Chemia
Transkrypt
Chemia
KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE Etap szkolny rok szkolny 2008/2009 wylosowany numer uczestnika konkursu Dane dotyczące ucznia (wypełnia Komisja Konkursowa po rozkodowaniu prac) ……………………………………………………….. ……………………………………………………….. Tabela zbiorcza wyników: Test WW 20 pkt. Zadanie 1 4 pkt. Zadanie 2 3 pkt. Zadanie 3 3 pkt. Zadanie 4 6 pkt. Zadanie 5 3 pkt. Zadanie 6 5 pkt. Zadanie 7 4 pkt. Zadanie 8 2 pkt. RAZEM 50 pkt. Uczeń uzyskał ………. pkt./50 pkt. Decyzja Komisji Konkursowej o uczestniczeniu ucznia w etapie rejonowym konkursu (min. 42 pkt.): TAK NIE Witaj w Szkolnym Konkursie Chemicznym! Masz przed sobą 20-zadaniowy test wielokrotnego wyboru (WW) oraz 8 zadań otwartych. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 60 minut. W zadaniach wielokrotnego wyboru tylko jedna odpowiedź (A, B, C lub D) jest poprawna. Zaznacz ją, a następnie wpisz do tabelki znajdującej się pod zadaniem 20. Dalsze zadania wymagają Twojej odpowiedzi w wyznaczonym miejscu. Staraj się pisać wyraźnie. Pamiętaj o zamieszczeniu wszystkich etapów rozwiązania zadań, bilansowaniu równań reakcji. Masz prawo korzystać z układu okresowego, tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków w wodzie oraz kalkulatora. Staraj się tak gospodarować czasem, aby mieć jeszcze moŜliwość sprawdzenia całości. Powodzenia! Część I - TEST WW 1. Które z przedstawionych niŜej zdań jest fałszywe? A. B. C. D. 2. Spośród atomów wybierz ten, który zawiera największą liczbę neutronów. A. B. 3. Rtęć składa się z atomów rtęci. Woda składa się z cząsteczek tlenku wodoru. Amoniak składa się z atomów amoniaku. Tlenek magnezu składa się z cząsteczek tlenku magnezu. 109 47 Ag 123 51 Sb Woda nie jest produktem reakcji: A. B. C. D. kwasu z wodorotlenkiem, wodorotlenku z tlenkiem niemetalu, kwasu z tlenkiem metalu, tlenku metalu z tlenkiem niemetalu. C. D. 124 50 Sn 126 54 Xe 4. Uczeń wymienił róŜne przykłady mieszanin: I – powietrze, II – ocet, III – woda z piaskiem, IV – Ŝelazo z siarką. Mieszaniny jednorodne to: A. B. 5. Azot Tlen C. D. Wodór Tlenek węgla(IV) 10 razy 12 razy C. D. 14 razy 16 razy Które z przedstawionych niŜej zdań jest fałszywe? A. B. C. D. 8. tylko II III i IV Ile razy masa balonu o objętości 10dm3 wypełnionego tlenem jest większa od masy takiego samego balonu wypełnionego wodorem? Gęstość tlenu – 1,43g/dm3, a wodoru – 0,089g/dm3. A. B. 7. C. D. Który gaz zmieszany z powietrzem tworzy mieszaninę wybuchową? A. B. 6. tylko I I i II KaŜdy atom posiada taką samą liczbę protonów i neutronów. Bezpośredni wpływ na masę atomu ma liczba protonów i neutronów. Elektrony walencyjne to te, które znajdują się najdalej jądra atomowego. Liczba elektronów walencyjnych ma wpływ na wartościowość pierwiastka. Nauczyciel wykonał doświadczenie, które ilustruje rysunek: Ca I K II Na Mg III IV woda + fenoloftaleina Który metal przereagował najszybciej? A. B. 9. C. D. Ca Mg Która z wymienionych niŜej par substancji nie reaguje ze sobą? A. B. 10. K Na K2O i H2O Ba i H2O C. D. CaO i CO2 CaO i S Oto równanie reakcji Ŝelaza z parą wodną: …Fe + …H2O …Fe3O4 + …H2 Jakie kolejne współczynniki stechiometryczne powinny wystąpić w tym równaniu? A. B. 3, 1, 1, 4 2, 3, 1, 3 C. D. 3, 4, 1, 4 3, 2, 1, 2 11. Oto schemat przedstawiający zachodzące procesy chemiczne. Li X Li2O Y LiOH Z Jakie reagenty kryją się pod literami X, Y, Z? A. B. C. D. 12. C. D. Skraplanie i topnienie Parowanie i skraplanie podgrzać roztwór, przesączyć roztwór, C. D. dolać odpowiednią ilość wody, dosypać odpowiednią ilość soli. Cr2O3 Cu2O C. D. FeO Fe2O3 CuCl2 i Na2S CuSO4 i H2S C. D. Cu(NO3)2 i K2S Odpowiedzi A, B, C są poprawne. syntezy, Analizy C. D. Wymiany utlenienia i redukcji Kwas krzemowy to substancja galaretowata, praktycznie nierozpuszczalna w wodzie. Który zestaw substratów pozwala otrzymać ten kwas? A. B. 19. Parowanie i krystalizację Sublimację i resublimację Proces otrzymywania wapna gaszonego z wapna palonego jest przykładem reakcji: A. B. 18. Z = 4 i Z = 12 Wszystkie wymienione Słabo rozpuszczalną sól CuS moŜna otrzymać mieszając roztwory: A. B. 17. C. D. W tlenku pewnego metalu stosunek masowy pierwiastków wynosi 8 : 1. Tlenkiem tym jest: A. B. 16. Z = 4 i Z = 10 Z = 10 i Z = 12 Aby z roztworu soli o stęŜeniu 20% uzyskać roztwór o stęŜeniu 5% naleŜy: A. B. 15. Z H2 H2O H2O H2O Jakie przemiany fizyczne wykorzystuje się w procesie destylacji wody? A. B. 14. Y H2O H2O H2O O2 Które z pierwiastków o liczbach atomowych: Z = 4, Z = 10, Z = 12 wykazują podobne właściwości chemiczne? A. B. 13. X O2 O2 H2O H2 SiO2 + H2O Na2SiO3 + HCl C. D. SiO2 + NaOH Na2SiO3 i CaCl2 W nauce o minerałach często stosuje się wzory tlenkowe soli, np.: Al2(CO3)3 = Al2O3 · 3CO2 = Al2C3O9 Który z napisanych niŜej wzorów tlenkowych dotyczy azbestu Mg3H4Si2O9? A. B. MgO · SiO2 · H2O MgO · 2SiO2 · 2H2O C. D. 3MgO · 2SiO2 · H2O 3MgO · 2SiO2 · 2H2O 20. W probówce znajduje się roztwór nieznanej soli. Aby ją zidentyfikować wykonano dwie próby: I – po dodaniu roztworu NaOH wytrącił się niebieski, galaretowaty osad, II – po dodaniu roztworu AgNO3 wytrącił się biały, serowaty osad, ciemniejący pod wpływem światła. Tą solą jest: A. B. CuCl2 CuSO4 C. D. MgCl2 BaCl2 Wpisz do tabeli wybrane przez Ciebie odpowiedzi: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Część II – ZADANIA OTWARTE ZADANIE 1 (4 pkt.) Przyporządkuj podanym określeniom A, B, C, D symbole odpowiednich pierwiastków. Wybierz te pierwiastki ze zbioru: lit, krzem, magnez, chlor, glin, jod. A. Znajduje się w piątym okresie: ………………… B. Zawiera 3 elektrony walencyjne: ………………….. C. Zawiera 3 protony: …………………. D. Znajduje się w drugiej grupie: ……………….. ZADANIE 2 (3 pkt.) Siarczan(VI) pewnego I – wartościowego metalu ma masę cząsteczkową 312u. Ustal, wykonując niezbędne obliczenia jaki to metal. Zapisz wzór soli. Obliczenia: Metal to: ……………………. Wzór soli: ……………………. ZADANIE 3 (3 pkt.) Zaklasyfikuj kaŜde z przedstawionych równań reakcji do odpowiednich typów. A. B. C. D. E. F. G. 2Mg + CO2 2MgO + C C + CO2 2CO 2HgO 2Hg + O2 2Mg + O2 2MgO CaCO3 CaO + CO2 2Cu + S Cu2S Mg + 2HCl MgCl2 + H2 Reakcje syntezy: ………………….. Reakcje analizy: ………………….. Reakcje wymiany: ………………….. ZADANIE 4 (6 pkt.) Napisz równania reakcji zachodzących pomiędzy parami związków stosując zapis cząsteczkowy, jonowy – pełny i jonowy – skrócony. A. glin + kwas solny …………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………….. B. siarczan(VI) Ŝelaza(III) + wodorotlenek potasu …………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………….. ZADANIE 5 (3 pkt.) Stwierdzono, Ŝe w roztworze na kaŜde 50 cząsteczek wody przypada jedna cząsteczka CaBr2. Oblicz stęŜenie procentowe tego roztworu. Obliczenia: Odpowiedź: ………………………………………………………………………………. ZADANIE 6 (5 pkt.) Przeczytaj uwaŜnie stwierdzenia. Jeśli to prawda, wpisz X pod literą P (prawda). Jeśli zdanie mija się z prawdą wpisz X pod F(fałsz). P C. W reakcji: Fe2O3 + 3C 3CO + 2Fe węgiel pełni rolę reduktora. Reakcję, podczas przebiegu której wydziela się energia nazywamy endoenergetyczną. Zapis 2O3 oznacza dwie cząsteczki ozonu. D. Wapń jest metalem aktywniejszym od magnezu. E. Zapisy: A. B. 40 19 X i F 40 20 X oznaczają izotopy. ZADANIE 7 (4 pkt.) W 2 kg wody rozpuszczono 200g soli o nazwie chlorek potasu, który w 5 procentach jest zanieczyszczony chlorkiem sodu. Ile wynosi stęŜenie procentowe chlorku potasu i stęŜenie procentowe chlorku sodu w tym roztworze? Obliczenia: Odpowiedź: ……………………………………………………………………………… ZADANIE 8 (2 pkt.) Na podstawie równania reakcji: PbO2 + 2C Pb + 2CO Oblicz, ile gramów węgla przereaguje z 23,9g tlenku ołowiu(IV). Obliczenia: Odpowiedź: ……………………………………………………………………………… BRUDNOPIS: BRUDNOPIS KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE Etap rejonowy rok szkolny 2008/2009 wylosowany numer uczestnika konkursu Dane dotyczące ucznia (wypełnia Komisja Konkursowa po rozkodowaniu prac) ……………………………………………………….. ……………………………………………………….. Tabela zbiorcza wyników: WW 15 pkt. Zad.1 3 pkt. Zad. 2 3 pkt. Zad. 3 2 pkt. Zad. 4 5 pkt. Zad. 5 4 pkt. Zad. 6 7 pkt. Zad. 7 2 pkt. Zad. 8 4 pkt. Zad. 9 3 pkt. Zad. 10 2 pkt. RAZEM 50 pkt. Uczeń uzyskał ………. pkt./50 pkt. Decyzja Komisji Konkursowej o zakwalifikowaniu się ucznia do Konkursu Wojewódzkiego (min. 45 pkt.): TAK NIE Witaj w Rejonowym Konkursie Chemicznym! Masz przed sobą 15-zadaniowy test wielokrotnego wyboru (WW) oraz 10 zadań otwartych. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 90 minut. W zadaniach wielokrotnego wyboru tylko jedna odpowiedź (A, B, C lub D) jest poprawna. Zaznacz ją w teście, a następnie wpisz do tabelki za zadaniem 15. Dalsze zadania wymagają Twojej odpowiedzi w wyznaczonym miejscu. Staraj się pisać wyraźnie (nie ołówkiem). Pamiętaj o zamieszczeniu wszystkich etapów rozwiązania zadań obliczeniowych, bilansowaniu równań reakcji. Masz prawo korzystać z układu okresowego, tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków w wodzie i kalkulatora. Staraj się tak gospodarować czasem, aby mieć jeszcze moŜliwość sprawdzenia całości. Powodzenia! Część I - TEST WW 1. Liczba protonów w atomie X jest równa liczbie neutronów w atomie Y. Wybierz parę, która spełnia podany warunek. A) B) C) D) 2. atom Y 23 11 Na 12 6 C 23 11 Na 24 12 Mg Największą masę cząsteczkową ma substancja o wzorze: A) B) 3. atom X 24 12 Mg 24 12 Mg 12 6 C 23 11 Na Na2CO3 Ca(NO3)2 C) D) Mg3(PO4)2 Al2(SO4)3 Oto zestaw róŜnych gazów: O2, H2, CO2, CO. Gazy palne to: A) B) O2 i CO H2 i CO C) D) O2, H2 i CO2 H2, CO2 i CO 4. W wyniku rozkładu 0,25 mola tlenku rtęci(II) powstaje w warunkach normalnych następująca ilość tlenu: A) B) 32g 16g C) D) 8g 4g Tabela dotycząca zadań 5,6,7. Rozpuszczalność wybranych substancji w zaleŜności od temperatury. substancja 10 31,0 20,9 35,8 190,0 KCl KNO3 NaCl sacharoza 20 34,0 31,6 36,0 204,0 Temperatura w °C 30 40 37,0 40,0 45,8 63,9 36,3 36,9 225,0 245,0 50 42,6 85,5 37,0 278,0 60 45,5 110,0 37,3 294,0 5. W przypadku której substancji rozpuszczalność w najmniejszym stopniu zaleŜy od temperatury? A) C) NaCl KCl B) D) sacharoza KNO3 6. W 100g wody o temperaturze 50°C rozpuszczono 270g sacharozy. Ile gramów tej substancji wykrystalizowało po ochłodzeniu roztworu do temperatury 30°C? A) B) 7. 53g 45g 24,5g 67,4g C) D) 85,5g 110g Chlorku glinu nie moŜna otrzymać w wyniku reakcji: A) B) C) D) 9. C) D) Do 100g wody o temperaturze 50°C dodano 110g azotanu(V) potasu. Ile gramów tego związku nie rozpuściło się? A) B) 8. 270g 225g metalu z niemetalem, metalu z kwasem, wodorotlenku z kwasem, wodorotlenku z tlenkiem niemetalu. Związek o wzorze CH2=CHCl jest produktem reakcji: A) B) etenu z chlorem etynu z wodorem C) D) etynu z chlorowodorem etenu z chlorowodorem 10. W wyniku całkowitego spalenia 1 mola pewnego węglowodoru powstają 4 mole wody. Ilość tlenu zuŜytego do spalenia wynosi 7 moli. Węglowodorem tym jest: A) B) pentyn propen C) D) pentan propyn 11. Trójwartościowy metal wchodzący w skład siarczanu(VI) o masie cząsteczkowej 400u to: A) B) glin Ŝelazo C. D. mangan chrom 12. Reakcja 3Ca2+ + 2PO43- Ca3(PO4)3 nie moŜe przebiegać między substancjami, których wzory podano w zestawie: A) B) CaCl2 i K3PO4 Ca(OH)2 i H3PO4 C) D) Ca i H3PO4 Ca(NO3)2 i H3PO4 13. Który z alkanów ma największą gęstość? A) B) C12H26 C10H22 C) D) C7H16 C6H14 14. WskaŜ zdanie nieprawdziwe dotyczące związku: CH3-CH2-CH2-CH2-CH3 A) B) C) D) jest węglowodorem nasyconym ma wzór sumaryczny C5H12 zawiera wiązania wielokrotne jego masa cząsteczkowa wynosi 72u 15. Które z właściwości alkoholi wzrastają zgodnie z kierunkiem strzałki? CH3OH, C2H5OH, C3H7OH, C4H9OH, C5H11OH A) B) C) D) Rozpuszczalność w wodzie, gęstość, temperatura wrzenia Gęstość, temperatura wrzenia Rozpuszczalność w wodzie, gęstość Rozpuszczalność w wodzie, temperatura wrzenia Wpisz do tabeli wybrane przez Ciebie odpowiedzi: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Część II – ZADANIA OTWARTE ZADANIE 1 (3 pkt.) Suma liczby protonów, neutronów i elektronów w atomie pewnego pierwiastka X jest równa 40. Liczba neutronów w jądrze tego pierwiastka jest o 1 większa od liczby protonów. Podaj liczbę atomową i masową oraz nazwę pierwiastka X. Zapisz obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź: ………………………………………………………………………………….. ZADANIE 2 (3 pkt.) W 0,5dm3 wody rozpuszczono 945cm3chloru (objętość liczona w warunkach normalnych). Gęstość chloru wynosi 3,17g/dm3. Oblicz stęŜenie procentowe otrzymanej wody chlorowej. Obliczenia: Odpowiedź: …………………………………………………………………………………. ZADANIE 3 (2 pkt.) Napisz równanie reakcji otrzymywania tlenku glinu w wyniku reakcji: a) syntezy ……………………………………………………………………………….. b) analizy ………………………………………………………………………………… ZADANIE 4 (5 pkt.) Podaj wzory substancji, które rozpuszczone w wodzie tworzą: wzór rozpuszczonej substancji a) wodę bromową …………………………………. b) wodę utlenioną …………………………………. c) wodę amoniakalną …………………………………. d) wodę wapienną …………………………………. e) wodę sodową …………………………………. ZADANIE 5 (4 pkt.) W laboratorium znajduje się roztwór otrzymany w wyniku rozpuszczenia 25g soli uwodnionej CuSO4 · 5H2O w 50cm3 wody. Ile wody naleŜy dolać, aby rozcieńczyć ten roztwór do stęŜenia 10%? Zapisz obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź: ………………………………………………………………………………. ZADANIE 6 (7 pkt.) Uzupełnij równania reakcji. Podaj symbole i wzory substancji oznaczonych literami. Dobierz współczynniki. Fe + Cl2 A Fe + Cl2 …………. A + NaOH B B + NaCl Fe2O3 + CaO + C ………….. Fe2O3 + …………… C CaO + …………… ……………. D D + CO2 E + HCl CaCl2 + C + F H3PO4 E ……….. + NaOH ………... + NaCl + C C + CO2 ………….. + CO2 ………….. + …………. …………. + HCl CaCl2 + ……… + CO2 …………. + …………. H3PO4 ZADANIE 7 (2 pkt.) Ile cząsteczek etylenu wzięło udział w reakcji, skoro masa molowa otrzymanego polietylenu wyniosła około 18200 g/mol? Zapisz obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź: ………………………………………………………………………………….. ZADANIE 8 (4 pkt.) Ile grup –OH zawiera cząsteczka alkoholu, którego masa molowa wynosi 92g/mol, a stosunek masowy pierwiastków mC : mH : mO = 9 : 2 : 12. Zapisz obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź: ………………………………………………………………………………….. ZADANIE 9 (3 pkt.) Na zajęciach uczniowie przeprowadzili doświadczenia polegające na mieszaniu roztworów wybranych substancji w stosunkach stechiometrycznych. Pary substancji to: a) Zn(NO3)2 i NaOH b) H2SO4 i KOH c) Ca(NO3)2 i Na3PO4 Napisz równania reakcji jonowych skróconych zachodzących między poszczególnymi parami związków. a) ………………………………………………………………………. b) ………………………………………………………………………. c) ………………………………………………………………………. ZADANIE 10 (2 pkt.) Zaproponuj doświadczenie pozwalające stwierdzić, Ŝe w probówce oznaczonej I znajduje się chlorek baru, a w probówce oznaczonej II chlorek magnezu. Uzupełnij schematyczny rysunek wpisując odczynnik, który proponujesz dodać, aby rozróŜnić zawartość probówek. Odczynnik wybierz ze zbioru: NaCl, Na2SO4, KNO3, K2CO3. Zapisz obserwacje. ………………………….. I II MgCl2 BaCl2 Obserwacje: probówka I probówka II …………………………………..................... ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. BRUDNOPIS KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE Etap wojewódzki rok szkolny 2008/2009 wylosowany numer uczestnika konkursu Dane dotyczące ucznia (wypełnia Komisja Konkursowa po rozkodowaniu prac) ……………………………………………………….. ……………………………………………………….. Tabela zbiorcza wyników: Test WW 10 pkt. Zadanie 1 5 pkt. Zadanie 2 6 pkt. Zadanie 3 1 pkt. Zadanie 4 2 pkt. Zadanie 5 3 pkt. Zadanie 6 9 pkt. Zadanie 7 3 pkt. Zadanie 8 2 pkt. Zadanie 9 6 pkt. Zadanie 10 3 pkt. Uczeń uzyskał ………. pkt./50 pkt. Uczeń został laureatem Wojewódzkiego Konkursu Chemicznego (min. 45 pkt.): TAK NIE Witaj w Wojewódzkim Konkursie Chemicznym! Masz przed sobą 10-zadaniowy test wielokrotnego wyboru (WW) oraz 10 zadań otwartych. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 120 minut. W zadaniach wielokrotnego wyboru tylko jedna odpowiedź (A, B, C lub D) jest poprawna. Zaznacz ją w teście, a następnie wpisz do tabelki za zadaniem 10. Dalsze zadania wymagają Twojej odpowiedzi w wyznaczonych miejscach. Staraj się pisać wyraźnie. Nie uŜywaj ołówka. Pamiętaj o zamieszczeniu wszystkich etapów rozwiązań zadań obliczeniowych, bilansowaniu równań reakcji. Masz prawo korzystać z układu okresowego, tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków w wodzie i kalkulatora. Staraj się tak gospodarować czasem, aby mieć jeszcze moŜliwość sprawdzenia. Powodzenia! Część I - TEST WW (wielokrotnego wyboru) 1. Ile cząsteczek zawiera 9g wody? A. B. 2. C. D. 3,01 · 10-23 0,5 11g tlenku węgla(IV) w warunkach normalnych zajmuje objętość: A. B. 3. 6,02 · 1023 3,01 · 1023 11 dm3 22,4 dm3 C. D. 11,2 dm3 5,6 dm3 Które jony mają identyczną konfigurację elektronową jak atom argonu? A. B. Al3+, ClCa2+, S2- C. D. K+, Br Ca2+, Mg2+ 4. Podczas praŜenia 7,3g uwodnionego chlorku wapnia otrzymano 3,6g wody. Uwodniony chlorek wapnia miał wzór: A. B. 5. C. D. 1:1 1:2 168g 840g C. D. 33,6g 560g 5 6 C. D. 7 12 W dwóch zbiornikach znajdują się benzyna i nafta. JeŜeli przyłoŜymy płonące drewienko, to: A. B. C. D. 9. 7 : 40 7 : 20 W wyniku całkowitego spalenia 0,5 mola pewnego cukru prostego powstało 2,5 mola tlenku węgla(IV). Liczba atomów węgla w cząsteczce tego cukru wynosi: A. B. 8. CaCl2 · 6H2O CaCl2 · 3H2O Ile gramów 20-procentowego roztworu wodorotlenku potasu potrzeba do całkowitego zobojętnienia 1 mola kwasu cytrynowego CH2 – COOH │ HO – C – COOH │ CH2 – COOH A. B. 7. C. D. W jakim stosunku masowym naleŜy zmieszać etylen z bromem, aby oba substraty przereagowały całkowicie w reakcji addycji? A. B. 6. CaCl2 · 2H2O CaCl2 · 5H2O obie ciecze zapalą się równocześnie obie ciecze zapalą się dopiero po ogrzaniu benzyna zapali się natychmiast, a nafta dopiero po ogrzaniu nafta zapali się natychmiast, a benzyna dopiero po ogrzaniu Pewien związek organiczny ma wzór sumaryczny: C3H6O2. Związkiem tym nie moŜe być: A. B. octan metylu mrówczan etylu C. D. kwas propanowy propanol C. D. wełna bawełna 10. Który wyrób nie zawiera celulozy? A. B. papier len Wpisz do tabeli wybrane prze Ciebie odpowiedzi: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Część II – ZADANIA OTWARTE ZADANIE 1 (5 pkt.) W pięciu naczyniach umieszczono substancje: glukozę, sacharozę, skrobię, kwas stearynowy, suche białko jaja kurzego. Ustal zawartość naczyń oznaczonych literami A, B, C, D, E. Wykorzystaj następujące dane: substancje z naczyń A, C, E rozpuszczają się w zimnej wodzie, substancje z naczyń A, D, E ulegają hydrolizie, roztwór substancji z naczynia C ogrzewany z wodorotlenkiem miedzi(II) daje pomarańczowy osad, substancja z naczynia E pod wpływem stęŜonego HNO3 przyjmuje Ŝółtą barwę. Odpowiedź: Naczynie nazwa substancji A B C D E ZADANIE 2 (6 pkt.) Witamina B5 ma korzystny, regulujący wpływ na funkcjonowanie skóry, błon śluzowych, gruczołów łojowych. Przyspiesza gojenie się ran i stanów zapalnych skóry. Ma zastosowanie w preparatach kosmetycznych do pielęgnacji włosów i ciała. Witamina B5 ma wzór: OH CH3 H │ │ │ HO – C – CH2 – CH2 – N – C – CH – C – CH2 – OH ║ ║ │ O O CH3 Przeczytaj uwaŜnie stwierdzenia. Jeśli zdanie jest prawdziwe wpisz literę P, jeśli fałszywe – literę F. TWIERDZENIA P lub F 1 Witamina B5 moŜe ulegać reakcji estryfikacji 2 Witamina B5 zawiera wiązanie peptydowe charakterystyczne dla białek 3 Witamina B5 odbarwia wodę bromową lub roztwór KMnO4 4 Witamina B5 reaguje z roztworem KOH 5 Wzór sumaryczny tego związku to: C9H17O4N 6 Witamina B5 naleŜy do alkoholi wielowodorotlenowych ZADANIE 3 (1 pkt.) Do spulchniania ciast stosuje się m.in. wodorowęglan amonu. Podczas pieczenia zachodzi proces: NH4HCO3 NH3 + CO2 + H2O Jaki to proces? Odpowiedź: endoenergetyczny; egzoenergetyczny (właściwe podkreśl) ZADANIE 4 (2 pkt.) Oto fragment łańcucha pewnego polimeru: – CH2 – CH3 │ CH – CH2 CH3 CH3 │ │ – CH – CH2 – CH – Jaki związek poddano polimeryzacji? Napisz jego wzór półstrukturalny oraz nazwę. Odpowiedź: Wzór: …………………………………………… nazwa: …………………… ZADANIE 5 (3 pkt.) Z róŜnych ilości magnezu otrzymano w reakcji z kwasem siarkowym (VI) określone ilości siarczanu(VI) magnezu. Wyniki zestawiono w tabeli: Masa Mg Masa MgSO4 1g 5g 2g 10g 4g 20g 5g 25g a) sporządź wykres zaleŜności masy otrzymanej soli od masy uŜytego magnezu. (nie zapomnij opisać osi) b) Odczytaj z wykresu ile gramów MgSO4 moŜna otrzymać z 3g Mg. Odpowiedź: …………………………………………………………………… ZADANIE 6 (9 pkt.) UłóŜ równania reakcji (cząsteczkowe, jonowe i jonowe-skrócone) ilustrujące przemiany: a) (CH3COO)3Al Al(OH)3 ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… b) (HCOO)2Cu Cu3(PO4)2 ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… c) C15H31COONa (C15H31COO)2Ca ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ZADANIE 7 (3 pkt.) W wyniku reakcji z wodą bromową nienasyconego kwasu zawierającego dwa wiązania podwójne powstał związek nasycony o masie cząsteczkowej 600u. Ustal wzór półstrukturalny kwasu, uwzględniając fakt, Ŝe wiązania podwójne łączą atomy: 9 i 10 oraz 12 i 13. Zamieść obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź (wzór półstrukturalny kwasu): …………………………………………………………………………………………………. ZADANIE 8 (2 pkt.) Przyjmij, Ŝe azot jest dostarczany roślinie tylko w postaci saletry wapniowej Ca(NO3)2. Oblicz ile gramów tego nawozu musi bez strat przerobić roślina, aby wyprodukować 1 mol białka o wzorze sumarycznym C237H386O78N58S2. Zapisz obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź: …………………………………………………………………… ZADANIE 9 (6 pkt.) Napisz równania reakcji przemian zachodzących według schematu: skrobia enzymy A 1 droŜdŜe C2H5OH 2 3 O2 C Al C3H5(OCOCH3)3 B 4 6 5 CaCO3 D 1. ………………………………………………………………………………………….. 2. …………………………………………………………………………………………... 3. …………………………………………………………………………………………... 4. …………………………………………………………………………………………... 5. …………………………………………………………………………………………... 6. …………………………………………………………………………………………... ZADANIE 10 (3 pkt.) Napisz równania reakcji zachodzących podczas: a) otrzymywania maślanu propylu ………………………………………………………………………………………….. b) otrzymywania mydła potasowego z tłuszczu stałego ………………………………………………………………………………………….. c) utleniania glukozy podczas próby Trommera ………………………………………………………………………………………….. BRUDNOPIS: BRUDNOPIS