Różnice kulturowe: orientacje i wymiary

Różnice kulturowe:
orientacje i wymiary
Wartości kulturowe
1. Poglądy podzielane przez daną grupę,
określające, co jest dobre, a co złe, co właściwe, a
co niewłaściwe, co wskazane, co niewskazane.
2. Tendencja do preferowania określonych
zachowań (Hofstede, 1982).
3. Zbiór wartości ukształtowany poprzez proces
socjalizacji i w efekcie doświadczenia.
4. Wartości kulturowe mają względnie trwały
charakter – chronią kulturę w okresie kryzysu.
Wzorce kulturowe
• Tworzą kryteria, którymi posługujemy się, by ocenić
nasze własne zachowanie i zachowanie innych.
• Określają nasze oczekiwania co do tego, jak inni
będą postępować w określonych sytuacjach
społecznych.
• Stanowią wskazówki kształtujące nasze: motywacje,
oczekiwania, percepcję oraz zachowania
komunikacyjne.
• Określają klimat, który pozwala interpretować
poszczególne sytuacje i zachowania innych.
Kultura jako góra lodowa
1. Nad powierzchnią: kultura popularna,
powierzchowne różnice kulturowe (zwyczaje,
powitania, pożegnania, potrawy, itd.).
2. Poziom tuż pod powierzchnią: symbole,
znaczenia, normy.
3. Poziom głęboko pod wodą: tradycje,
wierzenia,wartości.
4. Dno: uniwersalne ludzkie potrzeby.
Podstawowe wartości i orientacje
Natura ludzka
W większości
ludzie są źli
Są dobrzy i źli
ludzie
W większości ludzie
są dobrzy
Relacja: człowiek –
świat
Człowiek zależy
od czynników
zewnętrznych
Człowiek może
Człowiek jest
żyć w harmonii ze panem natury
światem
Czas
Przeszłość
Teraźniejszość
Przyszłość
Przestrzeń
Przestrzeń
prywatna
Przestrzeń
publiczna
Przestrzeń
prywatna i publiczna
Aktywność
Być
Stawać się
Działać
Stosunki społeczne
Autorytarne
Ukierunkowane
ku grupie
Indywidualistyczne
Typy kultur wg G. Hofstede

Indywidualizm – kolektywizm

Maskulinizm – femininizm

Dystans wobec władzy

Unikanie niepewności

Orientacja na cele bliskie i dalekie
Indywidualizm
•
Jednostka i jej interesy ma pierwszeństwo
przed interesami grupy
•
Silna świadomość „JA”
•
Orientacja na siebie i najbliższą rodzinę
•
Człowiek powinien polegać tylko na sobie
•
Ważna jest swoboda wyboru
•
Dezycje zależą od przekonań
Indywidualizm
•
Wartości: jednostkowy sukces i
odpowiedzialność, jednostka, jej potrzeby i
rozwój.
•
W pracy: uniwersalizm wartości i zasad,
zadania przeważają nad relacjami,
indywidualna odpowiedzialność, zobowiązania
wobec siebie, samokształcenie.
•
Kraje: USA, Wielka Brytania, Holandia,
Włochy, Belgia, Dania, Szwecja, Francja.
Kolektywizm
•
Jednostka postrzegana jako członek grupy
społecznej.
•
Świadomość „MY”
•
Orientacja na grupę
•
Grupa podejmuje decyzje.
•
Należy postępować zgodnie z wolą grupy.
Kolektywizm
•
W pracy: standardy różnią się w grupach
wewnętrznych i zewnętrznych, relacje są
ważniejsze niż zadania; relacje pracodawca –
pracownik oparte na modelu moralności.
•
Przekonania są zgodne z decyzjami
grupowymi, zasady porządku, obowiązków i
bezpieczeństwa ustala grupa, zaangażowanie
w organizację jest moralne.
•
Kraje azjatyckie, Rumunia, Albania, Bułgaria,
Serbia.
Maskulinizm
•
Wyraźny podział ról, cech przypisywanych i
oczekiwań społecznych wobec kobiet i
mężczyzn; role wynikłe z płci są jasno
określone; liczy się odgrywanie roli zgodnie z
oczekiwaniami
•
Niezależność, ambicja, sukces, kariera, waga
zdolności do podejmowania decyzji,
podkreślanie własnych przekonań
•
Kraje arabskie, Albania, Austria, Węgry.
Femininizm
•
Wymiana ról, brak szczególnych oczekiwań
społecznych w odniesieniu do kobiet i
mężczyzn, ważna jest jakość życia, pracujesz
by żyć, ważni są ludzie i relacje.
•
Dyskusja, kompromis, współpraca.
•
Kraje skandynawskie, Słowenia.
Unikanie niepewności
•
Stopień, w jakim ludzie czują się zagrożeni poprzez
nieokreślenie sytuacji – formułowanie zasad i
tworzenie instytucji celem unikania lub eliminowania
takich sytuacji.
•
Wysoki stopień – niechęć do podejmowania ryzyka,
unikanie zmian, niepokój o przyszłość, niższy
poziom motywacji, unikanie konkurencji i konfliktu,
jasne instrukcje i procedury (Grecja, Portugalia,
Serbia)
•
Niski stopień – akceptacja dla zmian, większa
samodzielność, własne opinie i doświadczenie
(Dania, Szwecja, Irlandia, WB)
Dystans wobec władzy
•
Stosunek do władzy: składnik życia
społecznego, czy efekt umowy społecznej
•
Duży: nierówność, hierarchia, brak zaufania
do pracowników, wyraźnie wskazane zadania,
przywileje (Ukraina, Rosja, Rumunia)
•
Mały: komptencje, zadania, partnerstwo,
współpraca, solidarność, równe prawa,
konsultacje (Dania, Węgry, Irlandia, Szwecja)
Orientacja na cele
•
Bliskie
- oczekiwanie szybkich
efektów
- naśladowanie innych
- podążanie za modami
- przestrzeganie
zobowiązań
społecznych
•
Odległe
- oszczędność
- cierpliwość w
oczekiwaniu na
wyniki
- inwestycje
- podporządkowanie