docSEKURYTYZACJA WIERZYTELNOŚCI LEASINGOWYCH Aspekty
download 
Reklamacja Transkrypt
SEKURYTYZACJA WIERZYTELNOŚCI LEASINGOWYCH Aspekty
SEKURYTYZACJA WIERZYTELNOŚCI LEASINGOWYCH Aspekty prawne Przemysław Cichulski Warszawa, 4-5 marca 2008 r. Plan prezentacji • Istota sekurytyzacji wierzytelności leasingowych • Korzyści z sekurytyzacji wierzytelności leasingowych • Regulacje prawne • Modele sekurytyzacji wierzytelności leasingowych • Przebieg procesu sekurytyzacji • Problemy prawne sekurytyzacji – wybrane zagadnienia Istota sekurytyzacji wierzytelności leasingowych • ůƚĞƌŶĂƚLJǁŶĞ ĨŝŶĂŶƐŽǁĂŶŝĞ ŽƉĂƌƚĞ ŶĂ ĂŬƚLJǁĂĐŚ͗ ǁŝĞƌnjLJƚĞůŶŽƑĐŝĂĐŚ nj Ƶŵſǁ ůĞĂƐŝŶŐƵ ;ƉƌnjĞĐŝǁŝĞŷƐƚǁŽ ĨŝŶĂŶƐŽǁĂŶŝĂ ŽƉĂƌƚĞŐŽ ŶĂ ƉĂƐLJǁĂĐŚ͕ ĐnjLJůŝ ŬĂƉŝƚĂůĞ ǁųĂƐŶLJŵ ŝ ŽďĐLJŵͿ • WŽnjĂďŝůĂŶƐŽǁĂ ;ůƵď ďŝůĂŶƐŽǁĂͿ ŵĞƚŽĚĂ ƉŽnjLJƐŬŝǁĂŶŝĂ ŬĂƉŝƚĂųƵ ŶĂ ĐĞůĞ ŝŶǁĞƐƚLJĐLJũŶĞ ŝ ŽďƌŽƚŽǁĞ ƉŽůĞŐĂũČĐĂ ŶĂ ƉƌnjĞŬƐnjƚĂųĐĞŶŝƵ ǁLJŽĚƌħďŶŝŽŶLJĐŚ ĂŬƚLJǁſǁ ůĞĂƐŝŶŐŽǁLJĐŚ ǁ ƉĂƉŝĞƌLJ ǁĂƌƚŽƑĐŝŽǁĞ ;ƚnjǁ͘ ^ ʹ ĂƐƐĞƚ ďĂĐŬĞĚ ƐĞĐƵƌŝƚŝĞƐͿ͕ ŬƚſƌĞ ŵŽŐČ ƐƚĂđ Ɛŝħ ƉƌnjĞĚŵŝŽƚĞŵ ŽďƌŽƚƵ Korzyści z sekurytyzacji wierzytelności leasingowych Finansowe • zmniejszenia wielkości kapitału regulacyjnego w relacji do aktywów – stworzenie warunków dla generowania nowych aktywów lub dla poprawy wskaźników kapitałowych, • zwiększenie płynności finansowej poprzez pozyskanie środków pienięŜnych, zamiast utrzymywania niepłynnych aktywów, • obniŜenie kosztów finansowania, • minimalizowanie niedopasowania zapadalności aktywów i wymagalności pasywów Rynkowe • zwiększenie moŜliwości ekspansji, • pozyskanie alternatywnego źródła finansowania na działalność bieŜącą lub rozwój, • osiąganie dodatkowych zysków z tworzenia coraz to nowych aktywów Regulacje prawne • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (w szczególności art. 92a – 92c oraz art. 104) • Ustawa z dnia 24 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (w szczególności art. 183 – 195 oraz art. 326) • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych • Inne (prawo wekslowe, ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, etc.) Cechy aktywów podlegających sekurytyzacji Homogeniczność z uwagi na rodzaj RóŜnorodność wypłacalności Podobieństwo: • terminów • warunków umów • statystycznej sprawdzalności wypłacalności 6 Modele sekurytyzacji wierzytelności leasingowych Modele sekurytyzacji Sekurytyzacja tradycyjna (true sale) Sekurytyzacja syntetyczna Subpartycypacja Sekurytyzacja poŜyczkowa Modele sekurytyzacji wierzytelności leasingowych sprzedaŜ aktywów (true sale) • • • • • Finansowanie pozabilansowe Wydzielenie puli aktywów przez Inicjatora i przeniesienie ich na spółkę celową oznacza wytransferowanie ryzyka spłat wierzytelności bankructwo Inicjatora nie wpływa na terminowość spłat rat kapitałowych i odsetek od wyemitowanych papierów. SPV od momentu sprzedaŜy aktywów jest ich prawnym wierzycielem i ryzyko SPV ogranicza się do posiadanych przez nią aktywów. SPV emituje papiery wartościowe nabywane przez inwestorów Cesja wierzytelności/nowacja Leasingodawca Emisja papierów dłuŜnych SPV Inwestor wierzytelności Leasingobiorcy Płatność za nabyte wierzytelności Płatność za nabyte papiery dłuŜne Modele sekurytyzacji wierzytelności leasingowych subpartycypacja Istota subpartycypacji: • brak transferu sekurytyzowanych aktywów do SPV – aktywa pozostają w bilansie Inicjatora; na SPV przechodzi wyłącznie ryzyko ekonomiczne • SPV nabywa prawo do otrzymywania od Inicjatora spłat kwot głównych oraz poŜytków wynikających z „subpartycypowanego” portfela aktywów (oraz kwot wynikających z realizacji zabezpieczeń) • Inicjator pozyskuje finansowanie ale istnieje ryzyko upadłości Inicjatora SprzedaŜ prawa do otrzymywania spłat kwot głównych oraz poŜytków z aktywów Inicjator SPV Cena za nabyte prawa Sekurytyzowane aktywa Emisja papierów dłuŜnych Cena za papiery dłuŜne DłuŜnicy Inwestorzy Modele sekurytyzacji wierzytelności leasingowych sekurytyzacja syntetyczna Istota sekurytyzacji syntetycznej: • brak transferu sekurytyzowanych aktywów do SPV – aktywa pozostają w bilansie Inicjatora • występuje transfer ryzyka kredytowego – SPV i Inwestorzy przejmują ryzyko poprzez CDS (Credit Default Swap) lub CLN (Credit-Linked Notes) • z reguły Inicjator nie pozyskuje finansowania Umowa derywatu kredytowego CDS – transfer ryzyka kredytowego Prowizja X bps za dany okres Inicjator „Ubezpieczony” Sekurytyzowane aktywa DłuŜnicy SprzedaŜ aktywów w przypadku negatywnego zdarzenia Wypłata pełnej wartości aktywów w przypadku negatywnego zdarzenia SPV “Ubezpieczyciel” Emisja papierów dłuŜnych Cena za papiery dłuŜne Inwestorzy Modele sekurytyzacji wierzytelności leasingowych sekurytyzacja poŜyczkowa (niestosowana) Istota sekurytyzacji poŜyczkowej: • emisja papierów wartościowych opartych bezpośrednio o określony portfel wierzytelności • Inwestorzy uzyskują pierwszeństwo w zaspokojeniu się z określonych aktywów stanowiących podstawę emisji • pozyskanie finansowania przez Inicjatora • zakres odpowiedzialności Inicjatora ograniczony do sekurytyzowanych aktywów (wyłączona moŜliwość zaspokojenia się z innych składników majątku Inicjatora) • ograniczenia wynikające z art. 8 ustawy o obligacjach – Inwestor odpowiada całym swoim majątkiem za wykup obligacji Emisja dłuŜnych papierów wartościowych Inicjator Sekurytyzowane aktywa DłuŜnicy Inwestorzy Cena za nabyte papiery wartościowe Próby tworzenia struktury w oparciu o emisję listów zastawnych lub obligacji przychodowych Przebieg proces sekurytyzacji wierzytelności leasingowych RóŜny, w zaleŜności od: • leasingodawcy dokonującego transakcji (bank, spółka nie będąca bankiem); • podmiotu emisyjnego (fundusz sekurytyzacyjny, SPV) • celów, jakie mają być osiągnięte (finansowanie bilansowe czy pozabilansowe); • wybranego modelu sekurytyzacji (true sale, syntetyczna, subpartycypacyjna) Przebieg proces sekurytyzacji wierzytelności leasingowych – c.d. ƚĂƉϭͲ ĂŝŶŝĐũŽǁĂŶŝĞƉƌŽŐƌĂŵƵ • ƌĂŶǏĞƌnjďLJǁĂ^WsǁLJŽĚƌħďŶŝŽŶĞŶĂůĞǏŶŽƑĐŝ͘ • ^WsĞŵŝƚƵũĞƉĂƉŝĞƌLJǁĂƌƚŽƑĐŝŽǁĞ͘_ƌŽĚŬŝƵnjLJƐŬĂŶĞƉŽƉƌnjĞnjĞŵŝƐũħƉŽƐųƵǏČ^WsĚŽnjĂƉųĂƚLJ njĂnjĂŬƵƉŝŽŶĞŶĂůĞǏŶŽƑĐŝ͘ • /ŶǁĞƐƚŽƌnjLJŶĂďLJǁĂũČĐǁLJĞŵŝƚŽǁĂŶĞƉĂƉŝĞƌLJǁĂƌƚŽƑĐŝŽǁĞƉƌnjĞŬĂnjƵũČƑƌŽĚŬŝƉŝĞŶŝħǏŶĞ͘ ^WsnjĞƑƌŽĚŬſǁnjƌĞĂůŝnjŽǁĂŶLJĐŚƉƌnjĞnjĚųƵǏŶŝŬſǁƉųĂƚŶŽƑĐŝǁLJŬƵƉŝƉĂƉŝĞƌLJǁĂƌƚŽƑĐŝŽǁĞŽĚ /ŶǁĞƐƚŽƌſǁ͕ŬƚſƌnjLJŽƚƌnjLJŵĂũČnjĂĂŶŐĂǏŽǁĂŶLJŬĂƉŝƚĂųǁƌĂnjnjŶĂůĞǏŶLJŵŝŽĚƐĞƚŬĂŵŝ͘ • ^WsƉųĂĐŝĂƌĂŶǏĞƌŽǁŝƉŽƵƉůĂƐŽǁĂŶŝƵĞŵŝƐũŝ͘^WsƉŽďŝĞƌĂƉƌŽǁŝnjũħnjĂǁLJŬŽŶĂŶČƵƐųƵŐħ͘ ƚĂƉϮͲ KďƐųƵŐĂƉƌŽŐƌĂŵƵ ŝħǏĂƌŽďƐųƵŐŝƉƌŽŐƌĂŵƵƐĞŬƵƌLJƚLJnjĂĐũŝƐƉŽĐnjLJǁĂŶĂ^Ws͕ŬƚſƌĂ͗ • ĐnjƵǁĂŶĂĚƉƌĂǁŝĚųŽǁŽƑĐŝČƉƌnjĞƉųLJǁſǁƉŝĞŶŝħǏŶLJĐŚ • ŬŽŶƚƌŽůƵũĞƚĞƌŵŝŶŽǁŽƑđǁLJƉĞųŶŝĂŶŝĂnjŽďŽǁŝČnjĂŷƉƌnjĞnjĂƌĂŶǏĞƌĂ • ŵŽŶŝƚŽƌƵũĞƌĞĂůŝnjĂĐũħƉƌnjĞnjĚųƵǏŶŝŬſǁƉųĂƚŶŽƑĐŝ • ƉƌŽǁĂĚnjŝƐƉƌĂǁŽnjĚĂǁĐnjŽƑđ • ĚŽŬŽŶƵũĞƌŽnjůŝĐnjĞŷƉƌŽŐƌĂŵƵ ƚĂƉϯͲ ĂŵŬŶŝħĐŝĞƉƌŽŐƌĂŵƵ • tŵŽŵĞŶĐŝĞnjĂƉĂĚĂůŶŽƑĐŝĚĂŶĞũƐĞƌŝŝŝŶǁĞƐƚŽƌnjLJƉƌnjĞĚƐƚĂǁŝĂũČĚŽǁLJŬƵƉƵǁĐnjĞƑŶŝĞũ ŶĂďLJƚĞƉĂƉŝĞƌLJǁĂƌƚŽƑĐŝŽǁĞ͘ • ^WsĚŽŬŽŶƵũĞǁLJŬƵƉƵnjĞƑƌŽĚŬſǁƵnjLJƐŬŝǁĂŶLJĐŚŽĚĚųƵǏŶŝŬſǁƚLJƚƵųĞŵǁLJƉĞųŶŝĂŶŝĂ njŽďŽǁŝČnjĂŷƉŝĞŶŝħǏŶLJĐŚǁLJŶŝŬĂũČĐLJĐŚnjŬŽŶƚƌĂŬƚƵƌĞĂůŝnjŽǁĂŶĞŐŽƉƌnjĞnjĂƌĂŶǏĞƌĂ ;ƉŝĞƌǁŽƚŶĞŐŽǁŝĞƌnjLJĐŝĞůĂͿ͘ • ĂŬŽŷĐnjĞŶŝĞƉƌŽŐƌĂŵƵƐĞŬƵƌLJƚLJnjĂĐũŝŶĂƐƚħƉƵũĞŐĚLJ^WsǁLJŬƵƉŝǁƐnjLJƐƚŬŝĞǁLJĞŵŝƚŽǁĂŶĞ ƐĞƌŝĞƉĂƉŝĞƌſǁǁĂƌƚŽƑĐŝŽǁLJĐŚŝĚŽŬŽŶĂŽƐƚĂƚĞĐnjŶLJĐŚƌŽnjůŝĐnjĞŷnjĂƌĂŶǏĞƌĞŵ͘ Problemy prawne sekurytyzacji – wybrane zagadnienia Sekurytyzacja Tradycyjna (true sale) Fundusz sekurytyzacyjny Bank • Art. 104 u 2 p 5 Pb – wolno ujawnić TB • Art. 92c Pb – zgoda dłuŜnika banku i dłuŜnika zabezpieczeń + oświadczenie o poddaniu się egzekucji • Art. 326 UFi – nie trzeba zgody dłuŜnika gdy NPL sprzed 01.07.2004 r. • Tarcza podatkowa SPV Spółka leasingowa • W przypadku wierzytelności niebankowych zgoda dłuŜnika nie jest wymagana (art. 509 par. 1 k.c.) • Ochrona danych osobowych gdy dłuŜnikiem jest os. fiz. •Brak tarczy podatkowej Bank • Art. 104 u 2 p 6 Pb – wolno ujawnić TB (ale tylko gdy inicjator jest serwiserem) • Problem z TB przy umowach o rating lub ubezpieczenie • Nie potrzeba zgody dłuŜnika banku, dłuŜnika zabezpieczeń, nie trzeba oświadczenia o poddaniu się egzekucji (nie ma zastosowania art. 92c Pb) • Nie ma zastosowania art. 326 UFi • Brak tarczy podatkowej Spółka leasingowa • Ochrona danych osobowych gdy dłuŜnikiem jest os. fiz. • Nie ma zastosowania art. 104 Pb – brak kwestii TB • Nie potrzeba zgody dłuŜnika banku, dłuŜnika zabezpieczeń, nie potrzeba oświadczenia o poddaniu się egzekucji (nie ma zastosowania art. 92c Pb) • Nie ma zastosowania art. 326 UFi • Brak tarczy podatkowej
