I.1.Program przemiotu Podst.Metrol

WYDZIAŁ
ZARZĄDZANIA
www.wseiz.pl/index.php?menu=4&div=3/
część III,IV i V
Podstawy Metrologii
I.
Międzynarodowy Układ Jednostek Miar SI
1.
Istota i znaczenie metrologii
2.
Układ jednostek SI – proweniencja; cechy;
jednostki podstawowe, uzupełniające i pochodne;
informacja o wzorcach.
3.
Działania na jednostkach – prefiksy, działania
na jednostkach układu SI i wybranych pozaukładowych.
II. Teoria błędów pomiaru
1. Rachunek błędów – źródła i kategorie błędów: przypadkowe,
systematyczne i grube; prawo rozkładu normalnego błędów
przypadkowych, identyfikacja źródeł i ograniczanie wpływu błędów
na wynik pomiaru.
2. Opracowanie wyników pomiarów - błędy pomiarów pojedynczych,
estymatory błędów; błędy serii pomiarów; błędy wyników złoŜonych.
3. Niepewność pomiaru – znaczenie dla efektywnego wykorzystania
wyniku pomiaru, reguły wyznaczania niepewności.
Podstawy Metrologii
III. Aparatura pomiarowa w technikach wytwarzania
(w zakresie długości i kąta)
1. Wzorce - jednostka długości i jej odtwarzanie; wzorce kreskowe (zwykłe,
inkrementalne i kodowe); wzorce końcowe i ich dokładności.
2. Czujniki Pomiarowe. Czujniki mechaniczne (zębate, dźwigniowo-zębate,
spręŜynowe), elektryczne (indukcyjne i pojemnościowe, optoelektroniczne),
pneumatyczne i optyczno-mechaniczne. Główne zespoły i ich funkcje. Procedury
pomiarowe. Własności metrologiczne.
3. Interferometry – jednoczęstotliwościowe, i dwuczęstotliwościowe; ustalanie
wyniku pomiaru, korekcja czynników zaburzających.
Podstawy Metrologii
4.Długościomierze pomiarowe. Interpolatory odczytowe
(siatkowe i ze spiralą Archimedesa). Algorytmy pomiarowe.
6.Współrzędnościowe maszyny pomiarowe. Główne zespoły
i ich funkcje. Rodzaje konstrukcji maszyn. Cyfrowe układy pomiarowe
(rodzaje: inkrementalne i kodowe, zasada działania i dokładności).
Sondy pomiarowe (stykowe i bezstykowe), sondy przełączające i
mierzące. Konfiguracja sond. Procedury pomiarowe i rodzaje ich
oprogramowań komputerowych. Pomiary punktowe i skaningowe.
Dokładność maszyn pomiarowych.
7.Roboty i centra pomiarowe. Rodzaje konstrukcji. Parametry
funkcyjne i dokładnościowe. Przykłady zastosowań.
8.Ramiona pomiarowe
(portable CMM’s). Budowa i własności
funkcyjne oraz metrologiczne. Systemy rozszerzania zakresu
pomiarowego. Pomiary skaningowe. Pomiary specjalne.
Podstawy Metrologii
IV. Technika pomiarów wielkości geometrycznych
Wybrane tematy z pośród następujących:
1. Pomiary mikrogeometrii powierzchni. Struktura
geometryczna powierzchni. Parametry i funkcje opisujące chropowatość i
falistość powierzchni. Metody pomiaru (stykowe i bezstykowe - optyczne i
optoelektroniczne).
2. Makrogeometria powierzchni. Odchyłki kształtu w odniesieniu
do elementów walcowych (okrągłości, prostoliniowości i walcowości) - opis
parametrów i metody pomiaru (odniesieniowe i bezodniesieniowe skomputeryzowane stanowiska pomiarowe).
3. Pomiary kątów elementów maszynowych.
4. Pomiary gwintów. Parametry gwintów, tolerancje i pasowania.
Oznaczanie na rysunku. Metody pomiaru poszczególnych parametrów. Opis
mikroskopów pomiarowych na przykładzie pomiaru gwintów.
5. Pomiary kół zębatych. Podział na grupy dokładności (dokładność
kinematyczna, płynność pracy, przyleganie). Klasy dokładności. Metody
pomiaru - skomputeryzowane stanowiska pomiarowe. Proces identyfikacji
koła zębatego.
Podstawy Metrologii
Literatura
1.
J.Arendarski: Niepewność pomiarów. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2003.
2. J.Dusza, G.Gortart, A.Leśniewski: „Podstawy miernictwa”. Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002.
3. J.Czajewski: „Podstawy metrologii elektrycznej”.Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2003.
4. E.Ratajczyk: „Współrzędnościowa technika pomiarowa”. Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa,2005.
5. Praca zbiorowa pod redakcją E.Ratajczyka: ”Laboratorium
pomiarów wielkości geometrycznych”. Wydawnictwa Politechniki
Warszawskiej. Warszawa 1985.
6. W.Jakubiec, J.Malinowski: „Metrologia wielkości geometrycznych”.
WNT. Warszawa 1998,2004.
7.J. Malinowski, Wł. Jakubiec: ”Pomiary gwintów w budowie maszyn”.
WNT, Warszawa, 2008.