dr inż. Marianny Mirowskiej

R
INSTYTUT TECHNIKI BUDOWLANEJ
ZAKŁAD AKUSTYKI
OCENA UCIĄśLIWOŚCI HAŁASU INSTALACYJNEGO
I SKUTKÓW JEGO DŁUGOTRWAŁEGO
ODDZIAŁYWANIA NA ZDROWIE MIESZKAŃCÓW
MARIANNA MIROWSKA
Cel badań
Obiektywna i subiektywna ocena hałasu instalacyjnego
Ustalenie czy długotrwały hałas o niskich poziomach stwarza
zagroŜenie dla zdrowia mieszkańców
Propozycje nowych kryteriów oceny i dopuszczalnych poziomów
hałasu w mieszkaniach
Program badań
Pomiary hałasu w mieszkaniach
Epidemiologiczne badania ankietowe uciąŜliwości skutków
oddziaływania hałasu na mieszkańców
Zespół badawczy
Zakład Epidemiologii Akademii Medycznej w Warszawie
Zakład Akustyki ITB
Mieszkania objęte badaniami
Mieszkania w budynkach wielorodzinnych (w blokach)
w Warszawie, w których mieszkańcy skarŜyli się na hałas
instalacyjny od urządzeń zainstalowanych w budynku,
takich jak:
transformatory,
pompy co,
wentylacja,
klimatyzacja
agregaty chłodnicze (ze sklepu, restauracji, pizzerii)
Ocena hałasu w badanych mieszkaniach
Nr
Źródło hałasu
LA
(dB)
Czas oddziaływania
1.
Transformatory
20-26
Ciągły, całodobowy
Przerywany, całodobowy
2.
Pompy c.o.
23-33
3.
Wentylacja
26-31
Przerywany, dzienny,
nocny
4.
Klimatyzatory
24-30
5.
Agregaty chłodnicze
21-32
Przerywany, dzienny
Przerywany, całodobowy
Wybrane widma hałasu
zmierzone w badanych mieszkaniach
LA10 = 10 - kA – granica poziomów nieuciąŜliwych
60
L,dB
50
20
40
60
50
30
40
20
30
20
10
f (Hz)
1000
500
250
2000
0
1000
f (Hz)
1000
500
250
125
63
31.5
16
8
0
Tło akustyczne
LA=24.9 dB
500
Tło akustyczne
LA=22.4 dB
10
Wentylator dachowy w dzień
LA=30.3 dB
L, 70
dB
250
50
125
Transformator w nocy
LA=23.6 dB
0
8
f (Hz)
1000
500
250
125
63
31,5
16
8
0
60
L,dB
Tło akustyczne
LA=19.6 dB
10
31.5
Tło akustyczne
LA = 22.4 dB
125
30
20
63
30
31.5
40
16
40
10
Transformator w nocy
LA=23.8 dB
16
50
63
Pompa c.o. w nocy
LA = 26.8 dB
8
L,dB 60
Metodologia badań ankietowych
oceny stanu zdrowia i subiektywnej uciąŜliwości hałasu
Grupa badana
Osoby dorosłe (powyŜej 18), Ŝyjące w
mieszkaniach, w których występował
hałas instalacyjny i przynajmniej
jedna osoba z tego mieszkania
skarŜyła się na jego uciąŜliwość
(27 osób)
Grupa kontrolna
Osoby w podobnym przedziale
wiekowym, mieszkające w tym
samym bloku, w mieszkaniach
o podobnym poziomie tła
akustycznego, bez hałasu
instalacyjnego (22 osoby)
Wiek, płeć, wykształcenie, charakter pracy zawodowej, warunki mieszkaniowe –
podobne w obydwu grupach.
Obie grupy w podobnym stopniu były naraŜone na hałas komunikacyjny i bytowy.
Głównym wyróŜnikiem grupy badanej był występujący w ich mieszkaniu
hałas instalacyjny.
Zakres badań ankietowych:
podstawowe dane osobowe (wiek, płeć, wykształcenie, zawód,
naraŜenie na hałas w miejscu pracy)
warunki mieszkaniowe
ekspozycja na hałas w dzień i w nocy
subiektywna ocena uciąŜliwości słyszalnego hałasu
subiektywna i obiektywna charakterystyka źródeł hałasu
aktualny stan zdrowia osoby badanej
- samoocena stanu zdrowia (dolegliwości ze strony serca, Ŝołądka,
wątroby, chroniczne zmęczenie, przewlekła bezsenność)
- test choroby niedokrwiennej serca – Kwestionariusz do Badania
Wzorów Zachowań dr. K. Wrzesińskiego
- Test depresyjności Back‘a
Wyniki badań ankietowych
Najczęściej wskazywane źródła hałasu słyszanego
w mieszkaniach ankietowanych
Nr
.
Źródło hałasu
Grupa
badana
Grupa
kontrolna
1
2
3
Ruch uliczny
Podwórko
Bytowy z sąsiednich mieszkań
93%
52%
95%
48%
15%
52%
4
Instalacyjny 1 – pompy c.o, trafostacje
67%
14%
5
Instalacyjny 2 - z lokali usługowych
(agregaty chłodnicze, klimatyzacja, wentylacja)
Instalacyjny 3
(wentylacja w sąsiednim budynku)
Głośna muzyka
Inne
44%
19%
19%
0%
4%
11%
33%
38%
6
7
8
Subiektywna ocena hałasu w mieszkaniu
w opinii ankietowanych
Lp
Ocena hałasu
Grupa
badana
Grupa
kontrolna
1
UciąŜliwy, bardzo uciąŜliwy
93%
45%
2
Głośny lub bardzo głośny
70%
68%
3
Przyzwyczaiłem się
83%
4
Nie przyzwyczaiłem się i hałas jest bardziej uciąŜliwy
15%
83%
5
Utrudnia zasypianie
84%
35%
6
Utrudnia prace wymagająca skupienia
78%
45%
7
Wybudza w nocy i utrudnia ponowne zasypianie
82%
36%
8
Irytuje, denerwuje
93%
59%
30%
Doraźne działania podejmowane w celu
zmniejszenie uciąŜliwości hałasu
Lp.
Podejmowane działania
Grupa
badana
Grupa
kontrolna
1
Zamykanie okna
33%
76%
2
Otwieranie okna
15%
0%
3
Korzystanie z zatyczek do uszu
48%
4%
4
Włączanie radia, TV, itp..
70%
14%
5.
Nie ma potrzeby (mieszkanie ciche)
0%
9%
Skutki zdrowotne oddziaływania hałasu
Objawy chorobowe najczęściej zgłaszane przez ankietowanych
Grupa
badana
Grupa
kontrolna
chroniczne zmęczenie
dolegliwości ze strony serca (niepokój, kłucie,
bicie, kołatanie )
przewlekła bezsenność
częste bóle głowy
częste uczucie pulsowania w uszach, bóle karku,
pleców
częste uczucie wibracji w uszach, ucisku na gałki
oczne lub inne części ciała
częste uczucie duszności, płytkiego oddechu,
„drŜenia” klatki piersiowej
59%
38%
81%
54%
41%
89%
9%
59%
70%
40%
55%
5%
58%
10%
8.
częste poirytowanie, zdenerwowanie, niepokój
93%
59%
9.
częsta frustracja, pogorszony nastrój, trudności w
podejmowaniu decyzji
85%
19%
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Objawy
Skutki oddziaływania – c.d
Wyniki testu depresyjności Becka
Np.
Symptomy
Grupa
Grupa
badana kontrolna
1
Gorsza jakość snu
89%
45%
2
Gorsza ocena swojego wyglądu
33%
5%
3
Chroniczna irytacja
31%
5%
4
Depresja (w tym cięŜka)
30
(11)%
5 (0)%
Wnioski
1. Hałas instalacyjny przenikający do mieszkań jest gorzej
tolerowany niŜ hałas komunikacyjny lub bytowy
2. Hałas instalacyjny, niskoczęstotliwościowy,
nawet o poziomach zbliŜonych do progów percepcji
i powszechnie uznawanych za dopuszczalne , występujący
długotrwale w pomieszczeniach mieszkalnych,
jest odbierany jako uciąŜliwy lub bardzo uciąŜliwy
i stwarza potencjalne ryzyko zdrowotne dla mieszkańców.
Wnioski
3. W wyniku badań ankietowych stwierdzono, Ŝe osoby
naraŜone na hałas instalacyjny :
częściej określały swój stan zdrowia jako zły,
istotnie częściej deklarowały dolegliwości ze strony serca,
istotnie częściej skarŜyły się na przewlekłą bezsenność.
Wnioski
4. Testy psychologiczne u osób naraŜonych na hałas
instalacyjny wskazywały:
występowanie cech predestynujących do tzw. sylwetki A
tj. o zwiększonym ryzyku wystąpienia zawału
(test Wrzesińskiego, badający zespół zachowań i
postaw),
istotne obniŜenie nastroju,
nastroju które moŜe być zarówno
przyczyną, jak i skutkiem procesu chorobowego
(test Becka, mierzący stan ewentualnej depresji).
5. NaraŜenie na działanie nie tolerowanego hałasu
instalacyjnego moŜe wywołać powstanie stanów
depresyjnych lub nasilić stopień depresji wcześniej
istniejącej, a nieuświadomionej .
Wnioski
6. Istnieje konieczność nowelizacji przepisów
określających dopuszczalne poziomy hałasu
w mieszkaniach.
Dotychczasowe normy nie uwzględniają ani wszystkich
cech hałasu (np. charakteru niskoczęstotliwościowego
czy pulsującego), ani kryteriów biologicznych.
biologicznych
Jeśli hałas nie przekracza wartości dopuszczalnych,
nie ma praktycznie moŜliwości wyegzekwowania jego
wyciszenia, nawet przy bardzo duŜej jego uciąŜliwości.
Dziękuję
za uwagę