Orzeczenie sędziego rozpoznającego z 18

Sąd w Hadze
Oddział w Haarlemie
Nr sprawy AWB 13 / 11314 (zabezpieczenie roszczeń)
Orzeczenie sędziego rozpoznającego z 18 czerwca 2013 w sprawie między
<zaczernione>, narodowości rosyjskiej – Wnoszącym (pełnomocnik: J.J Wedemeijer,
adwokat w Alkmaar)
a
sekretarzem stanu ds. Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości – Pozwanym (pełnomocnik: S.
Raierink, pracownik Służby Imigracji i Naturalizacji w Hadze)
Przebieg procesu:
Zaskarżoną decyzją z 24 kwietnia 2013 r. Pozwany odrzucił wniosek Wnoszącego o
udzielenie mu ochrony międzynarodowej, ponieważ Polska była krajem odpowiedzialnym za
rozpatrzenie wniosku.
Wnoszący złożył odwołanie od decyzji (AWB 13 / 11311). Wystąpił do rozpoznającego
sędziego o zabezpieczenie roszczeń w drodze nakazu sądowego. Występuje o zakazanie
Pozwanemu wydalenia go.
Ustalenia:
1. W razie wniesienia odwołania od decyzji do sądu, sędzia rozpoznający sądu właściwego w
sprawie głównej, na mocy artykułu 8.81 p. 1 kodeksu prawa administracyjnego może na
wniosek, uwzględniając interesy stron, orzec zabezpieczenie roszczeń w drodze nakazu
sądowego jeśli wymaga tego szybkość postepowania.
2. Na podstawie art. 30, p. 1, lit. a ustawy o cudzoziemcach z 2000 r., wniosek o zezwolenie
na pobyt na czas określony, jak zapisano w art. 28 tej ustawy, jest odrzucany, jeśli inny krajstrona Konwencji dot. Statusu Uchodźców, na podstawie tej Konwencji lub na podstawie
decyzji organizacji prawa międzynarodowego wiążącej Holandię i ten kraj, jest
odpowiedzialny za rozpatrzenie danego wniosku. W tym przypadku stosuje się
Rozporządzenie Rady (WE) 343/2003 z 18 lutego 2003 r. ustanawiające kryteria i
mechanizmy określania Państwa Członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o
ochronę, wniesionego w jednym z Państw Członkowskich przez obywatela państwa trzeciego.
3. Pozwany na podstawie przesłuchania Wnoszącego oraz danych z Eurodacu ustalił, że
Polska jest odpowiedzialna za jego wniosek. Okazało się, że Wnoszący wniósł w Polsce
wniosek o nadanie statusu uchodźcy. Pozwany wystąpił do polskich władz o przyjęcie z
powrotem Wnoszącego. Polskie władze poinformowały 29 marca 2013 r. że zgadzają się na
przyjęcie z powrotem Wnoszącego. Pozwany nie dopatrzył się w tym, co przedstawił
wnoszący, żadnych faktów ani okoliczności, które sugerowałyby, że zgodnie z art. 3 p. 2
Rozporządzenia należałoby przejąć wniosek ani żeby uznać, że wobec Polski nie można
dłużej stosować zasady zaufania.
4. Wnoszący dowodzi, że są konkretne przesłanki by podważyć zasadę zaufania, ponieważ
procedura o nadanie statusu uchodźcy w Polsce ma mankamenty. Po decyzji odmownej
wnioskodawca może się odwołać do organu administracyjnego (Rady ds. Uchodźców).
Odwołanie ma skutek zawieszający. Po decyzji odmownej w procedurze odwoławczej,
wnoszący o azyl może odwołać się i złożyć wniosek o zabezpieczenie roszczeń w drodze
nakazu sądowego (wnosić o wstrzymanie wykonania decyzji). Rada ds. Uchodźców
przekazuje skargę wraz z takim wnioskiem do sadu. W fazie między otrzymaniem skargi i
wniosku przez Radę a rozpatrzeniem skargi i wniosku przez sąd, wnioskodawcę można
wydalić. W Polsce nie ma zatem mowy o skutecznym środku prawnym, o którym mowa w
art. 47 Karty Praw Podstawowych UE. Ponowne rozpatrzenie sprawy przez sąd dotyczy
przecież stosowania prawa, a nie ponownej oceny faktów. Dlatego Pozwany powinien
samodzielnie rozpatrzyć wniosek azylowy. Wnoszący wskazuje na raport „Migracja to nie
zbrodnia” i wymianę mailową z K. Rusilowicz, jednej z autorek wspomnianego raportu.
Wnoszący wskazuje także na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 21 grudnia 2011 r. w
sprawie NS v. Secretary of State for the Home Department (C-411/10 i C-493/10).
5. Co do zasady Pozwany może wyjść z założenia, że wobec Polski stosuje się zasadę
zaufania. Oznacza to, że to do cudzoziemca należy przedstawienie konkretnych faktów i
okoliczności, z których wynika, że niesprawności polskiej procedury uchodźczej są takiego
rodzaju, że trzeba dojść do wniosku, że istnieje ryzyko określone w Konwencji ds.
Uchodźców oraz w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, jeśli
musiałby wrócić do swego kraju pochodzenia oraz że Polska nie wypełni w jego przypadku
swych zobowiązań traktatowych dotyczących stosowania zasady non-refoulement. Jeśli
cudzoziemiec zdoła to zrobić, Pozwany nie może dłużej odwoływać się do zasady zaufania i
do niego należy konkretne odparcie argumentów o ryzyku, które ponosi cudzoziemiec.
Z raportu przywołanego w punkcie 4 (i ze wspomnianego w mailach raportu AIDA),
Wnoszący przedstawił jedną stronę, na której wspomniane jest m.in.
In 2012 there were cases in which asylum seekers were returned to their country of origin without having the
possibility to access the court. This problem mostly concerns asylum seekers placed in detention and was widely
criticised by NGOs in Poland. On 9 January 2012, three NGOs dealing with asylum issues (Halina Niec Legal
Aid Centre– Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć, Legal Intervention Association – Stowarzyszenie
Interwencji Prawnej and the Helsinki Foundation for Human Rights - HFHR) intervened before the Ombudsman
Office in the case of a traumatised asylum seeking woman from the Democratic Republic of Congo, who was
deported on the same day she received a negative decision from the Refugee Board on her asylum claim. On 22
February 2012, HFHR sent a letter to the Ministry of Interior and the Ombudsman Office about the deportation
of an Afghan family a couple of days after they received a final negative decision, giving them no time to lodge
an appeal to the Voivodeship Administrative Court1. Although the Ministry confirmed2 that the applicants' right
to an effective remedy was indeed limited in practice by their immediate deportation, there were no changes in
law or practice on this issue. On 30 November 2012, HFHR and Legal Intervention Association submitted a
letter to the Border Guard Commander in Chief (Komendant Główny Straży Granicznej)3 pointing at the risk of
further infringements of asylum seekers' right to judicial control if the practice of immediate deportations is
maintained. The Border Guard Commander in Chief position is that the Refugee Board’s decisions are final and
return orders can be enforced4.
6. Z tego opisu kilku konkretnych przypadków należy wnosić, że zdarza się, że poszukujący
ochrony są wydalani z Polski zanim mają możliwość przedłożyć swoją sprawę do oceny
sądowi. To z kolei sugeruje, że istnieją uzasadnione wątpliwości, czy wspomniane zapisy
traktatowe znajdą zastosowanie wobec Wnoszącego po jego ponownym przyjęciu przez
1Information on both letters available (in Polish) at: http://programy.hfhr.pl/uchodzcy/wystapienia-hfpc-w-zwiazkuz-zaobserwowana-praktyka-wykonywania-decyzji-o-wydaleniu/
2Letter from the Ministry of Interior DPM-WPM-051-5/12/EBK from 19 April 2012, available at:
http://programy.hfhr.pl/uchodzcy/files/2012/02/odp-MSW-B.A.H.1.pdf
3Letter available at: http://programy.hfhr.pl/uchodzcy/files/2012/12/pismo-do-SG-wydalenia-przed-wyrokiemsadu.pdf
4Letter from the Border Guard Commander in Chief KG-CU-212/IV/KF/12 from 9 January 2013 (not published).
Polskę i czy Wnoszący może liczyć, że nie zostanie wydalony zanim będzie miał możliwość
przedłożyć sądowi swoje odwołanie od ewentualnej decyzji negatywnej.
7. Daje to sędziemu prowadzącemu podstawę do przyznania wnioskowanego zabezpieczenia,
ponieważ w obecnym stanie rzeczy nie można odmówić odwołaniu znacznych szans na
sukces. Interes Wnoszącego, by nie znaleźć się w nieodwracalnej sytuacji jest większej wagi
niż interes Pozwanego, by w krótkim terminie wydalić Wnoszącego. W odwołaniu Wnoszący
będzie mógł przedstawić cały raport, do którego następnie będzie mógł się odnieść Pozwany.
8. Sędzia rozpoznający przyjmuje wniosek, by Pozwany miał zakaz wydalenia Wnoszącego w
ciągu 4 tygodni po tym, kiedy zapadnie decyzja w sprawie apelacji.
9. Sędzia rozpoznający na podstawie art. 8:75 p. 1 kodeksu prawa administracyjnego nakaże
Pozwanemu zwrócić koszty poniesione przez Wnoszącego. Koszty wynoszą 944 EUR na
podstawie decyzji o kosztach procesowych.
Decyzja:
Sędzia rozpoznający
- Zakazuje Pozwanemu wydalić Wnoszącego w ciągu 4 tygodni od terminu w którym sąd
podejmie decyzję co do odwołania
- Obciąża Pozwanego kosztami procesowymi i nakazuje Pozwanemu zapłacić 944 EUR
Wnoszącemu.
Powyższe orzeczenie zostało wydane przez G.W.S. de Groot, sędziego rozpoznającego w
obecności A.J. Vervoordeldonk, pisarza sądowego. Decyzję ogłoszono publicznie 18 czerwca
2013 r.