2010 Straż Miejska w Krotoszynie została powołan

Nr SM.5521.37.2011
Analiza działalności Straży Miejskiej
w latach 2007 - 2010
Straż Miejska w Krotoszynie została powołana z dniem 19 sierpnia
1992 r. Jest zatem formacją o kilkunastoletnim doświadczeniu, której działalność
od 1 stycznia 1998 r. reguluje ustawa o strażach gminnych oraz wydane na jej
podstawie rozporządzenia. Zadania straży i uprawnienia strażników określone są
w samej ustawie, a w kompetencji burmistrza pozostawiono nadanie straży
regulaminu, określającego jej szczegółową strukturę organizacyjną. Oceniając
działalność krotoszyńskiej Straży Miejskiej z perspektywy tych kilkunastu lat
należy stwierdzić, że w trakcie mijającej właśnie kadencji Rady Miejskiej
ponadprzeciętnie zwiększyła stan zatrudnienia i wyposażenie. Nie byłoby to
możliwe, gdyby nie zrozumienie ze strony radnych i wykazana przez nich wola
znacznej poprawy stanu bezpieczeństwa w naszej gminie.
Prowadząc działalność w latach 2007 – 2010 Straż Miejska podjęła
w związku z popełnionymi wykroczeniami 16.562 interwencje. Kształtowanie się
interwencji w poszczególnych latach przedstawia graficznie rysunek 1.
Rysunek 1: Ilość podejmowanych interwencji w latach 2007 – 2010
6000
5000
4000
2007
3000
2008
2009
2010
2000
1000
0
2
Ogółem, w wyniku prowadzonych działań, strażnicy 7.867 osób
pouczyli, 8.069 ukarali mandatami karnymi na łączną kwotę 1.249.710 zł oraz
skierowali 626 wniosków o ukaranie do Sądu Rejonowego. Ilość ujawnionych
wykroczeń z podziałem na kategorie przedstawia poniższa tabela.
2007
2008
2009
2010
Razem
ilość
%
ilość
%
ilość
%
ilość
%
ilość
%
bezpieczeństwu osób i mienia
75
2,3
76
1,8
69
1,4
60
1,4
280
1,7
bezpieczeństwu i porządkowi
w komunikacji
2457
74,5
3499
81,4
3683
76,6
3033
73,0
12672
76,5
urządzeniom użytku publicznego
504
15,3
389
9,1
331
6,9
310
7,5
1534
9,3
ustawa o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach
122
3,7
161
3,7
533
11,1
358
8,6
1174
7,1
pozostałe
138
4,2
173
4,0
195
4,0
396
9,5
902
5,4
Razem
3296
100,0
4298
100,0
4811
100,0
4157
Przeciwko
100,0 16562 100,0
Statystycznie na 100 mandatów przypadało 97 pouczeń a średnia
nałożona grzywna wynosiła 155 zł. Należy jednak podkreślić, że wysokość
mandatów karnych za popełnione wykroczenia w zdecydowanej większości
przypadków wynika z przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze
mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz. U. Nr 208; poz. 2023;
z późniejszymi zmianami), i strażnicy miejscy nie mają na nią wpływu.
Wśród wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi
w komunikacji znaczny udział mają wykroczenia polegające na przekroczeniu
prędkości, które strażnicy rejestrują z wykorzystaniem „fotoradaru”. W 2007 roku
przeprowadzono 933 takie postępowania, w 2008 roku – 1.820, w 2009 roku –
2257, a w 2010 – 2151. Należy tutaj zaznaczyć, że 2007 r. stał pod znakiem
zawirowań prawnych związanych z wykorzystywaniem tych urządzeń przez straże
miejskie. Upoważnienie do wykonywania kontroli ruchu drogowego
z wykorzystaniem „fotoradaru” zawarte było w rozporządzeniu Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie kontroli ruchu
drogowego, które orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2007 r.
utraciło moc z dniem 28 marca 2007 r. Uprawnienie to, wskutek znowelizowania
Prawa o ruchu drogowym, straże miejskie uzyskały ponownie z dniem 24 lipca
3
2007 r. Ani Trybunał Konstytucyjny, ani Parlament nie określił jednak co należało
zrobić z wykroczeniami ujawnionymi przed 28 marca. Ponadto, bardzo wielu
kierujących, na podstawie opinii Rzecznika Praw Obywatelskich oraz artykułów
prasowych,
podejmowało
różnorakie
działania
w
celu
uniknięcia
odpowiedzialności za ujawnione wykroczenie. Te wszystkie czynniki
powodowały, że ściganie przez strażników „piratów drogowych” w 2007 roku było
bardzo utrudnione. Podobne zawirowanie prawne wystąpiło w 2010 r., kiedy to
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do postanowienia z dnia 29 czerwca 2010 r.
stwierdził, że straże miejskie nie mają uprawnień oskarżyciela publicznego do
wniesienia wniosku o ukaranie przeciwko właścicielowi lub posiadaczowi pojazdu
o wykroczenie polegające na niewskazaniu osoby, której powierzył pojazd do
kierowania lub używania (art. 78 ust. 4 PRD). Nagłośnienie przez media tego
uzasadnienia spowodowało, że powtórzyła się sytuacja z 2007 r. i wielu właścicieli
pojazdów, licząc na bezkarność, nie reagowało na wysyłane przez straże pisma.
Należy jednakże zauważyć, że w omawianym okresie corocznie na drogach
powiatu krotoszyńskiego zmniejsza się liczba wypadków i kolizji drogowych,
a także liczba zabitych i rannych. Pozytywną tendencję potwierdza mniejsza liczba
zdarzeń ujawnionych przez „fotoradar” w 2010 r., co nastąpiło pomimo
wydłużonego o 18 godzin miesięcznie w stosunku do roku 2009, czasu
przeprowadzania kontroli.
Rysunek 2: Ilość wypadków i kolizji w latach 2007 – 2010
880
860
840
820
800
780
760
740
720
700
680
2007
2008
2009
2010
4
Rysunek 3: Ilość zabitych i rannych w wypadkach drogowych w latach 2007 –
2010
80
70
60
50
40
30
2007
2008
2009
2010
20
10
0
Straż Miejska podczas realizacji swoich zadań ściśle współpracuje
z Komendą Powiatową Policji. Wspólnie zabezpieczają imprezy kulturalne (Finały
Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, festyny organizowane przez Krotoszyński
Ośrodek Kultury i szkoły podstawowe, Folk-Fest, Dni Krotoszyna, imprezy
mikołajkowe organizowane przez MAHLE), sportowe (mecze Astry Krotoszyn,
Biegi Krotosa, Biegi Wiosny, Puchar Wielkopolski „Strong Man”), uroczystości
z okazji świąt państwowych, kościelnych (drogi krzyżowe, procesje Bożego Ciała,
odpusty w Lutogniewie), a także strażackie (obchody Święta Strażaka oraz
uroczystości jubileuszowe w poszczególnych wsiach). Cztery razy w tygodniu
wystawiają też wspólne patrole w godzinach nocnych. W minionych latach
strażnicy, w ramach swej działalności, przesłali do właściwych wg miejsca
zamieszkania sprawcy wykroczenia komend policji 8.325 kart rejestracyjnych
Mrd-5, zawierających informacje o punktach karnych nałożonych za popełnione
wykroczenia w ruchu drogowym.
Strażnicy wykonują także szereg innych czynności służących poprawie
bezpieczeństwa i porządku publicznego. Przez szereg lat wystawiali w godzinach
rannych patrole przy Szkołach Podstawowych nr 4 i 8, doprowadzają osoby, które
nie stawiają się na komisję poborową, doręczają korespondencję urzędową
w przypadkach, gdy adresaci uchylają się od jej odbioru w normalnym trybie,
wykonują szereg kontroli wspólnie z pracownikami Urzędu Miejskiego,
Okręgowego Urzędu Miar oraz Zakładu Wodociągów i Kanalizacji, wykonują
konwoje dla potrzeb urzędu, a także Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy
5
Społecznej. Prowadzą pogadanki na temat bezpieczeństwa na drogach dla
przedszkolaków i uczniów rozpoczynających naukę w szkołach podstawowych
oraz konkursy dla dzieci biorących udział w półkoloniach organizowanych przez
Centrum Wolontariatu. Podczas tych spotkań wszyscy uczestnicy otrzymują
elementy odblaskowe. Brali też udział w ogólnopolskiej akcji „STOP-18”
skierowanej do sprzedawców papierosów. Ponadto pomagali w przygotowaniu
i zabezpieczeniu wyborów prezydenckich, parlamentarnych i samorządowych.
Bardzo wiele uwagi straż poświęca problemowi bezpańskich psów. Każdego roku,
wspólnie z pracownikiem schroniska dla zwierząt, wyłapują na terenie miasta
i gminy kilkadziesiąt psów, które następnie zostają umieszczone w schronisku.
W okresie ostatnich kilku lat zdecydowanej poprawie uległo
wyposażenie strażników. W lutym 2008 r. Gmina Krotoszyn zakupiła i przekazała
Straży Miejskiej do użytkowania samochód Volkswagen Caddy 1,9 TDI, co
pozwoliło uniezależnić przeprowadzanie interwencji w terenie od kontroli ruchu
drogowego z wykorzystaniem „fotoradaru”. Wcześniej często bowiem dochodziło
do sytuacji, w których straż musiała przeprowadzić pilną interwencję, a samochód
stał akurat na drugim końcu gminy. Zwiększyło się także zatrudnienie, co
wynikało z realizacji nowych zadań postawionych przed strażą. Działania straży od
2008 r. stoją pod znakiem „ekologii”, czyli systematycznego kontrolowania
stosowania się mieszkańców do uchwalonego w 2007 r. nowego Regulaminu
utrzymania czystości i porządku w Gminie Krotoszyn. Kompleksową kontrolę
przestrzegania regulaminu strażnicy rozpoczęli we wrześniu 2008 r. i do końca
2010 r. dokonali kontroli 3.918 nieruchomości. W ich wyniku udzielono 602
pouczeń oraz nałożono 24 mandaty karne. Kontrole prowadzone były równolegle –
zarówno w mieście, jak i na terenie wsi. Obecnie straż sprawdza osoby, które wg
comiesięcznych informacji przekazywanych przez PGKiM, zrezygnowały z usługi
wywozu nieczystości.
Kolejny strażnik został zatrudniony w styczniu 2010 r. Tym razem
powodem ogłoszenia naboru stał się monitoring miasta, uruchomiony jesienią
2009 roku, który jest prowadzony naprzemiennie przez funkcjonariuszy policji
i straży miejskiej. Aktualnie w straży pełni więc służbę 14 funkcjonariuszy.
Pracuje również jedna urzędniczka, która zajmuje się prowadzeniem postępowań
egzekucyjnych.
Monitoring w Krotoszynie był wyczekiwany od lat, ale dzięki temu, że
został wybudowany trochę później niż w innych miastach, mogliśmy skorzystać
z ich doświadczeń. Mamy dzięki temu system nowoczesny, który pozwala uzyskać
bardzo dokładny obraz. Aktualnie pracuje dwanaście kamer i prowadzona jest
obserwacja Rynku i Małego Rynku wraz z ulicami dojazdowymi, Parku Wojska
Polskiego, skrzyżowania ul. Piastowskiej z ul. Sienkiewicza, ul. Słodowej na
wysokości browaru, al. Powstańców Wlkp. na wysokości kina i Promenady.
6
Dzięki monitoringowi zostało ujętych i ukaranych wielu sprawców wykroczeń,
często o charakterze chuligańskim. Udało się także uratować podpaloną scenę
w parku, która nie spłonęła dzięki szybkiej interwencji strażaków. Również ci
sprawcy zostali zatrzymani. Duży udział wśród osób ukaranych mają osoby
trzymające psy, które nie sprzątają nieczystości pozostawionych przez
czworonożnych pupili. Obserwowane miejsca stały się bardziej bezpieczne, co jest
argumentem za dalszą rozbudową systemu monitorowania.
Porównując dzisiejszą straż miejską z tą sprzed 19 lat szybko dojdziemy
do wniosku, że jest to zupełnie inna formacja. Jej działalność, którą początkowo
regulowały szczątkowe przepisy ustawy o Policji, obecnie jest regulowana
autonomiczną ustawą oraz kilkunastoma rozporządzeniami. Zatrudnienie straży
zwiększyło się w tym okresie trzykrotnie, a wyposażenie w sposób zasadniczy.
Zmienił się także sposób jej funkcjonowania. Zmiany te spowodowały, że Straż
Miejska pełni obok Policji bardzo ważną rolę w zapewnieniu porządku
publicznego i bezpieczeństwa na terenie naszej gminy. Znaczenie straży miejskich
w skali kraju zostało również dostrzeżone przez Parlament, który począwszy od
2010 roku dzień 29 sierpnia ustanowił Dniem Straży Gminnej.
Krotoszyn, dn. 07.04.2011 r.