SPOTKANIE 2

SPOTKANIE 2
Pamiętam, że obiecałam iż w kolejnym naszym spotkaniu będę kontynuować problem agresji i
przemocy. Niemniej czasami trzeba zmienić wcześniejszą konwencję na rzecz spraw bardziej
aktualnych. Do takich należy ,,Ogólnoświatowy Dzień bez Papierosa'', który w całym świecie
obchodzony jest 20 listopada, a w naszej regionalnej telewizyjnej trójce przypomniano o nim już
dziś.
W naszej szkole podobnie jak w roku ubiegłym temu problemowi poświęcimy poniedziałek
22.11.2004 r. u nas ten dzień będzie przebiegał pod hasłem:
,, Papierosom mówimy - NIE!''. Będzie to dzień poświęcony edukacji antynikotynowej, bo jednak
papieros jest tą używką po którą młodzież sięga najwcześniej i jest ona najłatwiej dostępna.
Z przeprowadzonej przeze mnie w ubiegłym roku ankiety, która objęła wszystkie klasy wynikło że
43,71% uczniów próbowało palić papierosy, a po tym pierwszym eksperymencie 16,37% zaczęło
palić prawie regularnie. Przy czym rzeczą interesującą jest fakt iż 98,20% uczniów ma świadomość
tego, że palenie jest szkodliwe dla zdrowia, a najczęściej wymieniane przez uczniów schorzenia to:
- nowotwory - 82,23%,
- infekcje górnych dróg oddechowych - 76,44%,
- zawał serca - 75,44%,
- choroby żołądka i dwunastnicy - 25,74%,
- udar mózgu - 20,95%.
Pomimo tej świadomości chęć zaimponowania rówieśnikom, bycia zauważonym, akceptowanym w
grupie prowadzi do pierwszych eksperymentów z paleniem papierosów. Szkoda tylko, że to grupa
mniejszościowa i nie mająca nic innego do zaoferowania narzuca ten wzorzec innym, a inni ulegle
się temu poddają, jakby bojąc się zaprezentować odmienne stanowisko.
Dlatego właśnie ten dzień zaczniemy od równoległej prelekcji przeprowadzonej we wszystkich
klasach przez nauczycieli nt. ,,Uzależnienia od nikotyny''.
Proces uzależniania od nikotyny przebiega w pięciu następujących po sobie fazach:
-przygotowania
-próbowania
-eksperymentowania
-palenia regularnego
-uzależnienia
W toku pierwszej fazy - przygotowania, kształtowane są postawy i przekonania o pożytkach
płynących z palenia. W tym czasie dziecko przebywając w otoczeniu osób palących - rodziców,
rodzeństwa zaczyna,, oswajać się" z papierosem, postrzegać palenie jako czynność użyteczną,
przybliżającą do dorosłości, sprzyjającą niezależności, pomagającą w sytuacjach trudnych,
ułatwiającą przynależność do grupy rówieśników.
Sięgając po pierwszego w życiu papierosa, dziecko wchodzi w fazę drugą -próbowania. Pierwsze
papierosy wypala zazwyczaj pod presją rówieśników. Konsekwencje pierwszych prób palenia
zależą od tego, w jakim stopniu doznania fizjologiczne w następstwie wypalenia pierwszych
dwóch, trzech papierosów są negatywne, a także od tego, czy utrzymują się psychospołeczne
czynniki usposabiające do kontynuowania palenia oraz łatwy dostęp do papierosów.
Powtarzanie palenia, choć jeszcze nieregularne, charakteryzuje trzecią fazę - eksperymentowania.
W tym czasie dziecko sięga po kolejnego papierosa w szczególnych sytuacjach takich jak spotkania
koleżeńskie albo pod wpływem szczególnej osoby, np. najlepszego przyjaciela. Czynnikiem
usposabiającym jest łatwy dostęp do tytoniu. Na szczęście eksperymentowanie nie musi prowadzić
do regularnego palenia.
Palenie regularne oznacza wypalanie papierosów w stałych odstępach, początkowo przynajmniej
raz w tygodniu, a następnie z rosnącą częstotliwością pod wpływem różnorodnych sytuacji
życiowych lub kontaktów interpersonalnych. Łatwy dostęp do papierosów jest czynnikiem
sprzyjającym regularnemu paleniu dzieci i młodzieży. Społeczna obojętność, przyzwolenie
rodziców, brak konsekwencji w realizowaniu polityki przeciwtytoniowej torują drogę do
utrwalenia palenia.
Następnie nauczyciele zachęcą uczniów do dyskusji związanej z paleniem papierosów przez
młodzież naszej szkoły. Spróbujemy zastanowić się, czy jest to zjawisko znaczące, czy
marginalne?, czy osoba niepaląca jest inaczej traktowana przez palących kolegów np. wyśmiewana,
wyszydzana itp.? , czy trudno jest odmówić i nie zapalić papierosa pomimo namowy kolegów?
dlaczego w ogóle młodzież pali? oraz podsumowując znaleźć wspólnie skuteczną metodę ,,walki'' z
paleniem papierosów przez młodzież naszej szkoły.
W tym dniu każda klasa będzie mogła wziąć udział w konkursie i tak:
- Klasy I będą w ramach swojego konkursu redagowały hasło reklamujące produkt mleczny
- Klasy II będą rywalizowały w konkursie na plakat zatytułowany ,, Papierosom mówimy - NIE!''
- Klasy III z kolei przed komisją konkursową zaprezentują rozprawkę nt, ,, Palić, czy nie palić
papierosy?''
Każdy konkurs zostanie podsumowany a zwycięzcy nagrodzeni.
Ponadto przygotowanych będzie wiele tematycznych gazetek i w związku z tym mam nadzieję, że
coś pozytywnego z tego dnia zakoduje się w głowach naszej młodzieży. Nie chcę jednak, aby
działania związane z edukacją antynikotynową miały charakter li tylko okazjonalny, dlatego też na
radzie szkoleniowej w dniu 10.11.20004 r. przeszkoliłam wychowawców klasowych, aby potrafili
wprowadzić i przeprowadzić w swoich klasach program profilaktyczny ,,Znajdź właściwe
rozwiązanie'', poświęcony edukacji antytytoniowej a opracowany i rekomendowany przez Instytut
Matki i Dziecka z Warszawy. Tak, więc traktujemy problem palenia papierosów przez naszą
młodzież jako zadanie długofalowe, a nie tylko od ,,święta''.
Rudnik 18.11.2004 r.
Krystyna Pigoń - Kubik