Filozofia, ISE, Wyk[PleaseinsertPrerenderUnicode{Ň}intopreamble

Transkrypt

Filozofia, ISE, Wyk[PleaseinsertPrerenderUnicode{Ň}intopreamble
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei
cz. 2.
Artur Machlarz
2011-10-01
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Plan wykładu
1
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
2
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
3
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Protagoras - człowiek jest miarą wszechrzeczy...
Relatywizm etyczny
4
Sokrates
5
Etyka Platona
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Czy możemy poznać idee?
Wiedza prawdziwa nie może być identyfikowana z poznaniem świata
cieni, czyli świata materialnego: zmysły zatem nie dostarczają nam
wiedzy prawdziwej. Wiedza w sensie ścisłym dotyczyć ma idei.
Czy idee można poznać?
Idee są poznawalne,
ale zmysły nie mogą być podstawą poznania idei (z obserwacji
n-ilości ludzi, nie możemy wnioskować o idei człowieka).
Idee można poznać tylko dzięki rozumowi.
Wiedza o ideach jest wiedzą wrodzoną lecz zapomnianą.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Historyczna geneza teorii idei
Teoria bytu Parmenidesa - teoria idei Platona jest rozwinięciem
teorii bytu Parmenidesa
Atomizm Demokryta - wg Platona przez odwołanie się do
rzeczywistości materialnej, nie wyjaśnimy jej samej.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Protagoras - człowiek jest miarą wszechrzeczy...
Relatywizm etyczny
Szkoła sofistyczna - ogólne informacje
Ruch sofistyczny miał charakter zarówno teoretyczny jak i praktyczny.
Sofiści nie zajmowali się badaniem przyrody a tylko kwestiami związanymi
z etyką, funkcjonowaniem państwa, stanowieniem prawa itp.
Założycielem szkoły sofistycznej był Protagoras z Abdery.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Protagoras - człowiek jest miarą wszechrzeczy...
Relatywizm etyczny
Etyczny sens zasady Protagorasa
Podstawowa zasada Protagorasa i nurtu sofistycznego:
człowiek jest miarą wszechrzeczy
Zgodnie z tą zasadą, człowiek decyduje o tym, co jest dobre a co złe,
sprawiedliwe lub niesprawiedliwe. Nie istnieje żadna zewnętrzna instancja,
która decydowałaby o tym, co musimy uznać za dobre lub złe. Prawo
zatem, które decyduje o stosunkach międzyludzkich w państwach ma
charakter jedynie umowny. Nie istnieje żadnego rodzaju prawo naturalne.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Protagoras - człowiek jest miarą wszechrzeczy...
Relatywizm etyczny
Relatywizm a dogmatyzm i fundamentalizm
Stanowisko sofistów określa się często jako relatywistyczne:
skoro prawo ma charakter umowny, to dozwolone są różne, także
sprzeczne umowy w różnych społeczeństwach;
nie możemy żadnej z umów uznać za lepszą lub gorszą, bo nie mamy
żadnego punktu odniesienia, żeby stwierdzić, która jest lepsza;
to co możemy robić, to tylko przekonać kogoś do swojego
stanowska, a nie udowodnić poprawność sądu etycznego.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Etyka Sokratejska
Rysunek: Sokrates - postać na poły mityczna, stanowiąca jednak istotny punkt
zwrotny w filozofii starożytnej. Nauczyciel Platona. Nie pozostawił żadnych
pism i stąd trudności z rekonstrukcją jego poglądów. Znamy je przede
wszystkim z pism Platona, który swoje własne poglądy wkłada w dialogach w
usta Sokratesa. Odróżnienie, co stanowi dokonanie Platona, a co Sokratesa,
jest czasami trudne.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Etyka Sokratejska
Sokrates był oponentem sofistów. W przeciwieństwie do nich uważał, że:
prawa nie powinny opierać się tylko na zgodzie większości;
istnieje bowiem prawda o rzeczach takich jak “sprawiedliwość”,
“dobro”, “zło” itp.
zadaniem każdego człowieka jest dotarcie do tej prawdy
(intelektualizm etyczny w etyce indywidualnej).
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Etyka Platona
Platon zgadzał się z Sokratesem w jego krytyce nurtu sofistycznego.
Platon dzięki teorii idei zyskuje podstawę teoretyczną dla hipotezy o
istnieniu prawa naturalnego.
To nie człowiek bowiem decyduje o tym, co jest np. sprawiedliwe,
ale treść idei sprawiedliwości.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Etyka Platona
Platon zgadzał się z Sokratesem w jego krytyce nurtu sofistycznego.
Platon dzięki teorii idei zyskuje podstawę teoretyczną dla hipotezy o
istnieniu prawa naturalnego.
To nie człowiek bowiem decyduje o tym, co jest np. sprawiedliwe,
ale treść idei sprawiedliwości.
Ta idea jest wieczna i niezmienna. Zatem dla każdego, zawsze i
wszędzie, sprawiedliwe powinno być dokładnie to samo.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Etyka Platona
Platon zgadzał się z Sokratesem w jego krytyce nurtu sofistycznego.
Platon dzięki teorii idei zyskuje podstawę teoretyczną dla hipotezy o
istnieniu prawa naturalnego.
To nie człowiek bowiem decyduje o tym, co jest np. sprawiedliwe,
ale treść idei sprawiedliwości.
Ta idea jest wieczna i niezmienna. Zatem dla każdego, zawsze i
wszędzie, sprawiedliwe powinno być dokładnie to samo.
To przekonanie stanowi podstawę pod konstrukcję np. teorii państwa
idealnego.
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć?
Historyczna geneza i uzasadnienie Platońskiej teorii idei
Etyczne uzasadnienie teorii idei
Sokrates
Etyka Platona
Dziękuję za uwagę i zapraszam do stawiania pytań!
Artur Machlarz
e-mail: [email protected]
www: http://www.uni.opole.pl/∼machlarz
Artur Machlarz
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.