Historia sekurytyzacji Ogólnie o sekurytyzacji Wielka

Windykacja.pl - Rozwój sekurytyzacji w Europie
Rozwój sekurytyzacji w Europie
Ostatnia zmiana: 2011-11-22 18:25:52
Sekurytyzacja to narzędzie finansowe w Polsce cieszące się bardzo dużym zainteresowaniem. Powodów
tego stanu jest kilka, najważniejsze z nich są takie, że dzięki regulacjom prawnym są one korzystne zarówno
dla sprzedających jak i nabywających wierzytelności, inwestorom zaś przynoszą bardzo wysokie zyski.
Proces sekurytyzacji jest trudny i skomplikowany, aczkolwiek bardzo ważny. W niektórych krajach
sekurytyzowane jest niemalże wszystko: wierzytelności bankowe (przyszłe lub przeszłe), należności
telekomunikacyjne, należności za dostarczanie energii elektrycznej czy innych mediów a nawet tantiemy
muzyczne czy przychody z koncertów.
Historia sekurytyzacji
Początki sekurytyzacji sięgają lat 70-tych kiedy międzynarodowe koncerny, w związku z narastającymi
potrzebami finansowania bieżącej działalności zmuszone były do pozyskania kapitału niskimi kosztami.
Zaczęły one emitować różnego rodzaju papiery wartościowe, które dzięki emisji z pominięciem pośrednika
bankowego były wyjątkowo tanią i dogodną formą pozyskiwania środków finansowych a których
oprocentowanie było wyższe niż w bankach. Przedsiębiorstwa te dzięki swojej pozycji oraz know-how
stawały się samodzielnymi emitentami usług finansowych. Proces przejścia z tradycyjnego finansowania
kredytami bankowymi na emisje papierów wartościowych został nazwany securitzsation .
Ogólnie o sekurytyzacji
W procesie sekurytyzacji bierze udział kilka podmiotów:
special purpose vehicle (SPV) czyli spółka specjalnego przeznaczenia, SPV emituje papiery
wartościowe, których zabezpieczeniem są wierzytelności (nabywca wierzytelności)
Inicjator (originator) - podmiot, który z całej puli wydziela część swojego majątku, który będzie podlegał
procesowi sekurytyzacji.
Ponadto w procesie sekurytyzacji biorą również udział: partnerzy swampowi, agencje ratingowe oraz
oczywiście inwestorzy. Przedmiotem sekurytyzacji są ABS (Asset Backed Securities) czyli papiery
wartościowe wyemitowane w procesie sekurytyzacji (obecnie znane są również inne typy papierów
wartościowych w procesie sekurytyzacji np. CDS, MBS).
Europejski rynek sekurytyzacyjny pomimo, że pojawił się później niż w Stanach Zjednoczonych, jest bardzo
konkurencyjny i dobrze rokujący. Rynek europejski jest dość bezpieczny, co potwierdzają badania różnych
agencji ratingowych. Prym w sekurytyzacji w Europie wiedzie Wielka Brytania oraz Hiszpania.
Sekurytyzacja polega na wydzielaniu z bilansu pewnej puli wierzytelności oraz sprzedaż ich do SPV. Środki
na zakup pochodzą od inwestorów, którzy mają zapewniony odpowiedni zysk z inwestycji w określonym
czasie.
Wielka Brytania
W Wielkiej Brytanii, w której największy udział w sekurytyzacji ma sekurytyzacja tradycyjna (nie syntetyczna)
http://www.windykacja.pl/wiadomosci,rozwoj-sekurytyzacji-w-europie.html
1/3
2017-03-07 13:58:04
Windykacja.pl - Rozwój sekurytyzacji w Europie
jednolity akt prawny regulujący w pełni proces sekurytyzacji został wprowadzony w 1999 roku (wcześniej był
on rozproszony w wielu aktach prawnych), akt ten został opracowany przez brytyjski nadzór finansowy FSA
(Financial Serivces Authority).
W Wielkiej Brytanii dłużnik musi wyrazić zgodę na sekurytyzację swojego długu. Korzyści podatkowe w
Zjednoczonym Królestwie są mniej więcej podobne do polskich, rynek brytyjski wydaje się jednak być
bardziej otwartym i lepiej dokapitalizowanym.
Hiszpania
Hiszpańska regulacja prawna dotycząca procesu sekurytyzacji wierzytelności hipotecznych pojawiła się w
1991 roku, umożliwiała ona pozabilansowe traktowanie aktywów zabezpieczonych hipotecznie pod
warunkiem ich sprzedaży. Nadzór nad procesem sekurytyzacji prowadzi Komisja Nadzoru Giełdowego
(Comisión National del Mercado de Valores).
ABS muszą spełniać pewne wymogi:
ich emisja musi być poprzedzona audytem wierzytelności
ABS są poddawane ratingowi
emisja odbywa się na oficjalnym rynku
emisja musi być zweryfikowana i zarejestrowana w nadzorze giełdowym
W 1993 roku pojawiła się nowa ustawa regulująca w pełni proces sekurytyzacji (nie tylko wierzytelności
hipotecznych, nie tylko przeterminowanych ale też i przyszłych wierzytelności). Dłużnik nie musi wyrażać
zgody na sekurytyzacje swojego zadłużenia jeżeli dotyczy ona wierzytelności hipotecznych. W pozostałych
przypadkach dłużnik musi wyrazić taką zgodę w umowie kredytowej.
Niemcy
Niemcy nie posiadają jednolitego systemu prawnego - proces sekurytyzacji został wypracowany w oparciu o
istniejące rozwiązania. Pierwsze transakcje sekurytyzacyjne miały jednak miejsce w tym kraju już w 1990
roku. Niemiecki system finansowy oparty był w tamtym czasie na stabilności oraz mocnym rynku, na którym
dominowały produkty hipoteczne a brak presji na konieczność korzystania z rozwiązań sekurytyzacyjnych
sprawił, że rynek sekurytyzacji zaczął się w tym kraju dość swobodnie i wcześnie rozwijać.
Nadzorem nad rynkiem sekurytyzacji w Niemczech zajmuje się Urząd Nadzoru Finansowego (Bundesanstalt
Fur Finanzdienstleistungsaufsicht - BAFin). W 1997 roku wydał on okólnik dla instytucji finansowych
zajmujących się sekurytyzacją, w myśl którego:
nie ma możliwości regresu inicjatora do sprzedanych aktywów,
wierzytelności są sprzedawane na podstawie cesji wierzytelności,
nie ma możliwości wymiany aktywów,
istnieje możliwość wykupienia 10% aktywów od SPV (tylko pod warunkiem zapłaty dla inwestorów),
inicjator nie może kredytować SPV ani innego podmiotu pozostającego w grupie kapitałowej, poza tym:
nie może występować powiązanie pomiędzy inicjatorem a nabywcą, musi być pełna rozbieżność nazw
podmiotu kupującego i sprzedającego.
Polska
http://www.windykacja.pl/wiadomosci,rozwoj-sekurytyzacji-w-europie.html
2/3
2017-03-07 13:58:04
Windykacja.pl - Rozwój sekurytyzacji w Europie
W Polsce najpopularniejszą formą sekurytyzacji jest sekurytyzacja syntetyczna, zwana również
subpartycypacyjną. Polega ona na tym, że inicjator częściowo zatrzymuje w bilansie zyski, na SPV zostaje
przeniesione prawo do części lub całości zysków.
W Polsce sekurytyzacja to przede wszystkim nabywanie wierzytelności przeterminowanych, gdzie rolę SPV
pełnią specjalnie utworzone przy towarzystwach funduszy inwestycyjnych Fundusze Sekurytyzacyjne
Zamknięte, standaryzowane bądź niestandaryzowane (ustawa o funduszach inwestycyjnych nie dopuszcza
możliwości przeprowadzenia procesu sekurytyzacji przez fundusz otwarty). Oznacza to, że nieliczna grupa
inwestorów ma możliwość uczestniczenia w procesie sekurytyzacji a możliwości umorzenia jednostek (ABS)
są ściśle określone w umowach. Wartość jednej jednostki jest dość wysoka, powyżej kilkuset tysięcy złotych.
Proces dochodzenia należności powierzany jest wyspecjalizowanym pod tym kątem firmom windykacyjnym,
które działają jako serwiserzy procesu sekurytyzacji. Ważne podkreślenia jest to, że zarówno fundusze
sekurytyzacyjne jak i serwiserzy podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego, serwiserem nie może
więc zostać każda firma, lecz ta, która spełnia wszystkie wymagania finansowe, ekonomiczne, techniczne i
administracyjne oraz uzyskała zgodę KNF na serwisowanie wierzytelności.
Regulacja prawna dotycząca sekurytyzacji wierzytelności pojawiła się w 2003 roku. Rynek jednak stale się
rozwija i już na dzień dzisiejszy przeprowadzono kilka transakcji sekurytyzacji wierzytelności przyszłych (tych,
które powstaną), jedną z największych takich transakcji przeprowadził Citi Bank Handlowy S.A. Pierwsze
transakcje sekurytyzacyjne w Polsce prowadził wrocławski KRUK S.A. (jako serwiser) ze specjalnie
powołanym SPV - Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym PROKURA
(administratorem funduszu był wtedy Commercial Union BPH TFI, obecnie jest to Copernicus Capital TFI fundusze sekurytyzacyjne są tworzone przy Towarzystwach Funduszy Inwestycyjnych). Wkrótce pojawiły się
kolejne fundusze, zaś Kruk słynący z tego, że jest zawsze o krok do przodu przed konkurencją miał już
utworzone cztery Fundusze Sekurytyzacyjne: NS FIZ Prokura, NS FIZ Prokulus, NS FIZ Sekura, NS FIZ
Bison. Ten ostatni przeprowadził kilka ważnych transakcji sekurytyzacji wierzytelności korporacyjnych,
których wartości jednostkowe przekraczały kwoty kilku milionów złotych, warto tutaj dodać, że w kilku
transakcjach brał udział największy wówczas bank inwestycyjny Lehmann Brothers Bank.
W Polsce dłużnik musi wyrazić zgodę na sekurytyzację wierzytelności, takie klauzule są jednak integralną
częścią umowy, w związku z tym procesy sekurytyzacji odbywają się bez większych problemów.
Fundusze sekurytyzacyjne posiadają pewnego rodzaju przywileje, jednym z nich jest sekurytyzacyjny tytuł
egzekucyjny, będący niczym innym jak wyciągiem z ksiąg funduszu opatrzonym pieczęcią funduszu
(analogia do już mało użytecznego Bankowego Tytułu Egzekucyjnego). Ponadto fundusze mają prawo do
zaspokajania się z wierzytelności hipotecznych będąc w tej samej kategorii co banki.
Autor: Marcin Łysuniec
http://www.windykacja.pl/wiadomosci,rozwoj-sekurytyzacji-w-europie.html
3/3
2017-03-07 13:58:04