Patofizjologia - Wydział Farmaceutyczny

Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Sylabus - Patofizjologia
1. Metryczka
Nazwa Wydziału:
Program kształcenia (kierunek studiów,
poziom i profil kształcenia, forma studiów,
np. Zdrowie publiczne I stopnia profil
praktyczny, studia stacjonarne):
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej
Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne
i niestacjonarne, profil ogólnoakademicki
Rok akademicki:
2016/2017
Nazwa modułu/przedmiotu:
Patofizjologia
Kod przedmiotu (z systemu Pensum):
29503
Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:
Zakład Fizjologii i Patofizjologii Człowieka
Kierownik jednostki/jednostek:
Prof. Dr hab. Paweł Szulczyk
Rok studiów (rok, na którym realizowany
jest przedmiot):
2
Semestr studiów (semestr, na którym
realizowany jest przedmiot):
4
Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,
kierunkowy, fakultatywny):
podstawowy
Prof. Dr hab. Paweł Szulczyk
Dr Grzegorz Witkowski
Dr Bartłomiej Szulczyk
Osoby prowadzące (imiona, nazwiska
oraz stopnie naukowe wszystkich
wykładowców prowadzących przedmiot):
Dr Ewa Nurowska
Dr Maciej Gawlak
Dr Aneta Książek
Dr Przemysław Kurowski
Lek. Magdalena Okarska-Napierała
Mgr Katarzyna Grzelka
Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot
dostępny jest dla studentów w ramach
programu Erasmus):
NIE
Osoba odpowiedzialna za sylabus
(osoba, do której należy zgłaszać uwagi
dotyczące sylabusa):
Dr Ewa Nurowska
Strona 1 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
5
Liczba punktów ECTS:
2. Cele kształcenia
1. Cel kształcenia wiąże opis całego programu kształcenia z programem studiów. Cele kształcenia
dostarczają podstawowych informacji o przedmiocie, opisują jakie kompetencje nabędzie student
po zakończeniu danego kursu.
Poznanie mechanizmów zaburzeń czynnościowych organizmu
człowieka na poziomie
molekularnym, komórkowym, tkankowym, narządowym i systemowym. Zakres nauczania
obejmuje układ nerwowy, krążenia, oddechowy, pokarmowy, moczowy i hormonalny człowieka.
W trakcie nauczania odkreślane będą zagadnienia związane z zaburzonymi mechanizmami
regulacyjnymi ustroju i zaburzonym działaniem substancji biologicznie czynnych na komórki.
3. Wymagania wstępne
1. Student powinien znać podstawy biologii z zakresu szkoły średniej.
2. Student powinien znać pojęcia wprowadzone na I roku studiów, w ramach przedmiotu: Anatomia,
Bezpieczeństwo i Higiena Pracy, Biofizyka, Biologia z genetyką
3. Student powinien znać pojęcia wprowadzone na II roku studiów, semestr zimowy w ramach
przedmiotu: Fizjologia.
4. Przedmiotowe efekty kształcenia
Lista efektów kształcenia
Symbol przedmiotowego
efektu kształcenia
Treść przedmiotowego efektu kształcenia
Odniesienie do efektu
kierunkowego (numer)
Symbol tworzony przez
osobę wypełniającą sylabus
(kategoria: W-wiedza,
U-umiejętności,
K-kompetencje oraz numer
efektu)
Efekty kształcenia określają co student powinien
wiedzieć, rozumieć i być zdolny wykonać po zakończeniu
zajęć. Efekty kształcenia wynikają z celów danego
przedmiotu. Osiągniecie każdego z efektów powinno być
zweryfikowane, aby student uzyskał zaliczenie.
Numer kierunkowego efektu
kształcenia zawarty w
Rozporządzeniu Ministra
Nauki bądź Uchwały Senatu
WUM właściwego kierunku
studiów.
W1
zna (prawidłową budowę anatomiczną organizmu
ludzkiego i) podstawowe zależności między budową i
funkcją organizmu w warunkach (zdrowia i) choroby
AW4
W2
zna podstawy patofizjologii komórki i układów organizmu
ludzkiego
A.W7
W3
zna zaburzenia funkcji adaptacyjnych i regulacyjnych
organizmu oraz zaburzenia przemiany materii; jest
wstanie objaśnić mechanizmy rozwoju nowotworów
A.W.8
W4
zna molekularne aspekty cyklu komórkowego proliferacja, apoptoza i transformacja nowotworowa
A.W.15
U1
ocenia uwarunkowania genetyczne rozwoju chorób w
populacji ludzkiej
A.U3
U2
stosuje mianownictwo anatomiczne do opisu stanu
zdrowia
A.U4
Strona 2 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
U3
rozumie i opisuje mechanizmy rozwoju zaburzeń
czynnościowych, prawidłowo interpretuje
patofizjologiczne podłoże rozwoju chorób
A.U7
U4
analizuje podłoże molekularne procesów patologicznych
A.U12
5. Formy prowadzonych zajęć
Forma
Liczba godzin
Wykład
30
Minimalna liczba osób
w grupie
nieobowiązkowe
nieobowiązkowe
Seminarium
Ćwiczenia
Liczba grup
nieobowiązkowe
45
6. Tematy zajęć i treści kształcenia
W1-Wykład 1
W2-Wykład 2
W3-Wykład 3
W4-Wykład 4W5-Wykład 5
W6-Wykład 6
W7-Wykład 7
W8-Wykład 8
W9-Wykład 9
W10-Wykład 10
W11- Wykład 11
W12- Wykład 12
W13-Wykład 13
W14-Wykład 14
Molekularne podłoże patofizjologii nerwów obwodowych, synapsy
nerwowomięśniowej i mięśni poprzecznie prążkowanych. W1, W2, W3,
U1,U2,U3,U4
Patofizjologia małych neuroprzekaźników – dopaminy, serotoniny,
noradrenaliny, acetylocholiny (podłoże chorób psychiatrycznych). W1, W2,
U1,U2,U3,U4
Neurobiologia uzależnień. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Ból W1, W2, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia wybranych chorób neurozwyrodnieniowych
W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Bóle głowy (klasyfikacja, etiopatogeneza, terapia). Fizjologia i
patofizjologia snu. W1, W2, U1,U2,U3,U4
Choroby naczyniowe mózgu. Metody diagnostyki elektrofizjologicznej
układu nerwowego. Metody neuroobrazowania ośrodkowego układu
nerwowego. Badania strukturalne: tomografia komputerowa i magnetyczny
rezonans jądrowy. Badania naczyniowe: angiografia, angio-TK i angio-MR.
Badania funkcji mózgu: SPECT, PET, badanie czynnościowe
magnetycznego rezonansu jądrowego. W1, W2, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia układu hormonalnego. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Zaburzenia hemodynamiki serca, zaburzenia rytmu serca, diagnostyka
zaburzeń hemodynamicznych serca oraz diagnostyka zaburzeń rytmu serca.
W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia układu krążenia ze szczególnym uwzględnieniem
epidemiologii i podłoża molekularnego nadciśnienia tętniczego. W1, W2,
W3, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia układu oddechowego. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia układu pokarmowego. Choroba refluksowa i choroba
wrzodowa. Patofizjologia wątroby: wirusowe zapalenia wątroby, typy
żółtaczek. Etiologia i patogeneza zapalenia trzustki. Przyczyny i mechanizm
powstawania biegunek. Rak jelita grubego
Zaburzenia gospodarki wodno-mineralnej i kwasowo-zasadowej. W1,
W2, W3, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia funkcji nerek. Choroby nerek – mind map. Niewydolność
nerek: ONN i PChN. Kłębuszkowe zapalenia nerek. Nerki a równowaga
kwasowo zasadowa. Nerki a leki. Leczenie nerko zastępcze – dializoterapia.
Strona 3 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
W15 –Wykład 15
Biologia nowotworów. W1, W2, W3, w4, U1,U2,U3,U4
C1- Ćwiczenia 1
Patofizjologia komórki. Patofizjologia krwi. Nekrotyczna śmierć
komórki. Apoptyczna śmierć komórki. Powstawanie komórek
nowotworowych. Klasyfikacja i mechanizm powstawania niedokrwistości
niedoborowych i niedokrwistości aplastycznych. Zaburzeń różnicowania
elementów morfotycznych krwi (białaczki, chłoniaki). Zaburzenia układu
krzepnięcia. W1, W2, W3,W4, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia stanu zapalnego. Komputerowa prezentacja procesu
zapalnego. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia układu ruchowego (uszkodzenia górnego i dolnego
motoneuronu, choroby jednostki ruchowej). Mechanizmy molekularne
odpowiedzialne za powstawania zaburzeń pre- i postsynaptycznych płytki
nerwowo-mięśniowej, (Miasthenia gravis, zespół Lamberta-Eatona, zatrucia
toksyną tężca i toksyną botulinową). Patofizjologia mięśni poprzecznie
prążkowanych (dystrofie mięśniowe, miotonie). Degeneracja i regeneracja
nerwów. Kanałopatie nerwów obwodowych i mięśni poprzecznie
prążkowanych. Demonstracje filmowe skutków uszkodzeń górnego i
dolnego motoneuronu. W1, W2, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia wybranych chorób układu pozapiramidowego.
Demonstracje filmowe specyficznych zaburzeń układu
pozapiramidowego.Patomechanizmy neurodegeneracyjnych chorób układu
ruchowego: choroba Parkinsona, choroba Huntingtona, drżenie samoistne,
ataksje móżdżkowe, MSA. Patofizjologia układu autonomicznego.
Zatrucie muskaryną. Zatrucie związkami fosforoorganicznymi. Zespół
Hornera. Zespół nadmiernej potliwości. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia, objawy kliniczne chorób afektywnych, zespołu
nadaktywności psychoruchowej, stresu pourazowego. Demonstracje
filmowe zaburzeń osobowości na podstawie wybranych filmów fabularnych.
W1, W2, U1,U2,U3,U4
Inne zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego (padaczka, zespoły
otępienne, choroby demielinizacyjne). Demonstracje filmowe napadowych
zaburzeń neurologicznych. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
Seminarium sprawdzające; podsumowanie omówionego materiału W1,
W2, W3, W4, U1,U2,U3,U4
Patofizjologia układu hormonalnego. Cukrzyca. Zaburzenia czynności
wydzielniczej przysadki mózgowej (gigantyzm, akromegalia,
hiperprolaktynemia, choroba Cushinga). Nadczynność i niedoczynność
tarczycy. Zaburzenia funkcji kory i rdzenia nadnerczy. Demonstracje
filmowe skutków zaburzeń układu hormonalnego. W1, W2, W3, U1, U2,
U3, U4
Patofizjologia układu krążenia. Miażdżyca naczyń. Nadciśnienie tętnicze
pierwotne i wtórne. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Zatorowość płuc.
Demonstracje filmowe koronarografii, angioplastyki. W1, W2, W3,
U1,U2,U3,U4
Patofizjologia układu pokarmowego Molekularne podłoże choroby
wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Patofizjologia wątroby. Patofizjologia
trzustki. Otyłość, niedożywienie, awitaminozy. Mechanizmy
C2-Ćwiczenia 2
C3-Ćwiczenia 3
C4-Ćwiczenia 4
C5-Ćwiczenia 5
C6-Ćwiczenia 6
C7-Ćwiczenia 7
C8-Ćwiczenia 8
C9-Ćwiczenia 9
C10-Ćwiczenia 10
Strona 4 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
odpowiedzialne za powstawanie chorób przewodu pokarmowego (achalazja,
refluks żołądkowo-przełykowy, choroba Leśniowskiego - Crohna, colitis
ulcerosa).Demonstracja filmowa gastroskopii, kolonoskopii, zabiegów
laparoskopowych. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
C11 –Ćwiczenia 11 Patofizjologia serca I.Niewydolność serca ostra i przewlekła; mechaniczne
wspomaganie pracy serca, opcje operacyjne leczenia niewydolności serca.
Demonstracje filmowe przykładów niewydolności serca i wad
rozwojowych. Echo serca, rezonans serca. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
C12-Ćwiczenia 12 Patofizjologia serca II. Choroby mięśnia sercowego: kardiomiopatie,
zapalenie mięśnia sercowego. Zaburzenia rytmu serca i
przewodzenia. Demonstracja filmowa aparatów do krążenia
pozaustrojowego. Demonstracja filmowa i wyjaśnienie zasady działania
defibrylatorów umieszczonych w miejscach publicznych. W1, W2, W3,
U1,U2,U3,U4
C13-Ćwiczenia 13 Patofizjologia układu oddechowego. Astma. Przewlekła obturacyjna
choroba płuc (POCHP). Ostra i przewlekła niewydolność oddechowa.
Zespół snu z bezdechem. Wpływ palenia papierosów na układ oddechowy.
Choroba wysokogórska. Demonstracje filmowe i symulacje komputerowe
patomechanizmów obturacyjnych bezdechów podczas snu. W1, W2, W3,
U1,U2,U3,U4
C14-Ćwiczenia 14. Seminarium sprawdzające; podsumowanie omówionego materiału W1,
W2, W3, U1,U2,U3,U4
C14-Ćwiczenia 15
Patofizjologia nerek. Ostra i przewlekła niewydolność nerek.
Kłębuszkowe zapalenia nerek: zespół nefrytyczny, zespół nerczycowy.
Nadciśnienie nerkowopochodne. W1, W2, W3, U1,U2,U3,U4
7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia
Symbol
przedmiotowego
efektu
kształcenia
np. W1, U1, K1
W1
W2
W3
W4
U1
U2
U3
U4
Symbole form
prowadzonych zajęć
np. W, S, C
W, C
Sposoby weryfikacji efektu
kształcenia
Kryterium zaliczenia
Pole definiuje metody
wykorzystywana do
oceniania studentów np.:
kartkówka, kolokwium,
raport z ćwiczeń itp. Każda
metoda powinna być
opisana odrębnie.
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
C
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Kolokwium
Uzyska co najmniej 51% punktów
Strona 5 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
W1
W2
W3
W4
U1
U2
U3
U4
W, C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
W, C
Egzamin
Uzyska co najmniej 51% punktów
8. Kryteria oceniania
Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin testowy (test jednokrotnego wyboru)
ocena
kryteria
W tym polu definiujemy kryteria zaliczenia dla konkretnej
metody oceniania. Wymagane jest określenie jedynie
kryterium zaliczenia. Wymagania związane z uzyskaniem
różnych oceny można określić fakultatywnie
Do egzaminu dopuszczone są osoby które uzyskały na
obu kolokwiach co najmniej 51 % punktów. Kryterium
zaliczenia przedmiotu: uzyskanie co najmniej 51%
punktów na egzaminie.
2,0 (ndst)
3,0 (dost)
3,5 (ddb)
4,0 (db)
4,5 (pdb)
5,0 (bdb)
9. Literatura
Literatura obowiązkowa:
1. Sławomir Maśliński Jan Ryżewski, „Patofizjologia” tom 1-2, PZWL. 2010
Literatura uzupełniająca:
1. Jan W. Guzek. „Patofizjologia człowieka w zarysie”, PZWL. 2008
2. Stefan Silbernagl, Florian Lang, (red. pol.) Barbara Malinowska, Anna Hryniewicz, Hanna
Kozłowska, „Atlas Patofizjologii”. MedPharm. 2011
10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta)
Forma aktywności
Liczba godzin
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:
Strona 6 z 7
Liczba punktów ECTS
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Wykład
30
1
45
2
Seminarium
Ćwiczenia
Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy
przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność
przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp.
Przygotowanie studenta do zajęć
30
1
Przygotowanie studenta do zaliczeń
40
1
145
5
Inne (jakie?)
Razem
11. Informacje dodatkowe
Adiunkt do spraw dydaktycznych: adiunkt Ewa Nurowska; [email protected], tel.: 22
116 61 63
Podpis Kierownika Jednostki
Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus
Strona 7 z 7