Przejście ze szkoły do pracy - pup

Przejście ze szkoły do pracy poradnik dla absolwentów
starających się o pracę
Sukces w poszukiwaniu pierwszej pracy nie zawsze jest proporcjonalny do uzyskanego
wykształcenia. Oprócz posiadanej wiedzy i umiejętności decydują o nim Twoje indywidualne
cechy, zaradność i sprawność poruszania się po rynku pracy. To, czy otrzymasz pracę zależy
od wielu czynników:
• Od tego czy znasz mechanizmy rządzące rynkiem pracy,
• Czy umiesz dotrzeć do informacji o ofertach zatrudnienia,
• Czy potrafisz dokonać analizy swoich możliwości podjęcia określonej pracy,
• Czy potrafisz odpowiednio zaprezentować siebie i swoje umiejętności w kontaktach
z pracodawcami,
• Czy jesteś otwarty i pozytywnie zmotywowany do tego by podejmować nowe
wyzwania.
Zaistnienie na rynku pracy wymaga, zatem od każdego zwiększonego wysiłku,
zaangażowania i kreatywności. Tylko ta osoba dostanie posadę, która spełni różne
oczekiwania pracodawcy - odpowiednie wykształcenie, doświadczenie, znajomość języków
obcych, umiejętności, a także odpowiednia osobowość. Coraz częściej bardzo ważne są tzw.
kompetencje społeczne, czyli np. otwartość na zmiany, umiejętność współpracy w grupie,
pozytywne nastawienie do pracy, motywacja do pracy, tworzenie dobrej atmosfery czy też
kreatywność. Ważne są również takie cechy jak: komunikatywność, dyscyplina, dokładność,
inicjatywa, nastawienie na sukces, odporność na stres, dobra organizacja pracy, zdolności
interpersonalne. Dobór pracowników uzależniony jest, bowiem od rodzaju stanowiska,
zadań jakie należy na nim realizować i od celu jaki pracodawca chce osiągnąć.
• PLANOWANIE
Pierwszym krokiem Twoich poszukiwań powinno być przygotowanie planu poszukiwań.
Nie traktuj poszukiwania pracy po "łebkach" i nie działaj po omacku. Od tego zależy Twoja
przyszłość.
Jak to zrobić?
• Zaplanuj konkretne działania, które będziesz w stanie wykonać.
• Określ sposoby ich realizacji. Obok poszczególnych zadań zapisuj nazwiska
ludzi lub nazwy instytucji i firm, których pomoc może okazać się niezbędna.
• Ustal priorytety zadań i kolejność ich wykonania – zacznij od najważniejszych.
ANALIZA SWOICH MOCNYCH I SŁABYCH STRON
Zanim zaczniesz szukać zatrudnienia zastanów się:
• Jakie masz zainteresowania i umiejętności?
• Jak mógłbyś wykorzystać zdobytą wiedzę i doświadczenie zawodowe?
• Jaka praca dałaby Ci zadowolenie?
•
PUPTG/211/150515
Jeśli wykonujesz te czynności, które lubisz to z pewnością:
• jesteś bardziej efektywny i nie męczysz się tak bardzo, jak przy zajęciach,
których nie lubisz;
• chętniej poszerzasz wiedzę na temat pracy;
• daje ona Tobie wiele satysfakcji.
Zweryfikuj swoje mocne i słabe strony.
Odpowiadając na poniższe pytania podniesiesz swoją samoocenę i będzie to Twój kapitał w
robieniu kariery zawodowej
• Jakie posiadasz talenty, zdolności i umiejętności?
• Co umiesz robić najlepiej?
• W jakiej dziedzinie masz najwięcej doświadczenia i wiadomości?
• Jakie posiadasz cechy osobowości?
• Czy posiadasz jakieś dodatnie cechy rzadko spotykane u innych?
• Jakie zdolności, talenty i umiejętności widzą u Ciebie inni (rodzice, koledzy,
nauczyciele)?
• Jakie miałeś największe osiągnięcia?
• Wolisz pracować z ludźmi czy z maszynami, urządzeniami?
• Lepiej czujesz się w zespole czy sam?
Zastanów się również , nad tym:
• Czego nie lubisz robić i dlaczego?
• Jakie prace sprawiają Tobie trudności i dlaczego?
• Jakie przedmioty w szkole i na studiach sprawiały Tobie trudności i dlaczego?
• Na czym polegają Twoje słabości oraz jakie słabości widzą u Ciebie inni
(rodzice, koledzy, nauczyciele).
• Czego się boisz i dlaczego?
Szukając w sobie zarówno negatywów jak i pozytywów, jak najmniej rzeczy pozostawisz
przypadkowi. W przyszłości pozwoli Ci to uniknąć narzekania na zły los. Może być również
pomocne przy planowaniu dalszej edukacji (wybór szkoły, kursu czy szkolenia oraz
samokształcenia).
LISTA DOŚWIADCZEŃ I UMIEJĘTNOŚCI
Sporządź listę swoich doświadczeń zawodowych oraz nabytych
umiejętności.
Mogą to być, np.:
• Prace wykonywane podczas wakacji, takie jak np.:
zbieranie owoców, praca w charakterze wychowawcy na
koloniach letnich lub obozach zimowych, praca za granicą.
• Praca w supermarkecie przy wykładaniu towaru na półki
lub promocji towarów.
• Roznoszenie ulotek, praca w charakterze ankietera.
• Aktywność w organizacja młodzieżowych i studenckich.
• Praca wolontariacka w jakiejś instytucji.
• Odbyta praktyka.
• Pomoc młodszemu rodzeństwu lub dzieciom sąsiadów
przy odrabianiu lekcji, itp.
•
PUPTG/211/150515
Teraz zastanów się nad tym, jakich zdolności i umiejętności wymagały poszczególne prace
i spisz je wszystkie. Podkreśl te, które są Twoimi mocnymi stronami. Im więcej znajdziesz
informacji na ten temat tym lepiej.
Pamiętaj - za każdym razem, kiedy będziesz szukać pracy, sprawdź czy na tej liście znajdują
się umiejętności i talenty potrzebne do jej wykonywania.
ZAJĘCIA A TWOJE UZDOLNIENIA
Jeżeli masz trudności z samodzielnym dokonaniem oceny Twoich możliwości i dążeń
zawodowych odwiedź Powiatowy Urząd Pracy. Możesz uzyskać tam informacje przydatne do
planowania ścieżki rozwoju zawodowego. Przy okazji będziesz mógł porozmawiać z doradcą
zawodowym, który pomoże Ci dokonać samooceny predyspozycji zawodowych i wspólnie
przygotujecie plan działania.
Doradcy zawodowi prowadzą oprócz spotkań indywidualnych - zajęcia grupowe z zakresu
przygotowania poszukującego pracy do kontaktów z pracodawcą. Uczestniczących
w warsztatach możesz nauczyć się – jak sporządzić profesjonalne dokumenty aplikacyjne, jak
przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, jak efektywnie poszukiwać pracy. Osoby
zainteresowane mogą również skorzystać z Sali Informacji Zawodowej, gdzie znajdą
poradniki, broszury i pozycje książkowe przydatne przy poszukiwaniu pracy oraz przewodniki
po zawodach, w których zamieszczone są informacje nt. interesujących Cię zawodów (opis
zadań na stanowisku pracy, wymagania psycho-fizyczne, wymagania kwalifikacyjne,
możliwości awansu).
Lista doświadczeń i umiejętności oraz wiedza na temat stanowiska pracy pomoże Ci:
• napisać CV i list motywacyjny;
• dobrze przygotować się i przejść przez rozmowę kwalifikacyjną.
•
• JAK SZUKAĆ PRACY?
Wstań wcześnie i zacznij szukać pracy. Pracuj wytrwale! Poszukiwanie pracy to również
praca, choć bez wynagrodzenia.
Im więcej źródeł sprawdzisz, tym większą szansę będziesz miał na znalezienie pracy.
o Notuj na kartce wszystkie informacje, które mogą być Ci pomocne
w napisaniu dokumentów aplikacyjnych i rozmowie kwalifikacyjnej.
o Daj się poznać- przedstawiaj się imieniem i nazwiskiem, wręczaj swoje
wizytówki. Staraj się dowiedzieć, gdzie pracują i co robią ludzie, których
poznajesz.
o Jeśli znajdziesz kilka ofert zgłaszaj się do kilku pracodawców jednocześnie,
zaoszczędzisz czas i pieniądze. Bądź aktywny.
Im więcej czasu i uwagi poświęcisz tym działaniom, tym szybciej osiągniesz zamierzony efekt.
•
GDZIE SZUKAĆ PRACY?
Gdzie należy szukać informacji o wolnych miejscach
pracy?
• U krewnych i znajomych. Rozwijaj sieć kontaktów (rodzina, przyjaciele, znajomi).
Rozgłoś, że szukasz pracy. To Twoje pierwsze źródło informacji i jedno z bardziej
PUPTG/211/150515
skutecznych sposobów poszukiwania pracy. To oni dzięki swoim kontaktom
towarzyskim i służbowym mogą wiedzieć pierwsi o wolnym miejscu pracy. Poproś,
aby sprawdzili w swojej firmie, czy są wolne etaty. Osoba taka może
zarekomendować Ciebie u swojego pracodawcy. Nie wahaj się skorzystać z każdej
oferty, jaka Ci się nadarza.
• Bezpośrednio u pracodawców. Składanie własnej oferty pisemnej lub ustnej jest
również dobrym i skutecznym sposobem znalezienia pracy. Jednak osobista wizyta
w firmie wymaga taktu i dostosowania się do obyczajów, panujących
w poszczególnych firmach. Najlepiej wcześniej skontaktować się telefonicznie z firmą
i upewnić się, czy ta forma kontaktu jest mile widziana. Jeśli możesz ustal nazwiska
osób odpowiedzialnych za rekrutację lub kierowników działów, które Ciebie
interesują.
• W urzędach pracy.
Możesz zarejestrować się we właściwym urzędzie pracy. Zabierz ze sobą dowód
osobisty, numer NIP, oryginały świadectw pracy i ostatnie świadectwo szkolne - będą
potrzebne przy wypełnianiu karty rejestracyjnej, która jest dostępna w urzędzie
pracy. Szczegóły dotyczące tego kto może być zarejestrowany i jakie dokumenty są
niezbędne znajdziesz na stronie naszego Urzędu www.pup-tg.pl w zakładce ABC
bezrobotnego.
Co da Ci rejestracja w urzędzie?
Pośrednictwo pracy - uzyskasz dostęp do aktualnych zgłaszanych do urzędu ofert
pracy z twojego regionu.
Szkolenia – dzięki uczestnictwu w kursach i szkoleniach dokształcających zdobędziesz
nowe umiejętności oraz zwiększysz swoje szanse na znalezienie zatrudnienia.
Przygotowanie zawodowe dorosłych – urząd pracy może również skierować Cię na
przygotowanie zawodowe dorosłych w celu uzyskania potrzebnych kwalifikacji lub
umiejętności zawodowych. Odbywa się to w dwóch formach – praktycznej nauki
zawodu dorosłych umożliwiającej przystąpienie do egzaminu kwalifikacyjnego na
tytuł zawodowy lub egzamin czeladniczy, bądź w formie przyuczenia do pracy
dorosłych w celu zdobycia wybranych kwalifikacji zawodowych lub umiejętności
niezbędnych do wykonywania określonych zadań zawodowych.
Biorąc udział w szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych przysługuje Ci
stypendium w wysokości 120% zasiłku dla bezrobotnych (953,10 zł)* pod warunkiem,
że liczba godzin szkolenia wynosi nie mniej niż 150 godzin miesięcznie ( w przypadku
niższego miesięcznego wymiaru godzin szkolenia wysokość stypendium ustala się
proporcjonalnie).
Staże – jeżeli brak Ci kwalifikacji lub umiejętności praktycznych, chciałbyś zdobyć
doświadczenie zawodowe w miejscu pracy możesz postarać się o skierowanie na staż
u pracodawcy. W przypadku osób bezrobotnych do 25 roku życia lub absolwentów
wyższych szkół, którzy nie ukończyli 27 roku życia staż może trwać do 12 miesięcy.
W czasie odbywania staży bezrobotny uzyskuje stypendium stażowe w wysokości
120% zasiłku dla bezrobotnych (953,10 zł)*. Stażysta ma również prawo do 2 dni
wolnego za każde 30 dni odbywania stażu.
Dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej – jeżeli masz pomysł na własną
firmę możesz postarać się o przyznanie jednorazowych środków na otwarcie
działalności gospodarczej, w tym na pokrycie kosztów pomocy prawnej, konsultacji
PUPTG/211/150515
•
•
•
•
•
i doradztwa związanego z podjęciem tej działalności. Kwota tego wsparcia nie może
przekroczyć 6 – krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia (22.141,80 zł)*.
Urzędy pracy mogą przyznać Ci również stypendia na kontynuowanie nauki jeżeli
jesteś osobą bez kwalifikacji zawodowych lub sfinansować koszty studiów
podyplomowych.
Dlatego, też kiedy zarejestrujesz się w urzędzie pracy dowiedz się z jakiego wsparcia
możesz skorzystać.
W Biurach Karier przy uczelniach, Klubach Pracy przy Ochotniczych Hufcach Pracy
oraz Centrach Informacji i Planowania Kariery Zawodowej przy Wojewódzkich
Urzędach Pracy. Jednostki te miewają również informacje o wolnych miejscach pracy
zarówno stałej, jak i dorywczej. Mogą również pomóc Ci jak zredagować dokumenty
aplikacyjne, przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, podpowiedzą jak i gdzie
zdobyć dodatkowe kwalifikacje zawodowe.
W agencjach pośrednictwa pracy i firmach doradztwa personalnego.
Są one pośrednikami między osobami poszukującymi zatrudnienia a pracodawcami.
Posiadają bazy zarówno osób poszukujących pracy, jak i firm poszukujących
pracowników. Za pośrednictwem tych firm łatwo znaleźć pracę dorywczą, która
zwiększa szansę zdobycia pracy stałej.
W Internecie. Obecnie jest bardzo dużo stron internetowych oferujących pracę.
Wystarczy wpisać w wyszukiwarce hasło "praca". Niektóre oferty są dosyć stare, lecz
nie zrażaj się tym. Zadzwoń do firmy i upewnij się czy oferta jest jeszcze aktualna,
zanim zrezygnujesz. Podczas rozmowy może okazać się, że to właśnie praca dla
Ciebie.
W mediach. W prasie ogólnopolskiej i lokalnej (oprócz ogłoszeń należy zwracać
uwagę na artykuły informujące o nowo powstających firmach), wydawnictwach
specjalistycznych i branżowych oraz programach poświęconych rynkowi pracy w
radio i telewizji. Zwróć uwagę na uliczne tablice reklamowe. Sprawdź termin
zgłoszenia się, miejsce i nazwisko osoby, z którą należy skontaktować się oraz jakie
dokumenty aplikacyjne należy złożyć i w jaki sposób. Czytaj dokładnie opisy stanowisk
pracy. Jaka to firma- jej nazwa, adres? Nie zniechęcaj się wysokimi wymaganiami. Z
reguły są one mocno zawyżone i dotyczą pracowników idealnych. A takich po prostu
nie ma. Na obcojęzyczne ogłoszenia odpowiadaj w języku, w którym zostały napisane.
Na targach i giełdach pracy. Oprócz ofert pracy można zapoznać się z wymogami
firm.
Nie zrażajcie się niepowodzeniami. Są one, bowiem cennymi informacjami o wymogach
pracodawców i przebiegu rekrutacji. Następnym razem będzie lepiej i na pewno się uda!
* kwoty podano zgodnie ze stanem prawnym na 1 marca 2013r.
Opracowała: Monika Kłosińska – Tomera
Kierownik Działu Poradnictwa Zawodowego
i Klubu Pracy
Źródło:
1. Akademia kariery. Poradnik dla studentów i absolwentów, praca zbiorowa pod red. Ewy Madej,
Katowice 2003
2. Co starający się o pracę absolwent wiedzieć powinien?, praca zbiorowa pod red. I. Florkiewicz-Kapulaki,
Fundacja Jastrzębski Inkubator Przedsiębiorczości
3. http://www.bip.ires.pl/gfx/mckirg/files/Twoja_Kariera/praca/informacje.html
PUPTG/211/150515