Wystąpienie -

LKR – 4101-17-06/2012
P/12/137
WYSTĄPIENIE
POKONTROLNE
I. Dane identyfikacyjne kontroli
Numer i tytuł kontroli
P/12/137 – Realizacja przepisów ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych
Jednostka
przeprowadzająca
kontrolę
Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Krakowie
Kontroler
1. Mirosław Swoszowski, główny specjalista k.p., upoważnienie do kontroli nr 82065
z dnia 10 sierpnia 2012 r. (Dowód: akta kontroli str. 1-2)
Jednostka
kontrolowana
Urząd Miasta Tarnowa, ul. Mickiewicza 2, kod: 33-100 Tarnów (zwany dalej Urzędem)
Kierownik jednostki
kontrolowanej
Ryszard Ścigała, Prezydent Miasta Tarnowa. (Dowód: akta kontroli str. 3)
II. Ocena kontrolowanej działalności
Ocena ogólna
Uzasadnienie
oceny ogólnej
Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie1, mimo stwierdzonych nieprawidłowości,
działalność kontrolowanej jednostki , w tym Biura Rzecznika, w zakresie realizacji przepisów
ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych2.
Stosownie do przepisów art. 5 ust. 1a ustawy antynikotynowej, na wszystkich wejściach do
budynków Urzędu, zostały umieszczone w widocznych miejscach odpowiednie oznaczenia
słowne i graficzne informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych.
We wszystkich trzech pomieszczeniach Biura Rzecznika przestrzegany był zakaz palenia,
o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1 ww. ustawy. W pozostałych poddanych kontroli
pomieszczeniach(40) znajdujących się w pięciu obiektach zakaz palenia również był
przestrzegany, z wyjątkiem jednego pomieszczenia Biura Planowania Przestrzennego
i Krajobrazu Miasta oraz trzech pomieszczeń Wydziału Informatyzacji. Podczas powtórnych
oględzin ww. pomieszczeń nie stwierdzono śladów palenia papierosów, a także obecności
dymu tytoniowego.
W obiektach Urzędu nie prowadzono sprzedaży wyrobów tytoniowych.
III. Opis ustalonego stanu faktycznego
Ocena przestrzegania zakazu palenia w obiektach
1. Oznakowanie obiektów
Opis stanu
faktycznego
W wyniku oględzin pięciu obiektów Urzędu dokonanych w dniu 16 lipca 2012 r.
ustalono, że na wszystkich wejściach do tych obiektów umieszczono w miejscach
widocznych dla osób wchodzących, w tym dla osób udających się do Biura Miejskiego
Rzecznika Konsumentów, informacje o zakazie palenia tytoniu (graficzne i słowne), co
spełniało postanowienia art. 5 ust. 1 i 1a ustawy antynikotynowej. (Dowód: akta kontroli,
str. 4-6)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości,
negatywna.
2 Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
(Dz.U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 ze zm.) zwana w dalszej treści ustawą antynikotynową.
1
2. Przestrzeganie zakazu palenia na terenie jednostki
Opis stanu
faktycznego
W trakcie oględzin w dniu 16 sierpnia 2012 r. nie stwierdzono na terenie Urzędu miejsc
formalnie wyznaczonych do palenia tytoniu, jednak na trzecim piętrze budynku przy
ul. Nowa 4 znajdowało się pomieszczenie, w którym były popielnice z niedopałkami
papierosów i krzesła do siedzenia, co świadczyło o paleniu w tym pomieszczeniu
papierosów (Dowód: akta kontroli, str. 4-5)
Ponadto w pomieszczeniach Biura Planowania przestrzennego i Krajobrazu Miasta,
stwierdzono ślady palenia papierosów (popielniczka z niedopałkami), a w pomieszczeniach
Wydziału Informatyzacji obecność dymu tytoniowego.(Dowód: akta kontroli, str. 6)
Na pytanie dlaczego na trzecim piętrze budynku przy ul. Nowa 4 znajduje się
pomieszczenie, w którym są popielnice z niedopałkami papierosów i krzesła do siedzenia,
co świadczy o wykorzystywaniu tego pomieszczenia jako palarni, mimo że w budynku
obwiązuje zakaz palenia a pomieszczenie to nie zostało przystosowane na palarnię, Ewa
Wrona Dyrektor Centrum Obsługi Urzędu, z upoważnienia Prezydenta Miasta wyjaśniła:
Pomieszczenie na trzecim piętrze budynku Urzędu przy ul. Nowa 4 jest zamknięte
i definitywnie zostały z niego usunięte popielnice i krzesła. W trakcie oględzin nie
stwierdzono nikogo, kto paliłby tam papierosy, natomiast w wyniku rozmów z pracownikami
ustalono, że ślady wskazujące na palenie papierosów w pomieszczeniu (niedopałki), mogły
zostać pozostawione przez strony załatwiające sprawy w urzędzie. (Dowód: akta kontroli,
str. 17-18).
W dodatkowych wyjaśnieniach złożonych w tej sprawie, Jan Hućko Zastępca Dyrektora
Centrum Obsługi Urzędu m.in. podał, że pomieszczenie na trzecim piętrze budynku Urzędu
przy ul. Nowa 4 zostało zamknięte i definitywnie usunięto z niego popielnice i krzesła w dniu
17 sierpnia 2012 r. W pomieszczeniu znajdowało się wyposażenie zlikwidowanej, na skutek
zmiany przepisów w tym zakresie, palarni. Wraz z likwidacją palarni pomieszczenie
zamknięto. (…) Z niewiadomych przyczyn w dniu oględzin pomieszczenie było otwarte.
(…)Na chwilę obecną pomieszczenie jest całkowicie uporządkowane i zamknięte oraz
poddawane ciągłej kontroli. (Dowód: akta kontroli, str. 23-24).
W trakcie powtórnych oględzin w dniu 27 sierpnia 2012 r. ustalono, że pomieszczenie,
w którym znajdowały się popielnice z niedopałkami zostało zamknięte, a popielnice
i krzesła zostały usunięte. (Dowód: akta kontroli, str. 5, 7 i 8)
Na pytanie dlaczego w pomieszczeniach Biura Planowania Przestrzennego i Krajobrazu
Miasta, którego Kierownikiem jest Pani Jolanta Pawlus oraz w pomieszczeniach Wydziału
Informatyzacji, którego Dyrektorem jest Pan Janusz Różycki dopuszczono do palenia
papierosów, mimo że w budynku obowiązuje zakaz palenia, Ewa Wrona Dyrektor Centrum
Obsługi Urzędu wyjaśniła: W pomieszczeniach Wydziału Informatyzacji oraz Biura
Planowania Przestrzennego i Krajobrazu Miasta przy ponownej kontroli pomieszczeń nie
stwierdzono oznak palenia papierosów, natomiast pracownicy zostali pouczeni o zakazie
palenia na terenie obiektów Urzędu. Kwestie stwierdzonych śladów palenia w w/w
pomieszczeniach zostały wyjaśnione przez Kierowników wskazanych jednostek
organizacyjnych. (Dowód: akta kontroli, str.17-18)
Na pytanie: w jaki sposób zostały wyjaśnione stwierdzone ślady palenia w pomieszczeniach
Wydziału Informatyzacji oraz Biura Planowania Przestrzennego i Krajobrazu Miasta i jakie
to ma konsekwencje regulaminowe, Jan Hućko wyjaśnił: iż kwestie te zostały wyjaśnione
przez kierowników wskazanych jednostek organizacyjnych Urzędu w odrębnych pismach.
(Dowód: akta kontroli, str. 23-24)
W sprawie nierespektowania ustawy antynikotynowej oraz Regulaminu Pracy Urzędu
Miasta Tarnowa, w którym wprowadzono całkowity zakaz palenia tytoniu, Dyrektor Wydziału
Informatyzacji Janusz Różycki wyjaśnił, że: część z jego pracowników oraz osób, które
odwiedzają wydział pali papierosy i w związku z tym ich ubrania mogą być przesiąknięte
zapachem papierosów. Ponadto podczas kontroli w pomieszczeniach wydziału
informatyzacji, wszystkie okna były zamknięte w związku z działaniem urządzeń
klimatyzujących przez co zapach papierosów z ubrań pracowników mógł wydać się
2
intensywny. Dodatkowo w pomieszczeniach wydziału informatyzacji są zainstalowane czujki
dymu podpięte do systemu przeciwpożarowego i uniemożliwia to palenie papierosów (czy
czegokolwiek innego wydzielającego dym). (Dowód: akta kontroli, str. 19-20)
Wyjaśnienie Janusza Różyckiego nie odpowiada ustaleniom dokonanym w trakcie
oględzin przeprowadzonych przez kontrolującego w dniu 16 sierpnia 2012 r. w obecności
Katarzyny Balon-Małek i opisanym w protokole oględzin, podpisanym przez ww.
uczestników oględzin.
W sprawie stwierdzenia w trakcie oględzin śladów palenia papierosów w pomieszczeniach
Biura Planowania Przestrzennego i Krajobrazu Miasta, podinspektor Łukasz Jewuła
wyjaśnił, że: tzw. ślady palenia papierosów (popielniczka z niedopałkami) są mylnie
wyciągniętymi wnioskami, choć z pozoru prawdopodobnymi. Popielniczka (brudna – nie
estetyczna) jest jednym z elementów specjalnej metody zniechęcania do palenia. Metodę w
skrócie, w razie konieczności mogę opisać dodatkowo. W czasie kontroli od dziesięciu dni
byłem na urlopie i nie sądzę, aby popielniczka była używana przez moich niepalących
kolegów.(Dowód: akta kontroli, str. 21-22)
Ustalone
nieprawidłowości
W pomieszczeniach Biura Planowania przestrzennego i Krajobrazu Miasta, którego
kierownikiem jest Pani Jolanta Pawlus stwierdzono ślady palenia papierosów (popielniczka
z niedopałkami papierosów), a w pomieszczeniach Wydziału Informatyzacji, którego
Dyrektorem jest Pan Janusz Różycki stwierdzono obecność dymu tytoniowego co
wskazywało na naruszanie art. 5 ust. 1 ustawy antynikotynowej.
Za przestrzeganie zakazu palenia papierosów w pomieszczeniach Biura Planowania
przestrzennego i Krajobrazu Miasta, odpowiada Kierownik Biura Pani Jolanta Pawlus a za
przestrzeganie zakazu palenia papierosów w pomieszczeniach Wydziału Informatyzacji
odpowiada Dyrektor Janusz Różycki.
3. Przestrzeganie zakazu sprzedaży wyrobów tytoniowych na
terenie jednostki
Opis stanu
faktycznego
W budynkach Urzędu nie prowadzono sprzedaży wyrobów tytoniowych.(Dowód: akta
kontroli, str. 10)
4. Obowiązki wynikające z ustawy antynikotynowej w świetle
regulaminów obowiązujących w jednostce
Opis stanu
faktycznego
W kontrolowanym okresie w Urzędzie obowiązywał Regulamin Pracy Urzędu Miasta
Tarnowa, wprowadzony zarządzeniem Prezydenta nr 291/2011 z dnia 22 lipca 2011 r.
W § 15 Regulaminu wprowadzono całkowity zakaz palenia tytoniu na terenie Urzędu
w pomieszczeniach pracy, higieniczno-sanitarnych oraz na korytarzach, za wyjątkiem
miejsc do tego wyznaczonych. W § 62 tego Regulaminu podano m.in., że za
nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w pracy, przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, może być zastosowana kara upomnienia lub nagany.
[dowód: akta kontroli str. 11-14 i 25]
Obowiązujący Regulamin organizacyjny spełnia wymogi art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy
antynikotynowej.(Dowód: akta kontroli, str. 11-14 i 25)
5. Skargi i wnioski dotyczące realizacji przepisów ustawy
antynikotynowej
Opis stanu
faktycznego
W okresie 2010 – 2012 (do 27 sierpnia), do Urzędu nie wpłynęły skargi i wnioski dotyczące
realizacji przepisów ustawy antynikotynowej lub kwestii z nią związanych.
W wyżej wymienionym okresie, żaden z pracowników Urzędu nie złożył skargi ani wniosku
dotyczącego realizacji przepisów tej ustawy. (Dowód: akta kontroli, str. 10)
3
6. Problemy w realizacji ustawy antynikotynowej
Opis stanu
faktycznego
W odniesieniu do problemów wynikających z realizacji przepisów ustawy antynikotynowej,
w brzmieniu obowiązującym od 15 listopada 2010 r., z upoważnienia Prezydenta Miasta
Tarnowa Pani Ewa Wrona Dyrektor Centrum Obsługi Urzędu wyjaśniła:
1. Realizacja przepisów ustawy w Urzędzie Miasta Tranowa nie stwarza poważniejszych
problemów. Na terenie Urzędu obowiązuje zakaz palenia, o czym oprócz tabliczek
informacyjnych mówi również Regulamin pracy.
2. Ochrona zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych jest
w Urzędzie wystarczająca i na chwilę obecną nie widzimy potrzeby wprowadzania
dodatkowych zmian prawnych ani organizacyjnych.(Dowód: akta kontroli, str. 15-16)
7. Kontrole przestrzegania przepisów ustawy antynikotynowej
Opis stanu
faktycznego
W okresie objętym kontrolą Urząd nie był kontrolowany przez inne organy kontroli, rewizji
lub inspekcji w zakresie przestrzegania przepisów ustawy antynikotynowej. (Dowód: akta
kontroli, str. 10)
IV. Wnioski
Wnioski pokontrolne
Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba
Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej
Izbie Kontroli3, wnosi o podjęcie działań zmierzających do wyeliminowania możliwości
palenia tytoniu w pomieszczeniach Urzędu w miejscach do tego nieprzeznaczonych oraz
stałe monitorowanie przestrzegania Regulaminu Pracy Urzędu Miasta Tarnowa w tym
zakresie.
V. Pozostałe informacje i pouczenia
Prawo zgłoszenia
zastrzeżeń
Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla
kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli.
Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo
zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie
21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do Dyrektora Delegatury NIK
w Krakowie.
Obowiązek
poinformowania
NIK o sposobie
wykorzystania
uwag i wykonania
wniosków
Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli,
w terminie 30 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania
uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach
niepodjęcia tych działań.
W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia
informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub
zmienionego wystąpienia pokontrolnego.
Tarnów, dnia
września 2012 r.
Najwyższa Izba Kontroli
Delegatura w Krakowie
Kontroler
Mirosław Swoszowski
Gł. specjalista k.p.
3
Dz.U. z 2012 r., poz. 82
4
5