Co to jest obronność dotykowa /nadwrażliwość dotykowa
Transkrypt
Co to jest obronność dotykowa /nadwrażliwość dotykowa
Co to jest obronność dotykowa /nadwrażliwość dotykowa/? Obronność dotykowa jest zaburzeniem powodującym nadwrażliwość na dotyk. Jest to subiektywna reakcja obejmująca poczucie fizycznego dyskomfortu i stresu emocjonalnego, częstego pragnienia ucieczki z sytuacji, w której doświadczamy określonych rodzajów stymulacji dotykowej. 9- miesięczna Agnieszka sztywnieje w reakcji na przytulanie i pocałunek w policzek. Jej mama czuje się zagubiona, nie wie, jak okazywać swoje uczucia. W rezultacie mniej się z nią bawi, częściej pozostawia ją samą sobie, co zwykle skutkuje zaburzeniami w komunikacji między nimi. Te reakcje przenoszone są zwykle na inne osoby, co zaburza rozwój przyjaźni i naturalnych stosunków społecznych. Determinuje to bardzo ubogi zakres ekspresji uczuć. Czasem ogranicza chęć uczestniczenia w zabawach grupowych i nawiązywania prawidłowych relacji interpersonalnych. Agnieszka należy do tych dzieci, które na skutek zaburzonej integracji sensorycznej dążą do coraz intensywniejszej ochrony przed nadmiarem niechcianych bodźców dotykowych. Nie znoszą pewnych ubrań ze względu na ich fakturę. Próbując chronić się przed niespodziewanym dotykiem preferują długie rękawy i raczej długie spodnie. Jeśli już muszą chodzić po trawie czy po piasku na plaży to w klapkach, a najlepiej w butach. Trudno im wykonywać codzienne czynności samoobsługowe tak prozaiczne dla większości z nas. Trudno im znieść obcinanie włosów czy paznokci, nie lubią nawet czesania, mycia zębów czy twarzy. Pójście do dentysty staje się wyzwaniem ponad siły, powodując panikę i złość. Zajęcia plastyczne w szkole, gdzie trzeba malować palcami lub lepić w plastelinie lepiącej się do rąk, stają się horrorem nie do zniesienia. Nawet jedzenie przestaje być przyjemne, jeśli struktura pokarmu drażni. Bliskość drugiej osoby może być zagrażająca, a okazywanie uczuć, jeśli wiąże się z przytulaniem, całowaniem jest denerwujące i frustrujące. Smarowanie kremem twarzy odczuwa się jako tak nieprzyjemne, że powoduje często panikę na samą myśl o takiej czynności. Osoby z obronnością dotykową charakteryzuje ogólna niechęć i unikanie sytuacji mogących zakończyć się kontaktem dotykowym. W doświadczeniach klinicznych obserwuje się, że szczególnie wrażliwe dotykowo mogą być szyja, przedramiona, twarz i stopy. Obronność dotykowa może przeszkadzać w tworzeniu się relacji rodzic-dziecko a także w interakcjach z rówieśnikami podczas przyszłego rozwoju. Zachowania dzieci z tym typem zaburzeń integracji sensorycznej są często błędnie interpretowane przez rówieśników, rodziców i nauczycieli. Większość terapeutów obserwuje związki obronności dotykowej z chwiejnością emocjonalną. Bliskość innych wzmaga irytację , pobudzenie, stres uczucia niepokoju i napięcia. Dla wielu podawanie ręki jest nieprzyjemne i prawie wszyscy nie lubią przytulania i całowania. Szczególnie drażniące są sytuacje, gdy ktoś dotyka je lub obejmuje z tyłu, poza kontrolą wzrokową . Wrażenie irytacji jest zwielokrotnione na skutek zaskoczenia.