Biuletyn Informacyjny nr 11/2011

Biuletyn Informacyjny nr 11/2011
2011-11-07 13:54:02
2
Najważniejsze informacje o węgierskiej gospodarce w skrócie
1. Rada Monetarna zdecydowała 25 października 2011 roku o pozostawieniu bazowej stopy oprocentowania na
nie zmienionym poziomie 6%.
2. 25 października br. w węgierskim Parlamencie rozpoczęła się debata nad projektem ustaw podatkowych na
2012 rok. Debatę otworzył Gy. Matolcsy, minister gospodarki narodowej RW. Projekt ustawy zawiera m.in.
następujące zmiany podatkowe: zwiększenie o 1% stawki ubezpieczenia zdrowotnego, płaconej przez
pracownika (z 17,5% na 18,5%), podwyższenie podstawowej stawki podatku VAT (z obecnego poziomu 25% do
27%), a także utworzenie tzw. wolnych stref działalności gospodarczej w słabo rozwiniętych regionach Węgier.
Od 2012 roku minimalną podstawą wymiaru i wysokości składek na ubezpieczenia społeczne płaconych przez
pracodawców ma być półtorakrotność wartości płacy minimalnej. W przypadku kobiet znajdujących się na urlopie
macierzyńskim, a także w przypadku uczniów i studentów, składka na ubezpieczenie społeczne, płacona ze
środków budżetu państwa RW, ma zostać obniżona z 9,3 tys. HUF do 6,4 tys. HUF. Nowy system podatkowy ma
zachęcić, według min. Matolcsyego, do zwiększania zatrudnienia i aktywności gospodarczej, utworzenia nowych
miejsc pracy, sprzyjać ma także rozwojowi rodziny.
3. Ogólna debata parlamentarna nad projektem ustawy budżetowej na rok 2012 zakończyła się 2 listopada br.
Posłowie zgłosili ok. 500 poprawek. Z ważniejszych warto wymienić inicjatywę Fideszu, zgodnie z którą ustawa
budżetowa ograniczałaby dostęp rządu do środków rezerwowych (150+50 mld HUF). Wg propozycji można je
będzie wykorzystać dopiero po 30 września 2012 (tj. po terminie przesłania do KE danych dot. deficytu) i pod
warunkiem, że utrzymanie deficytu budżetowego na poziomie 2,5% do końca roku 2012 będzie realne. Fidesz
zaproponował też zwiększenie wydatków na sądy i prokuratury (o 7,8 mld HUF) w celu uskutecznienia działań
wymiaru sprawiedliwości.
4. Z przedłożonych Parlamentowi przez ministra gospodarki narodowej RW dokumentów, załączonych do ustawy
budżetowej na 2012 rok wynika, że tzw. podatki kryzysowe (nałożone jesienią 2010 roku na sektor energetyczny,
telekomunikacyjny i sieci handlowe) przestaną obowiązywać od 2013 roku. Natomiast podatek bankowy
(obowiązujący od lipca 2010 roku) miałby pozostać w mocy przynajmniej do 2015 roku.
Planowane wpływy do budżetu z tytułu ww. podatków (w mld HUF):
2011
2012
2013
2014
2015
Tzw. podatki kryzysowe
161
155
1
0
0
Podatek bankowy
187
187
90
90
90
5. Rząd węgierski zrewidował swe prognozy gospodarcze na najbliższe pięć lat. Zgodnie z ustawą budżetową na
2012 rok węgierski PKB będzie się zwiększał w znacznie niższym tempie, niż zakładano jeszcze w kwietniu br.,
podczas opracowywania, przekazanego do Brukseli, planu konwergencji: 1,9% w 2011 r. (zamiast 3,1%), 1,5% w
2012 r. (zamiast 3,0%), 2,9% w 2013 r. (zamiast 3,2%), 3,1% w 2014 r. (zamiast 3,3%) oraz 3,0% w 2015 r.
(zamiast 3,5%). Inflacja w latach 2011-2015 ma wynieść odpowiednio 3,8%, 4,2%, 3,0%, 3,0% i 3,0%, a deficyt
budżetowy (w relacji do PKB) 4,6%, 2,5%, 2,3%, 2,0% i 1,7%.
6. Węgierski Bank Narodowy (MNB), po zapoznaniu się z rządowymi założeniami budżetowymi, obniżył swą
3
prognozę wzrostu węgierskiego PKB w roku 2012 do 0,6%. Analitycy banku centralnego uważają jednocześnie,
że deficyt budżetowy w przyszłym roku wyniesie 3,1% PKB, tj. o 0,6% więcej, niż przyjmuje rząd.
7. 28 października 2011 r. na stronie internetowej węgierskiego Parlamentu ukazała się pisemna odpowiedź Gy.
Matolcsyego, ministra gospodarki narodowej RW, której udzielił na zapytanie jednego z posłów opozycyjnej partii
MSZP dot. scenariusza działań rządu w roku przyszłym w przypadku słabszego, od założonego w projekcie
budżetowym (268,5 HUF/EUR), kursu węgierskiego forinta względem euro (na przełomie października i listopada
br. notowania węgierskiej waluty na rynkach międzynarodowych kształtowały się na poziomie ok. 310 HUF/EUR).
Z odpowiedzi ministra wynika, że według najbardziej pesymistycznego scenariusza, tj. w przypadku gdyby kurs
forinta względem euro utrzymał się na poziomie bliskim 300 HUF/EUR, należy liczyć się z tym, że deficyt
budżetowy kraju uległby zwiększeniu o kolejne 100 mld HUF.
8. Pojawiła się tam też pisemna odpowiedź min. Gy. Matolcsyego, której udzielił na zapytanie poselskie ws.
systemu jednorazowej całkowitej spłaty kredytów dewizowych po usztywnionym kursie. Wynika z niej, że według
kalkulacji rządowych, z zaproponowanej możliwości może skorzystać 10-15% ogółu prywatnych kredytobiorców
w walutach obcych, co oznacza spłatę na poziomie 500-750 mld HUF.
9. Analitycy Capital Economics z Londynu za prawdopodobną uważają w przyszłym roku recesję na Węgrzech
(spadek PKB na poziomie 0,5%), jako wynik kłopotów strefy euro, malejącego popytu zewnętrznego (głównie
Niemiec), popytu krajowego oraz cięć budżetowych. Jest to pierwsza tak surowa prognoza zewnętrzna dla
Węgier. W opublikowanych dotychczas raportach analitycy Europejskiego Bank Odbudowy i Rozwoju (EBRD) oraz
JP Morgan przewidywali węgierski wzrost gospodarczy na poziomie 0,5%, a Goldman Sachs na poziomie 1,1% w
2012 roku.
10. Również GKI, Instytut Badań nad Gospodarką, przyznaje w swym najnowszym raporcie, iż na Węgrzech
widoczne są już oznaki recesji, choć nie tak głębokiej, jak miało to miejsce dwa lata temu. Instytut prognozuje, że
węgierski PKB wzrośnie o 1,5% w roku 2011, po czym jednak spadnie o 1% w roku 2012. Przewiduje też inflację
na poziomie 3,8% w 2011 roku oraz jej wzrost do ok. 4,8% w 2012 roku, jako wynik zwiększenia podatków i
osłabienia węgierskiego forinta. Z kolei rządowy plan utrzymania w 2012 roku deficytu budżetowego na poziomie
2,5% PKB jest raczej nieosiągalny: GKI prognozuje 2,9% PKB.
2011
2009
2012
2010
prognoza
Wzrost PKB (rok poprzedni = 100)
93,2
101,3
101,5
99
Inflacja (rok poprzedni = 100) (grudzień)
105,6
104,7
103,6
104,6
Stopa bezrobocia (stan na koniec okresu)
10,5
10,8
11,0
10,8
4
Produkcja przemysłowa (ceny stałe, rok
poprzedni = 100)
82,3
110,5
105
105
Produkcja budowlano-montażowa (ceny stałe,
rok poprzedni = 100)
95,7
89,9
90
97
Sprzedaż detaliczna (rok poprzedni = 100)
94,8
97,7
99,7
97
Eksport (ceny bieżące w EUR, rok poprzedni =
100)
80,6
121,4
110
111
Import (ceny bieżące w EUR, rok poprzedni =
100)
75,2
119,4
108,5
109
Saldo obrotów handlowych (mld EUR)
3,4
5,5
7
9
Przeciętne wynagrodzenie brutto (rok
poprzedni = 100)
100,5
101,4
104
105
Źródło danych: Instytut GKI
11. Według resortu gospodarki narodowej RW deficyt budżetowy (bez wliczenia deficytu samorządów lokalnych)
osiągnął w okresie styczeń-wrzesień 2011 roku wartość 1.570,6 mld HUF, tj. 132,6% deficytu założonego na cały
2011 rok (1.184,2 mld HUF).
12. We wrześniu 2011 roku wskaźnik inflacji wyniósł 3,6% w ujęciu rocznym, a ceny artykułów konsumpcyjnych
były o 0,1% niższe niż w poprzednim miesiącu. W porównaniu z wrześniem 2010 roku ceny żywności wzrosły o
6,2% (przy czym cukru o 44,5%, mąki o 33,3%, oleju spożywczego o 20,6%, kawy o 16,1%, ciastek o 15,1%,
chleba o 12,0%, mleka o 11,1%. Ceny paliw wzrosły o 13,8%, w tym cena gazu w butlach o 18,8%. Wzrosły też
ceny energii dla gospodarstw domowych (o 4,6%) i odzieży (o 2,5%). Spadły natomiast ceny dóbr
konsumpcyjnych trwałego użytku (o 1,3%) oraz napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych (o 0,4%). (KSH)
13. W sierpniu 2011 roku produkcja przemysłowa była wyższa o 4,4%, a w okresie styczeń-sierpień 2011 roku o
6,7%, w porównaniu z analogicznymi okresami 2010 roku. Po wyeliminowaniu czynników kalendarzowych i
sezonowych wskaźnik wykazał spadek o 0,4% w stosunku do sierpnia 2010 roku i o 1,3% w stosunku do lipca
2011 roku. Na przestrzeni pierwszych ośmiu miesięcy 2011 roku eksport produktów przemysłowych wzrósł o
9,8%, a sprzedaż krajowa produktów przemysłowych spadła o 5,0% w stosunku do analogicznego okresu 2010
roku. W sierpniu br. eksport produktów przemysłowych wzrósł o 8,6%, a sprzedaż krajowa produktów
przemysłowych spadła o 4,0% w stosunku do sierpnia ubiegłego roku. (KSH)
14. We wrześniu 2011 roku ceny produkcji sprzedanej przemysłu wzrosły o 3,3% w stosunku do poprzedniego
5
miesiąca i były o 4,1% wyższe w stosunku do września 2010 roku. W porównaniu z sierpniem br. ceny sprzedaży
krajowej wzrosły o 1,7%, a ceny sprzedaży na eksport były wyższe o 4,4%. W ujęciu rocznym, ceny sprzedaży
krajowej wzrosły o 5,9%, a sprzedaży na eksport wzrosły o 2,9%. (KSH)
15. Bezrobocie na Węgrzech w okresie lipiec-wrzesień 2011 roku wyniosło 10,7% (463 tysięcy tzw. 'aktywnych
bezrobotnych'), podobnie, jak w analogicznym okresie roku ubiegłego. Spośród ogółu bezrobotnych, 49,7%
poszukiwało pracy przez okres dłuższy niż rok. Liczba osób posiadających zatrudnienie w trzecim kwartale 2011
roku wyniosła 3.856 tysięcy, tj. o 33 tysiące osób (0,9%) więcej niż rok wcześniej. (KSH)
16. Według danych Narodowej Służby ds. Zatrudnienia (NFSZ), liczba zarejestrowanych bezrobotnych (również
'pasywnych') na Węgrzech wyniosła we wrześniu 2011 roku 536,7 tysięcy osób, co oznacza spadek o 1,2% (6,3
tys. osób) w stosunku do września 2010 roku oraz spadek o 2,2% (12,3 tys. osób) w stosunku do sierpnia 2011
roku.
17. W okresie styczeń-sierpień 2011 roku średnia płaca brutto osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu
pracy wzrosła o 4,3% (i wyniosła 210,6 tys. HUF) w porównaniu z analogicznym okresem 2010 roku, przy czym w
sektorze prywatnym średnia płaca brutto wzrosła o 5% (i wyniosła 215,1 tys. HUF), a w sektorze publicznym o
1,6% (i wyniosła 201,9 tys. HUF). Na przestrzeni pierwszych ośmiu miesięcy br. przeciętna płaca netto osób
zatrudnionych na pełnym etacie wyniosła 139,8 tys. HUF, czyli o 5,1% więcej niż w okresie styczeń-sierpień 2010
roku. W badanym okresie liczba osób zatrudnionych w firmach, zatrudniających co najmniej 5 osób, instytucjach
budżetowych i organizacjach non-profit kształtowała się na poziomie 2,688 mln osób, tj. o 34 tys. osób więcej niż
w analogicznym okresie roku ubiegłego. (KSH)
18. W sierpniu 2011 roku węgierski przemysł budowlany odnotował spadek o 12,3% w ujęciu rocznym. W
stosunku do lipca br. natomiast, po wyeliminowaniu czynników sezonowych, osiągnął 1,6%-owy wzrost. W
okresie styczeń-sierpień br. odnotowano spadek produkcji sektora o 10,9% w porównaniu z analogicznym
okresem 2010 roku. W sierpniu 2011 r. produkcja budynków spadła o 21,5%, a produkcja związana z
wykonywaniem robót innych była o 2,6% niższa, niż w analogicznym okresie 2010 roku. Portfel zamówień na
roboty budowlano-montażowe w sierpniu 2011 roku był o 17,2% mniejszy niż w sierpniu 2010 roku. (KSH)
19. W sierpniu 2011 roku poziom sprzedaży detalicznej na Węgrzech wzrósł o 0,4% w porównaniu z
analogicznym okresem poprzedniego roku i był o 0,4% wyższy w stosunku do lipca 2011 roku. Na przestrzeni
pierwszych ośmiu miesięcy 2011 roku wielkość sprzedaży detalicznej była niższa o 0,2% w porównaniu z
okresem styczeń-sierpień 2010 roku. W sierpniu 2011 roku obrót detaliczny wyniósł 710 mld HUF, a w okresie
styczeń-sierpień 2011 roku 4.988 mld HUF. (KSH)
20. Ceny produktów rolnych wzrosły w sierpniu 2011 roku o 12,4% w stosunku do sierpnia 2010 roku, przy czym
ceny upraw roślinnych zwiększyły się o 12,4%, a ceny zwierząt żywych i produktów pochodzenia zwierzęcego o
12,1%. W okresie styczeń-sierpień br. ceny produktów rolnych wzrosły o 30,9% w stosunku do analogicznego
okresu 2010 roku. W sierpniu 2011 roku, w ujęciu rocznym, największy wzrost (o 21,6%) odnotowano w
odniesieniu do cen zbóż, a następnie roślin przemysłowych 18,9% (w tym roślin oleistych 30,5%). Ceny owoców
wzrosły o 18,3%. W ujęciu rocznym, w sierpniu br. ceny innych warzyw spadły o 14%, a ziemniaków o 42,7%. W
odniesieniu do art. pochodzenia zwierzęcego największy wzrost odnotowano w przypadku cen mięsa wołowego
(37,3%), a następnie drobiu (18,7%). Ceny mięsa wieprzowego wzrosły w najmniejszym stopniu - o 2,4% w
stosunku do sierpnia 2010 roku. (KSH)
21. W sierpniu 2011 roku Węgry osiągnęły dodatnie saldo obrotów handlowych ze światem na poziomie 501,3
mln EUR (o 56,3 mln EUR więcej niż w analogicznym okresie 2010 roku), przy czym wartość eksportu wyniosła
6.428,0 mln EUR, a importu 5.926,7 mln EUR. W okresie styczeń-sierpień 2011 roku wartość węgierskiego
eksportu wyniosła 52.447,3 mln EUR, a importu 47.737,1 mln EUR, przy dodatnim dla Węgier saldzie na
poziomie 4.710,2 mln EUR (dla porównania: 3.428,0 w okresie styczeń-sierpień 2010 r.). W okresie styczeńsierpień 2011 roku wolumen eksportu wzrósł o 16%, a importu o 14,2% w stosunku do analogicznego okresu
roku poprzedniego. (KSH)
6
22. W okresie styczeń-sierpień 2011 roku liczba nocy spędzonych przez gości hotelowych na Węgrzech spadła o
2%, a liczba gości hotelowych wzrosła nieznacznie w stosunku do analogicznego okresu 2010 r. W badanym
okresie, w stosunku do roku poprzedniego, liczba gości krajowych spadła o 3% (do 2.772 tysięcy osób), a liczba
nocy spędzonych przez nich nocy hotelowych spadła o 5% (i wyniosła 6.967 tysięcy). Liczba gości zagranicznych
wzrosła o 4% (do 2.462 tys. osób), a liczba nocy przez nich spędzonych w węgierskich hotelach wzrosła jedynie o
1% (i wyniosła 6.821 tys. nocy) w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku. W okresie styczeń-sierpień 2011
roku średnia cena pokoju hotelowego kształtowała się na poziomie 13.929 HUF. (KSH)
23. Na koniec września 2011 roku rezerwy międzynarodowe węgierskiego banku centralnego (MNB) wyniosły
38,764 mld EUR, czyli o 1,21 mld EUR więcej, niż w poprzednim miesiącu i o 5,088 mld EUR więcej, niż we
wrześniu 2010 roku.
24. We wrześniu 2011 roku obroty na Budapeszteńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (BÉT) wyniosły 689
mld HUF, tj. o 158 mld HUF mniej, niż w sierpniu br. W okresie styczeń-wrzesień br. obroty na BÉT wyniosły
łącznie 5.945 mld HUF, tj. o 33% mniej, niż w analogicznym okresie 2010 roku.
25. Międzynarodowe lotnisko im. Ferenca Liszta w Budapeszcie obsłużyło we wrześniu 2011 roku 894,2 tys.
osób, czyli o 5,3% więcej niż we wrześniu 2010 roku. W okresie styczeń-wrzesień 2011 roku lotnisko obsłużyło
6,8 mln osób, tj. o 533 tysiące osób więcej, niż w analogicznym okresie 2010 roku.
26. Według danych Narodowego Urzędu ds. Podatków i Ceł (NAV) wpływy z tytułu podatków od niezdrowej
żywności wyniosły we wrześniu br. 566,6 mln HUF. Według planu węgierskiego rządu, w 2011 roku wpływy z
tego tytułu wyniosą 5 mld HUF, a w 2012 r. 20-30 mld HUF. Tzw. podatek chipsowy obowiązuje na Węgrzech od
1 września 2011 roku.
27. Z danych NHH, Narodowego Urzędu ds. Mediów i Informacji, wynika, że w sierpniu 2011 roku liczba
abonentów przewodowego internetu szerokopasmowego wzrosła do poziomu 2,006 miliona (dla porównania: w
lipcu br. 1,992 mln). W sierpniu br. największy udział w rynku miały takie spółki, jak: Magyar Telekom (34,7%),
UPC (20,9%) i DIGI (12,3%).
28. W okresie styczeń-wrzesień 2011 roku wydano 8.869 pozwoleń na budowę mieszkań, tj. o 35% mniej niż w
analogicznym okresie poprzedniego roku. Liczba mieszkań oddanych do użytku wyniosła 8.147, czyli o 38%
mniej niż w okresie styczeń-wrzesień 2010 roku. (KSH)
29. 28 października br. Węgierskie Ministerstwo Rozwoju Narodowego poinformowało o spotkaniu T. Fellegiego,
ministra rozwoju narodowego RW, z Huang Huahua, gubernatorem prowincji Guangdong w Budapeszcie.
Głównym celem spotkania były rozmowy ws. umocnienia współpracy gospodarczej, handlowej, technologicznej
oraz B+R.
30. Przebywający z wizytą w Londynie T. Fellegi (24 października br.), minister rozwoju narodowego RW,
przedstawił podczas konferencji prasowej swe wątpliwości dot. finansowania Nabucco. Jak stwierdził, biorąc pod
uwagę bieżącą sytuację finansową krajów unijnych, wątpliwe jest, by realizacja projektu otrzymała odpowiednie
wparcie ze środków publicznych. Fellegi stwierdził też, że ostateczny koszt realizacji tego projektu jest wciąż
nieznany - pierwotnie szacowany koszt budowy wynosił 7,9 mld EUR, natomiast obecnie nawet najbardziej
optymistyczne przewidywania mówią o 24-26 mld EUR. Fellegi zaznaczył jednocześnie, że dla Węgier Nabucco
pozostaje projektem priorytetowym.
31. Węgierskie Ministerstwo Rozwoju Narodowego poinformowało o decyzji rządu RW, zgodnie z którą procedury
uzyskiwania zezwoleń na budowę węgierskiego odcinka węgiersko-słowackiego gazociągu oraz realizacja
inwestycji otrzymały status priorytetowy. Rząd węgierski liczy, że dzięki powyższemu rozpoczęcie użytkowania
gazociągu będzie mogło nastąpić już w styczniu 2015 roku.
32. 24 października 2011 r. przebywający z wizytą w Londynie na „Low Carbon Finance Forum" T. Fellegi,
7
minister rozwoju narodowego RW, poinformował media, że Chiny dokonały zakupu węgierskich obligacji
państwowych, denominowanych w forintach. Min. Fellegi planuje na listopad br. kolejną wizytę w Chinach mającą
na celu przedyskutowanie dalszej współpracy, także w obszarze projektów o charakterze infrastrukturalnym.
33. Rząd węgierski zatwierdził w październiku br. założenia Drugiego Krajowego Planu Działania dot.
Efektywności Energetycznej, przy pomocy którego (kontynuując także wcześniejsze rozwiązania) możliwe ma
być uzyskanie oszczędności zużycia energii na Węgrzech na poziomie 1% w latach 2008-2016.
34. Z powodu słabego zainteresowania rynku oferty złożone na aukcji bonów skarbowych pod koniec
października br. nie zostały przyjęte przez węgierskie Centrum Obsługi Zadłużenia (ÁKK). Krótkoterminowe
papiery dyskontowe były oferowane na pierwotnym rynku papierów wartościowych przez ÁKK za 40 mld HUF,
złożone oferty zaś opiewały na sumę 22,82 mld HUF.
35. Na Węgrzech przeprowadzono pierwszą transakcję za pomocą kart płatniczych wydanych przez China Union
Pay. Dzięki podpisanemu, jeszcze w listopadzie 2010 roku, porozumieniu chińskie karty płatnicze są aktualnie
akceptowane przez terminale i bankomaty węgierskiego banku OTP.
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Węgry - podstawowe wskaźniki makroekonomiczne
2009
2010
2011
1,2
1,5 (II kwartał)
1,9 (I półrocze)
Wzrost PKB (%)
-6,3
Produkcja
przemysłowa (%)
-17,7
10,5
-0,4 (sierpień)
Inflacja (%)
4,2
4,9
3,6 (wrzesień)
Bezrobocie (%)
10,5
10,8 (październikgrudzień)
10,7 (lipiecwrzesień)
Źródło: Węgierski Urząd Statystyczny (KSH)
Opr : Referat Ekonomiczny Ambasady RP w Budapeszcie
8