| Przedmiotowy system oceniania – Odkrywamy świat. Część 3

Przedmiotowy system oceniania – Odkrywamy świat. Część 3
Wymagania konieczne
ocena dopuszczająca
Wymagania podstawowe
ocena dostateczna
Wymagania rozszerzające
ocena dobra
Wymagania dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania wykraczające
ocena celująca
Uczeń potrafi:
Dział I. Europa – nasz kontynent
• opisać cechy położenia kontynentu na mapie świata.
• scharakteryzować warunki naturalne środowiska Europy.
• opisać cechy środowiska naturalnego wybranych krain geograficznych Europy.
• opisać zmiany klimatu i innych
cech środowiska naturalnego
wraz z przemieszczaniem się
w Europie z zachodu na wschód.
• wskazać wpływ Oceanu Atlantyckiego na kształtowanie się klimatu na
kontynencie.
2. Piękno krajobrazów
Europy. Budowa geologiczna i ukształtowanie
powierzchni
• podać przykłady zależności
między elementami środowiska naturalnego Europy.
• wymienić cechy środowiska naturalnego mające wpływ na kształtowanie się stref krajobrazowych
na Ziemi.
• wskazać na mapach tematycznych zmiany środowiskowe
zachodzące wraz z przemieszczaniem się po Europie z południa na północ i z zachodu na
wschód.
• opisać cechy środowiska
naturalnego wybranej krainy
geograficznej, posługując się
mapami tematycznymi i innymi
źródłami informacji.
• przygotować trasę wycieczki krajoznawczej do wybranej krainy geograficznej Europy.
3. Ciągłe zmiany granic.
Przemiany polityczne
w Europie
• odczytać na mapie politycznej nazwy krajów powstałych
w ostatnim dwudziestoleciu.
• wymienić zmiany na mapie politycznej Europy w drugiej połowie
XX wieku.
• określić, na podstawie różnych
źródeł informacji, przyczyny
zmian granic na mapie Europy
w XX wieku.
• opisać, na podstawie różnych
źródeł informacji, zmiany, jakie
dokonywały się w ostatnim
dwudziestoleciu w krajach
sąsiadujących z Polską.
• wskazać pozytywne i negatywne
aspekty dokonujących się zmian na
mapie politycznej Europy.
4. Jednocząca się Europa. Unia Europejska
• wskazać pozytywne strony
procesów integracyjnych
w Europie.
• przedstawić, na podstawie informacji z różnych źródeł, drogę
państw Europy do integracji począwszy od EWWiS po UE.
• omówić na schematycznych
rysunkach struktury organizacyjne UE.
• opisać, na podstawie danych
statystycznych, potencjał ekonomiczny krajów zrzeszonych w UE;
• omówić etapy dostosowywania polskiej gospodarki do
wymagań wspólnotowych
w czasie poprzedzającym przystąpienie do struktur UE.
• ocenić zagrożenia funkcjonowania
struktur UE pojawiające się w różnych krajach.
5. Mozaika kulturowa.
Ludność Europy
• scharakteryzować, na podstawie map tematycznych,
rozmieszczenie ludności na
kontynencie europejskim.
• wskazać na mapach regiony w Europie sprzyjające i utrudniające
osiedlanie się ludzi.
• opisać zróżnicowanie ludnościowe, językowe i religijne krajów
Europy.
• wskazać przykłady społeczeństw młodych, stagnujących
i starzejących się w Europie
i porównać z innymi krajami na
świecie.
• określić główne przyczyny starzenia
się ludności Europy.
Część 3.
1. Nasza Europa. Położenie i strefowość
krajobrazów Europy
Przedmiotowy system oceniania | Odkrywamy świat
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2011
Temat
Wymagania konieczne
ocena dopuszczająca
Wymagania podstawowe
ocena dostateczna
Wymagania rozszerzające
ocena dobra
Wymagania dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania wykraczające
ocena celująca
Uczeń potrafi:
• wskazać położenie największych miast w Europie.
• podać cechy charakteryzujące
położenie Londynu i Paryża.
• określić cechy miast sytuujące je
w gronie metropolii;
• wskazać zalety i wady życia
w wielkim mieście.
• podać funkcje, które pełnią te miasta w swoich krajach i w regionie;
• podać nazwy obiektów (np.
zabytków, budowli, muzeów)
ściśle kojarzących się z tymi
miastami.
• zaplanować trasę wycieczki do
jednego z tych miast.
7. Kolebka przemysłu.
Rozwój przemysłu
w Europie
• podać przykłady tradycyjnych i nowoczesnych gałęzi
przemysłu.
• wskazać na mapach tematycznych
miejsca występowania i wydobycia podstawowych surowców
mineralnych w Europie.
• określić, na podstawie informacji
z różnych źródeł, które gałęzie
przemysłu rozwijały się najwcześniej w Europie.
• wskazać na mapach rozmieszczenie największych okręgów
przemysłowych Europy, które
rozwinęły się na bazie surowców mineralnych.
• omówić na przykładach procesy restrukturyzacji przemysłu w Europie.
8. Technologia XXI w.
Nowoczesny przemysł
• podać różnice między tradycyjną a nowoczesną produkcją przemysłową.
• określić warunki wymagane przy
inwestycjach hi-tech.
• wskazać przykłady zakładów
i produktów nowoczesnych
technologii.
• wskazać położenie w Europie
nowoczesnych okręgów przemysłowych.
• omówić, na podstawie informacji
z różnych źródeł, kierunki rozwoju
nowoczesnych gałęzi przemysłu.
9. Surowe piękno
północy. Kraje skandynawskie
• określić cechy położenia
krajów Europy Północnej;
• scharakteryzować elementy
środowiska naturalnego krajów na Półwyspie Jutlandzkim i Skandynawskim.
• scharakteryzować elementy środowiska naturalnego krajów na
Półwyspie Jutlandzkim i Skandynawskim.
• opisać na przykładzie Islandii
podstawowe procesy zachodzące
na granicach płyt litosfery i określić ich wpływ na życie ludzi;
• omówić cechy gospodarki krajów tego regionu.
• określić poziom rozwoju
gospodarczego krajów skandynawskich na podstawie wskaźników ekonomicznych.
• wskazać na przykłady specjalizacji
gospodarczej krajów skandynawskich.
10. Magia najwyższych
gór Europy. Alpy
• opisać położenie Alp na
mapie kontynentu.
• opisać cechy krajobrazu i środowiska naturalnego Alp.
• omówić genezę gór, korzystając
z informacji z różnych źródeł.
• podać przykłady zagospodarowania turystycznego regionu;
• wskazać przykłady różnych
form gospodarowania w krajach alpejskich.
• przygotować trasę podróży krajoznawczej po wybranym regionie Alp.
11. Morskie bogactwo.
Basen Morza Śródziemnego
• określić położenie Morza
Śródziemnego oraz obszarów
do niego przyległych.
• opisać i wskazać na mapach interesujące obiekty przyrodnicze
i historyczne w regionie śródziemnomorskim.
• scharakteryzować cechy klimatu,
ukształtowania powierzchni
i szaty roślinnej regionu.
• ocenić, na podstawie danych
statystycznych, atrakcyjność
turystyczną krajów leżących
nad Morzem Śródziemnym.
• wskazać przykłady specjalistycznej
działalności rolniczej i przemysłowej
w regionie śródziemnomorskim.
Część 3.
6. Wielkie miasta Europy. Paryż i Londyn
Przedmiotowy system oceniania | Odkrywamy świat
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2011
Temat
Wymagania konieczne
ocena dopuszczająca
Wymagania podstawowe
ocena dostateczna
Wymagania rozszerzające
ocena dobra
Wymagania dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania wykraczające
ocena celująca
Uczeń potrafi:
12. Słoneczna Italia.
Włochy
• określić położenie Półwyspu
Apenińskiego na mapie
Europy.
• podać cechy środowiska naturalnego Włoch.
• opisać, na podstawie wskaźników statystycznych, cechy
gospodarki Włoch.
• podać przykłady obiektów dziedzictwa kulturowego kraju w kontekście atrakcji turystycznych.
• przygotować trasę podróży do
wybranego regionu lub miejsca we
Włoszech.
13. Różnorodność przyrodnicza i gospodarcza.
Francja
• określić położenie Francji na
mapie Europy.
• wskazać cechy środowiska naturalnego różnych regionów Francji
(region śródziemnomorski, środkowa Francja, wybrzeże Atlantyku,
Alpy).
• scharakteryzować różne formy
działalności gospodarczej we
Francji.
• określić poziom rozwoju gospodarczego kraju na podstawie
wskaźników ekonomicznych;
• podać przykłady walorów
środowiska geograficznego
i obiektów kultury sprzyjających rozwojowi turystyki.
• przygotować plan wycieczki turystycznej w wybrany region kraju.
14. Turystyczny raj.
Turystyka w Europie
• wskazać przykłady różnorodności środowiskowej kontynentu europejskiego.
• wskazać elementy zagospodarowania turystycznego niezbędne
dla rozwoju turystyki.
• podać przykłady obiektów
dziedzictwa kulturowego w kontekście atrakcji turystycznych.
• podać, na podstawie danych
statystycznych, przykłady
krajów o zróżnicowanym ruchu
turystycznym.
• przygotować trasę podróży lub
wypoczynku w wybranym regionie
Europy.
Przedmiotowy system oceniania | Odkrywamy świat
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2011
Temat
Dział II. Azja – kontynent kontrastów
• wskazać cechy położenia
kontynentu na mapie świata.
• obliczyć rozciągłość równoleżnikową i południkową kontynentu.
• obliczyć różnice czasu słonecznego.
• wskazać konsekwencje przyrodnicze dużej rozległości
kontynentu azjatyckiego.
• opisać na przykładach kontrasty
i rekordy geograficzne kontynentu.
16. Nowy gigant gospodarczy. Chiny
• wskazać położenie kraju na
mapie świata i kontynentu.
• scharakteryzować cechy położenia
i różnorodności środowiska naturalnego.
• analizować cechy rozmieszczenia ludności we wschodniej
i zachodniej części kraju.
• wskazać, na podstawie danych
statystycznych, cechy dynamicznie
rozwijającej się gospodarki Chin.
• opisać przykłady przemian społecznych i ekonomicznych w Chinach.
17. Kraj Wschodzącego
Słońca. Japonia
• opisać cechy położenia i budowy geologicznej regionu.
• obliczyć różnicę czasu słonecznego.
• analizować warunki naturalne
rozwoju rolnictwa.
• scharakteryzować cechy gospodarki kraju i rodzaje produkcji przemysłowej.
• wskazać wpływ Japonii na gospodarkę współczesnego świata.
18. Biedne atomowe
mocarstwo. Indie
• analizować cechy środowiska
Półwyspu Indyjskiego.
• scharakteryzować strukturę narodowościową Indii.
• opisać przykłady kontrastów
społecznych i gospodarczych
w Indiach.
• porównać poziom rozwoju
gospodarczego Indii z innymi
krajami na podstawie wskaźników ekonomicznych.
• wskazać czynniki sprzyjające rozwojowi nowoczesnych technologii
w Indiach.
Część 3.
15. Azjatyckie naj...
Kontrasty geograficzne
Azji
Wymagania konieczne
ocena dopuszczająca
Wymagania podstawowe
ocena dostateczna
Wymagania rozszerzające
ocena dobra
Wymagania dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania wykraczające
ocena celująca
Uczeń potrafi:
19. Kultura ryżu. Azja
Południowo-Wschodnia
• wskazać na mapie hipsometrycznej region Azji Południowo-Wschodniej.
• podać przykłady krajów leżących
w tym regionie świata.
• opisać roczny cykl produkcji
żywności związany z cyrkulacją
monsunową.
• podać przykłady innych upraw
związanych z tym regionem.
• określić możliwości rozwoju gospodarczego krajów tego regionu.
20. Bogactwo dzięki
ropie naftowej. Bliski
Wschód
• wskazać na mapie politycznej kraje leżące w regionie
południowo-zachodniej Azji.
• wskazać na mapach tematycznych
miejsca występowania i wydobycia
surowców mineralnych w regionie.
• określić cechy gospodarki krajów
naftowych.
• wskazać cechy narodowościowe i religijne ludności zamieszkującej ten region.
• określić, na przykładach, przyczyny
konfliktów zbrojnych w regionie.
Dział III. Afryka – po dwóch stronach równika
21. Bogactwo przyrodnicze. Środowisko
przyrodnicze Afryki
• określić położenie kontynentu na mapie świata.
• opisać, na podstawie map tematycznych, cechy środowiska różnych regionów kontynentu.
• wykazać konsekwencje środowiskowe rozciągłości kontynentu
po obu stronach równika; strefy
klimatyczno-glebowo-roślinne.
• ocenić walory przyrodnicze
kontynentu pod kątem rozwoju turystyki;
• wskazać przykłady obszarów
chronionych w Afryce.
• przygotować trasę wycieczki krajoznawczej w wybrany region Afryki.
22. Tam, gdzie brak
wody. Sahara i Sahel
• wskazać na mapie hipsometrycznej główne krainy
geograficzne Afryki.
• określić zasięg pustyni Sahary oraz
strefy Sahelu.
• określić problemy związane
z gospodarowaniem wodą na
terenach suchych i ubogich
w wodę.
• wskazać sposoby poprawy
zaopatrzenia w wodę ludności
tych regionów.
• podać przykłady międzynarodowej
pomocy biednym krajom Afryki.
23. Biedny kontynent
napięć społecznych.
Problemy społeczne
i gospodarcze
• opisać rozmieszczenie ludności na kontynencie.
• podać cechy środowiska naturalnego wybranych regionów nie
sprzyjające życiu i działalności
gospodarczej człowieka.
• wskazać przyczyny występowania niedożywienia ludności
i klęsk głodu w różnych częściach Afryki.
• wskazać przykłady chorób
o charakterze epidemiologicznym, dotykających mieszkańców najbiedniejszych krajów
Afryki.
• ocenić możliwości poprawy sytuacji
materialnej i zdrowotnej mieszkańców tego kontynentu przy udziale
innych krajów świata.
• wskazać, na podstawie map
tematycznych, zróżnicowanie
narodowościowe i etniczne
współczesnych mieszkańców
obu kontynentów.
• opisać, na podstawie dostępnych
źródeł, informacji zróżnicowanie
językowe i kulturowe mieszkańców
wybranych krajów Ameryk.
Przedmiotowy system oceniania | Odkrywamy świat
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2011
Temat
Dział IV. Ameryka – Nowy Świat
• wskazać położenie Ameryki
Północnej i Południowej na
mapie świata.
• scharakteryzować, na podstawie
map tematycznych, cechy środowiska naturalnego obu kontynentów.
• opisać, na podstawie informacji
z różnych źródeł, etapy odkrywania i zasiedlania Ameryk.
Część 3.
24. Dziedzictwo kolonializmu. Zróżnicowanie kulturowe, etniczne
i gospodarcze Ameryki