy to była kula synku, czy to
serce pękło?” określa ogrom cierpienia które znosić musiała
polska młodzież i dzieci, a które przekraczało granice ludzkiej
wytrzymałości.
Podsumowanie twórczości: Poezja Baczyńskiego wyraża
spełnioną katastrofę. Była to poezja pokolenia, które jako
pierwsze od wieków urodziło się w wolnej Polsce i żyć miało w
radości i szczęściu. Zamiast tego spotkało wojnę, okupację,
walkę, śmierć. Ta ostatnia jest według Baczyńskiego
pozbawiona heroicznej i bohaterskiej aureoli. Jest ona
tragiczna w swej wymowie przez to, że brak wiary w jej sens.
Historia jest zaś ciągiem następujących po sobie takich
katastrof i nic nie jest w stanie zmienić jej biegu. U
Baczyńskiego dominuje przeświadczenie o nieodwracalności
wyroków losu, o daremności wysiłków, przeczucie i obawy
katastroficzne, wobec zagrożenia całego sensu historii, a jako
równowaga dla tych postaw widzenie piękna świata i przyrody.
Wiersze Szymborskiej cieszą się dużą popularnością może
dlatego, że łatwo w jej utworach odnaleźć siebie, własne
problemy, niepokoje, prawdę o współczesnym świecie, który
zagraża indywidualności jednostki. Problematyka jej wierszy
jest bardzo różnorodna, trudno wskazać stałe motywy, wokół
których niezmiennie krąży. Jednak można wyróżnić:
- protest przeciwko wszechwładnej technice i materializmowi
świata; poetka nawołuje do ocalenia wartości humanistycznych
("Spacer wskrzeszonego", "Eksperyment")
- świat zwykłych drobiazgów otaczający człowieka ("Prospekt",
"Przy winie") - refleksja filozoficzna o człowieku i jego miejscu
we wszechświecie ("Eksperyment", "Pomyłka") - wydarzenia
wielkiej wag - refleksja nad historią, ojczyzną i czynami
bohaterskimi ("Obóz głodowy pod Jasłem") - poczucie jedności
z naturą, z przyrodą, miłość do świata i zwierząt ("Szkielet
jaszczura") - cykl wierszy o rzeczach i sprawach niespełnionych
("Z nieodbytej wyprawy w Himalaje").
Twórczość Zbigniewa Herberta zalicza się do nurtu
etycznego poezji współczesnej, ponieważ wyraźnie jest w niej
poszukiwanie uniwersalnego systemu wartości, który mógłby
być wskazówką dla każdego człowieka żyjącego w dzisiejszym
świecie negującym wartości moralne i kulturowe. Herbert
proponuje zasady, które sprawdziły się w ciągu wieków jako
ostoje ludzkiej godności, obrona przez zniewoleniem, przez
złem. - wśród licznych wierszy Herberta tom "Pan Cogito"
zdobył chyba największą popularność. Herbert spreparował
bohatera poetyckiego, pana Cogito, który twórczo przemienia
świat, analizuje podstawowe zagadnienia egzystencji, problemy
moralne i etyczne. Podsumowaniem całej wędrówki jest
"Przesłanie Pana Cogito". Jest to propozycja dekalogu,
przykazań, wg. Których człowiek powinien postępować, by być
prawym i godnie przebyć życie, by dać świadectwo, bo po to
żyje, po to ocalał.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...
,,INNY ŚWIAT” książka napisana przez Gustawa HerlingaGrudzińskiego, wydana po raz pierwszy w 1951 roku w
Londynie, książka to próba ukazania procesu niszczenia
człowieka przez system sowieckich obozów pracy i,
jednocześnie, rozpaczliwej walki jednostki o zachowanie
własnej godności. W sowieckim systemie komunistycznym
człowieka należało najpierw odrzeć z jego godności, a dopiero
potem zamordować. Stąd gułagi były doskonale przemyślanymi
maszynami degradacji i dehumanizacji. Łagry to przede
wszystkim mordercza praca ponad siły najsilniejszego nawet
człowieka. Więźniowie zmuszani byli do nieludzkiego wysiłku,
pracowali na mrozie przy wyrębie syberyjskich lasów,
budowaniu w tysiącletnich śniegach miast i miasteczek,
elektrowni czy zakładów pracy. Byli bardzo źle odżywiani,
wegetowali w potwornych warunkach (obozy pracy
umieszczano na Syberii, stąd bezustanne mrozy, śniegi,
temperatura dochodząca do minus 30-40 stopni). Ludzie ci byli
zmuszani do zapomnienia o prawach i zasadach
wyznaczających dotychczas granice ich postępowania.
Warunkiem przetrwania było przystosowanie się do nowych
reguł, jakie wyznaczały życie w gułagach. Chcąc przeżyć,
trzeba było przyjąć zasady zupełnie inne od tych, jakie
obowiązywały na wolności. Trzeba było stać się człowiekiem
złagrowanym, a więc akceptującym prawa rządzące w
zniewolonej i zdegradowanej rzeczywistości.
,,MAŁA APOKALIPSA” Mała Apokalipsa Tadeusza
Konwickiego to powieść o sytuacji Polski w obliczu kolejnej prawdopodobnie 35-tej - rocznicy panowania ustroju
komunistycznego. Wymiar polityczny powieści dostrzegamy od
razu - gdy wizytę składają przedstawiciele bratniego kraju,
ZSSR. Jest to powieść-protest przeciw systemowi
totalitarnemu, anonimowości i bezbarwności społeczeństwa.
Konwicki w sposób karykaturalny prezentuje codzienne życie w
systemie. Śmieje się z dyrektyw, z wprowadzania porządku i
szeregowania spraw w odmienny od właściwego sposób.
Zatarcie się granic między państwami, wprowadzanie
"obowiązujących" norm, anonimowość i miałkość życia - to
elementy przez cały czas ośmieszane w książce. Konwicki
przedstawia świat komunistyczny jako element propagandy.
Jego absurdalność staje się widoczna, gdy porównywany jest z
rzeczywistością niekomunistyczną. aNajgorzej powodzi się w
tym świecie przeciętnemu obywatelowi. Konfrontowany z
wszechobecnym megahasłem: "Zbudowaliśmy socjalizm",
znosić musi udręki podobne do tych z czasów carskiego
zaboru, nie wspominając o jawnej nienawiści organów
porządkowych do przechodniów czy o maltretowaniu podczas
przesłuchania.
Kartoteka – dramat autorstwa Tadeusza Różewicza, napisany
w okresie 1958/59. W 1960 ukazywał się w miesięczniku
Dialog. Wydany w 1961 w Warszawie. Główną osobą dramatu
jest Bohater (były partyzant). Na utwór składają się wyrywkowe,
nie powiązane ze sobą sceny z jego życia o charakterze
realistycznym i surrealistycznym. Bohater ukazany jest w
rzeczywistości powojennej, gdy ma 7, 38 i 40 lat, nosi kilka
imion, jest urzędnikiem. Nie posiada spójnej osobowości.
Wartości, w które wierzył straciły swój autentyczny sens –
funkcjonują jedynie w wyświechtanych frazesach. Pojęcie
człowieczeństwa zostało zniszczone przez wojnę. Uwidacznia
się jego bezsilność, niewiara, autoironia, trudności z
porozumieniem. Jedyną postacią, która wzbudza jego
szacunek i dobre uczucia jest Wujek utożsamiający okres
przedwojenny. Utwór stanowi "strumień świadomości".
Występują w nim elementy m.in. groteski i parodii. Jest to
dramaturgia otwarta, czyli taka, która może być
interepretowana wieloznacznie.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...
"Tango" to dramat Sławomira Mrożka, utrzymany w
charakterystycznej dla pisarza konwencji groteskowej,
surrealistycznej i realistycznej zarazem, podejmujące
problematykę roli i miejsca intelektualisty we współczesnym
świecie. Akcja toczy się w rodzinie Stomila, artystyimproduktywa. Bohaterowie żyją na śmietniku historii,
nagromadzonym w ich mieszkaniu, w inercji, której nie chcą ani
nie umieją przezwyciężyć. Wszystkie stare konwencje i formy
zostały już przełamane, nie ma z czym walczyć, bowiem
wszystko wolno, wskutek czego nie ma wolności. Próba
sztucznego narzucenia rodzinie starych form, zainicjowana
przez syna Stomila, Artura, kończy się fiaskiem, forma bowiem
powstaje tylko ze skostnienia treści, a żadnej treści ani idei nie
ma. Poszukujący wyjścia z tej sytuacji Artur zostaje zabity przez
panoszące się w domu indywiduum, Pana Edka, prymitywnego,
agresywnego chama, który obejmuje władzę dyktatorską i
zmusza całą rodzinę do uległości. W ostatniej scenie na rozkaz
Pana Edka stary wuj tańczy z nim tango La Cumparsita, a cała
rodzina asystuje temu przedstawieniu. Postaci sztuki i jej
problematyka są nawiązaniem do tradycji dramatów S.I.
Witkiewicza, zakończenie zaś odwołuje się do "Wesela"
Wyspiańskiego, do motywu chocholej muzyki.
,,TRANS-ATLANTYK” - powieść Witolda Gombrowicza
wydana w 1953 roku. Narratorem jest postać nazwana
Witoldem Gombrowiczem. Motywy autobiograficzne łączą się z
nieskrępowaną fantazją, a całość, tragikomiczna w tonacji,
zyskuje cechy groteski. Pisarz przedstawia karykaturalny
wizerunek polskiej emigracji, poprzez którą ukazuje polską
mentalność i sprawy, którymi krajowa literatura żyła od ponad
półtora wieku. Sam Gombrowicz określił Trans-Atlantyk jako
polemikę z Panem Tadeuszem, co można rozumieć jako spór z
całą tradycyjnie rozumianą polskością przejawiającą się w
sarmatyzmie (odczytanym jednak karykaturalnie) i
ukształtowanym w epoce romantyzmu sposobem postrzegania
świata (znowu jednak rozpoznanym stereotypowo). Świadczy o
tym również stylizacja językowa na Pamiętniki Paska, użyta
jednak w funkcji parodystycznej. Powieść miała się stać
manifestem niezależności od krępującej formy – m.in. polskiej.
Jest jednocześnie sposobem wyrażania patriotyzmu za pomocą
trzeźwej oceny i krytyki wad narodowych. Precyzję
intelektualną podjętej przez Gombrowicza polemiki z kulturą
polską osłabia uproszczony obraz tradycji baroku i
romantyzmu, który łatwo zniweczyć przez prostą znajomość
tych okresów (co umniejsza intelektualną moc powieści).
Napięcie Trans-Atlantyku skupia się więc bardziej - i w tym
wymiarze precyzyjnie - na doświadczeniu jednostkowym:
przeżyciu tradycji jako dławiącego systemu pojęć. Narratora
dręczy tradycja (mniejsza, czy trafnie od strony historycznej
rekonstruowana). Patriotycznemu kultowi "Ojczyzny" (uosabia
ją "omszały" stary Tomasz) narrator przeciwstawi
homoseksualną fascynację "Synczyzną" , rozumiejąc to jako
wybór między krępującym tożsamość obowiązkiem a zgodną z
prywatnymi pragnieniami wolnością.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...