Zobacz wspólne wystąpienie Sekretarza Generalnego OECD oraz

9 grudnia 2009 r., w Międzynarodowym Dniu Walki z Korupcją, OECD obchodzi 10 –
lecie Konwencji OECD poświęconej zwalczaniu przekupstwa w międzynarodowej
działalności gospodarczej. PoniŜej zamieszczone jest przygotowane z tej okazji wspólne
wystąpienie Sekretarza Generalnego OECD oraz Ministra Sprawiedliwości.
„Korupcja zagranicznych funkcjonariuszy: kto ponosi koszty?
Walka z korupcją jest walką słuszną i trudną. Jest walką, którą moŜemy i powinniśmy
wygrać.
Korupcja pozbawia witalności nasze gospodarki, wypacza warunki konkurencji i upośledza
rozwój społeczny. Nie inaczej jest w przypadku korupcji zagranicznych funkcjonariuszy
publicznych. Zastanówmy się, kto ponosi koszty przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy.
Zwykli ludzie ponoszą koszty, gdy budowane są kiepskiej jakości drogi, szkoły lub szpitale
przez przedsiębiorstwa ułatwiające sobie działalność poprzez oferowanie łapówek. Miejscowe
przedsiębiorstwa ponoszą koszty, gdy tracą zamówienia, bo nie stać ich by zapłacić łapówkę.
Całe społeczeństwa ponoszą koszty, gdy, z powodu korupcji, zagraniczne przedsiębiorstwa
nie chcą dłuŜej handlować i inwestować.
Walka z korupcją jest waŜniejsza niŜ kiedykolwiek zwaŜywszy na ostatni kryzys gospodarczy
oraz jego olbrzymi wpływ na społeczeństwa i poszczególnych obywateli, zarówno w krajach
rozwiniętych, jak i rozwijających się. TakŜe nadwyręŜone budŜety sprawiają, Ŝe rządy są pod
rosnącą presją, by wydatki publiczne były bardziej efektywne.
Właśnie w takich czasach musimy być szczególnie czujni. Zwiększona presja konkurencyjna
sprawia, Ŝe przedsiębiorstwa mogą być bardziej podatne na wikłanie się w korupcję, w
szczególności w obszarze zamówień publicznych.
Dziś, w Międzynarodowym Dniu Walki z Korupcją, obchodzimy dziesiątą rocznicę wejścia w
Ŝycie Konwencji OECD o zwalczaniu przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy
publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych. Poprzez ratyfikację tej
Konwencji w 2000 r. Polska zgodziła się uznać za przestępstwo oferowanie, obiecywanie lub
wręczenie zagranicznemu funkcjonariuszowi łapówki w celu uzyskania korzyści w związku z
prowadzoną działalnością gospodarczą.
Od czasu ratyfikacji Konwencji Antykorupcyjnej OECD uczyniliśmy znaczący postęp w
naszych staraniach w celu wyeliminowania przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy. JuŜ
w 2000 r. Polska przyjęła przepisy wprowadzające karalność takich przestępstw. Od tej pory
Polska aktywnie uczestniczy w pracach OECD związanych z monitorowaniem implementacji
Konwencji przez państwa - strony. Rekomendacje wydawane przez OECD w toku tych prac
pozwalają zbliŜyć stosowane przez Polskę środki, w tym rozwiązania prawne, do standardów
wypracowywanych przez OECD oraz korzystać z dorobku innych państw członkowskich.
Polska wnosi przez to istotny wkład we wzmacnianie przestrzegania zasad uczciwej
konkurencji w międzynarodowej działalności gospodarczej. Patrząc na to zagadnienie z
krajowej perspektywy, od czasu przyjęcia Konwencji Polska moŜe oczekiwać od swoich
partnerów, czyli pozostałych państw-stron Konwencji, Ŝe równieŜ przypadki przekupstwa
polskich funkcjonariuszy przez zagranicznych przedsiębiorców będą adekwatnie karane w
krajach ich pochodzenia. W tym aspekcie Konwencja chroni zatem bezpośrednio takŜe
interesy polskich przedsiębiorców na wypadek nieuczciwych praktyk ze strony zagranicznych
przedsiębiorców.
Zaledwie 10 lat temu przedsiębiorstwa niejednokrotnie uznawały łapówki płacone dla
zagranicznych funkcjonariuszy oraz moŜliwość ich odliczania od podatku za normalną część
swojej działalności. Dzisiaj, w 38 krajach będących stronami Konwencji Antykorupcyjnej
OECD, przekupywanie zagranicznych funkcjonariuszy uznawane jest za nielegalne. W
rezultacie, od wejścia Konwencji w Ŝycie w 1999 r., państwa - strony pociągnęły do
odpowiedzialności ponad 150 osób fizycznych i przedsiębiorstw za przekupstwo
zagranicznego funkcjonariusza publicznego oraz przestępstwa powiązane, toczy się równieŜ
obecnie ponad 250 postępowań dotyczących zarzutów przekupstwa, które mogą być objęte
zakresem Konwencji.
Jest to wielkie osiągnięcie. Ale nasza walka z korupcją moŜe być jeszcze bardziej skuteczna,
gdy dodatkowe kraje staną się stronami Konwencji Antykorupcyjnej OECD. Zachęcamy je,
by to uczyniły.
W końcu, co nie mniej istotne, 38 państw - stron Konwencji, bazując na jej sukcesie,
zdecydowało się wykonać kolejny waŜny krok poprzez podpisanie w listopadzie 2009 r.
nowej Rekomendacji w sprawie zwalczania przekupstwa. Dzięki przewidzianym w tym
dokumencie nowym środkom zmierzającym do zwalczania „drobnych płatności
ułatwiających”, ochrony osób zgłaszających podejrzenia przestępstw korupcyjnych, poprawy
dróg wymiany informacji pomiędzy urzędnikami i funkcjonariuszami organów ścigania,
nowa Rekomendacja poprawia naszą zdolność zapobiegania, wykrywania i ścigania
przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy.
Sygnał, który my, państwa - strony Konwencji Antykorupcyjnej OECD, wysyłamy w sprawie
przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy, zarówno tą Konwencją, jak i nową
Rekomendacją, jest jasny: jedynymi, którzy powinni ponosić koszty tego przestępstwa, są ci,
którzy się go dopuszczają.”