Biochemia II rok - Wydział Farmaceutyczny

Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Biochemia
1. Metryczka
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny
Nazwa Wydziału:
Program kształcenia (kierunek studiów,
poziom i profil kształcenia, forma studiów,
np. Zdrowie publiczne I stopnia profil
praktyczny, studia stacjonarne):
Laboratoryjnej
Analityka medyczna, jednolite magisterskie, studia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok akademicki:
2016/17
Nazwa modułu/przedmiotu:
Biochemia
Kod przedmiotu (z systemu Pensum):
22835
Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:
Zakład Biochemii i Chemii Klinicznej
Kierownik jednostki/jednostek:
Prof. dr hab. Jacek Łukaszkiewicz
Rok studiów (rok, na którym realizowany
jest przedmiot):
drugi
Semestr studiów (semestr, na którym
realizowany jest przedmiot):
zimowy
Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,
kierunkowy, fakultatywny):
podstawowy
Osoby prowadzące (imiona, nazwiska
oraz stopnie naukowe wszystkich
wykładowców prowadzących przedmiot):
Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot
dostępny jest dla studentów w ramach
programu Erasmus):
Dr n. farm. Zofia Suchocka
Dr n. farm. Jadwiga Piwowarska
Dr n. farm. Dorota Bryk
NIE
Osoba odpowiedzialna za sylabus
(osoba, do której należy zgłaszać uwagi
dotyczące sylabusa):
Dr n. farm. Zofia Suchocka
Liczba punktów ECTS:
10
2. Cele kształcenia
1. Zapoznanie studentów z chemicznym podłożem procesów metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka
w stopniu, który da podstawy do pełnego zrozumienia zagadnień chemii klinicznej oraz biochemii klinicznej.
2. Uświadomienie studentom, że w oparciu o analizę zmian stężeń lub dostępności metabolitów szlaków
biochemicznych przebiegających w organizmie można oceniać stan zdrowia pacjenta oraz monitorować
skuteczności terapii.
Strona 1 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
3. Wymagania wstępne
1.
2.
3.
znajomość podstaw chemii z zakresu szkoły średniej oraz chemii organicznej w zakresie wymaganym na I
roku studiów na kierunku analityka medyczna;
umiejętność dokonywania podstawowych obliczeń chemicznych niezbędnych do przygotowania określonej
objętości roztworu o danym stężeniu lub obliczania stężenia analitu w roztworze (zakres chemii analitycznej
I rok studiów);
znajomość prawa Lamberta–Beera oraz umiejętność jego wykorzystania w oznaczeniach
spektrofotometrycznych (zakres biofizyki I rok studiów).
4. Przedmiotowe efekty kształcenia
Lista efektów kształcenia
Symbol przedmiotowego
efektu kształcenia
Treść przedmiotowego efektu kształcenia
Odniesienie do efektu
kierunkowego (numer)
W1
ma wiedzę o budowie i funkcji biologicznej
węglowodanów, , lipidów , kwasów nukleinowych,
wybranych peptydów i białek (szczegółową na temat
hemoglobiny i mioglobiny), enzymów, aminokwasów ,
hemu nukleotydów purynowych i pirymidynowych oraz o
procesach metabolicznych, którym one podlegają; ma
podstawową wiedzę o biotransformacji ksenobiotyków
oraz o zasadach regulacji procesów metabolicznych na
poziomie molekularnym, komórkowym, narządowym i
ustrojowym. Zna metody oceny sprawności procesów
biochemicznych i przemian metabolicznych w warunkach
fizjologicznych i wybranych stanach patologicznych.
.
K_W06
W2
rozumie relacje pomiędzy strukturą związków
chemicznych a reakcjami zachodzącymi w organizmie
człowieka
U1
zna podstawowe zasady pracy z enzymami i potrafi
dobrać odpowiedni bufor i temperaturę do oznaczenia
aktywności enzymu; ma świadomość możliwości
zastosowania do oznaczenia analogu substratu; potrafi
określić kiedy do oznaczenia można zastosować pomiar
punktowy a kiedy kinetyczny; potrafi wyznaczyć:
parametry kinetyczne reakcji enzymatycznej, stężenie
substratu do oznaczenia aktywności enzymu w surowicy
krwi pacjenta, pomiarową długość fali oraz dobrać rodzaj
kuwet do oznaczenia w zakresie UV i VIS
FW111_U1
U2
potrafi dobrać zakres stężeń dla krzywych wzorcowych
do oznaczenia stężenia substratu lub produktu w
mieszaninie reakcyjnej, ocenić liniowość krzywej
wzorcowej, wyznaczyć równanie krzywej wzorcowej oraz
wykorzystać równanie krzywej wzorcowej lub molowy
współczynnik absorpcji do obliczenia stężenia
substratów i metabolitów w mieszaninie reakcyjnej;
potrafi statystycznie opracować wyniki powtórzonych
krzywych wzorcowych z wykorzystaniem programu Excel.
FW111_U2
U3
posiada umiejętność bezpośredniego oznaczania
zawartości metabolitu w próbkach biologicznych metodą
spektrofotometryczną z wykorzystaniem spektrofotometru
jedno- i dwuwiązkowego w zakresie UV/VIS oraz po
uprzedniej ekstrakcji analitu z mieszaniny reakcyjnej i
rozdziale za pomocą HPLC. Potrafi obliczyć stężenie
analitu w próbce z uwzględnieniem jej rozcieńczenia
FW111_U3
U4
potrafi posługiwać się odczynnikami chemicznymi,
Strona 2 z 12
K_W09
K_U32
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
precyzyjnie ważyć, mierzyć, sporządzać roztwory i
mieszaniny, przeprowadzać obliczenia chemiczne
K1
potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
K_K02
K2
potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji
określonego przez siebie lub innych zadania
K3
potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i
współpracowników
K_K05
K4
wykazuje umiejętność i nawyk samokształcenia
K_K06
K_K03
5. Formy prowadzonych zajęć
Forma
Liczba godzin
Liczba grup
Wykład
30
1 – cały rok razem
Seminarium
-
-
Ćwiczenia
75
3-4
Minimalna liczba osób
w grupie
6. Tematy zajęć i treści kształcenia
W1-Wykład 1- Temat: W1-Wykład 1- Temat: Aminokwasy, peptydy i białka.
Treści kształcenia: budowa i właściwości aminokwasów białkowych (stereoizomeria, stan zjonizowania
jako funkcja pH, punkt izoelektryczny); podział aminokwasów; wiązanie peptydowe; hierarchiczna struktura
białek (cztery poziomy opisujące strukturę białek); zależność struktura : funkcja biologiczna; czynniki
stabilizujące strukturę białek (powstawanie i rola wiązań disiarczkowych); kryteria podziału białek i ich
główne klasy; proces denaturacji, funkcje biologiczne wybranych białek o kluczowym znaczeniu
fizjologicznym (hemoglobina; mioglobina); podstawowe metody izolacji i badania białek.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- prof. dr hab. Dariusz Sitkiewicz.
.
W2-Wykład 2- Temat: Enzymy.
Treści kształcenia: nomenklatura i klasyfikacja enzymów; struktura enzymów (koenzym a grupa
prostetyczna); mechanizm działania enzymów; termodynamika działania enzymów; kinetyka reakcji
enzymatycznych (teoria Michaelisa i Menten); czynniki wpływające na aktywność enzymu; mechanizmy
działania inhibitorów i aktywatorów reakcji enzymatycznych; mechanizmy regulacji aktywności enzymów
(modyfikacje kowalencyjne, aktywacja proteolityczna, allosteria); oznaczanie aktywności enzymatycznej.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- prof. dr hab. Dariusz Sitkiewicz.
W3-Wykład 3- Struktura i funkcje błon biologicznych.
Treści kształcenia: - molekularna struktura błon biologicznych; czynniki determinujące płynność błon;
Strona 3 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
funkcje błon biologicznych (kompartmenty wewnątrzkomórkowe, enzymatyczne markery błon
biologicznych); mechanizmy transportu przez błony biologiczne (transport bierny, transport aktywny);
struktura i funkcja transportera ABC; kanały jonowe; mechanizmy transportu wewnątrzkomórkowego - rola
pęcherzyków błonowych.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- prof. dr hab. Dariusz Sitkiewicz.
W4-Wykład 4 - Utlenianie biologiczne.
Treści kształcenia: definicja oraz cechy utleniania biologicznego; ATP jako nośnik energii; biogeneza
mitochondriów, kompartmenty mitochondriów; łańcuch oddechowy; kompleksy oksydoredukcyjne
mitochondriów; oksydacyjna fosforylacja - molekularne mechanizmy, mitochondrialny łańcuch oddechowy i
związane z nim pompy protonowe; syntaza ATP; konformacyjny mechanizm działania syntazy ATP;
inhibitory łańcucha oddechowego, procesu oksydacyjnej fosforylacji oraz czynniki rozprzęgające;
mitochondrialne białka rozprzęgające (UCP) - mechanizm działania i rola fizjologiczna; udział łańcucha
oddechowego w generacji reaktywnych form tlenu (stres oksydacyjny); transport przez błony
mitochondriów (przenośniki mitochondrialne i „wahadłowce” substratowe; genom mitochondrialny; choroby
mitochondrialne; główne szlaki metaboliczne w mitochondriach: cykl cytrynianowy (Krebsa) – rola i
mechanizmy regulacji; efekt energetyczny cyku Krebsa.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- prof. dr hab. Dariusz Sitkiewicz.
W5-Wykład 5- Metabolizm węglowodanów.
Treści kształcenia: węglowodany jako ważny składnik strukturalny i energetyczny organizmu człowieka;
rodzaje węglowodanów pokarmowych oraz wpływ ich struktury na zdrowotność diety; trawienie
węglowodanów przy udziale egzo- i endoglikozydaz; formy transportu cukrów przez ścianę jelita oraz
błony komórkowe; pierwotne i wtórne zaburzenia trawienia i wchłaniania węglowodanów; wpływ indeksu
glikemicznego pokarmów na wydzielanie insuliny; dlaczego utrzymanie stałego stężenia glukozy w osoczu
krwi jest priorytetem w jej metabolizmie? definicja normo-, hiper- i hipoglikemii; mechanizmy utrzymujące
normoglikemię; skutki hiperglikemii – glikacja białek i szlak poliolowy; kierunki przemian węglowodanów w
komórce, glikoliza - znaczenie, regulacja , inhibitory i ich wykorzystanie ; podstawy biochemiczne
szkodliwości nadmiaru fruktozy w diecie; cykl pentozofosforanowy – znaczenie, przebieg w warunkach
zwiększonego zapotrzebowania na ATP, pentozy lub NADPH, inhibitory dehydrogenazy G-6-P; kierunki
metabolizmu UDPglukozy; metabolizm glikogenu - przebieg, znaczenie i regulacja; glukoneogeneza –
substraty, przebieg, znaczenie i regulacja).
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- dr Zofia Suchocka.
W6-Wykład 6- Metabolizm lipidów.
Treści kształcenia: trawienie i wchłanianie lipidów egzogennych; transport lipidów; metabolizm wolnych
kwasów tłuszczowych: biosynteza, utlenianie, ketogeneza, przemiany kwasu arachidonowego; metabolizm
Strona 4 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
cholesterolu: biosynteza, kwasy żółciowe, witamina D3, hormony sterydowe; znaczenie diagnostyczne
wybranych lipidów; metabolizm lipoprotein egzo- i endogennych w warunkach prawidłowych; rodzaje
oraz fizjologiczne znaczenie nienasyconych kwasów tłuszczowych (n-3, n-6, n-9, izomery cis- i trans).
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- dr Grażyna Kubiak-Tomaszewska.
W7-Wykład 7- Biosynteza kwasów nukleinowych i białek.
Treści kształcenia: budowa i funkcja cząsteczki DNA: właściwości DNA jako materiału genetycznego,
elementy składowe polimerycznej cząsteczki DNA; upakowanie DNA w komórce (chromosom
prokariotyczny, chromosom eukariotyczny; cecha kierunkowości, antyrównoległości; replikacja DNA: model
replikacji wg. Watsona – Cricka (kierunek replikacji 5’→3’, polimerazy DNA I-III i ich funkcje, budowa
polimerazy III, przebieg inicjacji replikacji, budowa widełek replikacyjnych, fragmenty Okazaki, prymosom,
topoizomerazy i gyrazy, ligaza; terminacja replikacji (białka Tus i sekwencje telomerowe); mutacje i
naprawa DNA; transpozony; struktura i funkcje RNA (rodzaje cząsteczek RNA, wielofunkcyjność i
pochodzenie cząsteczek RNA, struktury drugorzędowe); zasady oraz mechanizm transkrypcji: u
prokariontów, eukariontów (budowa kompleksu transkrypcyjnego, budowa i funkcja polimerazy RNA,
różnice na etapie inicjacji i terminacji; molekularna definicja genu; lokalizowanie mRNA; dojrzewanie
mRNA; regulacja transkrypcji (represja glukozowa, regulacja transkrypcji przez hormony steroidowe budowa receptorów hormonów steroidowych oraz mechanizm działania hormonów steroidowych);
biosynteza białka (kod genetyczny, budowa i funkcje rybosomów, dojrzewanie tRNA, przebieg translacji u
prokariota i eukariota regulacja biosyntezy białka na etapie transkrypcji i translacji); kierowanie białek;
inhibitory syntezy DNA, RNA i biosyntezy białka.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- prof. dr hab. Jacek Łukaszkiewicz.
W8-Wykład 8- Katabolizm białek.
Treści kształcenia: proteoliza zewnątrz- i wewnątrzkomórkowa, enzymy proteolityczne; ogólne przemiany
aminokwasów (transaminacja, dezaminacja bezpośrednia i oksydacyjna, dekarboksylacja, modyfikacja
łańcucha bocznego aminokwasów);synteza i funkcje amin biogennych; katabolizm azotu alfa-aminowego
oraz szkieletów węglowych aminokwasów.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- dr Grażyna Kubiak-Tomaszewska.
W9-Wykład 9- Metabolizm leków.
Treści kształcenia: fazy biotransformacji leków i innych ksenobiotyków, podstawowe układy enzymatyczne
uczestniczące w biotransformacji substancji leczniczych, regulacja procesów metabolizmu leków, budowa,
kinetyka i mechanizm reakcji enzymatycznej katalizowanej przez CYP, wpływ interakcji lek-lek, lekmetabolit etc. na procesy metabolizmu ksenobiotyków.
Strona 5 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca - dr Grażyna Kubiak-Tomaszewska.
W10-Wykład 10 - Hormony. Integracja i regulacja metabolizmu.
Treści kształcenia: przekaźniki chemiczne: neurotransmitery, hormony, cytokiny; endokrynne, parakrynne i
autokrynne działanie hormonów i/lub przekaźników chemicznych; budowa chemiczna hormonów; hormony
– podział fizjologiczny; klasyfikacja hormonów oparta na mechanizmie ich działania; molekularny
mechanizm działania hormonów; etapy działania hormonów; swoistość i selektywność receptorów
hormonalnych; receptory błonowe vs receptory wewnątrzkomórkowe; typy receptorów błonowych:
receptory związane z białkiem G; receptory będące lub związane z kinazami; składowe układu receptor
hormonalny – białko G, cyklaza adenylanowa, synteza i rozpad cAMP; choroby spowodowane zmianą
aktywności białka G; homeostaza komórkowa; procesy anaboliczne i kataboliczne; etapy katabolizmu
lipidów, węglowodanów i białek; mechanizmy transferu energii w systemach biologicznych; współdziałanie
szlaków metabolicznych w wytwarzaniu ATP; potencjał redukcyjny; bloki budulcowe; mechanizmy regulacji
metabolizmu: sprzężenie zwrotne; mechanizmy regulacji syntezy cholesterolu; główne sygnały
metaboliczne; reakcje „kluczowe”; narządowe odmienności metaboliczne.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca- prof. dr hab. Dariusz Sitkiewicz.
W11-Wykład 11 - Biochemia a medycyna i farmacja.
Treści kształcenia: rola nauk podstawowych (biochemii) w rozwoju praktyki klinicznej (postępowania
diagnostycznego) i poszukiwaniu nowych skutecznych leków modulujących metabolizm komórkowy w
stanach patologicznych; znaczenie markerów biochemicznych w rozpoznawaniu chorób; molekularny
mechanizm działania niektórych leków ( nitrogliceryna, aspiryna, statyny inhibitory ACE) wpływających na
stężenie fizjologicznych metabolitów oraz aktywność enzymów.
Symbol/ przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01. Wykładowca - prof. dr hab. Dariusz Sitkiewicz.)
C1-Ćwiczenia 1 – Temat: Właściwości peptydów i białek oraz metody ich rozdziału – prezentacja
multimedialna.
Ćwiczenie laboratoryjne: Dobór i obsługa pipet automatycznych do oznaczeń biochemicznych oraz
praktyczna nauka pipetowania.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
C2-Ćwiczenia 2 - Temat: Metody oznaczania białka całkowitego w surowicy krwi część 1
- oznaczanie białka metodą biuretową (sporządzanie widma produktu reakcji biuretowej, dobór pomiarowej
długości fali, wykonanie krzywej wzorcowej dla metody biuretowej, statystyczne opracowanie wyników
powtórzonych krzywych wzorcowych i ocena ich liniowości; wykorzystanie równania krzywej wzorcowej do
obliczania zawartości białka w próbce o określonej objętości oraz stężenia białka w roztworze z
Strona 6 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
uwzględnieniem rozcieńczenia próbki - analizy indywidualne).
Forum dyskusyjne 1: Hemoglobina i mioglobina - budowa i funkcje biologiczne. Budowa,
klasyfikacja oraz funkcje enzymów.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
C3 - Ćwiczenia 3 - Temat: Metody oznaczania białka całkowitego w surowicy krwi część 2 oznaczanie białka w świetle UV (wykonanie krzywej zależności absorbancji od stężenia białka, dobór
zakresu pomiarowego, statystyczne opracowanie wyników powtórzonych krzywych wzorcowych i ocena
ich liniowości; wykorzystanie równania krzywej wzorcowej do obliczania zawartości białka w próbce o
określonej objętości oraz stężenia białka w surowicy krwi z uwzględnieniem rozcieńczenia próbki - analizy
indywidualne). Zasady doboru buforu do oznaczeń biochemicznych oraz praktyczne wykonanie buforu o
określonym pH.
- Symbol przedmiotowego efektu kształcenia:
M2_W01.
C4 - Ćwiczenia 4 - Temat: Monitorowanie metabolizmu leków z wykorzystaniem metody HPLC - na
przykładzie benzodiazepin - część 1 (wykonanie krzywych wzorcowych dla diazepamu oraz
demetylodiazepamu po uprzedniej ekstrakcji analitu z surowicy krwi i rozdziale metodą HPLC z
wykorzystaniem faz odwróconych).
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
Forum dyskusyjne 2: Utlenianie biologiczne. Zasady bioenergetyki komórki.
C5 - Ćwiczenia 5 - Temat: Monitorowanie metabolizmu leków z wykorzystaniem metody HPLC - na
przykładzie benzodiazepin - część 2 (ekstrakcja diazepamu i jego metabolitów z surowicy krwi pacjenta,
wymrażanie fazy wodnej, dekantacja i odparowanie fazy organicznej, rozdział metodą HPLC na fazach
odwróconych, obliczanie stężeń diazepamu i demetylodiazepamu w surowicy krwi pacjenta oraz obliczanie
podstawowych parametrów farmakokinetycznych: AUC, Cmaks, tmaks). Sprawdzian pisemny zaliczający
ćwiczenia z metabolizmu leków.
Forum dyskusyjne 3: Metabolizm węglowodanów - przebieg i regulacja.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
C6 - Ćwiczenia 6 - Temat: Kinetyka reakcji enzymatycznej na przykładzie paraoksonazy 1
(oznaczanie aktywności oraz wyznaczanie KM i Vmax dla reakcji katalizowanej przez PON1, dobór stężenia
substratu oraz ilości enzymu do oznaczenia aktywności PON1 w surowicy krwi pacjenta.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
Strona 7 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
C7 - Ćwiczenia 7 - Temat: Wpływ inhibitorów na aktywność esterazy acetylocholinowej
(oznaczenie aktywności esterazy acetylocholinowej, wyznaczanie typu inhibicji enzymatycznej dla
badanych inhibitorów, porównanie siły działania inhibitorów, paradoksalny efekt działania fizostygminy w
niskich stężeniach. Sporządzanie krzywej wzorcowej dla produktu reakcji z zastosowaniem jego analogu.
Forum dyskusyjne 4: Trawienie oraz przemiany podstawowe lipidów. Synteza i rozpad triglicerydów
oraz fosfolipidów. Synteza cholesterolu, witaminy D oraz hormonów steroidowych.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
C8 - Ćwiczenia 8 - Temat: Sprawdzian praktycznego wykorzystania umiejętności nabytych w trakcie
ćwiczeń z biochemii do wykonania indywidualnych zadań laboratoryjnych zleconych przez
asystenta.
Forum dyskusyjne 5: Lipoliza w tkance tłuszczowej – przebieg i regulacja hormonalna. Metabolizm
lipoprotein.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
C9 - Ćwiczenia 9 - Forum dyskusyjne 6: Metabolizm aminokwasów.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
C10 - Ćwiczenia 10 - Forum dyskusyjne 7: Metabolizm nukleotydów purynowych i pirymidynowych.
Dna moczanowa oraz biochemiczne podstawy jej występowania i terapii. Kamica moczowa jako
wynik zaburzenia metabolizmu puryn. Biosynteza i degradacja hemu. Porfirie. Udział hemoprotein w
metabolizmie. Metabolizm barwników żółciowych.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
C11 - Ćwiczenia 11 - Forum dyskusyjne 8: Współzależność przemian metabolicznych oraz zasady ich
regulacji.
Forum dyskusyjne 9: Regulacja hormonalna metabolizmu węglowodanów oraz lipidów jako
podstawa homeostazy energetycznej.
- Symbol/e przedmiotowego efektu kształcenia: M2_W01.
7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia
Symbol
przedmiotowego
efektu
kształcenia
M2_W01
Symbole form
prowadzonych zajęć
W
Sposoby weryfikacji efektu
kształcenia
4 kolokwia testowe oceniają
wiadomości z wykładów
Strona 8 z 12
Kryterium zaliczenia
minimum
60%
poprawnych
odpowiedzi zalicza kolokwium
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
M2_W01
C
M2_W01
C
M2_W01
C
M2_W01
M2_U02
M2_K04
M2_K06
C
C
łączne z efektami
ukierunkowanego
samokształcenia
(z 4 kolokwiów student powinien
uzyskać minimum 40 pkt. na 60 pkt
możliwych)
4 kartkówki z wzorów:
peptydów, witamin, kofaktorów
enzymów, węglowodanów
i lipidów,
kartkówki zaliczone łącznie na
minimum 3,0 pkt z 4 pkt. możliwych
(możliwość wielokrotnej poprawy)
9 forów dyskusyjnych – udział
w każdym z nich punktowany
jest w skali 0,5 – 4, 0.
udział oraz jakość wypowiedzi w
dyskusji podczas trwania forum są
oceniane systemem punktowym w
skali 0,5 - 4 pkt. (z 9 forów należy
uzyskać minimum 10 pkt. na 36 pkt.
możliwych)
6 kartkówek z podstaw
teoretycznych wykonywanych
ćwiczeń przed rozpoczęciem
każdego ćwiczenia,
dodatkowo 1 sprawdzian ustny
oceniający umiejętność
wykorzystania w praktyce
wiedzy teoretycznej nabytej
podczas ćwiczeń.
kartkówki oraz sprawdzian ustny
oceniane są w skali 1 - 2 pkt student powinien uzyskać minimum
7 pkt. na 14 pkt. możliwych.
testowy sprawdzian wiedzy z
zakresu podstaw
teoretycznych wykonywanych
ćwiczeń (obliczeń
biochemicznych oraz
praktycznego wykorzystania
uzyskiwanych wyników do
oceny stanu zdrowia pacjenta
minimum
60%
poprawnych
odpowiedzi zalicza test
(student powinien uzyskać minimum
7 pkt. na 12pkt. możliwych).
ocena sprawności i
poprawności wykonywania
odczynników oraz
poszczególnych ćwiczeń
laboratoryjnych odbywa się na
podstawie obserwacji
manualnej pracy studenta,
uzyskiwanych wyników analiz,
oceny raportów z ćwiczeń oraz
sprawdzianu praktycznego.
Wynik sprawdzianu
teoretycznego pozwala ocenić
umiejętność wykorzystywania
poznanych uprzednio zasad
i metod do rozwiązywania
konkretnych problemów
analitycznych
część ćwiczeń laboratoryjnych
studenci wykonują w
zespołach 2-3 osobowych
– od ich współpracy zależy
poprawność uzyskanych
wyników i ocena , studenci
przygotowują także wspólne
prezentacje multimedialne, w
których każda z osób jest
odpowiedzialna za pewien
fragment, całość prezentacji
pozwala to ocenić jakości
współpracy w grupie.
Strona 9 z 12
ćwiczenia oceniane są w skali
1 - 2 pkt. - należy uzyskać minimum
7 pkt, na 14 pkt. możliwych
umiejętność współpracy w grupie
uwzględniana jest przy ogólnej
ocenie poszczególnych ćwiczeń
laboratoryjnych oraz forów
dyskusyjnych
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
M2_K03
M2_K05
M2_K07
M2_K01
przydzielając poszczególnym
studentom różne role w
zespole asystent poznaje
możliwości manualne oraz
umiejętności organizacyjne
studenta, w razie potrzeby
asystent koryguje i pomaga
określić priorytety służące
realizacji określonego zadania
C
C
na pierwszych ćwiczeniach
laboratoryjnych student
zapoznaje się z regulaminem
BHP obowiązującym w
pracowni biochemicznej.
student jest wpuszczany na
pracownię wyłącznie w
fartuchu ochronnym oraz
bezpiecznym obuwiu, posiada
nawyk zakładania rękawiczek
przy kontakcie z potencjalnie
toksycznymi odczynnikami lub
materiałem biologicznym,
dokładnie równoważy
probówki przed wirowaniem;
w laboratorium obowiązuje
bezwzględny zakaz
spożywania posiłków; torby
pozostawiane są w miejscach
specjalnie do tego celu
przeznaczonych
C
nawyk samokształcenia
student rozwija przygotowując
się do forów dyskusyjnych,
prezentacji multimedialnych
oraz podczas rozwiązywania
pytań testowych ze skryptu pt.
Biochemia w pytaniach.
umiejętność wyboru priorytetów
służąca realizacji określonych zadań
uwzględniana jest w ogólnej ocenie
poszczególnych ćwiczeń
laboratoryjnych
student poświadcza fakt zapoznania
się z regulaminem BHP pracowni
biochemicznej własnoręcznym
podpisem, łamanie zasad zawartych
w w/w regulaminie np. brak
odpowiedniej ochrony skutkuje
niedopuszczeniem do ćwiczeń
umiejętność samokształcenia
weryfikuje się podczas forów
dyskusyjnych oraz kolokwiów i
uwzględnia w ich ocenie
8. Kryteria oceniania
Forma zaliczenia przedmiotu: 4 kolokwia testowe oraz egzamin testowy) I i II termin 60 pytań
egzamin komisyjny – pisemny pytania otwarte
ocena
kryteria
2,0 (ndst)
< 60% odpowiedzi poprawnych
3,0 (dost)
60 – 67%
(36 – 40 poprawnych/ 60 możliwych)
3,5 (ddb)
68 – 75%
(41-45 poprawnych/ 60 możliwych)
4,0 (db)
76 - 84%
(46-50 poprawnych/ 60 możliwych)
4,5 (pdb)
85 – 92%
(51 – 55 poprawnych/ 60 możliwych)
5,0 (bdb)
93 – 100%
(56 – 60 poprawnych/ 60 możliwych)
9. Literatura
Strona 10 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Literatura obowiązkowa:
1. Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Peter A. Mayes, Victor W. Rodwell: Biochemia Harpera, PZWL
Warszawa 2012 wydanie 6 lub nowsze.
2. Zofia Suchocka, Jadwiga Piwowarska: Instrukcje z komentarzem do ćwiczeń laboratoryjnych
z biochemii – skrypt dla studentów II roku studiów kierunku analityki medycznej WUM. Wyd. Oficyna
Wydawnicza WUM wydanie rok 2014 lub 2015.
3. Zofia Suchocka: Biochemia w pytaniach Skrypt dla studentów II roku kierunku analityki medycznej
WUM. Wyd. Oficyna Wydawnicza WUM 2014 r. (lub nowsze).
Literatura uzupełniająca:
1. B.D. Hames, N.M. Hooper, J.D. Houghton: „Krótkie wykłady Biochemia”. PWN Warszawa 2010 (lub nowsze – do
zagadnień związanych z białkami i kwasami nukleinowymi).
2. Jeremy M. Berg, John L.Tymoczko, Lubert Stryer – Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2013 (lub
nowsze).
10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta)
Forma aktywności
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:
Wykład
30
1
Seminarium
-
-
Ćwiczenia
75
2,5
Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):
Przygotowanie studenta do zajęć
120
4
Przygotowanie studenta do zaliczeń
75
2,5
Inne (jakie?)
-
-
Razem
300
10
11. Informacje dodatkowe
Dane kontaktowe do osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: dr Zofia Suchocka, e-mail: [email protected]
tel. (022)5720763; Sekretariat Zakładu Biochemii I Chemii Klinicznej – tel. (022)5720735.
WYKŁADY:
poniedziałek, godzina: 8:15 – 10:00
Terminy: 5.X., 12.X., 19.X., 26.X., 2.XI., 9.XI., 16.XI.
Miejsce: Sala im. Prof. Stanisława Krauzego, ul. Banacha 1.
czwartek
Godzina: 8:15 – 10:00
Terminy: 1.X., 8.X., 15.X., 22.X., 29.X., 5.XI., 12.XI., 19.XI.
Miejsce: Sala im. Prof. Jakuba Derynga, ul. Banacha 1.
ĆWICZENIA:
Ćwiczenia z biochemii odbywają się w sali im. Profesora Włodzimierza Bicza na terenie Katedry Biochemii i Chemii
Klinicznej, w bloku I, Wydziału Farmaceutycznego przy ulicy Banacha 1 ( parter na lewo od portierni).
Dzień: wtorek (Grupa: 3 i 4)
Godziny: 8:00 – 14:00 (6.X. – 15.XII).
2.X. (grupa 3 i 4 także w piątek) 8:00 – 12:15;
Strona 11 z 12
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Dzień: piątek (Grupa: 1 i 2)
Godziny: 8:00 – 12:15; 2.X.
8:00 – 14:00 (9.X. – 18.XII.
Student powinien zaopatrzyć się w Oficynie Wydawniczej WUM w skrypty: „Instrukcje z komentarzem do ćwiczeń
laboratoryjnych z biochemii” oraz „Biochemia w pytaniach” a także fartuch laboratoryjny (niezbędne do ćwiczeń od
drugiego tygodnia zajęć).
Niezbędne informacje dotyczące przedmiotu ( zasady zaliczenia, zakres tematyczny kartkówek z wzorów, tematy do
dyskusji na forum, terminarz wykładów oraz ramowy plan ćwiczeń) zamieszczone są na stronie Zakładu Biochemii
i Chemii Klinicznej: http://zakladbiochemii.wum.edu.pl/content/biochemia-dla-studentow-ii-roku
Przy Zakładzie Biochemii i Chemii Klinicznej działa Studenckie Koło Naukowe „Interdiagnosta” – opiekun Koła:
dr Zofia Suchocka – kontakt jw.
Podpis Kierownika Jednostki
Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus
Strona 12 z 12